fbpx
Wikipedia

Hüdeybiyyə müqaviləsi

Avqust 24, 2021

Hüdeybiyyə sülhü— (ərəb. الحدیبیّة‎‎) hicri VI (M.628/mart)ildə Hüdeybiyyə adlanan bir məntəqədə Hz. Peyğəmbərlə məkkə müşrikləri arasında bağlanmış bir sülh müqaviləsidir. Həcc mərasimlərini yerinə yetirmək üçün Məkkəyə yollanan müsəlmanlar Qureyş müşrüklərinin qadağası ilə üzləşdilər, Hz.Peyğəmbər Qüreyş müşrikləri ilə danışıqlar aparmaq qərarına gəldi və bunun üçün ilk olaraq Ömər ibn Xəttabı seçdi. Ancaq O, getməkdən imtina edib Osman ibn Əffanın getməsini təklif etdi, Osmanın getməsindən və öldürülməsi barədə yayılan şayiələrdən sonra hz. Peyğəmbər müsəlmanlara Rizvan beyəti kimi tanınan bir müqavilə bağladı. Tərəflər arasındakı danışıqlardan sonra nəhayət, tərəflər arasında on illik barışığı təmin edən Hüddeybiyyə Barışıq Sazişi bağlandı və müsəlmanlar o il Mədinəyə qayıtdılar ki, Növbəti il Ümrə ziyarətini yerinə yetirmək üçün Məkkəyə gəlsinlər.

Müsəlmanların Həccə getmək əzmi

Hz.Peyğəmbər hicrətin VI ilində səhabələri ilə birlikdə Məkkəyə getdiyini və Allahın evini ziyarət etdiyi yuxusunda gördü. لَّقَدْ صَدَقَ اللَّـهُ رَسُولَهُ الرُّؤْیا بِالْحَقِّ ۖ لَتَدْخُلُنَّ الْمَسْجِدَ .الْحَرَامَ إِن شَاءَ اللَّـهُ آمِنِینَ مُحَلِّقِینَ رُءُوسَکمْ وَمُقَصِّرِینَ لَا تَخَافُونَ ۖ فَعَلِمَ مَا لَمْ تَعْلَمُوا فَجَعَلَ مِن دُونِ ذَٰلِک فَتْحًا قَرِیبًا ( And olsun ki, Allah-təala Öz Peyğəmbərinin (Məkkə fəthi) rö’yasının çin olduğunu təsdiq etdi. (Ey mö’minlər!) Siz, inşallah, əmin-amanlıqla, (bə’ziniz) başınızı qırxdırmış, (bə’ziniz saçınızı) qısaltmış halda və (müşriklərdən) qorxmadan Məscidülhərama daxil olacaqsınız. (Allah) sizin bilmədiklərinizi bilir. O bundan əlavə (sizə) tezliklə bir qələbə (Xeybərin fəthini) də bəxş edəcəkdir.) (Fəth.48/27) Hz.Peyğəmbər yuxusunu səhabələrinə danışdı və Onlara söz verir və səhabələri Məkkəyə getməyə və Ümrə ziyarətinə çağırdı. Hz.Peyğəmbər Qureyşlilərin bu səfərə mane olacaqlarında və ya müharbə edəcəklərindən çəkindiyi üçün Mədinə ətrafındakı Ərəbləri də bu səfərdə iştirak etməyə dəvət etdi . Həmin qəbilələrdən az bir qismi istisna olmaqla O həzrətin dəvətini qəbul etmədilər, əsasən Mühacir və Ənsardan ibarət olan bir dəstə ilə hz.Peyğəmbər Məkkəyə səfərə çıxdı

Müsəlmanların sayı

Mühacir, Ənsar və onlara qoşulmuş bir qrup ərəbdən ibarət olan karvan hicri VI il Zil-qədə ayının 2-si mədinədən çıxdılar . Bu səfərdə iştirak edənlərin sayı haqqında müxtəlif fikirlər var.Amma Cabir ibn Abdullah Ənsarinin rəvayətində, "biz hüdeybiyyədə 1400 nəfər idik" ifadəsi daha məşhurdur . Bu səfərdə 4 qadın iştirak etmişdir ki, Onlardan bi hz.Peyğəmbərin xanımı Ümmü Sələmə idi. hz.Peyğəmbər Abdullah ibn Ümmü Məktumu və ya Numeylə ibn Abdullah Leysini mədinədə öz yerinə canişin qoydu.

Hüdeybiyyə müqaviləsi
Növ Sülh müqaviləsi
İmzalanma tarixi 628,mart H.VI, zil-qədə
yer Hüdeybiyyə
İmzalayan dövlətlər Müsəlmanlar Məkkəli müşrüklər
İmzalayanlar Məhəmməd ibn Abdullah Süheyl ibn Əmr
Dilləri Ərəbcə

Müsəlmanların ehram geyinməsi

Hz.Peyğəmbərin göstərişi ilə müsəlmanlar səfər qılıncından başqa bir silah götürmədilər. hz.Peyğəmbər "zil-huleyfə" -indiki " Şəcərə məscidi"- adlanan əraziə çatdıqda ehram paltarını geyindi və həmçinin özü ilə apardığı 70 dəvəyə də qurbanlıq nişanı vurduqdan sonra karvanın önündə apardılar ta Qureyşlilər anlasınlar ki, məqsədləri müharbə etmək deyil, əksinə Allahın evini ziyarət etməkdir. həmçinin qeyd olunur ki, Peyğəmbərin Bədr savaşında qənimət olaraq götürdüyü Əbu Cəhlin dəvəsi də simvolik olaraq həmin dəvələrin arasında idi. İslam Peyğəmbəri və səhabələri " Ləbbeyk" deyərək "Asəfan"- Məkkənin yaxınlığında bir yer-a qədər getdilər və orada Peyğəbərə çatdı ki, Məkkə müşrükləri müsəlmanların gəlməsindən xəbərdar olub and içiblər ki, Onları Məkkəyə qoymayacaqlar. Qureş müşrükləri öz döyüşçülərini Məkkədən kənarda yerləşdirdilər və Xalid ibn Vəlidi 200 süvari ilə müsəlmanların qarşısını almaq üçün göndərdilər. Bunu eşidən Allahın Rəsulu buyurdu:«‌Vay olsun Qureyşə ki, müharbə onları məhv etdi». sonra soruşdu: kim bizi elə bir yoldan apara bilər ki, Qureyşlə üzləşməyək?. Hz.Peyğəmbər və səhabələri Bəni Əsləm qəbiləsindən bir neçə şəxsin bələtçiliyi ilə öz yollarına davam etdilər ta Qureyş döyüşçüləri ilə üzləşməsinlər. Bu səfərdə müsəlmanlar birinci dəfə Xouf namazı(Nisa.4/101,102) qılırdılar ki, ta Ətrafdan düşmən mümkün hücumlarından qorunsunlar

Hüdeybiyyə məntəqəsində

Müsəlmanlar Hüdeybiyyəyə çatdıqları zaman Peyğəmbərin dəvəsi qəflətən yerə oturdu. Peyğəmbərin göstərişi ilə müsəlmanlar həmin ərazidə yerləşdilər. Peyğəmbərin göstərdiyi möcüzə ilə orda olan quru çay suyla doldu və hamı sirab oldu. Peyğəmbər Hüdeybiyyədə yerləşdikdən sonra Budəyl ibn Vərqa Xuzai və Xuzayə qəbiləsindən bir qrup şəxs Peyğəmbərin yanına gəldilər.Peyğəmbər onlara müharbə məqsədinin olmadığını və Allahın evini ziyarət etməküçün gəldiklərini bildirdi. Xüzaililərin Peyğəmbərin bu sözünü Qureyşin böyüklərinə bildirmələrinə baxmayaraq onlar dedilər: Məhəmməd döyüşmək niyyətində olmasa belə, Yenə də biz heç vaxt Onun zorla Məkkəyə girməyə icazə verə bilmər ki, ərəblər bizi məsğərə etsin. Ondan sonra Qureş bir neçə nümayəndə müsəlman düşərgəsinə göndərdi, lakin tərəflər arasında razılıq əldə olunmadı . Əslində Qureyş liderləri ( o cümlədən Əbu Sufyan ki hicrətin V (M.627/31 mart) ilində Xəndək döyüşündə müsəlmanlara məğlub olmuşdular ərəblərin yanında başı aşağı idilər) Müsəlmanların Məkkəyə gəlməsini özünün və əksər ərəblərin alçaldılması və istehzası kimi dəyərləndirirdilər.

Qureyşlilərin yanına nümayəndə göndərilməsi

Hz.Peyğəmbər Qüreyş müşrikləri ilə danışıqlar aparmaq qərarına gəldi və bunun üçün ilk olaraq Ömər ibni xəttabı seçdi. Ancaq O, Məkkədə onu himayə edəcək güclü bir qohumunun olmadığından getməkdən imtina edib Osman ibn Əffanın getməsini təklif etdi.Çünki o Bəni Üməyyə tayfasından idi. Məkkəlilər tərəfindən yaxşı qarşılanan Osman bin Əffan, məqsədlərininn Ümrə ziyarəti olduğunu bildirsə də, Məkkəlilər müsəlmanların gəlməsinə icazə vermədi və elçiyə sərt reaksiya verdi və hətta onu həbs etdilər. Müsəlmanlar arasında Onun öldürüldüyü barədə xəbərlər yayıldı. Beləliklə,Hz.Muhəmməd müharbə qərarı aldı və səhabələri də Ona sonralar "Rizvan ağacı" kimi tanınan yerdə beyət etdilər. Qureyşlər arasında hadisə Rizvan Beyəti olaraq eşidildi və onlar müsəlmanlardan qorxmağa başladılar. Qurayşlilər müsəlmanların reaksiyasını sınamaq və üçün kiçik bir hərbi dəstə göndərdilər, lakin bu birlik müsəlmanlar tərəfindən əsir götürüldü. Sonra Qureyşlər razılığa gəldilər və Süheyl bin Amrı səfir olaraq göndərdilər. Müzakirələrdən sonra Əli bin Əbu Talib(ə)-ın yazdığı müqavilənin mətni hz.Məhəmməd və Məkkəni təmsil edən Süheyl bin Amr tərəfindən imzalandı.

Müqavilənin şərtəri

  1. Müsəlmanlarla qarşı tərəf arasında 10 illik sülh olacaq və heç bir tərəf digərinin əmlakına və həyatına toxunmayacaq.
  2. Müsəlmanlar bu il Kəbəni ziyarət etmədən geri dönəcəklər. Gələn il üç gündən artıq olmayaraq Məkkəyə gəlib Kəbəni ziyarət edəcəklər. Bu üç gün ərzində Məkkəlilər şəhəri tərk edəcəklər.
  3. Müsəlmanlardan kimsə Qureyşə sığınsa, geri qaytarılmayacaqlar, ancaq Qureşdən müsəlmanlara sığınan olarsa geri qaytarılacaqlar.( əlbəttə ki, Mumtəhənə surəsinin 10-cu ayəsinə əsasən Məkkədən Mədinəyə qaçan mömin qadınların qaytarılması qadağan olunmuşdur).
  4. Məkkəyə həcc, ümrə və ticarət üçün gedən müsəlmanların həyatı və əmlakı təhlükəsiz olacaqdır. Qureyş tərəfində Misirə və Şama gedənlərlə birlikdə Mədinəyə ticarət etmək üçün gələnlərin də həyatı və əmlakı təhlükəsizlikdə olacaqdır.
  5. Qureyşdən başqa digər qəbilələr müsəlmanların və ya Qureyşlərin himayəsi altına düşməyi seçə bilərlər.
  6. Əsirlər qarşılıqlı olaraq sərbəst buraxılacaqlar.

Müqavilənin nəticələri

  1. Makkəlilər rəsmi olaraq müsəlmanların siyasi varlığını qəbul etdi.
  2. Məkkənin fəthi daha asan oldu.
  3. İslamın yayılmasını daha da sürətləndirdi.

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. İbn Hişam,əs Sirətun Nəbəviyyə,1412-Q,c,2,s,776 / ابن هشام، السیره النبویة، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۷۷۶.
  2. Rəsuli,Zendegani Muhəmməd (s), 1375-Ş,c,2,s,207 / رسولی، زندگانی محمد(ص)، ۱۳۷۵ش، ج۲، ص۲۰۷.
  3. Vaqidi,Kitabul Məğazi,1966-M,c,2,s,573; İbn Səd,Kitabut Təbəqatul Kəbir,Lidən,c,2,s,95 / واقدی، کتاب المغازی، ۱۹۶۶م، ج۲، ص۵۷۳؛ ابن سعد، کتاب الطبقات الکبیر، لیدن، ج۲، ص۹۵.
  4. İbn Hişam,əsSirətun Nəbəviyyə,1412-q,c,2,s,777 / رجوع کنید به ابن هشام، السیره النبویة، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۷۷۷.
  5. Vaqidi, Kitabul Məğazi,1966-m,c,2,s,573;İbn Səd,Kitabut Təbəqatul Kəbir,Lidən,c,s,95 / واقدی، کتاب المغازی، ۱۹۶۶م، ج۲، ص۵۷۳؛ ابن سعد، کتاب الطبقات الکبیر، لیدن، ج۲، ص۹۵.
  6. İbn Hişam,əs Sirətun Nəbəviyyə,1412-q,c,2,s,776 / ابن هشام، السیره النبویة، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۷۷۶.
  7. Vaqidi,Kitabul Məğazi,1966-m,c,2,s,574 / واقدی، کتاب المغازی، ۱۹۶۶م، ج۲، ص۵۷۴.
  8. İbn Hişam,əs Sirətun Nəbəviyyə,1412-q,c,2,s,777 / ابن هشام، السیره النبویة، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۷۷۷.
  9. Nisa surəsi,101-102 / رجوع کنید به سوره نساء، آیه ۱۰۱ـ۱۰۲
  10. Vaqidi,Kitabul Məğazi,1966-m,c,2,s,582-583 / رجوع کنید به واقدی، کتاب المغازی، ۱۹۶۶م، ج۲، ص۵۸۲ـ۵۸۳.
  11. İbn Hişam,əs Sirətun Nəbəviyyə,1412-q,c,2,s,778;İbn Səd,Kitabut Təbəqatul Kəbir,Lidən,c,2,s,96 / ابن هشام، السیره النبویة، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۷۷۸؛ ابن سعد، کتاب الطبقات الکبیر، لیدن، ج۲، ص۹۶
  12. İbn Hişam,əs Sirətun Nəbəviyyə,1412-q,c,2,s,781;İbn Səd,Kitabut Təbəqatul Kəbir,Lidən,c,2,s,96;Yəqubi,Tarixi yəqubi,Daru Sadir,c,2,s,54 / رجوع کنید به ابن هشام، السیره النبویة، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۷۸۱؛ ابن سعد، کتاب الطبقات الکبیر، لیدن، ج۲، ص۹۶؛ یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۵۴.
  13. Yəqubi,Tarixi yəqubi,Daru Sadir,c,2,s,54 / یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۵۴.
  14. İbn Hişam,əs Sirətun Nəbəviyyə,1412-q,c,2,s,790-791 / ابن هشام، السیره النبویة، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۷۹۰ـ۷۹۱.
  15. Vaqidi,Kİtabul Məğazi,1966-m,c,2,s,611-612;İbn Hişam,əs Sirətun Nəbəviyyə,1412-q,c,2,784;İbn Əsir,əl-Kamil,Darul Kitabil Ərəbi,c,2,s,204,;Yəqubi,Tarixul Yəqubi,Daru sadir,c,2,s,54 / واقدی، کتاب المغازی، ۱۹۶۶م، ج۲، ص۶۱۱ـ۶۱۲؛ ابن هشام، السیره النبویة، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۷۸۴؛ ابن اثیر، الکامل، دار الکتاب العربی، ج۲، ص۲۰۴؛ یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۵۴.
  16. Fehm'ül Kur'an, Cilt3,s, 420

Xarici keçidlər

  • Hüdeybiyyə sülhü
  • Hüdeybiyyə sülhü nədi,Buna səbəb nə oldu və Nəticələri nədir?
  • Hüdeybiyyə sülhü
  • Hüdeybiyyə müqaviləsi

Avqust 24, 2021
hüdeybiyyə, müqaviləsi, hüdeybiyyə, sülhü, ərəb, الحدیبی, hicri, mart, ildə, hüdeybiyyə, adlanan, məntəqədə, peyğəmbərlə, məkkə, müşrikləri, arasında, bağlanmış, sülh, müqaviləsidir, həcc, mərasimlərini, yerinə, yetirmək, üçün, məkkəyə, yollanan, müsəlmanlar, . Hudeybiyye sulhu ereb الحدیبی ة hicri VI M 628 mart ilde Hudeybiyye adlanan bir menteqede Hz Peygemberle mekke musrikleri arasinda baglanmis bir sulh muqavilesidir Hecc merasimlerini yerine yetirmek ucun Mekkeye yollanan muselmanlar Qureys musruklerinin qadagasi ile uzlesdiler Hz Peygember Qureys musrikleri ile danisiqlar aparmaq qerarina geldi ve bunun ucun ilk olaraq Omer ibn Xettabi secdi Ancaq O getmekden imtina edib Osman ibn Effanin getmesini teklif etdi Osmanin getmesinden ve oldurulmesi barede yayilan sayielerden sonra hz Peygember muselmanlara Rizvan beyeti kimi taninan bir muqavile bagladi Terefler arasindaki danisiqlardan sonra nehayet terefler arasinda on illik barisigi temin eden Huddeybiyye Barisiq Sazisi baglandi ve muselmanlar o il Medineye qayitdilar ki Novbeti il Umre ziyaretini yerine yetirmek ucun Mekkeye gelsinler Mundericat 1 Muselmanlarin Hecce getmek ezmi 2 Muselmanlarin sayi 3 Muselmanlarin ehram geyinmesi 4 Hudeybiyye menteqesinde 5 Qureyslilerin yanina numayende gonderilmesi 6 Muqavilenin serteri 7 Muqavilenin neticeleri 8 Hemcinin bax 9 Istinadlar 10 Xarici kecidlerMuselmanlarin Hecce getmek ezmi RedakteHz Peygember hicretin VI ilinde sehabeleri ile birlikde Mekkeye getdiyini ve Allahin evini ziyaret etdiyi yuxusunda gordu ل ق د ص د ق الل ـه ر س ول ه الر ؤ یا ب ال ح ق ل ت د خ ل ن ال م س ج د ال ح ر ام إ ن ش اء الل ـه آم ن ین م ح ل ق ین ر ء وس کم و م ق ص ر ین ل ا ت خ اف ون ف ع ل م م ا ل م ت ع ل م وا ف ج ع ل م ن د ون ذ ل ک ف ت ح ا ق ر یب ا And olsun ki Allah teala Oz Peygemberinin Mekke fethi ro yasinin cin oldugunu tesdiq etdi Ey mo minler Siz insallah emin amanliqla be ziniz basinizi qirxdirmis be ziniz sacinizi qisaltmis halda ve musriklerden qorxmadan Mescidulherama daxil olacaqsiniz Allah sizin bilmediklerinizi bilir O bundan elave size tezlikle bir qelebe Xeyberin fethini de bexs edecekdir Feth 48 27 Hz Peygember yuxusunu sehabelerine danisdi ve Onlara soz verir ve sehabeleri Mekkeye getmeye ve Umre ziyaretine cagirdi Hz Peygember Qureyslilerin bu sefere mane olacaqlarinda ve ya muharbe edeceklerinden cekindiyi ucun Medine etrafindaki Erebleri de bu seferde istirak etmeye devet etdi 1 Hemin qebilelerden az bir qismi istisna olmaqla O hezretin devetini qebul etmediler esasen Muhacir ve Ensardan ibaret olan bir deste ile hz Peygember Mekkeye sefere cixdi 2 Muselmanlarin sayi RedakteMuhacir Ensar ve onlara qosulmus bir qrup erebden ibaret olan karvan hicri VI il Zil qede ayinin 2 si medineden cixdilar 3 Bu seferde istirak edenlerin sayi haqqinda muxtelif fikirler var Amma Cabir ibn Abdullah Ensarinin revayetinde biz hudeybiyyede 1400 nefer idik ifadesi daha meshurdur 4 Bu seferde 4 qadin istirak etmisdir ki Onlardan bi hz Peygemberin xanimi Ummu Seleme idi hz Peygember Abdullah ibn Ummu Mektumu 5 ve ya Numeyle ibn Abdullah Leysini 6 medinede oz yerine canisin qoydu Hudeybiyye muqavilesiNov Sulh muqavilesiImzalanma tarixi 628 mart H VI zil qedeyer HudeybiyyeImzalayan dovletler Muselmanlar Mekkeli musruklerImzalayanlar Mehemmed ibn Abdullah Suheyl ibn EmrDilleri ErebceMuselmanlarin ehram geyinmesi RedakteHz Peygemberin gosterisi ile muselmanlar sefer qilincindan basqa bir silah goturmediler hz Peygember zil huleyfe indiki Secere mescidi adlanan erazie catdiqda ehram paltarini geyindi ve hemcinin ozu ile apardigi 70 deveye de qurbanliq nisani vurduqdan sonra karvanin onunde apardilar ta Qureysliler anlasinlar ki meqsedleri muharbe etmek deyil eksine Allahin evini ziyaret etmekdir hemcinin qeyd olunur ki Peygemberin Bedr savasinda qenimet olaraq goturduyu Ebu Cehlin devesi de simvolik olaraq hemin develerin arasinda idi 7 Islam Peygemberi ve sehabeleri Lebbeyk deyerek Asefan Mekkenin yaxinliginda bir yer a qeder getdiler ve orada Peygebere catdi ki Mekke musrukleri muselmanlarin gelmesinden xeberdar olub and icibler ki Onlari Mekkeye qoymayacaqlar Qures musrukleri oz doyusculerini Mekkeden kenarda yerlesdirdiler ve Xalid ibn Velidi 200 suvari ile muselmanlarin qarsisini almaq ucun gonderdiler 8 Bunu esiden Allahin Resulu buyurdu Vay olsun Qureyse ki muharbe onlari mehv etdi sonra sorusdu kim bizi ele bir yoldan apara biler ki Qureysle uzlesmeyek Hz Peygember ve sehabeleri Beni Eslem qebilesinden bir nece sexsin beletciliyi ile oz yollarina davam etdiler ta Qureys doyusculeri ile uzlesmesinler Bu seferde muselmanlar birinci defe Xouf namazi Nisa 4 101 102 9 qilirdilar ki ta Etrafdan dusmen mumkun hucumlarindan qorunsunlar 10 Hudeybiyye menteqesinde RedakteMuselmanlar Hudeybiyyeye catdiqlari zaman Peygemberin devesi qefleten yere oturdu Peygemberin gosterisi ile muselmanlar hemin erazide yerlesdiler Peygemberin gosterdiyi mocuze ile orda olan quru cay suyla doldu ve hami sirab oldu 11 Peygember Hudeybiyyede yerlesdikden sonra Budeyl ibn Verqa Xuzai ve Xuzaye qebilesinden bir qrup sexs Peygemberin yanina geldiler Peygember onlara muharbe meqsedinin olmadigini ve Allahin evini ziyaret etmekucun geldiklerini bildirdi Xuzaililerin Peygemberin bu sozunu Qureysin boyuklerine bildirmelerine baxmayaraq onlar dediler Mehemmed doyusmek niyyetinde olmasa bele Yene de biz hec vaxt Onun zorla Mekkeye girmeye icaze vere bilmer ki erebler bizi mesgere etsin Ondan sonra Qures bir nece numayende muselman dusergesine gonderdi lakin terefler arasinda raziliq elde olunmadi 12 Eslinde Qureys liderleri o cumleden Ebu Sufyan ki hicretin V M 627 31 mart ilinde Xendek doyusunde muselmanlara meglub olmusdular ereblerin yaninda basi asagi idiler Muselmanlarin Mekkeye gelmesini ozunun ve ekser ereblerin alcaldilmasi ve istehzasi kimi deyerlendirirdiler Qureyslilerin yanina numayende gonderilmesi RedakteHz Peygember Qureys musrikleri ile danisiqlar aparmaq qerarina geldi ve bunun ucun ilk olaraq Omer ibni xettabi secdi Ancaq O Mekkede onu himaye edecek guclu bir qohumunun olmadigindan getmekden imtina edib Osman ibn Effanin getmesini teklif etdi Cunki o Beni Umeyye tayfasindan idi Mekkeliler terefinden yaxsi qarsilanan Osman bin Effan meqsedlerininn Umre ziyareti oldugunu bildirse de Mekkeliler muselmanlarin gelmesine icaze vermedi ve elciye sert reaksiya verdi ve hetta onu hebs etdiler Muselmanlar arasinda Onun oldurulduyu barede xeberler yayildi Belelikle Hz Muhemmed muharbe qerari aldi ve sehabeleri de Ona sonralar Rizvan agaci kimi taninan yerde beyet etdiler Qureysler arasinda hadise Rizvan Beyeti olaraq esidildi ve onlar muselmanlardan qorxmaga basladilar Quraysliler muselmanlarin reaksiyasini sinamaq ve ucun kicik bir herbi deste gonderdiler lakin bu birlik muselmanlar terefinden esir goturuldu Sonra Qureysler raziliga geldiler ve Suheyl bin Amri sefir olaraq gonderdiler Muzakirelerden sonra Eli bin Ebu Talib e in yazdigi muqavilenin metni hz Mehemmed ve Mekkeni temsil eden Suheyl bin Amr terefinden imzalandi Muqavilenin serteri RedakteMuselmanlarla qarsi teref arasinda 10 illik sulh olacaq ve hec bir teref digerinin emlakina ve heyatina toxunmayacaq 13 Muselmanlar bu il Kebeni ziyaret etmeden geri donecekler Gelen il uc gunden artiq olmayaraq Mekkeye gelib Kebeni ziyaret edecekler Bu uc gun erzinde Mekkeliler seheri terk edecekler Muselmanlardan kimse Qureyse siginsa geri qaytarilmayacaqlar ancaq Quresden muselmanlara siginan olarsa geri qaytarilacaqlar elbette ki Mumtehene suresinin 10 cu ayesine esasen Mekkeden Medineye qacan momin qadinlarin qaytarilmasi qadagan olunmusdur 14 Mekkeye hecc umre ve ticaret ucun geden muselmanlarin heyati ve emlaki tehlukesiz olacaqdir Qureys terefinde Misire ve Sama gedenlerle birlikde Medineye ticaret etmek ucun gelenlerin de heyati ve emlaki tehlukesizlikde olacaqdir Qureysden basqa diger qebileler muselmanlarin ve ya Qureyslerin himayesi altina dusmeyi sece bilerler 15 Esirler qarsiliqli olaraq serbest buraxilacaqlar 16 Muqavilenin neticeleri RedakteMakkeliler resmi olaraq muselmanlarin siyasi varligini qebul etdi Mekkenin fethi daha asan oldu Islamin yayilmasini daha da suretlendirdi Hemcinin bax RedakteFeth suresi Nesr suresi Mehemmed peygemberIstinadlar Redakte Ibn Hisam es Siretun Nebeviyye 1412 Q c 2 s 776 ابن هشام السیره النبویة ۱۴۱۲ق ج۲ ص۷۷۶ Resuli Zendegani Muhemmed s 1375 S c 2 s 207 رسولی زندگانی محمد ص ۱۳۷۵ش ج۲ ص۲۰۷ Vaqidi Kitabul Megazi 1966 M c 2 s 573 Ibn Sed Kitabut Tebeqatul Kebir Liden c 2 s 95 واقدی کتاب المغازی ۱۹۶۶م ج۲ ص۵۷۳ ابن سعد کتاب الطبقات الکبیر لیدن ج۲ ص۹۵ Ibn Hisam esSiretun Nebeviyye 1412 q c 2 s 777 رجوع کنید به ابن هشام السیره النبویة ۱۴۱۲ق ج۲ ص۷۷۷ Vaqidi Kitabul Megazi 1966 m c 2 s 573 Ibn Sed Kitabut Tebeqatul Kebir Liden c s 95 واقدی کتاب المغازی ۱۹۶۶م ج۲ ص۵۷۳ ابن سعد کتاب الطبقات الکبیر لیدن ج۲ ص۹۵ Ibn Hisam es Siretun Nebeviyye 1412 q c 2 s 776 ابن هشام السیره النبویة ۱۴۱۲ق ج۲ ص۷۷۶ Vaqidi Kitabul Megazi 1966 m c 2 s 574 واقدی کتاب المغازی ۱۹۶۶م ج۲ ص۵۷۴ Ibn Hisam es Siretun Nebeviyye 1412 q c 2 s 777 ابن هشام السیره النبویة ۱۴۱۲ق ج۲ ص۷۷۷ Nisa suresi 101 102 رجوع کنید به سوره نساء آیه ۱۰۱ـ۱۰۲ Vaqidi Kitabul Megazi 1966 m c 2 s 582 583 رجوع کنید به واقدی کتاب المغازی ۱۹۶۶م ج۲ ص۵۸۲ـ۵۸۳ Ibn Hisam es Siretun Nebeviyye 1412 q c 2 s 778 Ibn Sed Kitabut Tebeqatul Kebir Liden c 2 s 96 ابن هشام السیره النبویة ۱۴۱۲ق ج۲ ص۷۷۸ ابن سعد کتاب الطبقات الکبیر لیدن ج۲ ص۹۶ Ibn Hisam es Siretun Nebeviyye 1412 q c 2 s 781 Ibn Sed Kitabut Tebeqatul Kebir Liden c 2 s 96 Yequbi Tarixi yequbi Daru Sadir c 2 s 54 رجوع کنید به ابن هشام السیره النبویة ۱۴۱۲ق ج۲ ص۷۸۱ ابن سعد کتاب الطبقات الکبیر لیدن ج۲ ص۹۶ یعقوبی تاریخ الیعقوبی دار صادر ج۲ ص۵۴ Yequbi Tarixi yequbi Daru Sadir c 2 s 54 یعقوبی تاریخ الیعقوبی دار صادر ج۲ ص۵۴ Ibn Hisam es Siretun Nebeviyye 1412 q c 2 s 790 791 ابن هشام السیره النبویة ۱۴۱۲ق ج۲ ص۷۹۰ـ۷۹۱ Vaqidi KItabul Megazi 1966 m c 2 s 611 612 Ibn Hisam es Siretun Nebeviyye 1412 q c 2 784 Ibn Esir el Kamil Darul Kitabil Erebi c 2 s 204 Yequbi Tarixul Yequbi Daru sadir c 2 s 54 واقدی کتاب المغازی ۱۹۶۶م ج۲ ص۶۱۱ـ۶۱۲ ابن هشام السیره النبویة ۱۴۱۲ق ج۲ ص۷۸۴ ابن اثیر الکامل دار الکتاب العربی ج۲ ص۲۰۴ یعقوبی تاریخ الیعقوبی دار صادر ج۲ ص۵۴ Fehm ul Kur an Cilt3 s 420Xarici kecidler RedakteHudeybiyye sulhu Hudeybiyye sulhu nedi Buna sebeb ne oldu ve Neticeleri nedir Hudeybiyye sulhu Hudeybiyye muqavilesiMenbe https az wikipedia org w index php title Hudeybiyye muqavilesi amp oldid 5395888, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.