| Hirkan azatı | ||||
|---|---|---|---|---|
| Elmi təsnifat | ||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: ???: Hirkan azatı | ||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||
| ||||
Hirkan azatı (lat. Zelkova hyrcana) — qarağackimilər fəsiləsinin cinsinə aid bitki növü.
Təbii yayılması
| ]İranda təbii arealı vardır.
Botaniki təsviri
| ]Hündürlüyü 20-25 m olan ağacdır. Gövdəsinin qabığı hamar, yaşılımtıl-boz rəngdədir. Yarpaqları yumurtavarı uzunsov, 3-5 sm uzunluqda alt tərəfdən xüsusən damarlar boyu qısa tükcüklü, nadir hallarda çılpaq, 7-9 yan damarlara malikdir. Onların kənarları iti dişli olub, 1-3 mm uzunluqda saplaqlar üzərində yerləşir. Cavan zoğların yarpaqları bir qədər iri olub 12 sm uzunluqdadır meyvəsi bucaqlı, fındıqca, az və ya çox qısa tüklü və ya çılpaq, yaşılımtıl, 5 m uzunluqdadır. Aprel ayında çiçəkləyir, meyvələri isə oktyabr-noyabr aylarında yetişir. Hirkan azatı vələsyarpaq azata nisbətən isti və rütubət sevəndir.
Ekologiyası
| ]Meşələrdə, düzənliklərdən başlayıb orta dağ qurşağına qədər olan ərazilərdə rast gəlinir. Təbiətdə generativ və vegetativ yolla çoxalır. Təbii ehtiyatının dəyişilməsinə səbəb başlıca olaraq insan fəaliyyətidir. Mədəni şəraitdə nəbatat bağlarında becərilir. Bitkinin təbii areallarında yasaqlıqların yaradılması labüddür.
Azərbaycanda yayılması
| ]Azərbaycanın nadir bitkisidir. EN B1ab (I,ii,iii,iv,v)+2b(i)c(ii,iii). Azərbaycanda arealı geniş deyildir. Lənkəran, Yardımlı, Lerik, Masallı, Astara ərazilərində təbii halda yayılmışdır. Azərbaycanın "Qırmızı Kitabı"na daxil edilmişdir.
Bеcərilməsi
| ]Mədəni şəraitdə Nəbatat bağlarında becərilir.
Qəbul еdilmiş qоrumа tədbirləri
| ]Azərbaycanın “Qırmızı Kitabı”na daxil edilmişdir.
Zəruri qоrumа tədbirləri
| ]Bitkinin təbii areallarında yasaqlıqların yaradılması labüddür.
İstinadlar
| ]Həmçinin bax
| ]wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Hirkan azatiElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad Ali bitkilerKlad Coxsporlu bitkilerKlad Borulu bitkilerKlad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad EvdikotlarKlad Bazal evdikotlarKlad SuperrozidlerKlad RozidlerKlad FabidlerDeste GulciceklilerFesile QaragackimilerCins Hirkan azatiBeynelxalq elmi adiZelkova hyrcana Grossh amp Jarm 1940Seklin VikiAnbarda axtarisi Hirkan azati lat Zelkova hyrcana qaragackimiler fesilesinin cinsine aid bitki novu Tebii yayilmasi span Iranda tebii areali vardir Botaniki tesviri span Hundurluyu 20 25 m olan agacdir Govdesinin qabigi hamar yasilimtil boz rengdedir Yarpaqlari yumurtavari uzunsov 3 5 sm uzunluqda alt terefden xususen damarlar boyu qisa tukcuklu nadir hallarda cilpaq 7 9 yan damarlara malikdir Onlarin kenarlari iti disli olub 1 3 mm uzunluqda saplaqlar uzerinde yerlesir Cavan zoglarin yarpaqlari bir qeder iri olub 12 sm uzunluqdadir meyvesi bucaqli findiqca az ve ya cox qisa tuklu ve ya cilpaq yasilimtil 5 m uzunluqdadir Aprel ayinda cicekleyir meyveleri ise oktyabr noyabr aylarinda yetisir Hirkan azati velesyarpaq azata nisbeten isti ve rutubet sevendir Ekologiyasi span Meselerde duzenliklerden baslayib orta dag qursagina qeder olan erazilerde rast gelinir Tebietde generativ ve vegetativ yolla coxalir Tebii ehtiyatinin deyisilmesine sebeb baslica olaraq insan fealiyyetidir Medeni seraitde nebatat baglarinda becerilir Bitkinin tebii areallarinda yasaqliqlarin yaradilmasi labuddur Azerbaycanda yayilmasi span Azerbaycanin nadir bitkisidir EN B1ab I ii iii iv v 2b i c ii iii Azerbaycanda areali genis deyildir Lenkeran Yardimli Lerik Masalli Astara erazilerinde tebii halda yayilmisdir Azerbaycanin Qirmizi Kitabi na daxil edilmisdir Becerilmesi span Medeni seraitde Nebatat baglarinda becerilir Qebul edilmis qoruma tedbirleri span Azerbaycanin Qirmizi Kitabi na daxil edilmisdir Zeruri qoruma tedbirleri span Bitkinin tebii areallarinda yasaqliqlarin yaradilmasi labuddur Istinadlar span Hemcinin bax span Takson eynilesdirmeleriWikidata Q17250642 GBIF 4159485 GRIN 467764 IPNI 928283 1 POWO urn lsid ipni org names 928283 1 Tropicos 33300256 WFO wfo 0001143225 Kateqoriya ZelkovaGizli kateqoriyalar Vikipediya Kartockasinda yanlis alem gosterilen biologiya meqaleleriVikipediya Sekilleri olmayan meqaleler tip takson Vikipediya Sekli olmayan orqanizmler haqqinda meqalelerVikinovlere istinadi olmayan meqalelerUTMX siz biologiya meqaleleriMBMM siz biologiya meqaleleriEOL suz biologiya meqaleleriTakson sablonu istifade olunan meqalelerTaksonbarda from parametri daxil edilmemis meqaleler
