fbpx
Wikipedia

Kafir Qala döyüşü

Kafir Qala döyüşüHerat yürüşünün nəticəsini müəyyən edən toqquşmalar seriyasıdır. Bəzi xüsusiyyətlərinə görə Sanqan döyüşünə bənzəyən Kafir Qala döyüşü Abdali əfqanlarla Nadir xanın rəhbərlik etdiyi Səfəvi ordusu arasında baş tutmuş və Səfəvi ordusunun qələbəsi ilə nəticələnmişdir.

Kafir Qala döyüşü
Nadirin yürüşləri və ya Herat yürüşü

Döyüş meydanına yaxın olan Harirud çayı.
Tarix 4 may - 1 iyul 1729
Yeri Xorasan, Herat yaxınlığı
Səbəbi II TəhmasibinNadir xanın Səfəvi hakimiyyətini Xorasanda bərpa etmək istəmələri
Nəticəsi Səfəvi dövləti qələbə qazandı.
Münaqişə tərəfləri

Səfəvi dövləti

Abdali əfqanlar

Komandan(lar)

Nadir xan (yaralı)

Allahyar xan
Allahyar xan

Tərəflərin qüvvəsi

təxminən 15.000

30.000

Arxa plan

Nadir xanın bundan əvvəlki yürüşü Sanqanın yağmalanması və Abdali əfqanlar üzərində taktiki qələbə ilə nəticələnmişdi. Lakin Nadir xan bu yürüşündə heç bir yeni ərazi əldə edə bilməmiş və kiçik qələbədən sonra Məşhədə geri dönməyə məcbur olmuşdu. Onun planlarını pozan Səfəvi şahı II Təhmasib olmuşdu. Beləki II Təhmasib onu xain elan etmiş və bu Nadiri geri dönməyə məcbur etmişdi. Geri dönüb şah üzərində qələbə qazanan və onu özündən asılı vəziyyətə salan Nadir, bütün daxili problemləri həll etdikdən sonra çoxdan gözlənilən Herat yürüşünə başladı.

Döyüş

İlk toqquşmalar

Tarix-e Cahanqoşa-ye Naderi”də olan məlumata görə, Nadir qoşunu ilə 1729-cu ilin Novruz bayramından 46 gün sonra Abdali əfqanları ilə döyüşə yola düşdü. Kafir qala ətrafında düşərgə salandan sonra Niyazqulu bəy Qacarın rəhbərliyi altında 500 nəfərdən ibarət qarovul dəstəsi yaratdı və qoşunun mühafizəsini bu dəstəyə tapşırdı.

Nadir yürüşünə cavab vermək üçün Abdali əfqanların rəhbəri olan Allahyar xan Heratın 80 km qərbində olan Kafir Qala adlanan yerdə onu qarşıladı. O, Səfəvi ordusunu xətt boyunca düzülmüş, hər bir tərəfinə səhra topları və tüfəngçilərlə əhatələnmiş şəkildə gördü. Nadir xan Allahyar xanı tez bir zamanda döyüşə cəlb etmək üçün ordunun önündə kiçik süvari dəstələr yerləşdirmişdi. Bu dəstələr Allahyar xana hücum etməli və onu yekun döyüşə cəlb etməli idi. Bu zaman isə, qızılbaş ordusunun topları və tüfəngləri hər bir tərəfdən əfqanları atəşə tutmalı idi.

Əfqanlar Kafir Qala ətrafında düşərgə salıb onun divarları yaxınlığında səngərləndilər. Əfqanların münasib mövqe seçmələri Nadirin nəzərindən qaçmadı və həyata keçirdiyi döyüşqabağı manevrlə onları bu üstünlükdən məhrum etdi. O, qoşununu əfqan mövqelərinə doğru deyil, həmin mövqelərdən aralı olan bir sahəyə çıxardı və bununla əfqanları da açıq döyüşə cəlb etdi. Əfqanlarla döyüşdə uğur qazanmaq üçün Nadir yeni toplara və tüfənglərə böyük üstünlük verdi və ilk zərbənin də məhz atəşlə vurulmasını qərarlaşdırdı. Atəş zərbəsinin ardınca nizə atanlar döyüşə qoşulmalı idilər. Çevik müdafiənin təşkili və düşmənə sürətli zərbənin vurulması üçün süvarilərə də aydın tapşırıqlar verildi. Qoşun dəstəsinin sol cinahı Hacıxan bəy Əfşarın rəhbərliyi altında olan süvari dəstəsinə tapşırıldı. Sağ cinahın kimə tapşırıldığını söyləmək çətindir. Amma məlumdur ki, Nadir özü qvardiyası ilə birlikdə sağ cinahın arxasında mövqe tutmuşdu. Çox güman ki, Nadir əfqanların əsas zərbəsinin məhz bu cinaha yönələ biləcəyini hiss edirdi və ona görə qvardiyası ilə həmin cinahı daha da möhkəmləndirdi. Əfqanlara gəlincə isə Kafir Qala yaxınlığına çıxmış qoşunlar 4 dəstəyə bölünmüş 12 min nəfərlik süvaridən, 4 min piyadadan və 20 ədəd topdan ibarət idi. Əfqanların 25 min nəfərdən ibarət ikinci qoşun dəstəsi isə Fərəhdən hərəkətə başlayıb Kafir Qalaya doğru istiqamət götürmüşdü. Nadirlə əfqanlar arasında Kafir Qala yaxınlığındakı döyüş 1729-cu il mayın 28-də baş verdi. İstər “Tarix-e Cahanqoşa-ye Naderi”də, istərsə də “Aləm Ara-ye Naderi”də bu döyüşün ilkin mərhələsinin təsvirində oxşarlıq vardır. Amma döyüşün gedişi haqqında fərqli məlumatlar da mövcuddur. Nadir şah tarixinin tədqiqatçıları daha çox “Tarix-e Cahanqoşa-ye Naderi”yə istinad etmişlər. Həmin mənbəyə əsasən, döyüş əfqanlar tərəfindən başlandı. Çox güman ki, Nadir özü də əfqanların ilkin olaraq hücuma keçməsinə imkan verə bilərdi. Bununla Nadir əfqanların hansı taktika işlətməsini qiymətləndirə və öz qoşununu da bu taktikaya uyğun olaraq istiqamətləndirməyə fürsət tapardı. Tarixi ədəbiyyata görə, Nadirin qoşunlarının sağ cinahında başlanan döyüşün ilk anlarında piyadalara güclü zərbə endirildi. Sonradan Nadir süvarilərinin döyüşə atılması ilə vəziyyətin düzəldiyi bildirilir.

Həlledici döyüş

Əfqanlar Kafir Qala ətrafındakı düşərgəyə çəkilməklə ilk günün döyüşünü başa vurdular. Tamam başqa ümidlərlə yaşasalar da, Nadirin müqavimətini qıra bilməmələri və digər tərəfdən də ağır itkilərlə rastlaşmaları əfqanların vəziyyətini xeyli ağırlaşdırdı. Kafir Qala ətrafında su ehtiyatlarının olmaması əfqanların qüvvələrinin bərpasını daha da çətinləşdirdi. Onda əfqanlar bir qədər geri çəkilməyi qərarlaşdırdılar. Gecə ikən onlar hərəkət edib Heratın yaxınlığında düşərgə saldılar. Tarix-e Cahanqoşa-ye Naderi”yə görə əfqanlar növbəti toqquşmalar üçün həm toplardan istifadəyə diqqəti artırdılar, həm də qüvvələrini iki dəstəyə böldülər. “Aləm Ara-ye Naderi”yə görə isə əfqanlar öz qüvvələrini dörd dəstədə qruplaşdırdılar. 12 min nəfərlik birinci dəstəyə Allahyar xan, 12 min nəfərlik ikinci dəstəyə Zülfüqar xan, üçüncü dəstəyə Əman bəylə Yaqub xan Səgəzay, 10-12 min nəfərlik piyada dəstəyə isə Musa xan rəhbərlik edirdi. Eyni zamanda Musa xanın tabeliyinə bir ehtiyat dəstə də verilmişdi ki, zərurət yarandığı halda bu və ya digər istiqamətlərdə döyüşə atılsın.

Qarşıdakı döyüş hər iki tərəf üçün həlledici əhəmiyyət kəsb edirdi. Hansı taktikanı seçməmişdən əvvəl Nadir düşmənin döyüşqabağı mövqelərini öyrəndi. Bunun üçün tanınmış sərkərdələrindən olan Niyazqulu bəy Qacarı, Səlim bəy Mərvini, Allahqulu bəy Əfşarı, Canəli bəyi və yüz nəfərlik bir dəstəni özü ilə götürüb əfqanlara yaxın olan bir nöqtəyə yollandı, oradan əfqanların qüvvələrini və döyüş mövqelərini müşahidə etdi. Nadir əfqanların döyüşqabağı düzülüşünə əsasən hansı taktikaya əl ata biləcəklərini müəyyənləşdirdi. O, topçuları, zənburəkçiləri və tüfəngdarları dörd dəstəyə böldü və hər dəstəni bir istiqamətdə yerləşdirərək qoşunun dörd tərəfdən atəş müdafiəsini təmin etdi. Əfqanlar hansı istiqamətdən hücum edərdilərsə, həmin istiqamətdən Nadir qoşununun atəş zərbəsi ilə qarşılaşmalı olacaqdılar. O, üç min nəfərlik xüsusi bir dəstə yaradıb qoşunların mərkəzində yerləşdirdi və həmin dəstəyə tapşırıq verdi ki, əfqan süvariləri hansı istiqamətdən tüfəngdarların üstünə hücum edərsə, o istiqamətdən əfqanlara qarşı döyüşə qoşulsun. Bütünlükdə isə, Nadir öz qoşununu beş xətt üzrə eşelonlaşdırdı. Ön sırada toplar, ikinci sırada zənburəklər, üçüncü sırada cəzayirçilər (ağır tüfənglərlə silahlananlar), dördüncü sırada tüfəngdarlar (yüngül tüfənglərlə silahlananlar) və nəhayət beşinci sırada isə piyadalar mövqe tutdular.

Döyüşqabağı mövqelərdə möhkəmləndikdən sonra Nadir iki gün əvvəlki döyüşlərdə xüsusi fərqlənmiş Niyazqulu bəyə tapşırıq verdi ki, bir dəstə ilə döyüş meydanına atılsın və əfqanları döyüşə girməyə sövq etsin. Niyazqulu bəyin irəli çıxması ilə əfqanlar tərəfindən də İsfəndiyar bəyin rəhbərliyi altında bir dəstə qabağa atıldı və bu dəstələr arasında döyüş başladı. Həmin dəstələr arasında döyüş bir saat davam etdi. Göstərilən vaxt ərzində əfqanların sayı artmağa başladı. Qarşı tərəfin sayının artmasının Niyazqulu bəyin dəstəsi üçün təhlükəli ola biləcəyini görən Nadir bu dəstəni geriyə çağırdı. Niyazqulu bəyin geri çəkilən dəstəsi əfqanlar tərəfindən təqib olundu. Bunun ardınca əfqanların əsas qüvvələri də döyüşə qoşulub Nadir qoşunlarının üzərinə hücuma keçdilər.

Hər xətdə baş verən gərgin döyüşlər əfqanların müqavimətini qırmağa bəs etmədi. Nadirin bəlkə də gözləmədiyi halda əfqanlar tüfəngdarların da mövqelərini arxada qoyub qoşunların mərkəzinə qədər irəliləyə bildilər. Başlıcası isə əfqanlar bir neçə döyüş xəttini adlayaraq hələ də güclü döyüş aparmaqda davam edirdilər. Malik olduqları say üstünlüyü isə əfqanlara əldə edilən uğurları genişləndirməyə imkan verirdi. Döyüşün gedişində dəyişiklik yaradılmayacağı təqdirdə daha ağır nəticələr qarşıya çıxa bilərdi. Nadir üç minlik süvari dəstəsi ilə döyüş meydanının ən həssas nöqtəsinə atılıb əvvəlcə əfqanların qarşısını aldı, onlara ağır zərbə endirdi. Əfqanların təsəvvür edə bilmədiyi sürət və çeviklik qısa müddət ərzində uğurları daha da genişləndirməyə yol açdı. Nadirin döyüşə qoşulması ilə əfqanların qarşılaşdıqları müqavimət az sonra xeyli gücləndi. əfqanların az bir hissəsi döyüşdən salamat çıxıb geri qaçmağa başladı. Nadirin əmri ilə onun sərkərdələri qaçan əfqanları təqib etdilər və onlara daha çox itkilər yetirdilər.

Nəticə

Döyüşdə Nadirin qüvvələrinin itkisi əfqanlara nisbətdə daha az idi. Lakin Nadirin sevimli sərkərdələrindən olan və döyüşlərdə böyük şücaət göstərən Niyazqulu bəy Qacar həyatını itirdi. Nadirin əmri ilə o, Məşhədİmam Rzanın məqbərəsinin yanında dəfn edildi və ailəsinə müavinət kəsildi.

Əfqanlar üzərində qazanılan bu qələbə həm Nadir üçün, həm də Şah Təhmasib üçün əhəmiyyətli bir qələbə idi. Həmin qələbə ilə Abdali əfqanlarına güclü zərbə endirildi və onların iradəsi qırıldı. Bu qələbənin əldə edilməsi ilə bağlı bütün Xorasan vilayətinə xəbərlər göndərildi, Nadirin qoşunlarının qələbəsi üç gün bayram edildi. Bu üç gün ərzində həm də Nadirin qoşunlarının sıraları bərpa edildi. Çünki əfqanların əsas qüvvələrinə güclü zərbə vurulsa da, Herat hələ də onların əlində idi və bu şəhər ələ keçirilməyincə döyüşü də bitmiş hesab etmək olmazdı.

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. Perry, J. R. ALLĀHYĀR KHAN ABDĀLĪ // Encyclopaedia Iranica, Vol. I, Fasc. 8. 1985. səh. 893. 2022-09-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-08-04. Allāhyār Khan lost battles at Kāfer Qaḷʿa (present-day Eslām Qaḷʿa) and Rebāṭ-e Parīān, fell back on Herat, and was soon obliged to surrender.
  2. "To the Departure of Nadir Shah". www.ibiblio.org. 2022-09-20 tarixində . İstifadə tarixi: 5 avqust 2022.
  3. Axworthy, 2018. səh. 174
  4. Süleymanov, 2001. səh. 146
  5. Süleymanov, 2001. səh. 147
  6. Axworthy, 2018. səh. 175
  7. Süleymanov, 2001. səh. 150
  8. Süleymanov, 2001. səh. 151
  9. Süleymanov, 2001. səh. 151-152
  10. Süleymanov, 2001. səh. 152
  11. Axworthy, 2018. səh. 178

Mənbə

  • Mehman Süleymanov. Nadir şah (PDF). Pərvin Darabadi (elmi redaktor). 741.
  • Michael Axworthy. The Sword of Persia: Nader Shah, from tribal warrior to conquering tyrant. I. B. Tauris. 2009. 348. ISBN 978-1-84511-982-9.

kafir, qala, döyüşü, herat, yürüşünün, nəticəsini, müəyyən, edən, toqquşmalar, seriyasıdır, bəzi, xüsusiyyətlərinə, görə, sanqan, döyüşünə, bənzəyən, abdali, əfqanlarla, nadir, xanın, rəhbərlik, etdiyi, səfəvi, ordusu, arasında, baş, tutmuş, səfəvi, ordusunun,. Kafir Qala doyusu Herat yurusunun neticesini mueyyen eden toqqusmalar seriyasidir Bezi xususiyyetlerine gore Sanqan doyusune benzeyen Kafir Qala doyusu Abdali efqanlarla Nadir xanin rehberlik etdiyi Sefevi ordusu arasinda bas tutmus ve Sefevi ordusunun qelebesi ile neticelenmisdir 3 Kafir Qala doyusuNadirin yurusleri ve ya Herat yurusuDoyus meydanina yaxin olan Harirud cayi Tarix 4 may 1 iyul 1729Yeri Xorasan Herat yaxinligiSebebi II Tehmasibin ve Nadir xanin Sefevi hakimiyyetini Xorasanda berpa etmek istemeleriNeticesi Sefevi dovleti qelebe qazandi 1 Munaqise terefleriSefevi dovleti Abdali efqanlarKomandan lar Nadir xan yarali Allahyar xan Allahyar xanTereflerin quvvesitexminen 15 000 2 30 000 Mundericat 1 Arxa plan 2 Doyus 2 1 Ilk toqqusmalar 2 2 Helledici doyus 3 Netice 4 Hemcinin bax 5 Istinadlar 6 MenbeArxa plan RedakteNadir xanin bundan evvelki yurusu Sanqanin yagmalanmasi ve Abdali efqanlar uzerinde taktiki qelebe ile neticelenmisdi Lakin Nadir xan bu yurusunde hec bir yeni erazi elde ede bilmemis ve kicik qelebeden sonra Meshede geri donmeye mecbur olmusdu Onun planlarini pozan Sefevi sahi II Tehmasib olmusdu Beleki II Tehmasib onu xain elan etmis ve bu Nadiri geri donmeye mecbur etmisdi Geri donub sah uzerinde qelebe qazanan ve onu ozunden asili veziyyete salan Nadir butun daxili problemleri hell etdikden sonra coxdan gozlenilen Herat yurusune basladi Doyus RedakteIlk toqqusmalar Redakte Tarix e Cahanqosa ye Naderi de olan melumata gore Nadir qosunu ile 1729 cu ilin Novruz bayramindan 46 gun sonra Abdali efqanlari ile doyuse yola dusdu Kafir qala etrafinda duserge salandan sonra Niyazqulu bey Qacarin rehberliyi altinda 500 neferden ibaret qarovul destesi yaratdi ve qosunun muhafizesini bu desteye tapsirdi 4 Nadir yurusune cavab vermek ucun Abdali efqanlarin rehberi olan Allahyar xan Heratin 80 km qerbinde olan Kafir Qala adlanan yerde onu qarsiladi O Sefevi ordusunu xett boyunca duzulmus her bir terefine sehra toplari ve tufengcilerle ehatelenmis sekilde gordu Nadir xan Allahyar xani tez bir zamanda doyuse celb etmek ucun ordunun onunde kicik suvari desteler yerlesdirmisdi Bu desteler Allahyar xana hucum etmeli ve onu yekun doyuse celb etmeli idi Bu zaman ise qizilbas ordusunun toplari ve tufengleri her bir terefden efqanlari atese tutmali idi Efqanlar Kafir Qala etrafinda duserge salib onun divarlari yaxinliginda sengerlendiler Efqanlarin munasib movqe secmeleri Nadirin nezerinden qacmadi ve heyata kecirdiyi doyusqabagi manevrle onlari bu ustunlukden mehrum etdi O qosununu efqan movqelerine dogru deyil hemin movqelerden arali olan bir saheye cixardi ve bununla efqanlari da aciq doyuse celb etdi Efqanlarla doyusde ugur qazanmaq ucun Nadir yeni toplara ve tufenglere boyuk ustunluk verdi ve ilk zerbenin de mehz atesle vurulmasini qerarlasdirdi Ates zerbesinin ardinca nize atanlar doyuse qosulmali idiler Cevik mudafienin teskili ve dusmene suretli zerbenin vurulmasi ucun suvarilere de aydin tapsiriqlar verildi Qosun destesinin sol cinahi Hacixan bey Efsarin rehberliyi altinda olan suvari destesine tapsirildi Sag cinahin kime tapsirildigini soylemek cetindir Amma melumdur ki Nadir ozu qvardiyasi ile birlikde sag cinahin arxasinda movqe tutmusdu Cox guman ki Nadir efqanlarin esas zerbesinin mehz bu cinaha yonele bileceyini hiss edirdi ve ona gore qvardiyasi ile hemin cinahi daha da mohkemlendirdi Efqanlara gelince ise Kafir Qala yaxinligina cixmis qosunlar 4 desteye bolunmus 12 min neferlik suvariden 4 min piyadadan ve 20 eded topdan ibaret idi Efqanlarin 25 min neferden ibaret ikinci qosun destesi ise Ferehden herekete baslayib Kafir Qalaya dogru istiqamet goturmusdu Nadirle efqanlar arasinda Kafir Qala yaxinligindaki doyus 1729 cu il mayin 28 de bas verdi Ister Tarix e Cahanqosa ye Naderi de isterse de Alem Ara ye Naderi de bu doyusun ilkin merhelesinin tesvirinde oxsarliq vardir Amma doyusun gedisi haqqinda ferqli melumatlar da movcuddur Nadir sah tarixinin tedqiqatcilari daha cox Tarix e Cahanqosa ye Naderi ye istinad etmisler Hemin menbeye esasen doyus efqanlar terefinden baslandi Cox guman ki Nadir ozu de efqanlarin ilkin olaraq hucuma kecmesine imkan vere bilerdi Bununla Nadir efqanlarin hansi taktika isletmesini qiymetlendire ve oz qosununu da bu taktikaya uygun olaraq istiqametlendirmeye furset tapardi Tarixi edebiyyata gore Nadirin qosunlarinin sag cinahinda baslanan doyusun ilk anlarinda piyadalara guclu zerbe endirildi Sonradan Nadir suvarilerinin doyuse atilmasi ile veziyyetin duzeldiyi bildirilir 5 6 Helledici doyus Redakte Efqanlar Kafir Qala etrafindaki dusergeye cekilmekle ilk gunun doyusunu basa vurdular Tamam basqa umidlerle yasasalar da Nadirin muqavimetini qira bilmemeleri ve diger terefden de agir itkilerle rastlasmalari efqanlarin veziyyetini xeyli agirlasdirdi Kafir Qala etrafinda su ehtiyatlarinin olmamasi efqanlarin quvvelerinin berpasini daha da cetinlesdirdi Onda efqanlar bir qeder geri cekilmeyi qerarlasdirdilar Gece iken onlar hereket edib Heratin yaxinliginda duserge saldilar Tarix e Cahanqosa ye Naderi ye gore efqanlar novbeti toqqusmalar ucun hem toplardan istifadeye diqqeti artirdilar hem de quvvelerini iki desteye bolduler Alem Ara ye Naderi ye gore ise efqanlar oz quvvelerini dord destede qruplasdirdilar 12 min neferlik birinci desteye Allahyar xan 12 min neferlik ikinci desteye Zulfuqar xan ucuncu desteye Eman beyle Yaqub xan Segezay 10 12 min neferlik piyada desteye ise Musa xan rehberlik edirdi Eyni zamanda Musa xanin tabeliyine bir ehtiyat deste de verilmisdi ki zeruret yarandigi halda bu ve ya diger istiqametlerde doyuse atilsin 7 Qarsidaki doyus her iki teref ucun helledici ehemiyyet kesb edirdi Hansi taktikani secmemisden evvel Nadir dusmenin doyusqabagi movqelerini oyrendi Bunun ucun taninmis serkerdelerinden olan Niyazqulu bey Qacari Selim bey Mervini Allahqulu bey Efsari Caneli beyi ve yuz neferlik bir desteni ozu ile goturub efqanlara yaxin olan bir noqteye yollandi oradan efqanlarin quvvelerini ve doyus movqelerini musahide etdi Nadir efqanlarin doyusqabagi duzulusune esasen hansi taktikaya el ata bileceklerini mueyyenlesdirdi O topculari zenburekcileri ve tufengdarlari dord desteye boldu ve her desteni bir istiqametde yerlesdirerek qosunun dord terefden ates mudafiesini temin etdi Efqanlar hansi istiqametden hucum ederdilerse hemin istiqametden Nadir qosununun ates zerbesi ile qarsilasmali olacaqdilar O uc min neferlik xususi bir deste yaradib qosunlarin merkezinde yerlesdirdi ve hemin desteye tapsiriq verdi ki efqan suvarileri hansi istiqametden tufengdarlarin ustune hucum ederse o istiqametden efqanlara qarsi doyuse qosulsun Butunlukde ise Nadir oz qosununu bes xett uzre eselonlasdirdi On sirada toplar ikinci sirada zenburekler ucuncu sirada cezayirciler agir tufenglerle silahlananlar dorduncu sirada tufengdarlar yungul tufenglerle silahlananlar ve nehayet besinci sirada ise piyadalar movqe tutdular 7 Doyusqabagi movqelerde mohkemlendikden sonra Nadir iki gun evvelki doyuslerde xususi ferqlenmis Niyazqulu beye tapsiriq verdi ki bir deste ile doyus meydanina atilsin ve efqanlari doyuse girmeye sovq etsin Niyazqulu beyin ireli cixmasi ile efqanlar terefinden de Isfendiyar beyin rehberliyi altinda bir deste qabaga atildi ve bu desteler arasinda doyus basladi Hemin desteler arasinda doyus bir saat davam etdi Gosterilen vaxt erzinde efqanlarin sayi artmaga basladi Qarsi terefin sayinin artmasinin Niyazqulu beyin destesi ucun tehlukeli ola bileceyini goren Nadir bu desteni geriye cagirdi Niyazqulu beyin geri cekilen destesi efqanlar terefinden teqib olundu Bunun ardinca efqanlarin esas quvveleri de doyuse qosulub Nadir qosunlarinin uzerine hucuma kecdiler 8 Her xetde bas veren gergin doyusler efqanlarin muqavimetini qirmaga bes etmedi Nadirin belke de gozlemediyi halda efqanlar tufengdarlarin da movqelerini arxada qoyub qosunlarin merkezine qeder irelileye bildiler Baslicasi ise efqanlar bir nece doyus xettini adlayaraq hele de guclu doyus aparmaqda davam edirdiler Malik olduqlari say ustunluyu ise efqanlara elde edilen ugurlari genislendirmeye imkan verirdi Doyusun gedisinde deyisiklik yaradilmayacagi teqdirde daha agir neticeler qarsiya cixa bilerdi Nadir uc minlik suvari destesi ile doyus meydaninin en hessas noqtesine atilib evvelce efqanlarin qarsisini aldi onlara agir zerbe endirdi Efqanlarin tesevvur ede bilmediyi suret ve ceviklik qisa muddet erzinde ugurlari daha da genislendirmeye yol acdi Nadirin doyuse qosulmasi ile efqanlarin qarsilasdiqlari muqavimet az sonra xeyli guclendi efqanlarin az bir hissesi doyusden salamat cixib geri qacmaga basladi Nadirin emri ile onun serkerdeleri qacan efqanlari teqib etdiler ve onlara daha cox itkiler yetirdiler 9 Netice RedakteDoyusde Nadirin quvvelerinin itkisi efqanlara nisbetde daha az idi Lakin Nadirin sevimli serkerdelerinden olan ve doyuslerde boyuk sucaet gosteren Niyazqulu bey Qacar heyatini itirdi Nadirin emri ile o Meshedde Imam Rzanin meqberesinin yaninda defn edildi ve ailesine muavinet kesildi 10 Efqanlar uzerinde qazanilan bu qelebe hem Nadir ucun hem de Sah Tehmasib ucun ehemiyyetli bir qelebe idi Hemin qelebe ile Abdali efqanlarina guclu zerbe endirildi ve onlarin iradesi qirildi Bu qelebenin elde edilmesi ile bagli butun Xorasan vilayetine xeberler gonderildi Nadirin qosunlarinin qelebesi uc gun bayram edildi Bu uc gun erzinde hem de Nadirin qosunlarinin siralari berpa edildi Cunki efqanlarin esas quvvelerine guclu zerbe vurulsa da Herat hele de onlarin elinde idi ve bu seher ele kecirilmeyince doyusu de bitmis hesab etmek olmazdi 11 10 Hemcinin bax RedakteHerat yurusuIstinadlar Redakte Perry J R ALLAHYAR KHAN ABDALi Encyclopaedia Iranica Vol I Fasc 8 1985 seh 893 2022 09 22 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2022 08 04 Allahyar Khan lost battles at Kafer Qaḷʿa present day Eslam Qaḷʿa and Rebaṭ e Parian fell back on Herat and was soon obliged to surrender To the Departure of Nadir Shah www ibiblio org 2022 09 20 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 5 avqust 2022 Axworthy 2018 seh 174 Suleymanov 2001 seh 146 Suleymanov 2001 seh 147 Axworthy 2018 seh 175 1 2 Suleymanov 2001 seh 150 Suleymanov 2001 seh 151 Suleymanov 2001 seh 151 152 1 2 Suleymanov 2001 seh 152 Axworthy 2018 seh 178Menbe RedakteMehman Suleymanov Nadir sah PDF Pervin Darabadi elmi redaktor 741 Michael Axworthy The Sword of Persia Nader Shah from tribal warrior to conquering tyrant I B Tauris 2009 348 ISBN 978 1 84511 982 9 Menbe https az wikipedia org w index php title Kafir Qala doyusu amp oldid 6662504, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.