Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Kamçadallar — ruslara daxil olan etnoqrafik qrup. Şərqi slaviyanlara aiddirlərKamçadallar Kamçatka diyarı, Maqadan vilayəti, Çukotkla ərazilərində yaşayan müasir əhalinin böyük qismi nəzərdə tutulur. Kamçadallar rusların bölgəni istilasından sonra bura köçürülmüş ruslarla yerli şimal xalqlarının qarışığından ibarət bir etnosdurlar. XVIII əsrdə Kamçadallar termini işlədildikdə İtelmenlər nəzərdə tutulurdu
 | |||
| Ümumi sayı | |||
|---|---|---|---|
 :1927 (2010-cu il Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınması)
| |||
| Yaşadığı ərazilər | |||
| |||
| Dili | |||
| Qohum xalqlar | |||
Buda əbəs yerə deyildir. Kamçadalların kamçadalların mədəniyyətinə İtelmenlərin təsiri daha çox olmuşdur. Ancaq az miqdarda olsa belə onların mədəniyyətində koryaklar, çuvaşların təsiridə danılmazdır. Kamçadalların formalaşmasında xristianlıq mühüm rol oynamışdır. Belə ki yerli əhalinin xristianlığı qəbul etməsi ilə yerli adətlərdən uzaqlaşmış, öz övladlarına rus adları qoymuşlar. Bununlada qarışıq mədəniyyətlərin fomalaşması mümkün olmuşdur. Kamçadalların ana dili rus dilidir. Səyyah Stepan Petroviç Kraşeninikov əsərində lokal dialektiv qrupları qeydə almışdır: Kşaqji, Kıxçeren - Jupankova və Nemtik çayları arasıadakı ərazidə; Çupaju və yaburin — Yuxarı kamçatka ərazilərindən Jupakova çayına qədər; Linqurin — Hemtik və Beloqolovoy çayları arasında; Kuleslər — Beloqolovoy çayından şimalda.
Bölgədə daimi rus əhalisi 1750-ci ildən etibarən meydana gəlmişdir. Bölgəyə gələn ruslarla itelmenlər və degər şimal xalqları qarışmış və qarışıq mədəniyyətə malik etnos formalaşmışdır. XX əsrin əvvəllərində Rus-İtelmen qarışığından ibarət olan 3600 Kamçadal yaşayırdı.Ümini dil olaraq isə rus dili istifadə edilirdi. Kamçadalların həyatına digər etnosların təsiri danılmaz olsa da, balıqçılıq, odlu silahla ov, bağça təsərrüfatı və südçülük istiqamətli maldarlıq onların rus kökənli xüsusiyyətlərini qoruyub saxlamasını göstərir. Sovet döpnəmində isə onlar bu sahəli kolxoz və sovxozlara cəlb olunmuşlar.
Kamçadalların rusiyanın rayon və şəhərlərində sayı
1926-cı ildə kamçadalların ümumi sayı 3704 nəfər olmuşdur. 1994-cü ildə isə Kamçadalların sayı 9 min olaraq qiymətləndirilidi. 2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən Rusiya ərazisində 2293 kamçadal yaşayır.
2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən Kamçatka ərazisində Kamşadalların sayı ümumi əhalinin 5 % keçmir:
Klyuçi qəsəbəsi - 472 nəf.
Milkovo kəndi - 388 nəf.
Petropavlovsk-Kamçatski şəhəri - 216 nəf.
Ust-Kamçatsk - 182 nəf.
Kamçadalların Rusiyanın şəhər və rayonlarında say faizi:
| İnzibati rayon, şəhər dairəsi | Rusiya FEderasiyasının subyektləri | % Kamçadallar |
| Mulkovski rayonu | Kamçatka | 8,8 |
Maqadan vilayətinin Oxot dənizi sahillərində Ola, Qijika, Yamsk, Tauysk, Arman və s. kəndlərində də yaşayırlar özlərini Kamçadal adlandırırlar
İstinadlar
- "Всероссийская перепись населения 2010 года" (PDF). 2011-08-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-12-24.
- Ительмены. // Большая Советская энциклопедия, 1953 г. том 19, стр. 552
- "КАМЧАДАЛЫ". 2015-12-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-11-06.
- "Şimalın köklü xalqları, Kamçadallar". 2007-09-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-11-06.
- Постановление Правительства Российской Федерации от 24 марта 2000 года № 255 «О едином перечне коренных малочисленных народов Российской Федерации» 2014-09-10 at the Wayback Machine
- http://std.gmcrosstata.ru/webapi/opendatabase?id=vpn2002_pert 2019-07-12 at the Wayback Machine База микроданных Всероссийской переписи населения 2002 года
Mənbə
- İtrlmen dili (Kamçadal)
Ədəbiyyat
- Народы России: живописный альбом, Санкт-Петербург, типография Товарищества "Общественная Польза", 3 декабря 1877, ст. 527
- Хаховская Л. Н. Камчадалы Магаданской области (история, культура, идентификация). Магадан, 2003
- В. С. Пикуль "Богатство".
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kamcadallar ruslara daxil olan etnoqrafik qrup Serqi slaviyanlara aiddirlerKamcadallar Kamcatka diyari Maqadan vilayeti Cukotkla erazilerinde yasayan muasir ehalinin boyuk qismi nezerde tutulur Kamcadallar ruslarin bolgeni istilasindan sonra bura kocurulmus ruslarla yerli simal xalqlarinin qarisigindan ibaret bir etnosdurlar XVIII esrde Kamcadallar termini isledildikde Itelmenler nezerde tutulurduKamcadallar Umumi sayi 1927 2010 cu il Umumrusiya ehalinin siyahiya alinmasi 1551 2010 280 2010 Yasadigi erazilerRusiya 2010 Dilirus diliQohum xalqlarruslar Buda ebes yere deyildir Kamcadallarin kamcadallarin medeniyyetine Itelmenlerin tesiri daha cox olmusdur Ancaq az miqdarda olsa bele onlarin medeniyyetinde koryaklar cuvaslarin tesiride danilmazdir Kamcadallarin formalasmasinda xristianliq muhum rol oynamisdir Bele ki yerli ehalinin xristianligi qebul etmesi ile yerli adetlerden uzaqlasmis oz ovladlarina rus adlari qoymuslar Bununlada qarisiq medeniyyetlerin fomalasmasi mumkun olmusdur Kamcadallarin ana dili rus dilidir Seyyah Stepan Petrovic Kraseninikov eserinde lokal dialektiv qruplari qeyde almisdir Ksaqji Kixceren Jupankova ve Nemtik caylari arasiadaki erazide Cupaju ve yaburin Yuxari kamcatka erazilerinden Jupakova cayina qeder Linqurin Hemtik ve Beloqolovoy caylari arasinda Kulesler Beloqolovoy cayindan simalda Bolgede daimi rus ehalisi 1750 ci ilden etibaren meydana gelmisdir Bolgeye gelen ruslarla itelmenler ve deger simal xalqlari qarismis ve qarisiq medeniyyete malik etnos formalasmisdir XX esrin evvellerinde Rus Itelmen qarisigindan ibaret olan 3600 Kamcadal yasayirdi Umini dil olaraq ise rus dili istifade edilirdi Kamcadallarin heyatina diger etnoslarin tesiri danilmaz olsa da baliqciliq odlu silahla ov bagca teserrufati ve sudculuk istiqametli maldarliq onlarin rus kokenli xususiyyetlerini qoruyub saxlamasini gosterir Sovet dopneminde ise onlar bu saheli kolxoz ve sovxozlara celb olunmuslar Kamcadallarin rusiyanin rayon ve seherlerinde sayi 1926 ci ilde kamcadallarin umumi sayi 3704 nefer olmusdur 1994 cu ilde ise Kamcadallarin sayi 9 min olaraq qiymetlendirilidi 2002 ci ilde kecirilen Umumrusiya ehalinin siyahiya alinmasina esasen Rusiya erazisinde 2293 kamcadal yasayir 2002 ci ilde kecirilen Umumrusiya ehalinin siyahiya alinmasina esasen Kamcatka erazisinde Kamsadallarin sayi umumi ehalinin 5 kecmir Kamcatka diyari Klyuci qesebesi 472 nef Milkovo kendi 388 nef Petropavlovsk Kamcatski seheri 216 nef Ust Kamcatsk 182 nef Kamcadallarin Rusiyanin seher ve rayonlarinda say faizi Inzibati rayon seher dairesi Rusiya FEderasiyasinin subyektleri KamcadallarMulkovski rayonu Kamcatka 8 8 Maqadan vilayetinin Oxot denizi sahillerinde Ola Qijika Yamsk Tauysk Arman ve s kendlerinde de yasayirlar ozlerini Kamcadal adlandirirlarIstinadlar Vserossijskaya perepis naseleniya 2010 goda PDF 2011 08 21 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2009 12 24 Itelmeny Bolshaya Sovetskaya enciklopediya 1953 g tom 19 str 552 KAMChADALY 2015 12 22 tarixinde Istifade tarixi 2017 11 06 Simalin koklu xalqlari Kamcadallar 2007 09 30 tarixinde Istifade tarixi 2017 11 06 Postanovlenie Pravitelstva Rossijskoj Federacii ot 24 marta 2000 goda 255 O edinom perechne korennyh malochislennyh narodov Rossijskoj Federacii 2014 09 10 at the Wayback Machine http std gmcrosstata ru webapi opendatabase id vpn2002 pert 2019 07 12 at the Wayback Machine Baza mikrodannyh Vserossijskoj perepisi naseleniya 2002 godaMenbeItrlmen dili Kamcadal EdebiyyatNarody Rossii zhivopisnyj albom Sankt Peterburg tipografiya Tovarishestva Obshestvennaya Polza 3 dekabrya 1877 st 527 Hahovskaya L N Kamchadaly Magadanskoj oblasti istoriya kultura identifikaciya Magadan 2003 V S Pikul Bogatstvo