Ullusunu taxt-tac uğrunda çəkişmələrdə öz iradəsinin əksinə olaraq, Urartu təmayüllü siyasət yeritməyə məcbur olur. 0, hətta Assuriya ilə həmsərhəd olan bir neçə vilayətini də Urartuya güzəştə gedir. Hadisələrin bu cür dönüşündən qəzəblənən AssuriyaManna üzərinə hücuma keçir. Assuriya şahı II Sarqon Baqdattunu tutaraq onun dərisini soymağı əmr edir. Baqdattunun dərisini soyur, cəsədini isə mannalara görk olmaq üçün nümayiş etdirirlər. Assuriyalılar Mannanın paytaxtı İzirtu şəhərini yandırır, bir çox qalalarını zəbt edirlər. Ullusunu tabe olmaqdan başqa yol görmür. Elə bu vaxt II Sarqon Ullusunuya bir məktub göndərir. Burada Ullusunudan tələb edilir ki, "öz hörmətli aqsaqqalları, qoşun başçıları, məsləhətçiləri, tayfasının özəyi olan adamlar, canişinləri və ölkəsini idarə edən digər rəhbərlərlə birliklə onun qarşısına çıxsın". Bundan əlavə həmin məktubda Ullusunudan "öz böyük oğlunu qiymətli hədiyyələrlə" Sarqonun yanına göndərməsi də tələb olunur. Ullusunu II Sarqonun şərəfinə yazılmış bir daş sütun ucaldır. Sarqon dönüklüyünü Ullusunuya bağışlayır və onu öz taxtından məhrum etmir.
B. e. ə. 714-cü ildə Sarqon Urartu üzərinə yürüşə gedərkən iki şah arasında müqavilə imzalanır. Şahlar müəyyən olunmuş yerdə görüşürlər və Ullusunu Sarqonun qoşununa döyüş atları, mal-qara və digər hədiyyələr verir. Sarqon əvəzində Urartuya güzəştə gedilmiş Manna torpaqlarını da almaqı Ullusunuya və'd verir. Assuriya çarı Ullusununun şərəfinə ziyafət düzəldir. Bu ziyafətdə Ullusunu Sarqondan aşağı yerdə əyləşdirilsə də, onun oturduğu yer atası İranzunun vaxtilə əyləşdiyindən yuxarıda idi. Sarqonun səlnaməçiləri bu barədə onun dilindən yazırlar: "Mən onların ağasına, şahına, Ullusunuya süfrə açdım. Onu öz atası, valideyni İranzudan yuxarıda oturtdum, onu yüksəltdim." İqor Dyakonovun fikrincə, bu, Mannanın müttəfiq dövlət kimi etiraf olunmasına bərabər idi. II Sarqon Urartu ilə müharibəni davam etdirir. Ullusunu öz müttəfiqinə hər cür yardım göstərir. Urartu qoşunları sarsıdıcı məğlubiyyətə uğrayırlar. Sarqon tutduğu əski Manna qalalarını Ullusunuya qaytarır. Sarqonun qoşunları Urartunun paytaxtına qədər irəliləyir, bir çox şəhərləri viran qoyur və xeyli qənimət ələ keçirirlər. Urartu şahı I Rusa bu məğlubiyyətinin biabırçılığına dözə bilməyərək, intihar edir, Sarqon Ullusunuya 22 qala və iki möhkəm-ləndirilmiş şəhər bağışlayır. Urartunun məğlubiyyətindən sonra Ullusunu vaxtilə itirilmiş Manna vilayətlərini geri qaytarmaq uğrunda müharibəyə başlayır və uğurlar qazanır. Manna öz yüksəlişinin zirvəsinə çatır. Assuriya bu dövləti özünün bərabərhüquqlu müttəfiqi kimi qəbul edir. II Sarqonun vəfatından sonra Ullusunu hətta Assuriyanın da bir sıra torpaqlarını ələ keçirir.
II Sarqonun təntənəli yazısı
<…> Mənim boyunduruğumu daşıyan sadiq qul, mannalı İranzunu tale aparanda mən onun taxtına onun oğlu Azanı əyləşdirəndə urartulu Ursa Uişdişin adamına, Zikertunun adamına, Misandiyanın admına,Mannanın böyük canişinlərinə öz sözünü göndərdi və onlarla yalançı danışıqlar apardı; onlar öz ağaları Azanın meyitini əlçatmaz Uauş dağından atdılar. Öz atasının taxtına oturan mannalıUllusunu urartulu I Ursaya arxalandı və özünün 22 qalasını ona təslim etdi. Ürəyimin qəzəbi ilə mən Aşşur allahının saysız-hesabsız qoşunlarını yaraqlandırdım; mən Şir kimi nərildədim və üzümü bu ölkələrin fəthinə yönəltdim. Mannalı Ulusunu mənim ordumun yaxınlaşdığını görüb, öz şəhərindən çıxdı və qorxu içərisində əlçatmaz dağdakı gizli yerə yerləşdi. Onun hökmdar şəhəri İzirtunu, onun möhtəşəm qalalarını İzbiya və Armedi mən fəth etdim və alovla yandırdım. Mən əlçatmaz Uauş dağında urartulu Ursa ilə qanlı döyüş keçirdim. Ətrafna divar çəkilən 55 möhkəmləndirilmiş şəhəri, 9 əlçatmaz qalası ilə birlikdə onun 8 vilayətini fəth etdim və odda yaxdım. Mannalı Ulusunuya məxsus 22 qalanı mən onun əlindən aldım və Assuriya hüdudlarına daxil etdim. Andiyalı Telusinanın vilayətinə qədərki Tuaya ölkəsinin 8 qalasını mən fəth etdim, 2400 sakinini onların sürüləri ilə birlikdə mən əsir etdim. Zikertulu Mitatti mənim silahımdan bərk qorxdu və öz ölkəsinin adamları ilə birlikdə meşəlik dağlara qaçdı və onların yeri tapılmadı. Onun hökmdar şəhəri Pardanı mən alovda yandırdım və onun ətrafında 23 möhkəmləndirilmiş şəhəri fəth etdim və onların qoşunlarını əsir etdim. Mannalılar ölkəsinin Mitattiyə bel bağlayan Şuandahul və Zurukku5 şəhərlərini mən fəth etdim və onların qoşunlarını əsir etdim. Mən uişdişli Baqdattinin dərisini soydum; Dayukkunu6 ailəsi ilə birlikdə mən köçürtdüm və Amattu vilayətində yerləşdirdim; əlçatmaz dağlar arasındakı mannalı Ulusunu mənim etdiyim işlər haqqında eşidərək, quş kimi uçub gəldi və məni ayaqlarımı qucaqladı7.Onun saysız-hesabsız günahlarını mən bağışladım, onun cinayətlərini unutdum, ona mərhəmət etdim və onu öz hökmdar taxtına əyləşdirdim. Ursa və Mittatidən aldığım 22 qala və 2 möhkəmlənirilmiş şəhəri mən ona verdim və onun əzilmiş ölkəsini bərpa etdim. Mən öz hökmdar təsvirini hazırlatdım, onun üstündə mənim hakimim Aşşurun qələbələri haqqında yazdırdım, onu gələcək zamanlar üçün onun hökmdar şəhəri İzirtuda dikəltdim.
İstinadlar
VDİ, 1951, №3, s. 209-210
September 05, 2021
sarqon, assuriyaca, şarrum, mənası, həqiqi, padşah, assuriyanın, çarı, tiqlatpalasarın, kiçik, oğlu, 705xələfi, sennaxeribşəxsi, məlumatlardoğum, tarixi, 765doğum, yeri, nimrud, ninəvəvəfat, tarixi, 705uşağı, sennaxerib, vikianbarda, əlaqəli, mediafayllarhakim. II Sarqon assuriyaca Sarrum ken menasi Heqiqi padsah Assuriyanin cari 722 705 III Tiqlatpalasarin kicik oglu II Sarqone e 721 e e 705Xelefi SennaxeribSexsi melumatlarDogum tarixi e e 765Dogum yeri Nimrud NineveVefat tarixi e e 705Usagi Sennaxerib Vikianbarda elaqeli mediafayllarHakimiyyeti RedakteUllusunu taxt tac ugrunda cekismelerde oz iradesinin eksine olaraq Urartu temayullu siyaset yeritmeye mecbur olur 0 hetta Assuriya ile hemserhed olan bir nece vilayetini de Urartuya guzeste gedir Hadiselerin bu cur donusunden qezeblenen AssuriyaManna uzerine hucuma kecir Assuriya sahi II Sarqon Baqdattunu tutaraq onun derisini soymagi emr edir Baqdattunun derisini soyur cesedini ise mannalara gork olmaq ucun numayis etdirirler Assuriyalilar Mannanin paytaxti Izirtu seherini yandirir bir cox qalalarini zebt edirler Ullusunu tabe olmaqdan basqa yol gormur Ele bu vaxt II Sarqon Ullusunuya bir mektub gonderir Burada Ullusunudan teleb edilir ki oz hormetli aqsaqqallari qosun bascilari meslehetcileri tayfasinin ozeyi olan adamlar canisinleri ve olkesini idare eden diger rehberlerle birlikle onun qarsisina cixsin Bundan elave hemin mektubda Ullusunudan oz boyuk oglunu qiymetli hediyyelerle Sarqonun yanina gondermesi de teleb olunur Ullusunu II Sarqonun serefine yazilmis bir das sutun ucaldir Sarqon donukluyunu Ullusunuya bagislayir ve onu oz taxtindan mehrum etmir B e e 714 cu ilde Sarqon Urartu uzerine yuruse gederken iki sah arasinda muqavile imzalanir Sahlar mueyyen olunmus yerde gorusurler ve Ullusunu Sarqonun qosununa doyus atlari mal qara ve diger hediyyeler verir Sarqon evezinde Urartuya guzeste gedilmis Manna torpaqlarini da almaqi Ullusunuya ve d verir Assuriya cari Ullusununun serefine ziyafet duzeldir Bu ziyafetde Ullusunu Sarqondan asagi yerde eylesdirilse de onun oturdugu yer atasi Iranzunun vaxtile eylesdiyinden yuxarida idi Sarqonun selnamecileri bu barede onun dilinden yazirlar Men onlarin agasina sahina Ullusunuya sufre acdim Onu oz atasi valideyni Iranzudan yuxarida oturtdum onu yukseltdim Iqor Dyakonovun fikrince bu Mannanin muttefiq dovlet kimi etiraf olunmasina beraber idi II Sarqon Urartu ile muharibeni davam etdirir Ullusunu oz muttefiqine her cur yardim gosterir Urartu qosunlari sarsidici meglubiyyete ugrayirlar Sarqon tutdugu eski Manna qalalarini Ullusunuya qaytarir Sarqonun qosunlari Urartunun paytaxtina qeder irelileyir bir cox seherleri viran qoyur ve xeyli qenimet ele kecirirler Urartu sahi I Rusa bu meglubiyyetinin biabirciligina doze bilmeyerek intihar edir Sarqon Ullusunuya 22 qala ve iki mohkem lendirilmis seher bagislayir Urartunun meglubiyyetinden sonra Ullusunu vaxtile itirilmis Manna vilayetlerini geri qaytarmaq ugrunda muharibeye baslayir ve ugurlar qazanir Manna oz yukselisinin zirvesine catir Assuriya bu dovleti ozunun beraberhuquqlu muttefiqi kimi qebul edir II Sarqonun vefatindan sonra Ullusunu hetta Assuriyanin da bir sira torpaqlarini ele kecirir II Sarqonun tenteneli yazisi Redakte lt gt Menim boyundurugumu dasiyan sadiq qul mannali Iranzunu tale aparanda men onun taxtina onun oglu Azani eylesdirende urartulu Ursa Uisdisin adamina Zikertunun adamina Misandiyanin admina Mannanin boyuk canisinlerine oz sozunu gonderdi ve onlarla yalanci danisiqlar apardi onlar oz agalari Azanin meyitini elcatmaz Uaus dagindan atdilar Oz atasinin taxtina oturan mannaliUllusunu urartulu I Ursaya arxalandi ve ozunun 22 qalasini ona teslim etdi Ureyimin qezebi ile men Assur allahinin saysiz hesabsiz qosunlarini yaraqlandirdim men Sir kimi nerildedim ve uzumu bu olkelerin fethine yoneltdim Mannali Ulusunu menim ordumun yaxinlasdigini gorub oz seherinden cixdi ve qorxu icerisinde elcatmaz dagdaki gizli yere yerlesdi Onun hokmdar seheri Izirtunu onun mohtesem qalalarini Izbiya ve Armedi men feth etdim ve alovla yandirdim Men elcatmaz Uaus daginda urartulu Ursa ile qanli doyus kecirdim Etrafna divar cekilen 55 mohkemlendirilmis seheri 9 elcatmaz qalasi ile birlikde onun 8 vilayetini feth etdim ve odda yaxdim Mannali Ulusunuya mexsus 22 qalani men onun elinden aldim ve Assuriya hududlarina daxil etdim Andiyali Telusinanin vilayetine qederki Tuaya olkesinin 8 qalasini men feth etdim 2400 sakinini onlarin suruleri ile birlikde men esir etdim Zikertulu Mitatti menim silahimdan berk qorxdu ve oz olkesinin adamlari ile birlikde meselik daglara qacdi ve onlarin yeri tapilmadi Onun hokmdar seheri Pardani men alovda yandirdim ve onun etrafinda 23 mohkemlendirilmis seheri feth etdim ve onlarin qosunlarini esir etdim Mannalilar olkesinin Mitattiye bel baglayan Suandahul ve Zurukku5 seherlerini men feth etdim ve onlarin qosunlarini esir etdim Men uisdisli Baqdattinin derisini soydum Dayukkunu6 ailesi ile birlikde men kocurtdum ve Amattu vilayetinde yerlesdirdim elcatmaz daglar arasindaki mannali Ulusunu menim etdiyim isler haqqinda esiderek qus kimi ucub geldi ve meni ayaqlarimi qucaqladi7 Onun saysiz hesabsiz gunahlarini men bagisladim onun cinayetlerini unutdum ona merhemet etdim ve onu oz hokmdar taxtina eylesdirdim Ursa ve Mittatiden aldigim 22 qala ve 2 mohkemlenirilmis seheri men ona verdim ve onun ezilmis olkesini berpa etdim Men oz hokmdar tesvirini hazirlatdim onun ustunde menim hakimim Assurun qelebeleri haqqinda yazdirdim onu gelecek zamanlar ucun onun hokmdar seheri Izirtuda dikeltdim 1 Istinadlar Redakte VDI 1951 3 s 209 210Menbe https az wikipedia org w index php title II Sarqon amp oldid 4877706, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
