fbpx
Wikipedia

Hacıağa Nemətov

Dekabr 11, 2021

Hacıağa Əlipaşa oğlu Nemətov (Bakı, 1919 - Bakı, 1942) — azərbaycanlı bəstəkar, SSRİ-Finlandiya müharibəsi (1939-1940) və Böyük Vətən müharibəsi iştirakçısı.

Hacıağa Nemətov


Həyatı

Hacıağa Nemətov Bakı şəhərində neftçi ailəsində anadan olmuşdur. Qardaşı - Zəfər Nemətov Azərbaycanın görkəmli rejissoru, pedaqoq, ictimai xadim, Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi.

Uşaqlıqdan musiqiyə qarşı coşğun həvəsi özünü büruzə verir. Onun çalmağa başladığı ilk alət qarmon idi və ilk pyeslərini də həmin alət üçün bəstələyirdi. Öz sevimli alətində çalmaqdan yorulmayaraq, xalq melodiyaları əsasında improvizasiyalar edirdi. Sonralar orta məktəbdə oxuduğu illərdə isə o, truba alətində çalmağı öyrənir və məktəb orkestrilə müxtəlif klublarda çıxış edir. Lakin Hacıağanın artan musiqi marağı onu digər alətlərdə də çalmaq həvəsinə salır, belə ki, onun xahişi ilə atasının aldığı klarnet alətini də asanlıqla mənimsəyir. Onu Əli Bayramov adına klubun orkestrində çalmağa dəvət edirlər və bu orkestrlə o, konsertlərdə, şənliklərdə, bədii gecələrdə çıxış edir. Həmin vaxtlar o, qarmonda çalmaq vərdişləri sayəsində fortepianoda da çalmağı öyrənir.

1939-cu ildə o, müfəffəqiyyətlə orta məktəbi bitirərək, musiqi texnikumunun nəzəriyyə-bəstəkarlıq fakultəsinə daxil olur. Onun musiqi istedadını, zəhmətsevərliyini və bəstəkarlıq qabiliyyətini nəzərə alaraq, elə həmin ildə onu Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasının bəstəkarlıq sinfi üzrə hazırlıq bölməsinə keçirirlər. Burada o, Üzeyir Hacıbəylinin bilavasitə rəhbərliyi altında yaradıcılıq fəaliyyətinə başlayır. Bu dövrdə onun müxtəlif janrlarda yazılmış ilk əsərləri meydana gəlir: vokal-instrumental süita, elegiya, variasiyalar, prelüdiya, mahnılar, romanslar.

Hacıağa öz yaradıcılıq səviyyəsi üzərində də çox çalışır, çox mütaliə edir, musiqi dinləyir, axşamlar sinifdə müstəqil məşğul olur. Üzeyir Hacıbəylinin öz şəxsiyyəti, onun xalq musiqisinin əhəmiyyəti haqqında mühazirələri gənc bəstəkarın formalaşmasında mühüm rol oynayır. Üzeyir bəy də onun təhsili və yaradıcılıq təcrübələri ilə daim maraqlanırdı, hətta biləndə ki, Hacıağanın evində məşğul olmaq üçün aləti yoxdur, o, öz royalını tələbəsinə hədiyyə edir. Öz sevimli müəlliminin diqqət və qayğısından ruhlanan Hacıağa öz üzərində daha səylə çalışırdı.

Hacıağa çox ünsiyyətcil, şən və xeyirxah bir insan idi. O, öz kurs yoldaşları olan Fikrət Əmirovla, Qara Qarayevlə, Soltan Hacıbəyovla, Əşrəf Abbasovla, Tofiq Quliyevlə yaxından dostluq edirdi. Xüsusilə Q.Qarayevlə möhkəm dost idi. Q.Qarayev Hacıağanı öz kurslarında ən istedadlı tələbələrdən biri hesab edirdi. Dostlar bəzən gecə yarısına kimi incəsənətin əhəmiyyətindən, musiqi yaradıcılığı üslublarından və şəxsiyyətlərdən, Azərbaycan bəstəkarlıq məktəbinin gələcək inkişaf yollarından söhbət edirdilər. Onlar bir-biri ilə ünsiyyətdən böyük zövq alır, zarafatlaşır, xəyala dalır, mübahisə edirdilər.

Lakin müharibə bu dostluğu və təhsili yarımçıq qoydu. Hacıağa Nemətov ordu sıralarına çağırıldı. O, əvvəlcə Fin müharibəsində, sonra isə Böyük Vətən müharibəsi cəbhələrində vuruşdu. Döyüşdə ağır yaralanan və hospitalda müalicə olunan Hacıağa Nemətovun vəziyyətindən xəbər tutan Ü.Hacıbəyli hərbi komissarlığa müraciət edərək, onun Bakıya gətirilməsinə nail olur. Burada Hacıağanın halı ağırlaşır və 23 yaşında gənc bəstəkar vəfat edir…

Hacıağa Nemətovun yaratdığı əsərlərdən bir neçəsi bu gün ifaçılıq repertuarında yaşayır, onlardan «Döyüşçünün andı», «Yada düşdü», «Gül aşdı» mahnıları, skripka və fortepiano üçün «Rəqs süitası» çox populyardır.

H.Nemətovun konsert səhnəsində tez-tez ifa olunan əsərlərindən biri də «Fortepiano üçün altı pyes» silsiləsidir. Bu silsilə A.Zeynallının «Uşaq süitası»ndan sonra yazılan ikinci silsilə olub, Azərbaycan fortepiano ədəbiyyatında pedaqoji əhəmiyyətə malik əsərlərdən hesab olunur. Həmin əsər 1973-cü ildə nəşr olunmuşdur.

İkinci pyes «İmprovizasiya» adlanır. Bu, muğam ifaçılığına xas olan improvizasiya üslubunda yazılmış bir pyesdir. Onun əsasını iki kontrast obraz təşkil edir ki, onların da psixoloji səciyyəsi ilə bağlı parlaq təzadlığı M.P.Musorqskinin «Sərgidən şəkillər» silsiləsindən «Varlı və kasıb» pyesi ilə müqayisə aparmağa imkan verir. Belə ki, H.Nemətov da obraz kontrastlığını iki mövzunun — Agitato və Lento — qarşılaşdırılması üzərində qurur. «İmprovizasiya»dan sonra gələn «Qızların rəqsi» incəliyi və nəcibliyi ilə dinləyicini valeh edir. Rəqsin melodik hərəkəti qızların gah yaxınlaşmasını, gah da uzaqlaşmasını təsvir edir. Pyesin əsasını rəqs xarakterli səciyyəvi ritmik şəkil təşkil edir.

«Uşaq pyesi» öz melodikasına görə silsilənin yaddaqalan hissəsi olub, özündə beşik mahnılarına xas laylay intonasiyalarını əks etdirir. Burada yuxuya gedən uşaq və ona laylay deyən ana obrazı canlandırılır. Pyes qəmli, təsirli əhval-ruhiyyəyə malikdir, melodiya dalğavari sakit hərəkətli olub, kəskin səslənmələrdən, sıçrayışlardan uzaqdır. «Düşüncə» pyesində isə təmkinli bir möhtəşəmlik özünü büruzə verir. Əsərin fakturası həlak olan qəhrəmanlara rekviyemi xatırladır. Pyes dərin kədərli düşüncələri açıqlayır. Buradakı melodik hərəkətin quruluşu matəm yürüşünü xatırladır, insan axınının yaxınlaşması emosional yüksəlişlə müşayiət olunur və kulminasiyaya gətirib çıxarır, bundan sonra isə keçib gedərək uzaqlaşan yürüş səslənmənin tədricən zəifləməsi ilə müşayiət olunur.

Silsiləni tamamlayan «Ləzginka» pyesində bəstəkar bu rəqsə xas olan səciyyəvi cizgiləri təcəssüm etdirmişdir. Ləzginka rəqsinin cəld, coşğun hərəkətləri musiqidə eyni bir melodik ifadənin dəfələrlə təkrarlanması ilə qabarıq verilir. Pyesin birinci bölməsinin əsasını təşkil edən melodik fraza gah minorda, gah da majorda səslənir. Lad dəyişikliyi musiqiyə hər dəfə yeni boyalar aşılayır, o, gah yumşaq, incə, gah da iradəli və gümrah xarakter kəsb edir. Müşayiətdəki dəqiq ölçülü akkordlar rəqs ritmini canlandırır. «Ləzginka»nın orta bölməsi daha iti hərəkətli olub, melodiyada burulğanlı fiqurasiyalarla, müşayiətdə isə passajlarla zənginləşir. Pianoçuların repertuarında özünəməxsus yer tutan H.Nemətovun pyeslər silsiləsi bütövlükdə ifa olunarkən olduqca orijinal səslənir və məhz bu formada bəstəkarın yaradıcılıq üslubunu aydın təcəssüm etdirir.

Xarici keçidlər

  • Yarıda qırılan ömür. Gənc bəstəkar Hacıağa Nemətov 23 yaşında vəfat edib… [1]
  • Bəstəkar Hacıağa Nemətov.[2]
  • КОМПОЗИТОР ГАДЖИАГА НЕЙМАТОВ (90-летию со дня рождения посвящается).[3]

Dekabr 11, 2021
hacıağa, nemətov, hacıağa, əlipaşa, oğlu, nemətov, bakı, 1919, bakı, 1942, azərbaycanlı, bəstəkar, ssri, finlandiya, müharibəsi, 1939, 1940, böyük, vətən, müharibəsi, iştirakçısı, həyatı, redaktə, bakı, şəhərində, neftçi, ailəsində, anadan, olmuşdur, qardaşı, . Haciaga Elipasa oglu Nemetov Baki 1919 Baki 1942 azerbaycanli bestekar SSRI Finlandiya muharibesi 1939 1940 ve Boyuk Veten muharibesi istirakcisi Haciaga NemetovHeyati RedakteHaciaga Nemetov Baki seherinde neftci ailesinde anadan olmusdur Qardasi Zefer Nemetov Azerbaycanin gorkemli rejissoru pedaqoq ictimai xadim Azerbaycan SSR emekdar incesenet xadimi Usaqliqdan musiqiye qarsi cosgun hevesi ozunu buruze verir Onun calmaga basladigi ilk alet qarmon idi ve ilk pyeslerini de hemin alet ucun besteleyirdi Oz sevimli aletinde calmaqdan yorulmayaraq xalq melodiyalari esasinda improvizasiyalar edirdi Sonralar orta mektebde oxudugu illerde ise o truba aletinde calmagi oyrenir ve mekteb orkestrile muxtelif klublarda cixis edir Lakin Haciaganin artan musiqi maragi onu diger aletlerde de calmaq hevesine salir bele ki onun xahisi ile atasinin aldigi klarnet aletini de asanliqla menimseyir Onu Eli Bayramov adina klubun orkestrinde calmaga devet edirler ve bu orkestrle o konsertlerde senliklerde bedii gecelerde cixis edir Hemin vaxtlar o qarmonda calmaq verdisleri sayesinde fortepianoda da calmagi oyrenir 1939 cu ilde o mufeffeqiyyetle orta mektebi bitirerek musiqi texnikumunun nezeriyye bestekarliq fakultesine daxil olur Onun musiqi istedadini zehmetseverliyini ve bestekarliq qabiliyyetini nezere alaraq ele hemin ilde onu Azerbaycan Dovlet Konservatoriyasinin bestekarliq sinfi uzre hazirliq bolmesine kecirirler Burada o Uzeyir Hacibeylinin bilavasite rehberliyi altinda yaradiciliq fealiyyetine baslayir Bu dovrde onun muxtelif janrlarda yazilmis ilk eserleri meydana gelir vokal instrumental suita elegiya variasiyalar preludiya mahnilar romanslar Haciaga oz yaradiciliq seviyyesi uzerinde de cox calisir cox mutalie edir musiqi dinleyir axsamlar sinifde musteqil mesgul olur Uzeyir Hacibeylinin oz sexsiyyeti onun xalq musiqisinin ehemiyyeti haqqinda muhazireleri genc bestekarin formalasmasinda muhum rol oynayir Uzeyir bey de onun tehsili ve yaradiciliq tecrubeleri ile daim maraqlanirdi hetta bilende ki Haciaganin evinde mesgul olmaq ucun aleti yoxdur o oz royalini telebesine hediyye edir Oz sevimli muelliminin diqqet ve qaygisindan ruhlanan Haciaga oz uzerinde daha seyle calisirdi Haciaga cox unsiyyetcil sen ve xeyirxah bir insan idi O oz kurs yoldaslari olan Fikret Emirovla Qara Qarayevle Soltan Hacibeyovla Esref Abbasovla Tofiq Quliyevle yaxindan dostluq edirdi Xususile Q Qarayevle mohkem dost idi Q Qarayev Haciagani oz kurslarinda en istedadli telebelerden biri hesab edirdi Dostlar bezen gece yarisina kimi incesenetin ehemiyyetinden musiqi yaradiciligi uslublarindan ve sexsiyyetlerden Azerbaycan bestekarliq mektebinin gelecek inkisaf yollarindan sohbet edirdiler Onlar bir biri ile unsiyyetden boyuk zovq alir zarafatlasir xeyala dalir mubahise edirdiler Lakin muharibe bu dostlugu ve tehsili yarimciq qoydu Haciaga Nemetov ordu siralarina cagirildi O evvelce Fin muharibesinde sonra ise Boyuk Veten muharibesi cebhelerinde vurusdu Doyusde agir yaralanan ve hospitalda mualice olunan Haciaga Nemetovun veziyyetinden xeber tutan U Hacibeyli herbi komissarliga muraciet ederek onun Bakiya getirilmesine nail olur Burada Haciaganin hali agirlasir ve 23 yasinda genc bestekar vefat edir Haciaga Nemetovun yaratdigi eserlerden bir necesi bu gun ifaciliq repertuarinda yasayir onlardan Doyuscunun andi Yada dusdu Gul asdi mahnilari skripka ve fortepiano ucun Reqs suitasi cox populyardir H Nemetovun konsert sehnesinde tez tez ifa olunan eserlerinden biri de Fortepiano ucun alti pyes silsilesidir Bu silsile A Zeynallinin Usaq suitasi ndan sonra yazilan ikinci silsile olub Azerbaycan fortepiano edebiyyatinda pedaqoji ehemiyyete malik eserlerden hesab olunur Hemin eser 1973 cu ilde nesr olunmusdur Ikinci pyes Improvizasiya adlanir Bu mugam ifaciligina xas olan improvizasiya uslubunda yazilmis bir pyesdir Onun esasini iki kontrast obraz teskil edir ki onlarin da psixoloji seciyyesi ile bagli parlaq tezadligi M P Musorqskinin Sergiden sekiller silsilesinden Varli ve kasib pyesi ile muqayise aparmaga imkan verir Bele ki H Nemetov da obraz kontrastligini iki movzunun Agitato ve Lento qarsilasdirilmasi uzerinde qurur Improvizasiya dan sonra gelen Qizlarin reqsi inceliyi ve necibliyi ile dinleyicini valeh edir Reqsin melodik hereketi qizlarin gah yaxinlasmasini gah da uzaqlasmasini tesvir edir Pyesin esasini reqs xarakterli seciyyevi ritmik sekil teskil edir Usaq pyesi oz melodikasina gore silsilenin yaddaqalan hissesi olub ozunde besik mahnilarina xas laylay intonasiyalarini eks etdirir Burada yuxuya geden usaq ve ona laylay deyen ana obrazi canlandirilir Pyes qemli tesirli ehval ruhiyyeye malikdir melodiya dalgavari sakit hereketli olub keskin seslenmelerden sicrayislardan uzaqdir Dusunce pyesinde ise temkinli bir mohtesemlik ozunu buruze verir Eserin fakturasi helak olan qehremanlara rekviyemi xatirladir Pyes derin kederli dusunceleri aciqlayir Buradaki melodik hereketin qurulusu matem yurusunu xatirladir insan axininin yaxinlasmasi emosional yukselisle musayiet olunur ve kulminasiyaya getirib cixarir bundan sonra ise kecib gederek uzaqlasan yurus seslenmenin tedricen zeiflemesi ile musayiet olunur Silsileni tamamlayan Lezginka pyesinde bestekar bu reqse xas olan seciyyevi cizgileri tecessum etdirmisdir Lezginka reqsinin celd cosgun hereketleri musiqide eyni bir melodik ifadenin defelerle tekrarlanmasi ile qabariq verilir Pyesin birinci bolmesinin esasini teskil eden melodik fraza gah minorda gah da majorda seslenir Lad deyisikliyi musiqiye her defe yeni boyalar asilayir o gah yumsaq ince gah da iradeli ve gumrah xarakter kesb edir Musayietdeki deqiq olculu akkordlar reqs ritmini canlandirir Lezginka nin orta bolmesi daha iti hereketli olub melodiyada burulganli fiqurasiyalarla musayietde ise passajlarla zenginlesir Pianocularin repertuarinda ozunemexsus yer tutan H Nemetovun pyesler silsilesi butovlukde ifa olunarken olduqca orijinal seslenir ve mehz bu formada bestekarin yaradiciliq uslubunu aydin tecessum etdirir Xarici kecidler RedakteYarida qirilan omur Genc bestekar Haciaga Nemetov 23 yasinda vefat edib 1 Bestekar Haciaga Nemetov 2 KOMPOZITOR GADZhIAGA NEJMATOV 90 letiyu so dnya rozhdeniya posvyashaetsya 3 Menbe https az wikipedia org w index php title Haciaga Nemetov amp oldid 6025561, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.