Hüseyn bəy Şamlı
Hüseyn bəy Şamlı (Farsca: حسین بیگ شاملو ; d. ?, Türk mənşəli Şamlı eli - ö. 1514, Çaldıran) — Şah İsmayılın lələsi, Səfəvilər dövlətinin ilk əmir-əl-ümərası və vəkili.
Hüseyn bəy Şamlı | |
---|---|
Sələfi | Vəzifə təsis edilmişdir |
Xələfi | Məhəmməd bəy Ustaclı |
Sələfi | Vəzifə təsis edilmişdir |
Xələfi | Nəcməddin Məsud Gilani |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | ? |
Doğum yeri | Şamlı eli |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | |
Vəfat səbəbi | döyüşdə ölüm |
Hərbi xidmət | |
Rütbəsi | general |
Həyatı
Şamlı elindən olub, Şah İsmayılın Gilanda gizləndiyi vaxt qoruyucusu idi. I Şah İsmayılın həm ən nüfuzlu silahdaşı, həm də tərbiyəçisi olan Hüseyn bəy Şamlı 1501-ci ildə Şirvana canişin təyin olunmuşdu. Ancaq daha sonra darmadağın edilmiş Şirvanlıları təqib edərək Fərrux Yəsara çatan və şirvanşahın başını I Şah İsmayıla gətirən cilovdarı Şahgəldi ağanı öz yerinə təyin etmişdir. Eyni il Səfəvilər dövlətinin bütün ordusunun sərkərdəsi - əmir əl üməra və vəkili təyin olunmuşdur. 1507-ci ildə bir qrup kürd qarətçi tərəfindən hücuma məruz qalıb 300 əsgər itirməsi onun dövlətdəki gücünün zəifləməsinə səbəb oldu. Bundan sonra vəkillik vəzifəsindən azad olundu. Yerinə Nəcməddin Məsud Gilani gətirildi.
Sonrakı həyatı
Vəkillikdən azad edilməsinə baxmayaraq hələ də ordunun ən nüfuzlu şəxslərindən biri olaraq qalmaqda idi. 1509-cu ildə I İsmayıllın göstərişi ilə Bağdadı tutmuşdu. 1510-cu ildə əmir-əl-üməra titulunu da itirdi. Yerinə Məhəmməd bəy Ustaclı gətirildi. 1512-ci ildə Gicduvan döyüşündə vəkil Nəcmi Saniyə xəyanət edərək onun döyüşdə öldürülməsinə səbəb oldu.1514-cü ildə Çaldıran döyüşündə öldürülmüşdür.
İstinadlar
- Savory, Roger (1998). "ESMĀʿĪL I ṢAFAWĪ". Encyclopaedia Iranica, Vol. VIII, Fasc. 6. səh. 628–636
- ↑ Savory, Roger (2007). Iran under the Safavids Cambridge University Press. səh. 1–288 . ISBN 0521042518 .
- Newman, Andrew J. (2008). Safavid Iran: Rebirth of a Persian Empire. I.B.Tauris. səh. 1–281. ISBN 9780857716613.