Hörmüz döyüşü — 1622-ci ildə baş vermişdir. 10 həftəlik mühasirədən sonra İngiltərə-Səfəvi dövlətlərinin müttəfiq qoşunları qaladakı portuqal qarnizonunu məğlub etməyi bacarırlar. Bununla da Fars körfəzindəİngiltərə ilə Səfəvi dövlətinin ticarət yolu açılmış olur. HörmüzünSəfəvilər tərəfindən geri qaytarılmasından əvvəl Portuqaliya təxminən bir əsr idi ki, buranı özünə tabe etmişdi. Hörmüz 1507-ci ildən Portuqaliyaya tabe idi, buranı portuqal sərkərdə Alfonso de Albuerque tabe etmişdi. Bu yer vasitəsilə portuqallarHindistan ilə Avropa arasındakı bütün ticarəti öz nəzarətlərinə keçirmişdilər.
İngiltərə tərəfi müharibədə Ost-Hind şirkəti tərəfindən təmin edilən 5 döyüş gəmisi və 4 kiçik gəmi ilə təmsil olunurdu. Səfəvilər isə ingilislərlə ittifaq qurulana qədər artıq müharibəyə başlamışdılar. I Şah Abbasın qoşunu portuqalları Qeşm adasındakı qalada mühasirəyə almışdı. I Şah Abbas ümid edirdi ki, ingilislər onlara yardım edəcək. Onun əmri ilə Allahverdi xanın oğlu İmamqulu xan ingilislərlə danışığa başladı və onların dəstəyini əldə etməyi bacardı. Qarşılığıda isə Səfəvi dövləti İngiltərətə ipık ticarətində güzəştlər verməli idi. Bundan əlavə tərəflər Hörmüzün gömrük gəlirlərinin və toplanılacaq qənimətin paylaşılması, əsirlərin öz inanclarına uyğun olaraq ölkələrinə verilməsi və döyüşdə iştirak edən İngiltərə donanmasının xərcinin yarısının Səfəvilər tərəfindən çəkilməsi məsələlərində də razılığa gəldilər.
Əməliyyatlar
İngilis donanması ilk öncə Qeşmi bombalamaq üçün 24 km uzağa getdi. Portuqaliyalılar kiçik müqavimətdən sonra təslim oldular. İngilislər az sayda itki versələrdə, ölənlərin arasında məşhur səyyah Uilyam Baffin də var idi.
İngiltərə-Səfəvi donanması Hörmüzə çatdıqdan sonra Səfəvi ordusu quruy açıxdı. İngilislərin Portuqaliya qarnizonunun toplandığı qalanı bombardman etdikdən sonra Səfəvi ordusu 1622-ci ilin aprel ayının 22-də qalanı aldı. Portuqal qarnizonundan qaçmağı bacara bilənlər Maskatdəki digər portuqal bazasına getdilər.
Nəticə
Portuqaliya və İspaniyanın 1580-ci ildən 1640-cı ilə qədər eyni sülalə tərəfindən idarə edilməsinə baxmayaraq, İngiltərə və Portuqaliya müharibə vəziyyətində deyildi. Bukingem hersoqu Corc Villiers Səfəvilərə yardım edən şirkəti təhdid etməyə başladı. Lakin Səfəvi ilə razılaşmada nəzərdə tutulan 10.000 funtu aldıqdan sonra bunu sonlandırdı. Kral I Ceymsin Corc Villiersə "mən səni ispanlarından şikayətlərindən qurtardım, sən isə mənə heç nə qaytarmırsan?" sözündən sonra krala da 10.000 funt verildi.
Hörmüzün ələ keçirilməsi Ost-Hind şirkətinə Səfəvilərlə ticarəti inkişaf etdirmək üçün münbit şərait yaratdı. İngilislər hazır geyimləri və digər məmulatları ipəklə dəyişdirirdilər. Lakin bəzi çətinliklər hələ də qalmaqda idi. İngilis macəraçı Robert Şirli də bu ticarət əlaqələrinin inkişafında maraqlı idi.
Qalereya
Hörmüz qalasının ələ keçirilməsi zamanı öldürülən Uilyam Baffin.
A History of Christianity in India by Stephen Neill p.549
Biography Charles Knight, p.7
George Robert Gleig (1830). The History of the British Empire in India. 1. Murray. səh. 346.
Avqust 25, 2021
hörmüz, döyüşü, 1622, ildə, baş, vermişdir, həftəlik, mühasirədən, sonra, ingiltərə, səfəvi, dövlətlərinin, müttəfiq, qoşunları, qaladakı, portuqal, qarnizonunu, məğlub, etməyi, bacarırlar, bununla, fars, körfəzində, ingiltərə, ilə, səfəvi, dövlətinin, ticarət. Hormuz doyusu 1622 ci ilde bas vermisdir 10 heftelik muhasireden sonra Ingiltere Sefevi dovletlerinin muttefiq qosunlari qaladaki portuqal qarnizonunu meglub etmeyi bacarirlar Bununla da Fars korfezinde Ingiltere ile Sefevi dovletinin ticaret yolu acilmis olur 1 Hormuzun Sefeviler terefinden geri qaytarilmasindan evvel Portuqaliya texminen bir esr idi ki burani ozune tabe etmisdi Hormuz 1507 ci ilden Portuqaliyaya tabe idi burani portuqal serkerde Alfonso de Albuerque tabe etmisdi Bu yer vasitesile portuqallar Hindistan ile Avropa arasindaki butun ticareti oz nezaretlerine kecirmisdiler 2 3 Hormuz doyusuHormuz seheri ve qalasi XVII esrde Tarix 1622 fevral 1622 aprelYeri Hormuz adasi Iran korfeziSebebi Hormuzun Portuqaliya terefinden ele kecirilmesiNeticesi Ingiltere Sefevi ittifaqinin qelebesiErazi deyisikliyi Hormuz Sefevi dovletine birlesdirildiMunaqise terefleriSefeviler dovleti Ost Hind sirketi Portuqaliya KralligiHormuz EmirliyiKomandan lar Imamqulu xan Kapitan Blayt Qubernator Simao de MeloTereflerin quvvesi3 000 Sefevi qosunu 5 ingilis doyus gemisi 4 kicik gemi 1 000 den coxOlenler ve yaralananlarDeqiq bilinmir amma yungul olub Itki az olub 1 000 esir dusub Hormuz emirliyi suqut etdi Iran korfezindeki Portuqaliya hakimiyyetinin merkezi Maskate kocuruldu Mundericat 1 Ingiltere Sefevi ittifaqi 2 Emeliyyatlar 3 Netice 4 Qalereya 5 Hemcinin bax 6 IstinadlarIngiltere Sefevi ittifaqi RedakteIngiltere terefi muharibede Ost Hind sirketi terefinden temin edilen 5 doyus gemisi ve 4 kicik gemi ile temsil olunurdu Sefeviler ise ingilislerle ittifaq qurulana qeder artiq muharibeye baslamisdilar I Sah Abbasin qosunu portuqallari Qesm adasindaki qalada muhasireye almisdi I Sah Abbas umid edirdi ki ingilisler onlara yardim edecek Onun emri ile Allahverdi xanin oglu Imamqulu xan ingilislerle danisiga basladi ve onlarin desteyini elde etmeyi bacardi Qarsiligida ise Sefevi dovleti Ingilterete ipik ticaretinde guzestler vermeli idi Bundan elave terefler Hormuzun gomruk gelirlerinin ve toplanilacaq qenimetin paylasilmasi esirlerin oz inanclarina uygun olaraq olkelerine verilmesi ve doyusde istirak eden Ingiltere donanmasinin xercinin yarisinin Sefeviler terefinden cekilmesi meselelerinde de raziliga geldiler 4 Emeliyyatlar RedakteIngilis donanmasi ilk once Qesmi bombalamaq ucun 24 km uzaga getdi Portuqaliyalilar kicik muqavimetden sonra teslim oldular Ingilisler az sayda itki verselerde olenlerin arasinda meshur seyyah Uilyam Baffin de var idi Ingiltere Sefevi donanmasi Hormuze catdiqdan sonra Sefevi ordusu quruy acixdi Ingilislerin Portuqaliya qarnizonunun toplandigi qalani bombardman etdikden sonra Sefevi ordusu 1622 ci ilin aprel ayinin 22 de qalani aldi 2 Portuqal qarnizonundan qacmagi bacara bilenler Maskatdeki diger portuqal bazasina getdiler 2 Netice RedaktePortuqaliya ve Ispaniyanin 1580 ci ilden 1640 ci ile qeder eyni sulale terefinden idare edilmesine baxmayaraq Ingiltere ve Portuqaliya muharibe veziyyetinde deyildi Bukingem hersoqu Corc Villiers Sefevilere yardim eden sirketi tehdid etmeye basladi Lakin Sefevi ile razilasmada nezerde tutulan 10 000 funtu aldiqdan sonra bunu sonlandirdi Kral I Ceymsin Corc Villierse men seni ispanlarindan sikayetlerinden qurtardim sen ise mene hec ne qaytarmirsan sozunden sonra krala da 10 000 funt verildi Hormuzun ele kecirilmesi Ost Hind sirketine Sefevilerle ticareti inkisaf etdirmek ucun munbit serait yaratdi Ingilisler hazir geyimleri ve diger memulatlari ipekle deyisdirirdiler Lakin bezi cetinlikler hele de qalmaqda idi Ingilis maceraci Robert Sirli de bu ticaret elaqelerinin inkisafinda maraqli idi 5 Qalereya Redakte Hormuz qalasinin ele kecirilmesi zamani oldurulen Uilyam Baffin Qesm adasindaki Portuqaliya qalasi Portuqaliya qalasiHemcinin bax RedakteSefevi dovleti Robert Sirli I Sah AbbasIstinadlar Redakte K N Chaudhuri 1999 The English East India Company The Study of an Early Joint Stock Company 1600 1640 Taylor amp Francis ISBN 0 415 19076 2 1 2 3 Sykes 2006 seh 279 A History of Christianity in India by Stephen Neill p 549 Biography Charles Knight p 7 George Robert Gleig 1830 The History of the British Empire in India 1 Murray seh 346 Menbe https az wikipedia org w index php title Hormuz doyusu amp oldid 6077047, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
.svg.html){kind=link}
.jpg.html){kind=link}