Fərqanə hadisələri (türk.Fergana Olayları) — 1989-cu ilin 1-5 iyun tarixlərində Özbəkistan Sovet Sosialist RespublikasınınFərqanə vadisi olaraq adlandırılan bölgəsində yaşayan Axısqa türklərinə qarşı yerli özbəklər tərəfindən gercəkləşdirilmiş poqrom. Hadisələr nəticəsində, dəqiq necə nəfərin öldürüldüyü məlum olmasa da, həmin ildən etibarən Özbəkistanda yaşayan 100 minə yaxın axısqa türkü bölgəni tərk edərək, qonşu ölələrin ərazilərinə sığınmışdır.
Fərqanə hadisələri 1989-cu ilin 1 iyun tarixində başlamışdır. Fərqanə bölgəsində yerləşən bazarlarda yerli özbək və axısqalı gənclər arasında başlanmış davaların hadisələrə təkan verdiyi ehtimal olunmaqdadır. Yerli jurnalistlərin sözlərinə görə özbəklər ararsında, Axısqa türklərinin özbək qadınlarına təcüvüz etdiyi, özbəklərə məxsus dükkan və digər daşınmaz əmlaklara zərər vurduqları iddiaları səsləndirilmişdir və bütün baş verənlər say baxımdan daha çox özbəklərin, axısqalılara qarşı poqrom başlatması ilə nəticələnmişdir. Başladılmış poqrom 4 gün müddətində davam etmiş və hadisələr nəticəsində ən azı 20 nəfərin öldürüldüyü ehtimal olunmaqdadır. Münasibətlərin daha da gərginləşməsindən və poqromun, daha geniş bir qətliama çevirilməsindən narahat olan axısqa türkləri bölgəni tərk etmək qərarı vermişdilər.
Hadisələr nəticəsində Özbəkistan Sovet Sosialist Respublikasında yaşamış 100 minə yaxın axısqa türkü Azərbaycan Respublikası başda olmaqla digər yaxın dövlətlərin ərazilərinə sığınmışdır. Bu gün Azərbaycan Respublikasının ərazisində yaşayan axısqa türklərinin əsasən Fərqanə hadisələrindən qaçmış insanlardan təşkil olunmuşdur. Baş vermiş hadisələrin əsas səbəkları və təşkilaçısı kimi müxtəlif mənbələr tərəfindən SSRİ Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsi göstərilsə də, bu iddia heç vaxt sübuta yetirilməmişdir.
September 18, 2021
fərqanə, hadisələri, türk, fergana, olayları, 1989, ilin, iyun, tarixlərində, özbəkistan, sovet, sosialist, respublikasının, fərqanə, vadisi, olaraq, adlandırılan, bölgəsində, yaşayan, axısqa, türklərinə, qarşı, yerli, özbəklər, tərəfindən, gercəkləşdirilmiş, . Ferqane hadiseleri turk Fergana Olaylari 1989 cu ilin 1 5 iyun tarixlerinde Ozbekistan Sovet Sosialist Respublikasinin Ferqane vadisi olaraq adlandirilan bolgesinde yasayan Axisqa turklerine qarsi yerli ozbekler terefinden gerceklesdirilmis poqrom Hadiseler neticesinde deqiq nece neferin oldurulduyu melum olmasa da hemin ilden etibaren Ozbekistanda yasayan 100 mine yaxin axisqa turku bolgeni terk ederek qonsu olelerin erazilerine siginmisdir Ferqane hadiseleriEsas konflikt Sovet Sosialist Respublikalari Ittifaqinin dagilmasiUmumi melumatlar40 54 03 sm e 71 45 28 s u Hucumun yeri Ferqane Ozbekistan SSRHucumun hedefi Axisqa turkleriTarix 1 5 iyun 1989Hadise Redakte1944 cu ilde etnik mensubiyyetleri sebebinden Turkiye SSRI serhedi ucun tehdid olaraq qebul edilen Axisqa turklerinin Merkezi Asiyada yerlesen sovet respublikalarina kocurulmesine qerar verilmisdir Kocurulme prosesinin 1944 cu ilin 14 noyabr tarixinde basladilmis cemisi 24 saat erzinde yekunlasidirilmisdir Hemin tarixde Gurcustan Sovet Sosialist Respublikasinin Ahalsix bolgesinde yasayan 86 min axisqa turku basda Qazaxistan Sovet Sosialist Respublikasi Qirgizistan Sovet Sosialist Respublikasi ve Azerbaycan Sovet Sosialist Respublikasinin erazilerine kocurulmusdur Insanlarin mal qara ucun nezerde tutulmus yuk vaqonlarinda 10 gune yaxin yol getmesi neticesinde en azi 18 min nefer axisqa turkunun kocurulme prosesi zamani helak oldugu ehtimal olunur Ozbekistan Sovet Sosialist Respublikasi axisqalilarin en kompakt yasadigi Sovet Respublikasi olmusdur Bele ki 1988 ci ilin melumatina esasen bu Respublikada 110 mine yaxin etnik axisqa turku yasamaqda idi Ferqane vadisi axisqalilarin Ozbekistanda en kompakt yasadigi yer olmusdur Ferqane hadiseleri 1989 cu ilin 1 iyun tarixinde baslamisdir Ferqane bolgesinde yerlesen bazarlarda yerli ozbek ve axisqali gencler arasinda baslanmis davalarin hadiselere tekan verdiyi ehtimal olunmaqdadir Yerli jurnalistlerin sozlerine gore ozbekler ararsinda Axisqa turklerinin ozbek qadinlarina tecuvuz etdiyi ozbeklere mexsus dukkan ve diger dasinmaz emlaklara zerer vurduqlari iddialari seslendirilmisdir ve butun bas verenler say baximdan daha cox ozbeklerin axisqalilara qarsi poqrom baslatmasi ile neticelenmisdir Basladilmis poqrom 4 gun muddetinde davam etmis ve hadiseler neticesinde en azi 20 neferin oldurulduyu ehtimal olunmaqdadir Munasibetlerin daha da gerginlesmesinden ve poqromun daha genis bir qetliama cevirilmesinden narahat olan axisqa turkleri bolgeni terk etmek qerari vermisdiler Hadiseler neticesinde Ozbekistan Sovet Sosialist Respublikasinda yasamis 100 mine yaxin axisqa turku Azerbaycan Respublikasi basda olmaqla diger yaxin dovletlerin erazilerine siginmisdir Bu gun Azerbaycan Respublikasinin erazisinde yasayan axisqa turklerinin esasen Ferqane hadiselerinden qacmis insanlardan teskil olunmusdur Bas vermis hadiselerin esas sebeklari ve teskilacisi kimi muxtelif menbeler terefinden SSRI Dovlet Tehlukesizlik Komitesi gosterilse de bu iddia hec vaxt subuta yetirilmemisdir Menbe https az wikipedia org w index php title Ferqane hadiseleri amp oldid 4793825, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
