Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
II Mahmud (d. 1105 – v. 1131) — Böyük Səlcuqlu hökmdarı Məhəmməd Təpərin oğlu və varisi, 1118-ci ildə Böyük Səlcuq, 1118-1131 illərində isə İraq Səlcuq sultanı. Bu zaman onun cəmi 14 yaşı var idi və İran, İraq və Azərbaycanı idarə edirdi.
| II Mahmud | |
|---|---|
 Canişin İnanc Yabquya istinad edilən və II Mahmudun adına Rudhravar zərbxanasında zərb edilmiş dinar sikkəsi. | |
Səlcuqlu imperiyasının sultanı | |
| 18 aprel 1118 – 11 sentyabr 1131 | |
| Əvvəlki | Məhəmməd Təpər |
| Sonrakı | Əhməd Səncər |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1098 və ya 1104 |
| Vəfat tarixi | 10 sentyabr 1131 |
| Vəfat yeri | |
| Milliyyəti | Oğuz türk |
| Fəaliyyəti | siyasətçi |
| Atası | Məhəmməd Təpər |
| Həyat yoldaşları | Mah-e Mülk Xatun Əmir Sitti Xatun Ata Xatun Zahidə Xatun |
| Uşaqları | Davud Alp Arslan III Məlikşah Fərruxşah Əlaəddövlə Ata Xan Gövhər Nəsib Xatun Türkan Xatun Zinət Xatun Zümrüd Xatun |
| Ailəsi | Səlcuqlular |
| Dini | İslam |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Mahmudun hakimiyyətinin ilk illərində atasının yaxını olmuş vassal Kakaveyhilər sülaləsindən nüfuzdan düşdü. Yayılmış şayiələr əsasında Mahmud onun həbs edilməsini əmr etdi. Ordu onu həbs etdi və torpaqları bir başqa əmirə iqta olaraq verildi. Lakin Qarşasp həbsdən qaçıb Yəzdə geri döndü. O, buradan Mahmudun rəqibi Səncərə müttəfiqlik üçün müraciət etdi. Səncərin bacısı Qurşaspın arvadı idi. Qarşasp Səncəri müasir İranın mərkəzini necə ələ keçirilməsi barədə xəbərdar etdi və onları tutmağa dəvət etdi. Səncər bunu qəbul edərək 1119-cu ildə qərbə ordu göndərdi. Onnu ordusu 5 yerli hakim ilə birlikdə Mahmudu Savədə məğlub etdilər. Qələbədən sonra Səncər Qurşaspın mülklərini özünə geri qaytardı.
Səncər daha sonra Bağdada qədər irəlilədi, bundan sonra Mahmud Səncərın qızlarından biri ilə evlənib əmisinin varisi oldu və Şimali İran strateji ərazilərdən imtina etməyə məcbur oldu.
II Mahmudun gənc qardaşı Məsud 1120-ci ildə ona qarşı üsyana başladı. Lakin iki qardaş arasındakı müharibə növbəti il Mosul atabəyi nin müdaxiləsi ilə sonlandı və məsud bağışlanıldı. 1126-cı ildə Ağsunqur öldürüldü. Onun ölüm əmrinin Mahmud tərəfindən verildiyi güman edilir. 1129-cu ildə Mahmud xəlifə əl-Mustarşidin rəhbərliyində ona qarşı başlamış üsyanda dəstək aldığı İmaməddin Zənginin suriya və Şimali İraqdakı hakimiyyətini tanıdı. Mahmud özü İsfahanda yaşamaqda idi, onun İraqı idarə edən şihnəsi isə Bağdadda fəaliyyət göstərirdi.
Mahmud 27 yaşında ikən, 11 sentyabr 1131-ci ildə vəfat etdi. Onun ölümündən sonra oğlu Davud, qardaşları Məsud, Süleymanşah və hakimiyyət üstündə müharibəyə başladılar. Onun bir digər oğlu Alp Arslan Mahmudoğlu isə atabəy Zənginin himayəsində Mosul hakimi idi.
Ailəsi
1116-cı ildə Mahmud özünün əmisi Əhməd Səncərin qızı Mah-e Mülk Xatun ilə nişanlandı. Onların evlilikləri təxminən 1119-cu ildə baş verdi. Mah-e Mülk Xatunun cehizləri o qədər çox idi ki, fillər üzərində Xorasandan Mahmudun mülkü olan İraqa göndərilmişdi. Onların bir oğlu var idi. 1121-ci ildə Mücahid əd-Din Bəhruzun Mahmud üçün tikdirdiyi saray yanğın nəticəsində məhv oldu. Yanğın zamanı Mah-i Mülk qiymətli əşyalarını, o cümlədən zinət əşyalarını, bəzək əşyalarını, mebellərini və geyimlərini itirdi. O, 1122-ci ildə vəfat etdi. Bundan sonra Səncər qızına məxsus olan qızıl və zinət əşyalarının geri qaytarılmasını tələb etsə də, Mahmud onları geri qaytarmaqdan imtina etdi. 1124-cü ildə Səncər digər qızı Əmir Sitti Xatunu Mahmudun həyat yoldaşı olmaq üçün göndərdi. Onların evliliyindən Gövhər Nəsib Xatun və III Məlikşa dünyaya gəldi. Onların Qövhər Nəsəb Xatun[6] adlı bir qızı və adlı bir oğlu dünyaya gəldi. Əmir Sitti Xatun Mahmudun sarayında böyük nüfuz qazandı və Məzyədilərdən olan Dubeys ibn Sadəqəni dəstəklədi. 1129-cu ildə Mahmud tərəfindən həbs edilmiş, lakin Səncərin müdaxiləsindən sonra azad edilmiş vəzir Əbül-Qasım əl-Ənasabadi Səncər tərəfindən Əmir Sitti Xatunun vəziri təyin edildi. Əmir Sitti Xatun 1129-cu ildə vəfat etdi. Onun ölümündən sonra Dubeysin mövqeyi zəiflədi. Mahmudun digər həyat yoldaşı Ata Xatun idi. O, Əli ibn Fəramürz və Çağrı Bəyin qızı oğlu II Qərşaspin qızı idi. Onların Əlaəddövlə Ata Xan adlı bir oğlu dünyaya gəldi. Mahmudun başqa bir həyat yoldaşı Alp Arslanın anası idi. O, Aq Sunqur əl-Bursuqinin iqamətgahında yaşadığı zaman vəfat etdi. Ann Lambtonun məlumatına görə, Atabəy Boz-abanın həyat yoldaşı Zahidə Xatun çox güman ki, Mahmudun oğlu Məhəmmədin anası idi. Onun kənizlərindən biri qızı Türkan Xatunun anası idi. Türkan Xatun Qavurtun soyundan gələnlərdən biri olan Süleyman Şahla evlənmişdi. Digər qızları arasına Zinət Xatun və Zümrüd Xatun idi. Mahmudun oğulları isə Davud, III Məlikşah, II Məhəmməd, Alp Arslan, Fərruxşah və Əlaəddövlə Ata Xan idi.
Qeydlər
- Orta əsrlərə aid bir termindir və təxminən "hərbi inzibatçı" mənasına gəlir. Bu termin çox zaman Səlcuqlu türklərinin İraqda fəaliyyət göstərən və İslam xəlifəsinə nəzarətdə saxlayan nümayəndələri üçün istifadə edilir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Mahmud II // https://pantheon.world/profile/person/Mahmud_II_(Seljuq_sultan).
- Bosworth, 1968. səh. 120
- Bosworth, 1983. səh. 328-329
- Lambton, 1993. səh. 33–44
- Alptekin, 1972. səh. 33–44
- Bosworth, 2000. səh. 100
- Baldwin, 1969. səh. 461-462
- Houtsma, 2000. səh. 554
- Tetley, 2008. səh. 186
- Lambton, 1988. səh. 259–261
- Papan-Matin, 2010. səh. 35
- Nasr, 2013. səh. 377
- Richards, 2010. səh. 233
- Richards, 2010. səh. 241, 276
- Dabashi, 1999. səh. 529
- Bosworth, 2000. səh. 121
- El-Azhari, 2016. səh. 40
- Peacock, 2015. səh. 157
- Richards, 2010. səh. 274
- El-Azhari, 2016. səh. 219
- Lambton, 1988. səh. 131
- Nashat və Beck, 2003. səh. 111
- Bosworth, 2007. səh. 488
- al-Athīr, 2006. səh. 100
- Bosworth, 2000. səh. 125
- Phillips, 2001. səh. 115
- Lambton, 1988. səh. 261
Ədəbiyyat
- Bosworth, C.E., The Political and Dynastic History of the Iranian World. The Cambridge History of Iran, Vol. 5. ed. J. A. Boyle, Cambridge University Press, 1968
- Bosworth, C. Edmund, ABŪ KĀLĪJĀR GARŠĀSP (II), London et al: Encyclopaedia Iranica, Vol. I, Fasc. 3., 1983
- Lambton, Ann K.S., SHIHNA (PDF), Leiden: Encyclopedia of Islam 3rd ed.: E. J. Brill, 1993., 1993
- Alptekin, Coshgun, The Reign of Zangi (PDF), University of London, 1972
- Bosworth, E.C., The History of the Seljuq Turks: The Saljuq-nama of Zahir al-Din Nishpuri, Taylor & Francis, 2000, ISBN
- Baldwin, Marshall W. Marshall W., and Setton, Kenneth M, A History of the Crusades: Volume One, The First Hundred Years, Madison: The University of Wisconsin Press, 1969
- Houtsma, M.T., Ṭog̲h̲ri̊l (II), Leiden: In Bearman, P. J.; Bianquis, Th.; Bosworth, C. E.; van Donzel, E. & Heinrichs, W. P. (eds.). The Encyclopaedia of Islam, Second Edition. Volume X: T–U.: E. J. Brill, 2000, ISBN
- Tetley, Gillies, The Ghaznavid and Seljuk Turks: Poetry as a Source for Iranian History, Routledge, 2008, ISBN
- Lambton, Ann K. S., Continuity and Change in Medieval Persia., Albany, New York: State University of New York Press, 1988, ISBN
- Papan-Matin, F., Beyond Death: The Mystical Teachings of ʿAyn al-Quḍāt al-Hamadhānī. Islamic History and Civilization, Brill, 2010, ISBN
- Nasr, Nasr, S.H.; Leaman, O., History of Islamic Philosophy (PDF), Routledge History of World Philosophies. Taylor & Francis, 2013, ISBN
- Richards, D.S, The Annals of the Saljuq Turks: Selections from al-Kamil fi'l-Ta'rikh of Ibn al-Athir, Routledge, 2010, ISBN
- Dabashi, H., Truth and Narrative: The Untimely Thoughts of ʻAyn Al-Quḍāt Al-Hamadhānī, Curzon, 1999, ISBN
- El-Azhari, T., Zengi and the Muslim Response to the Crusades: The politics of Jihad, Routledge Studies in the History of Iran and Turkey. Taylor & Francis, 2016, ISBN
- Peacock, Andrew, The Great Seljuk Empire, Edinburgh: Edinburgh University Press Ltd, 2015, ISBN
- Nashat və Beck, Nashat, G.; Beck, L., Women in Iran from the Rise of Islam to 1800, University of Illinois Press, 2003, ISBN
- Bosworth, C.E., Historic Cities of the Islamic World, EI Reference Guides. Brill, 2007, ISBN
- al-Athīr, al-Athīr, I.D.I.; Richards, D.S., The Chronicle of Ibn Al-Athīr for the Crusading Period from Al-Kāmil Fīʼl-taʼrīkh: The years 541-589. Crusade texts in translation, Ashgate, 2006, ISBN
- Phillips, J.; Hoch, M., Phillips, J.; Hoch, M., The Second Crusade: Scope and Consequences, Manchester University Press, 2001, ISBN
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu adli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax II Mahmud deqiqlesdirme II Mahmud d 1105 v 1131 Boyuk Selcuqlu hokmdari Mehemmed Teperin oglu ve varisi 1118 ci ilde Boyuk Selcuq 1118 1131 illerinde ise Iraq Selcuq sultani Bu zaman onun cemi 14 yasi var idi ve Iran Iraq ve Azerbaycani idare edirdi 2 II MahmudCanisin Inanc Yabquya istinad edilen ve II Mahmudun adina Rudhravar zerbxanasinda zerb edilmis dinar sikkesi Selcuqlu imperiyasinin sultani18 aprel 1118 11 sentyabr 1131EvvelkiMehemmed TeperSonrakiEhmed Sencer Sexsi melumatlar Dogum tarixi 1098 ve ya 1104 Vefat tarixi 10 sentyabr 1131 1131 09 10 1 Vefat yeri Hemedan Hemedan sehristani Hemedan ostani Iran Milliyyeti Oguz turk Fealiyyeti siyasetci Atasi Mehemmed Teper Heyat yoldaslari Mah e Mulk Xatun Emir Sitti Xatun Ata Xatun Zahide Xatun Usaqlari Davud Alp Arslan III Meliksah Ferruxsah Elaeddovle Ata Xan Govher Nesib Xatun Turkan Xatun Zinet Xatun Zumrud Xatun Ailesi Selcuqlular Dini Islam Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 1 1 Ailesi 2 Qeydler 3 Hemcinin bax 4 Istinadlar 5 EdebiyyatHeyatiredakteMahmudun hakimiyyetinin ilk illerinde atasinin yaxini olmus vassal Kakaveyhiler sulalesinden II Qarsasp nufuzdan dusdu Yayilmis sayieler esasinda Mahmud onun hebs edilmesini emr etdi Ordu onu hebs etdi ve torpaqlari bir basqa emire iqta olaraq verildi Lakin Qarsasp hebsden qacib Yezde geri dondu O buradan Mahmudun reqibi Sencere muttefiqlik ucun muraciet etdi Sencerin bacisi Qursaspin arvadi idi Qarsasp Senceri muasir Iranin merkezini nece ele kecirilmesi barede xeberdar etdi ve onlari tutmaga devet etdi Sencer bunu qebul ederek 1119 cu ilde qerbe ordu gonderdi Onnu ordusu 5 yerli hakim ile birlikde Mahmudu Savede meglub etdiler 2 Qelebeden sonra Sencer Qursaspin mulklerini ozune geri qaytardi 3 Sencer daha sonra Bagdada qeder ireliledi bundan sonra Mahmud Sencerin qizlarindan biri ile evlenib emisinin varisi oldu ve Simali Iran strateji erazilerden imtina etmeye mecbur oldu 2 II Mahmudun genc qardasi Mesud 1120 ci ilde ona qarsi usyana basladi Lakin iki qardas arasindaki muharibe novbeti il Mosul atabeyi Agsunqur Bursuqinin mudaxilesi ile sonlandi ve mesud bagislanildi 1126 ci ilde Agsunqur olduruldu Onun olum emrinin Mahmud terefinden verildiyi guman edilir 1129 cu ilde Mahmud xelife el Mustarsidin rehberliyinde ona qarsi baslamis usyanda destek aldigi Imameddin Zenginin suriya ve Simali Iraqdaki hakimiyyetini tanidi Mahmud ozu Isfahanda yasamaqda idi onun Iraqi idare eden sihnesi a ise Bagdadda fealiyyet gosterirdi 5 Mahmud 27 yasinda iken 11 sentyabr 1131 ci ilde vefat etdi 6 Onun olumunden sonra oglu Davud qardaslari Mesud Suleymansah ve II Togrul hakimiyyet ustunde muharibeye basladilar Onun bir diger oglu Alp Arslan Mahmudoglu ise atabey Zenginin himayesinde Mosul hakimi idi 7 8 Ailesiredakte 1116 ci ilde Mahmud ozunun emisi Ehmed Sencerin qizi Mah e Mulk Xatun ile nisanlandi 9 Onlarin evlilikleri texminen 1119 cu ilde bas verdi 10 Mah e Mulk Xatunun cehizleri o qeder cox idi ki filler uzerinde Xorasandan Mahmudun mulku olan Iraqa gonderilmisdi 11 Onlarin bir oglu var idi 12 1121 ci ilde Mucahid ed Din Behruzun Mahmud ucun tikdirdiyi saray yangin neticesinde mehv oldu Yangin zamani Mah i Mulk qiymetli esyalarini o cumleden zinet esyalarini bezek esyalarini mebellerini ve geyimlerini itirdi 13 O 1122 ci ilde vefat etdi 14 Bundan sonra Sencer qizina mexsus olan qizil ve zinet esyalarinin geri qaytarilmasini teleb etse de Mahmud onlari geri qaytarmaqdan imtina etdi 1124 cu ilde 15 Sencer diger qizi Emir Sitti Xatunu Mahmudun heyat yoldasi olmaq ucun gonderdi Onlarin evliliyinden Govher Nesib Xatun 10 ve III Meliksa 16 dunyaya geldi Onlarin Qovher Neseb Xatun 6 adli bir qizi ve III Meliksah adli bir oglu dunyaya geldi Emir Sitti Xatun Mahmudun sarayinda boyuk nufuz qazandi ve Mezyedilerden olan Dubeys ibn Sadeqeni destekledi 17 18 1129 cu ilde Mahmud terefinden hebs edilmis lakin Sencerin mudaxilesinden sonra azad edilmis vezir Ebul Qasim el Enasabadi Sencer terefinden Emir Sitti Xatunun veziri teyin edildi 19 Emir Sitti Xatun 1129 cu ilde vefat etdi Onun olumunden sonra Dubeysin movqeyi zeifledi 14 Mahmudun diger heyat yoldasi Ata Xatun idi 10 O Eli ibn Feramurz ve Cagri Beyin qizi Xedice Arslan Xatunun oglu II Qersaspin qizi idi Onlarin Elaeddovle Ata Xan adli bir oglu dunyaya geldi Mahmudun basqa bir heyat yoldasi Alp Arslanin anasi idi O Aq Sunqur el Bursuqinin iqametgahinda yasadigi zaman vefat etdi 20 Ann Lambtonun melumatina gore Atabey Boz abanin heyat yoldasi Zahide Xatun cox guman ki Mahmudun oglu Mehemmedin anasi idi Onun kenizlerinden biri qizi Turkan Xatunun anasi idi Turkan Xatun Qavurtun soyundan gelenlerden biri olan Suleyman Sahla evlenmisdi 10 Diger qizlari arasina Zinet Xatun 21 ve Zumrud Xatun idi 22 Mahmudun ogullari ise Davud 23 III Meliksah 24 II Mehemmed 25 Alp Arslan Ferruxsah 26 ve Elaeddovle Ata Xan idi 27 Qeydlerredakte Orta esrlere aid bir termindir ve texminen herbi inzibatci menasina gelir Bu termin cox zaman Selcuqlu turklerinin Iraqda fealiyyet gosteren ve Islam xelifesine nezaretde saxlayan numayendeleri ucun istifade edilir 4 Hemcinin baxredakteIstinadlarredakte Mahmud II https pantheon world profile person Mahmud II Seljuq sultan 1 2 3 Bosworth 1968 seh 120 Bosworth 1983 seh 328 329 Lambton 1993 seh 33 44 Alptekin 1972 seh 33 44 Bosworth 2000 seh 100 Baldwin 1969 seh 461 462 Houtsma 2000 seh 554 Tetley 2008 seh 186 1 2 3 4 Lambton 1988 seh 259 261 Papan Matin 2010 seh 35 Nasr 2013 seh 377 Richards 2010 seh 233 1 2 Richards 2010 seh 241 276 Dabashi 1999 seh 529 Bosworth 2000 seh 121 El Azhari 2016 seh 40 Peacock 2015 seh 157 Richards 2010 seh 274 El Azhari 2016 seh 219 Lambton 1988 seh 131 Nashat ve Beck 2003 seh 111 Bosworth 2007 seh 488 al Athir 2006 seh 100 Bosworth 2000 seh 125 Phillips 2001 seh 115 Lambton 1988 seh 261EdebiyyatredakteBosworth C E The Political and Dynastic History of the Iranian World The Cambridge History of Iran Vol 5 ed J A Boyle Cambridge University Press 1968 Bosworth C Edmund ABu KALiJAR GARSASP II London et al Encyclopaedia Iranica Vol I Fasc 3 1983 Lambton Ann K S SHIHNA PDF Leiden Encyclopedia of Islam 3rd ed E J Brill 1993 1993 Alptekin Coshgun The Reign of Zangi PDF University of London 1972 Bosworth E C The History of the Seljuq Turks The Saljuq nama of Zahir al Din Nishpuri Taylor amp Francis 2000 ISBN 978 1 136 75257 5 Baldwin Marshall W Marshall W and Setton Kenneth M A History of the Crusades Volume One The First Hundred Years Madison The University of Wisconsin Press 1969 Houtsma M T Ṭog h ri l II Leiden In Bearman P J Bianquis Th Bosworth C E van Donzel E amp Heinrichs W P eds The Encyclopaedia of Islam Second Edition Volume X T U E J Brill 2000 ISBN 978 90 04 11211 7 Tetley Gillies The Ghaznavid and Seljuk Turks Poetry as a Source for Iranian History Routledge 2008 ISBN 978 1 134 08438 8 Lambton Ann K S Continuity and Change in Medieval Persia Albany New York State University of New York Press 1988 ISBN 0 88706 133 8 Papan Matin F Beyond Death The Mystical Teachings of ʿAyn al Quḍat al Hamadhani Islamic History and Civilization Brill 2010 ISBN 978 90 474 2759 9 Nasr Nasr S H Leaman O History of Islamic Philosophy PDF Routledge History of World Philosophies Taylor amp Francis 2013 ISBN 978 1 136 78044 8 Richards D S The Annals of the Saljuq Turks Selections from al Kamil fi l Ta rikh of Ibn al Athir Routledge 2010 ISBN 9780415583138 Dabashi H Truth and Narrative The Untimely Thoughts of ʻAyn Al Quḍat Al Hamadhani Curzon 1999 ISBN 978 0 7007 1002 7 El Azhari T Zengi and the Muslim Response to the Crusades The politics of Jihad Routledge Studies in the History of Iran and Turkey Taylor amp Francis 2016 ISBN 978 1 317 58938 9 Peacock Andrew The Great Seljuk Empire Edinburgh Edinburgh University Press Ltd 2015 ISBN 978 0 7486 9807 3 Nashat ve Beck Nashat G Beck L Women in Iran from the Rise of Islam to 1800 University of Illinois Press 2003 ISBN 978 0 252 07121 8 Bosworth C E Historic Cities of the Islamic World EI Reference Guides Brill 2007 ISBN 978 90 474 2383 6 al Athir al Athir I D I Richards D S The Chronicle of Ibn Al Athir for the Crusading Period from Al Kamil Fiʼl taʼrikh The years 541 589 Crusade texts in translation Ashgate 2006 ISBN 978 0 7546 4078 3 Phillips J Hoch M Phillips J Hoch M The Second Crusade Scope and Consequences Manchester University Press 2001 ISBN 978 0 7190 5711 3 Menbe https az wikipedia org w index php title II Mahmud Selcuq amp oldid 8107097