Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Adi hambuziya (lat. Gambusia affinis) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin şüaüzgəclilər sinfinin çəkidişkimilər dəstəsinin poeciliidae fəsiləsinin hambuziya cinsinə aid heyvan növü.
| Adi hambuziya | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||
| Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Klad: Yarımtip: İnfratip: Klad: Klad: Sinifüstü: Sinif: Ranqsız: Yarımsinif: İnfrasinif: Ranqsız: Dəstəüstü: Klad: Ranqsız: Dəstə: Yarımdəstə: Fəsiləüstü: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Adi hambuziya | ||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
| ||||||||
Morfoloji əlamətləri
Ağzını yalnız çənələrarası sümüklər haşiyələyir. Üzgəcləri yumşaqdır. Yan xətti yoxdur. Kiçik ölçülü (30 sm-dək), kütləsi 3 q-a qədər olan sümüklü balıqlardır. Dişləri konus və ya qıl şəklindədir. Quyruq gövdəsinin alt kənarı girdələnmiş və burada pulcuqların orta sırası uzanmışdır. Bunların erkəklərində anal üzgəcin ön şüaları cinsi əlaqə üzvünə çevrilmişdir.
Yayılması
Cənubi Amerika şirin su diridoğan balığı əvvəlcə Avropada, sonra isə başqa regionlarda, o sıradan Azərbaycanda iqlimləşdirilmişdir. Qambuziyanı bizim su hövzələrində intensiv məskunlaşdırılması 1933–1934-cü illərə təsadüf edir. Hazırda o, cənubda Astaradan, şimal-şərqdə Xaçmaza qədər qeydə alınır. Lənkəran təbii vilayətinin düzənlik sularında, o sıradan Kiçik Qızılağac körfəzində və Böyük körfəzin şirinləşmiş hissəsində çoxsaylıdır.
Yaşayış yeri və həyat tərzi
Qida baxımından plastik balıq olsa da hərşeyyeyən deyil. Yazda balıq kürüsü və körpələri, yayda xərçəngkimilər, su böcəkləri, ikiqanadlıların sürfələri və pupları, xırda ikitaylı qarınayaqlı ilbizlər, qammaridlər və b., eləcə də bentik yemlə payızda xərçəngkimilər, xırda su cücüləri, üzərgərlər, taxtabitilər və b., qışda isə xərçəngkimilər, cücü sürfələri, ibtidailərlə qidalanır. 200-dən artıq temperaturda daha intensiv qidalanması müşahidə olunur.
Çoxalması
Diridoğandır, çox sürətlə artır. Doğulmuş balalar özləri bir aydan sonra nəsil verir. Çoxalması apreldən noyabra qədər davam edir. Əlverişli şəraitdə bu müddət ərzində 7 dəfə nəsil verə bilir, çox dözümlüdür, 41,50 istilikdə, 20% və duzluqda yaşaya bilir.
Təsərrüfat əhəmiyyəti
Malyariya ağcaqanadının sürfə və puplarını məhv etdiyindən malyariya ilə mübarizə üçün iqlimləşdirlmişdir. İndi malyariya ilə bioloji mübarizədə ehtiyac olmadığından bu balıq bizim sularda zərərli hesab edilir, onun digər balıq körpəsi və kürüsünü yediyi bildirilir.
İstinadlar
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1996.
- Abbasov H. S , Hacıyev R. V. İxtiologiya. Bakı, 2007, s 267.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Adi hambuziya lat Gambusia affinis heyvanlar aleminin xordalilar tipinin suauzgecliler sinfinin cekidiskimiler destesinin poeciliidae fesilesinin hambuziya cinsine aid heyvan novu Adi hambuziyaElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Tipustu SonagizlilarTip XordalilarKlad Yarimtip OnurgalilarInfratip AgizcenelilerKlad Klad Sinifustu Sumuklu baliqlarSinif SuauzgeclilerRanqsiz Yarimsinif Infrasinif Sumuklu baliqlarRanqsiz Desteustu Klad Ranqsiz Deste CekidiskimilerYarimdeste Fesileustu Fesile PoeciliidaeYarimfesile Triba Cins HambuziyaNov Adi hambuziyaBeynelxalq elmi adiGambusia affinis Spencer Fullerton Baird amp Charles Frederic Girard 1854Sekil axtarisiITIS 165878NCBI 33528Morfoloji elametleriAgzini yalniz cenelerarasi sumukler hasiyeleyir Uzgecleri yumsaqdir Yan xetti yoxdur Kicik olculu 30 sm dek kutlesi 3 q a qeder olan sumuklu baliqlardir Disleri konus ve ya qil seklindedir Quyruq govdesinin alt kenari girdelenmis ve burada pulcuqlarin orta sirasi uzanmisdir Bunlarin erkeklerinde anal uzgecin on sualari cinsi elaqe uzvune cevrilmisdir YayilmasiCenubi Amerika sirin su diridogan baligi evvelce Avropada sonra ise basqa regionlarda o siradan Azerbaycanda iqlimlesdirilmisdir Qambuziyani bizim su hovzelerinde intensiv meskunlasdirilmasi 1933 1934 cu illere tesaduf edir Hazirda o cenubda Astaradan simal serqde Xacmaza qeder qeyde alinir Lenkeran tebii vilayetinin duzenlik sularinda o siradan Kicik Qizilagac korfezinde ve Boyuk korfezin sirinlesmis hissesinde coxsaylidir Yasayis yeri ve heyat terziQida baximindan plastik baliq olsa da herseyyeyen deyil Yazda baliq kurusu ve korpeleri yayda xercengkimiler su bocekleri ikiqanadlilarin surfeleri ve puplari xirda ikitayli qarinayaqli ilbizler qammaridler ve b elece de bentik yemle payizda xercengkimiler xirda su cuculeri uzergerler taxtabitiler ve b qisda ise xercengkimiler cucu surfeleri ibtidailerle qidalanir 200 den artiq temperaturda daha intensiv qidalanmasi musahide olunur CoxalmasiDiridogandir cox suretle artir Dogulmus balalar ozleri bir aydan sonra nesil verir Coxalmasi aprelden noyabra qeder davam edir Elverisli seraitde bu muddet erzinde 7 defe nesil vere bilir cox dozumludur 41 50 istilikde 20 ve duzluqda yasaya bilir Teserrufat ehemiyyetiMalyariya agcaqanadinin surfe ve puplarini mehv etdiyinden malyariya ile mubarize ucun iqlimlesdirlmisdir Indi malyariya ile bioloji mubarizede ehtiyac olmadigindan bu baliq bizim sularda zererli hesab edilir onun diger baliq korpesi ve kurusunu yediyi bildirilir IstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 1996 Abbasov H S Haciyev R V Ixtiologiya Baki 2007 s 267 Hemcinin bax