fbpx
Wikipedia

Hunanlar

Hunanlar (əvvəlki adı: Girzan və ya Kirzan) (həmçinin Krzen, Kırzan, Krazan, Krızı variantları da bilinir) — Azərbaycan Respublikasının Tovuz rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.

Kənd
Hunanlar
41°03′58″ şm. e. 45°46′08″ ş. u.
Ölkə Azərbaycan Azərbaycan
Region Gəncə-Qazax iqtisadi rayonu
Rayon Tovuz rayonu
Tarixi və coğrafiyası
Mərkəzin hündürlüyü 252 m
Saat qurşağı UTC+4
Əhalisi
Əhalisi
  • 1.674 nəf.
Milli tərkibi Azərbaycanlılar
Rəsmi dili Azərbaycan dili
Hunanlar

Kənd Kür çayı sahilində yerləşir. Əhalisi əsasən udilərdən ibarət idi. Kənddə X əsrə aid qədim Alban məbədi vardır.

7 mart 2012-ci ildə Girzan kənd inzibati ərazi dairəsi tərkibindəki Girzan kəndi Hunanlar kəndi adlandırılmış, Girzan kənd inzibati ərazi dairəsi Hunanlar kənd inzibati ərazi dairəsi hesab edilmişdir.

Tarixi

Kirzan (oyk.), (duz.) Tovuz rayonunun Əlimərdanlı inzibati ərazi vahidində kənd. Kür çayı sahilində, Gəncə-Qazax düzənliyindədir. Tarixi mənbələrdə kəndin adı Krzan variantında da qeydə alınmışdır. Bəzi tədqiqatçılar oykonimi Kür çayının adı ilə əlaqələndirərək "Kür sahili, Kür qırağı" kimi izah edirlər.

Lakin tədqiqatçıların araşdırmalarına görə, kəndin əsl adı Kürsandır. Kəndin sakinləri udilər olmuşdur. XIX əsrə aid arxiv sənədlərində Kürsanda cəmi 32 udi ailəsinin yaşadığı göstərilir. Kurs qədim türk dillərində "yad, qohum olmayan" mənasında işlənmişdir. Deməli, oykonim "yadlar, qohum olmayanlar" mənasındadır. Ruslarda Kirsanov soyadı və Tambov vilayətində bu soyadla bağlı şəhər də qeydə alınmışdır.

Hələ 1930-cu ildə Kirzan Azərbaycanın 3-cü udi kəndi (NicVartaşen (indiki Oğuz şəhəri) ilə yanaşı) hesab edilirdi.

19-cu əsr ermənişünası Aleksandr D. Yeritsyan öz tədqiqatlarının nəticəsi olaraq "Yelizavetpol quberniyasının Qazax uyezdinin dövlət kəndlilərinin iqtisadi məişəti" əsərində yazır:

Əsrin ortalarında kənd utilərdən (udilərdən) ibarət idi və əhalisi çox olan yaşayış məskəni hesab edilirdi. kanalların izləri, bağlardan qalan qalıqlar və çoxlu sayda qədimi dağıntılar sübut edir ki, nə vaxtsa bu kənddə 700-dən çox ev var idi.

Qədim utilərin əcdadları indi də burada yaşayırlar. Onlardan bir hissəsi erməniləşiblər: ermənicə danışırlar, lakin çoxları öz qədim əcdadlarını və udi dilini xatırlayır.

Təəssüf olsun ki, Kirzan kəndinin əhalisi iqlim və digər yerli şəraitdiən, məişətindən asılı olaraq sürətlə və hissediləcək dərəcədə azalmağa başladı. 1873-cü ilin kameral yazılarında 29 evin və hər iki cinsdən 198 nəfərin olduğu göstərilmişdir, 1885-ci ildə 26 ev və 132 nəfər göstərilir. Kirzanlılar öz vətənlərinə çox bağlıdırlar. Onlar varlıdırlar, əsasən bağçılıqla və şərabçılıqla məşğul olurlar.

Görkəmli udi tarixçisi Voroşil L. Qukasyan udilərin dilləri haqqında məqaləsində Kirzan kəndi haqqında belə məlumat verir:

Qafqazyanı ərazinin (Yelizavetpol quberniyası) əhalisi haqqında 1886-cı ilin (Tiflis, 1893) ailələr üzrə siyahıdan alınmış statistik məlumatlarda qeyd edilir:

"Qazax uyezdi, IV, Bozalqəlin sahəsi № 1104.

Kirzan — udilər 27 ev, kişi 90, qadın 70".

"İnqilab və mədəniyyət" jurnalında "Dünya üçün udi kəndi" başlığı altında yerləşdirilmiş kiçik məlumatda (№ 10, Bakı, 1930, səh. 40) qeyd edilir ki, 1930-cu ildə Kirzanda 36 ev var idi ki, bunlarda da 150-dən çox udi yaşayırdı

Müasir vəziyyət

XX əsrin əvvəllərində kənd əhalisinin sayı 1500-dən çox idi.

Hal-hazırda kənd əhalisinin əksəriyyətini 1988-ci ildə Qərbi Azərbaycandan olan öz doğma yurdlarından deportasiya edilmiş insanlar təşkil edir.

Kənddə Habil Cəfərov adına orta məktəb yerləşir.

25 fevral 2010-cu ildə Yaponiya dövləti Girzan kəndində tibb mərkəzinin açılışına 96,963 ABŞ dolları miqdarında qrand ayırmışdır.

Kənddə internet xidmətindən istifadə etmək mümkündür.

Ölkə prezidentinin 20 avqust 2014-cü il tarixli "Tovuz-Hunanlar-Qaraxanlı-Düz Cırdaxan avtomobil yolunun tikintisi ilə bağlı tədbirlər haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncam"ı ilə Tovuz-Hunanlar-Qaraxanlı-Düz Cırdaxan avtomobil yolunun tikintisinə ilkin olaraq 3 milyon manat, 1 iyul 2015-ci il tarixli sərəncamı ilə 4 milyon manat vəsait ayrılmışdır8 Tikinti işləri başa çatdırılmışdır.

Hələlik kənddə mavi yanacaq problemi öz həllini tapmamışdır. Bununla belə mavi yanacağın verilməsi planlaşdırılır.

İstinadlar

  1. Удины // Народы Кавказа. Том 2. М., 1962, стр. 195.В конце 19 в. епископом М. Бархударяном селения удин-христиан были зафиксированы возле г.Тауза (сел. Кырзан и др.)
  2. "Tovuz rayonunun inzibati ərazi bölgüsündə qismən dəyişikliklər edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikasının 7 mart 2012-ci il tarixli Qanunu" (azərb.). president.az. 09 aprel 2012, 18:40. İstifadə tarixi: 2015-06-30.
  3. "Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti". İki cilddə. I cild. Bakı, "Şərq-Qərb", 2007.
  4. Журнал "Инглаб вə мəдəниййəт" (№ 10, Баку, 1930, стр. 40) – "Дунjада учунчу уди кəнди" ("3-е селение удин в мире")
  5. Материалы для изучения экономического быта государственных крестьян Закавказского края, том 2, вып. 3., стр.44, 1886 г.

    В середине века село было обитаемо утийцами (удинами) и считалось весьма многолюдным. Следы канав, остатки садов и обширные развалины подтверждают предание, что здесь некогда обитало более 700 домов. — Потомки древних утийцев остаются здесь и поныне. Часть из них обарменились, говорят по-армянски, но многие помнят утийский язык (удинский язык) и своё племенное происхождение. — К сожалению, население сел. Кирзан, благодаря климатическим и иным условиям местности и свого быта, заметно и быстро вымирает. По камеральному описанию 1873 г., было 29 домов и 198 душ обоего пола, в 1885 г. 26 домов и 132 душ. Кирзанцы весьма привязаны к своей родине, зажиточны и всецело преданы садоводству и виноделию.

  6. Гукасян В.Л. "К трехъязычию удин". Проблемы двуязычия и многоязычия. М., 1972., стр. 286-295[ölü keçid]
  7. Образовательный портал Азербайджанской Республики[ölü keçid]
  8. Пресс-релиз

8. ↑http://xalq.az/prezidentd%C9%99n-yol-s%C9%99r%C9%99ncami/http://president.az/articles/15751

hunanlar, əvvəlki, adı, girzan, kirzan, həmçinin, krzen, kırzan, krazan, krızı, variantları, bilinir, azərbaycan, respublikasının, tovuz, rayonunun, inzibati, ərazi, vahidində, kənd, kənd41, ölkə, azərbaycan, azərbaycanregion, gəncə, qazax, iqtisadi, rayonuray. Hunanlar evvelki adi Girzan ve ya Kirzan hemcinin Krzen Kirzan Krazan Krizi variantlari da bilinir Azerbaycan Respublikasinin Tovuz rayonunun inzibati erazi vahidinde kend KendHunanlar41 03 58 sm e 45 46 08 s u Olke Azerbaycan AzerbaycanRegion Gence Qazax iqtisadi rayonuRayon Tovuz rayonuTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 252 mSaat qursagi UTC 4EhalisiEhalisi 1 674 nef Milli terkibi AzerbaycanlilarResmi dili Azerbaycan diliHunanlarKend Kur cayi sahilinde yerlesir Ehalisi esasen udilerden ibaret idi 1 Kendde X esre aid qedim Alban mebedi vardir 7 mart 2012 ci ilde Girzan kend inzibati erazi dairesi terkibindeki Girzan kendi Hunanlar kendi adlandirilmis Girzan kend inzibati erazi dairesi Hunanlar kend inzibati erazi dairesi hesab edilmisdir 2 Tarixi RedakteKirzan oyk duz Tovuz rayonunun Elimerdanli inzibati erazi vahidinde kend Kur cayi sahilinde Gence Qazax duzenliyindedir Tarixi menbelerde kendin adi Krzan variantinda da qeyde alinmisdir Bezi tedqiqatcilar oykonimi Kur cayinin adi ile elaqelendirerek Kur sahili Kur qiragi kimi izah edirler Lakin tedqiqatcilarin arasdirmalarina gore kendin esl adi Kursandir Kendin sakinleri udiler olmusdur XIX esre aid arxiv senedlerinde Kursanda cemi 32 udi ailesinin yasadigi gosterilir Kurs qedim turk dillerinde yad qohum olmayan menasinda islenmisdir Demeli oykonim yadlar qohum olmayanlar menasindadir Ruslarda Kirsanov soyadi ve Tambov vilayetinde bu soyadla bagli seher de qeyde alinmisdir 3 Hele 1930 cu ilde Kirzan Azerbaycanin 3 cu udi kendi Nic ve Vartasen indiki Oguz seheri ile yanasi hesab edilirdi 4 19 cu esr ermenisunasi Aleksandr D Yeritsyan oz tedqiqatlarinin neticesi olaraq Yelizavetpol quberniyasinin Qazax uyezdinin dovlet kendlilerinin iqtisadi meiseti eserinde yazir 5 Esrin ortalarinda kend utilerden udilerden ibaret idi ve ehalisi cox olan yasayis meskeni hesab edilirdi kanallarin izleri baglardan qalan qaliqlar ve coxlu sayda qedimi dagintilar subut edir ki ne vaxtsa bu kendde 700 den cox ev var idi Qedim utilerin ecdadlari indi de burada yasayirlar Onlardan bir hissesi ermenilesibler ermenice danisirlar lakin coxlari oz qedim ecdadlarini ve udi dilini xatirlayir Teessuf olsun ki Kirzan kendinin ehalisi iqlim ve diger yerli seraitdien meisetinden asili olaraq suretle ve hissedilecek derecede azalmaga basladi 1873 cu ilin kameral yazilarinda 29 evin ve her iki cinsden 198 neferin oldugu gosterilmisdir 1885 ci ilde 26 ev ve 132 nefer gosterilir Kirzanlilar oz vetenlerine cox baglidirlar Onlar varlidirlar esasen bagciliqla ve serabciliqla mesgul olurlar Gorkemli udi tarixcisi Vorosil L Qukasyan udilerin dilleri haqqinda meqalesinde Kirzan kendi haqqinda bele melumat verir Qafqazyani erazinin Yelizavetpol quberniyasi ehalisi haqqinda 1886 ci ilin Tiflis 1893 aileler uzre siyahidan alinmis statistik melumatlarda qeyd edilir Qazax uyezdi IV Bozalqelin sahesi 1104 Kirzan udiler 27 ev kisi 90 qadin 70 Inqilab ve medeniyyet jurnalinda Dunya ucun udi kendi basligi altinda yerlesdirilmis kicik melumatda 10 Baki 1930 seh 40 qeyd edilir ki 1930 cu ilde Kirzanda 36 ev var idi ki bunlarda da 150 den cox udi yasayirdi 6 Muasir veziyyet RedakteXX esrin evvellerinde kend ehalisinin sayi 1500 den cox idi Hal hazirda kend ehalisinin ekseriyyetini 1988 ci ilde Qerbi Azerbaycandan olan oz dogma yurdlarindan deportasiya edilmis insanlar teskil edir Kendde Habil Ceferov adina orta mekteb yerlesir 7 25 fevral 2010 cu ilde Yaponiya dovleti Girzan kendinde tibb merkezinin acilisina 96 963 ABS dollari miqdarinda qrand ayirmisdir 8 Kendde internet xidmetinden istifade etmek mumkundur Olke prezidentinin 20 avqust 2014 cu il tarixli Tovuz Hunanlar Qaraxanli Duz Cirdaxan avtomobil yolunun tikintisi ile bagli tedbirler haqqinda Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin Serencam i ile Tovuz Hunanlar Qaraxanli Duz Cirdaxan avtomobil yolunun tikintisine ilkin olaraq 3 milyon manat 1 iyul 2015 ci il tarixli serencami ile 4 milyon manat vesait ayrilmisdir8 Tikinti isleri basa catdirilmisdir Helelik kendde mavi yanacaq problemi oz hellini tapmamisdir Bununla bele mavi yanacagin verilmesi planlasdirilir Istinadlar Redakte Udiny Narody Kavkaza Tom 2 M 1962 str 195 V konce 19 v episkopom M Barhudaryanom seleniya udin hristian byli zafiksirovany vozle g Tauza sel Kyrzan i dr Tovuz rayonunun inzibati erazi bolgusunde qismen deyisiklikler edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasinin 7 mart 2012 ci il tarixli Qanunu azerb president az 09 aprel 2012 18 40 Istifade tarixi 2015 06 30 Azerbaycan toponimlerinin ensiklopedik lugeti Iki cildde I cild Baki Serq Qerb 2007 Zhurnal Inglab ve medenijjet 10 Baku 1930 str 40 Dunjada uchunchu udi kendi 3 e selenie udin v mire Materialy dlya izucheniya ekonomicheskogo byta gosudarstvennyh krestyan Zakavkazskogo kraya tom 2 vyp 3 str 44 1886 g V seredine veka selo bylo obitaemo utijcami udinami i schitalos vesma mnogolyudnym Sledy kanav ostatki sadov i obshirnye razvaliny podtverzhdayut predanie chto zdes nekogda obitalo bolee 700 domov Potomki drevnih utijcev ostayutsya zdes i ponyne Chast iz nih obarmenilis govoryat po armyanski no mnogie pomnyat utijskij yazyk udinskij yazyk i svoyo plemennoe proishozhdenie K sozhaleniyu naselenie sel Kirzan blagodarya klimaticheskim i inym usloviyam mestnosti i svogo byta zametno i bystro vymiraet Po kameralnomu opisaniyu 1873 g bylo 29 domov i 198 dush oboego pola v 1885 g 26 domov i 132 dush Kirzancy vesma privyazany k svoej rodine zazhitochny i vsecelo predany sadovodstvu i vinodeliyu Gukasyan V L K trehyazychiyu udin Problemy dvuyazychiya i mnogoyazychiya M 1972 str 286 295 olu kecid Obrazovatelnyj portal Azerbajdzhanskoj Respubliki olu kecid Press reliz8 http xalq az prezidentd C9 99n yol s C9 99r C9 99ncami http president az articles 15751 Tovuz rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Kend ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Hunanlar amp oldid 5916959, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.