fbpx
Wikipedia

Həştərxan xanlığı

Həştərxan Xanlığı (tatarca حاجی‌ ترخان خانلغی, Xacitarxan Xanlığı) — Qızıl Ordanın yıxılmasından sonra, Çingiz xanın oğlu Cucinin nəslindən olan Toxa Temür sülaləsindən Noyabr xan tərəfindən qurulmuş bir Türk dövləti.

Həştərxan xanlığı
Rəsmi dilləriQədim Tatar dili[d], Noqay dili
Dini
Sünni
İdarəetmə formasıXanlıq
Tarixi 
• Yaranması
1466
• Süqutu
1556
Həştərxan xanlığı

Tarixi

1466 – 1554-ci illər arasında hökm sürmüş bir xanlıqdır, paytaxtı Həştərxan şəhəri olmuşdur. Krım xanlığı vasitəsiylə Osmanlı dövlətinin nüfuz dairəsinə girmişdir.

Onun ehtimali təsisedici Qızıl Ordanın hakimi, Səyyid Əhmədin qardaşı, Mahmud Xan sayılır.

Əsli adı "Əjdaha Xanlığı" olan və ruslar tərəfindən sonradan dəyişdirilən Həştərxan xanlığı, Xəzər dənizinin şimal sahillərində əhəmiyyətli bir ticarət mərkəzi olaraq, 88 il müstəqil olmuş, lakin ardıcıl olaraq davam edən hakimiyyət mübarizələri nəticəsində zəifləmiş və 1556-cı ildə rus çarı Qorxunc İvan tərəfindən yıxılmışdır.

Rusiyanın Qazan və Həştərxan xanlıqlarını yıxaraq şərqə doğru genişləmə siyasətindən narahat olan Osmanlı Dövləti, (həm də Orta Asiyadakı türk xanlıqlarının kömək istəməsi səbəbindən) 1563-cü ildə Rusiyanı dayandırmaq üçün Həştərxana səfər planlaşdırmış, ancaq 1569-cu ildə həm ordu rəhbərləri arasında, həm də Krım Xanı ilə bu rəhbərlər arasında başlayan anlaşılmazlıqlar nəticəsində səfərdə istənilən nəticəyə nail olunmamışdır. Buna baxmayaraq Rusiyanın sülh istəməsi səbəbindən 1570-ci ildə yenə də Osmanlı və Orta Asiya türk xanlıqlarının xeyrinə bir müqavilə əldə edilə bilmişdir.

Bu gündə Həştərxan və ətrafında sıx türk əhalisi yaşayır.

Həştərxan Xanları

I. Noyabr 1466 - 1490

Abbülkərim 1490 - 1514

Canı Gözət 1514 - 1521 (1474 -1476 Krım Xanı)

Hüseyn 1521 - ?

Şeyx Əhməd ? - 1525

II. Noyabr ? - 1532

İslam Giray 1531 - 1532 (1532 Krım Xanı)

Ağ Kubek (I dəfə) 1532 - 1533

Abdürrəhman (II dəfə) 1533 - 1537

Dərviş Qazi 1537 - 1539

Şeyx Heydər (Şeyx Əhmədin oğlu və Dərviş Qazinin atası)

Abdürrəhman (II dəfə) 1539 - 1543

Ağ Kubek (II dəfə) 1545 - 1546

Yağışçı 1546 - 1554

Dərviş Əli 1554 - 1557

İstinadlar

  1. Golden, Peter Bş (1992). An Introduction to the History of the Turkic Peoples Ethnogenesis and State-Formation in Medieval and Early Modern Eurasia and the Middle East. WIESBADEN: OTTO HARRASSOWITZ. səh. 332. ISBN 3-447-03Z74-X.

həştərxan, xanlığı, həştərxan, xanlığı, tatarca, حاجی, ترخان, خانلغی, xacitarxan, xanlığı, qızıl, ordanın, yıxılmasından, sonra, çingiz, xanın, oğlu, cucinin, nəslindən, olan, toxa, temür, sülaləsindən, noyabr, tərəfindən, qurulmuş, türk, dövləti, rəsmi, dillə. Hesterxan Xanligi tatarca حاجی ترخان خانلغی Xacitarxan Xanligi Qizil Ordanin yixilmasindan sonra Cingiz xanin oglu Cucinin neslinden olan Toxa Temur sulalesinden Noyabr xan terefinden qurulmus bir Turk dovleti Hesterxan xanligiResmi dilleriQedim Tatar dili d Noqay diliDiniSunniIdareetme formasiXanliqTarixi Yaranmasi1466 Suqutu1556Hesterxan xanligiTarixi Redakte1466 1554 ci iller arasinda hokm surmus bir xanliqdir paytaxti Hesterxan seheri olmusdur Krim xanligi vasitesiyle Osmanli dovletinin nufuz dairesine girmisdir Onun ehtimali tesisedici Qizil Ordanin hakimi Seyyid Ehmedin qardasi Mahmud Xan sayilir 1 Esli adi Ejdaha Xanligi olan ve ruslar terefinden sonradan deyisdirilen Hesterxan xanligi Xezer denizinin simal sahillerinde ehemiyyetli bir ticaret merkezi olaraq 88 il musteqil olmus lakin ardicil olaraq davam eden hakimiyyet mubarizeleri neticesinde zeiflemis ve 1556 ci ilde rus cari Qorxunc Ivan terefinden yixilmisdir Rusiyanin Qazan ve Hesterxan xanliqlarini yixaraq serqe dogru genisleme siyasetinden narahat olan Osmanli Dovleti hem de Orta Asiyadaki turk xanliqlarinin komek istemesi sebebinden 1563 cu ilde Rusiyani dayandirmaq ucun Hesterxana sefer planlasdirmis ancaq 1569 cu ilde hem ordu rehberleri arasinda hem de Krim Xani ile bu rehberler arasinda baslayan anlasilmazliqlar neticesinde seferde istenilen neticeye nail olunmamisdir Buna baxmayaraq Rusiyanin sulh istemesi sebebinden 1570 ci ilde yene de Osmanli ve Orta Asiya turk xanliqlarinin xeyrine bir muqavile elde edile bilmisdir Bu gunde Hesterxan ve etrafinda six turk ehalisi yasayir Hesterxan Xanlari Redakte I Noyabr 1466 1490Abbulkerim 1490 1514Cani Gozet 1514 1521 1474 1476 Krim Xani Huseyn 1521 Seyx Ehmed 1525II Noyabr 1532Islam Giray 1531 1532 1532 Krim Xani Ag Kubek I defe 1532 1533Abdurrehman II defe 1533 1537Dervis Qazi 1537 1539Seyx Heyder Seyx Ehmedin oglu ve Dervis Qazinin atasi Abdurrehman II defe 1539 1543Ag Kubek II defe 1545 1546Yagisci 1546 1554Dervis Eli 1554 1557Istinadlar Redakte Golden Peter Bs 1992 An Introduction to the History of the Turkic Peoples Ethnogenesis and State Formation in Medieval and Early Modern Eurasia and the Middle East WIESBADEN OTTO HARRASSOWITZ seh 332 ISBN 3 447 03Z74 X Menbe https az wikipedia org w index php title Hesterxan xanligi amp oldid 5534995, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.