Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Karabidlər (lat. Carabidae) — heyvanlar aləminin buğumayaqlılar tipinin həşəratlar sinfinin sərtqanadlılar dəstəsinə aid heyvan fəsiləsi.
| Karabidlər | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||||
| Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Ranqsız: Tipüstü: Ranqsız: Ranqsız: Tip: Klad: Yarımtip: Sinif: Ranqsız: Yarımsinif: Budaq: İnfrasinif: Ranqsız: Dəstə: Yarımdəstə: Ranqsız: Fəsiləüstü: Fəsilə: Karabidlər | ||||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
| ||||||||||||
| ||||||||||||
Xarici quruluşu
Əsasən xırda böcəklər olub, yalnız bəzi növləri 50–65 mm-ə çatır. Bığcıqları sapşəkilli və ya qılşəkillidir. Ağız aparatı gəmirici tipdə olub, yaxşı inkişaf etmişdir. Ayaqları yeriş və ya qaçış tipindədir. Bədən formaları kimi rəngləri də həddən artıq müxtəlifdir. Daha çox qara rəngdə olsalar da, bir çox nümayəndələri, xüsusən karabid və cinslərinin növləri parlaq metal rəngə çalan yaşıl, mavi və ya bənövşəyidir.
Həyat tərzi
Bunlar meşə döşənəyi və ya torpağın üst qatı ilə bağlı olub, bir qayda olaraq, gecə həyat tərzi keçirən tipik quru sakinləridir. Gündüzlər daşların altında və başqa sığınacaqlarda gizlənirlər. Fəsilənin nümayəndələrinin çoxu müxtəlif onurğasız cücülər, onların sürfələri, molyuskalar, soxulcanlar və s. ilə qidalanan yırtıcılardır. Ancaq bəzi növlər heyvani qida ilə yanaşı, bitki yemindən də istifadə edir. Onların arasında sırf bitkiyeyən növlər də vardır ki, bunların da bəziləri təhlükəli kənd təsərrüfatı ziyanvericiləridir (taxıl böcəyi). Səhralardan tutmuş dəniz səviyyəsindən 5 min m hündürlüyə qədər müxtəlifotlu biotoplarda yaşayırlar. Ayrı-ayrı növləri isə hətta suda yaşamağa uyğunlaşmışdır.
Yayılması
Dünyada 25000, MDB-də 2300, Azərbaycanda 300 növü məlumdur.
Təsnifatı
- Qaçağanlar (Cicindelinae)
- Əsl karabidlər ()
İstinadlar
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2005.
- Ślipiński S. A., Leschen R. A. B., Lawrence J. F. Order Coleoptera Linnaeus, 1758. // Animal Biodiversity: An Outline of Higher-level Classification and Survey of Taxonomic Richness / red. Z. Zhang 2011. C. 3148, burax. 1. S. 203–208. , 978-1-86977-850-7
- Azərbayvcanın heyvanlar aləmi, II cild. Bakı, Elm, 2004
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Karabidler lat Carabidae heyvanlar aleminin bugumayaqlilar tipinin heseratlar sinfinin sertqanadlilar destesine aid heyvan fesilesi KarabidlerElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Ranqsiz IlkagizlilarTipustu TuleyenlerRanqsiz PanarthropodaRanqsiz Tip BugumayaqlilarKlad Yarimtip AltiayaqlilarSinif HeseratlarRanqsiz Yarimsinif QanadlilarBudaq Infrasinif YeniqanadlilarRanqsiz Ranqsiz Tam cevrilme ile inkisaf eden heseratlarDeste SertqanadlilarYarimdeste Etyeyen boceklerRanqsiz Fesileustu Fesile KarabidlerBeynelxalq elmi adiCarabidae Pierre Andre Latreille 1802 Sekil axtarisiITIS 109234NCBI 41073EOL 7467FW 69183Xarici qurulusuEsasen xirda bocekler olub yalniz bezi novleri 50 65 mm e catir Bigciqlari sapsekilli ve ya qilsekillidir Agiz aparati gemirici tipde olub yaxsi inkisaf etmisdir Ayaqlari yeris ve ya qacis tipindedir Beden formalari kimi rengleri de hedden artiq muxtelifdir Daha cox qara rengde olsalar da bir cox numayendeleri xususen karabid ve cinslerinin novleri parlaq metal renge calan yasil mavi ve ya benovseyidir Heyat terziBunlar mese doseneyi ve ya torpagin ust qati ile bagli olub bir qayda olaraq gece heyat terzi keciren tipik quru sakinleridir Gunduzler daslarin altinda ve basqa siginacaqlarda gizlenirler Fesilenin numayendelerinin coxu muxtelif onurgasiz cuculer onlarin surfeleri molyuskalar soxulcanlar ve s ile qidalanan yirticilardir Ancaq bezi novler heyvani qida ile yanasi bitki yeminden de istifade edir Onlarin arasinda sirf bitkiyeyen novler de vardir ki bunlarin da bezileri tehlukeli kend teserrufati ziyanvericileridir taxil boceyi Sehralardan tutmus deniz seviyyesinden 5 min m hundurluye qeder muxtelifotlu biotoplarda yasayirlar Ayri ayri novleri ise hetta suda yasamaga uygunlasmisdir YayilmasiDunyada 25000 MDB de 2300 Azerbaycanda 300 novu melumdur TesnifatiQacaganlar Cicindelinae Esl karabidler IstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 2005 Slipinski S A Leschen R A B Lawrence J F Order Coleoptera Linnaeus 1758 Animal Biodiversity An Outline of Higher level Classification and Survey of Taxonomic Richness red Z Zhang 2011 C 3148 burax 1 S 203 208 ISBN 978 1 86977 849 1 978 1 86977 850 7 Azerbayvcanin heyvanlar alemi II cild Baki Elm 2004Hemcinin bax