Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Hava nəqliyyatı-Ən sürətli və dinamik inkişaf edən nəqliyyat növü hesab olunur.
Tarixi
Hava nəqliyyatı - Ən sürətli və dinamik inkişaf edən nəqliyyat növü hesab olunur. Aviasiya vasitəsilə sərnişinlərin və yüklərin daşınmasına yalnız I Dünya müharibəsindən sonra başlanmışdır. Əgər 1937-ci ildə dünyada hava nəqliyyatı ilə 4 mln. nəfər səmişin daşınmışsa, XXI əsrin əwələrində bu göstərici 2,2 mlrd. nəfər təşkil etmişdir.
Ümumi məlumat
Sərnişinlərin və xüsusi dəyərli yüklərin lazım olan məntəqəyə qısa müddətə çatdırılması hava nəqliyyatının üstün cəhətlərini müəyyən edir. İstifadə edilən təyyarələrin fərqli texniki xüsusiyyətləri hava məkanında müxtəlif hündürlüklərdə hava xətləri şəbəkəsinin yaradılmasına imkan vermişdir. Müasir dövrdə belə hava xətləri şəbəkəsinin ümumi uzunluğu 10 mln. km təşkil edir.
Hava nəqliyyatı ilə sərnişin daşınmalannın materiklər uzrə paylanması
| Regionlar | Sərnişin daşımalarmda xüsusi çəkisi, %-lə | |
| 1 | Şimali Amerika | 40 |
| 2 | Qərbi Avropa | 22 |
| 3 | Asiya | 20 |
| 4 | Şərqi Avropa | 5-6 |
| 5 | MDR'ölkələri | 5-6 |
| 6 | Cənubi Amerika | 5-6 |
| 7 | Afrika | 2 |
Statistikası
Dünyanın əsas beynəlxalq hava xətlərinin istiqaməti beynəlxalq təyyarə limanlarının coğrafıyası ilə bağlıdır. 2009-cu ildə dünyada 1150 ədəd beynəlxalq təyyarə limanı istifadə etmişdir. Bu təyyarə limanlarının vasitəsilə hər il təxminən 70 milyon sərnişin daşınır. Şimali Atlantika və Sakit okean hövzələri üzərində istifadə edilən hava xətləri sərnişin daşımalarında aparıcı yerləri tutur. Materiklər üzrə sərnişin daşımalannda aparıcı yerləri Şimali Amerika (40%) və Avropa (28%), sonuncu yeri isə Afrika (2%) tutur
Azərbaycanda hava nəqliyyatının yaranması
Azərbaycanda hava nəqliyyatı 1924-cü il yaradılıb. Bu vaxt Bakıdan Tbilisiyə aviasiya xətti açılıb. Son vaxtlar xarici ölkələrlə əlaqələrin genişlənməsi prosesində bu sahə sürətlə inkişaf edir. Azərbaycandan Avropa və Asiyanın bir çox ölkələrinə təyyarələr uçur. Bakıda respublikanın ən böyük təyyarə limanı yerləşir. Gəncə və Naxçıvanda da aeroportlar var. Respublika daxilində olan hava nəqliyyatında Gəncə, Naxçıvan, Yevlax, Şəki və Lənkəran olan aeroportlar mühüm rol oynayır. Aviasiyanın xidmətindən dağlıq rayonlarla əlaqə yaratmaq üçün də istifadə edilir. Bununla belə işğaldan azad edilmiş rayonlarımızdan bəzilərində yeni hava limanları inşa edilmişdir
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
İstinadlar
- Dünyanın iqtisadi və sosial coğrafiyası, dərslik, səh 595
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Hava neqliyyati En suretli ve dinamik inkisaf eden neqliyyat novu hesab olunur TarixiHava neqliyyati En suretli ve dinamik inkisaf eden neqliyyat novu hesab olunur Aviasiya vasitesile sernisinlerin ve yuklerin dasinmasina yalniz I Dunya muharibesinden sonra baslanmisdir Eger 1937 ci ilde dunyada hava neqliyyati ile 4 mln nefer semisin dasinmissa XXI esrin ewelerinde bu gosterici 2 2 mlrd nefer teskil etmisdir Umumi melumatSernisinlerin ve xususi deyerli yuklerin lazim olan menteqeye qisa muddete catdirilmasi hava neqliyyatinin ustun cehetlerini mueyyen edir Istifade edilen teyyarelerin ferqli texniki xususiyyetleri hava mekaninda muxtelif hundurluklerde hava xetleri sebekesinin yaradilmasina imkan vermisdir Muasir dovrde bele hava xetleri sebekesinin umumi uzunlugu 10 mln km teskil edir Hava neqliyyati ile sernisin dasinmalannin materikler uzre paylanmasi Regionlar Sernisin dasimalarmda xususi cekisi le1 Simali Amerika 402 Qerbi Avropa 223 Asiya 204 Serqi Avropa 5 65 MDR olkeleri 5 66 Cenubi Amerika 5 67 Afrika 2StatistikasiDunyanin esas beynelxalq hava xetlerinin istiqameti beynelxalq teyyare limanlarinin cografiyasi ile baglidir 2009 cu ilde dunyada 1150 eded beynelxalq teyyare limani istifade etmisdir Bu teyyare limanlarinin vasitesile her il texminen 70 milyon sernisin dasinir Simali Atlantika ve Sakit okean hovzeleri uzerinde istifade edilen hava xetleri sernisin dasimalarinda aparici yerleri tutur Materikler uzre sernisin dasimalannda aparici yerleri Simali Amerika 40 ve Avropa 28 sonuncu yeri ise Afrika 2 tuturAzerbaycanda hava neqliyyatinin yaranmasiAzerbaycanda hava neqliyyati 1924 cu il yaradilib Bu vaxt Bakidan Tbilisiye aviasiya xetti acilib Son vaxtlar xarici olkelerle elaqelerin genislenmesi prosesinde bu sahe suretle inkisaf edir Azerbaycandan Avropa ve Asiyanin bir cox olkelerine teyyareler ucur Bakida respublikanin en boyuk teyyare limani yerlesir Gence ve Naxcivanda da aeroportlar var Respublika daxilinde olan hava neqliyyatinda Gence Naxcivan Yevlax Seki ve Lenkeran olan aeroportlar muhum rol oynayir Aviasiyanin xidmetinden dagliq rayonlarla elaqe yaratmaq ucun de istifade edilir Bununla bele isgaldan azad edilmis rayonlarimizdan bezilerinde yeni hava limanlari insa edilmisdirHemcinin baxHava neqliyyatina nezaret Neqliyyat Neqliyyat novleri Hava limani Beynelxalq Hava Neqliyyati AssosiasiyasiXarici kecidlerhttp kayzen az blog rauf 630 8077 hava n C9 99qliyyat C4 B1 html http www traceca org org az countries azrbaycan azrbaycan respublikasinin nqliyyat sektoru hava nqliyyati 2017 09 13 at the Wayback MachineIstinadlarDunyanin iqtisadi ve sosial cografiyasi derslik seh 595