Ferro meridianı —Kanar adaları arxipelaqındakı El Hierro (əvvəlki Ferro) adasından keçən taxrixi başlanğıc meridian. El Hierro adasının ikinci adı Isla del Meridiano –dur (Meridian adası).
Upper Silesia (1746) xəritəsinin bir hissəsi Latınca: Longitudines numeratæ à primo Meridiano per Ins(ula) Ferri
Ada Avropa tarixində başlanğıc meridian kimi tanınmışdır. İlk dəfə olaraq 150-cü ildə Ptolomey xəritə tərtib edərkən həmin dövrdə bəlli olan ən ucqar qərb nöqtəsini kimi başlanğıc meridian olaraq istifadə etmişdir. Xətitədə yalnız şərq uzunluğundan istifadə etmişdir. Enlik isə ekvatora nisbətdə hesablanırdı. 1634-cü ildə fransa kralı XIII Luis və dövlət xadim Kardinal Rişelye Arman-Jan dyu Plessi de Rişelye Ferro adasının meridianını xəritədə istinad nöqtəsi kimi istifadə olunması fikrini irəli sürürlər. Çünki həmin dövrə qədər Köhnə dünyaya bəlli olan ucqar qərb nöqtəsi həmin ada sayılırdı. Qitənin ən ucqar qərb quru nöqtəsi olan Flores adası XV əsrdə Azor adaları kəşf olunmayana qədər avropalılar üçün naməlum idi. Bu səbəbdən həmin ada Köhnə dünya daxil edilmir. Başlanğıc Paris meridianından düz 20 dərəcə qərbdə zənn edilirdi, əsl həqiqətdə Ferro adasının dəqiq mövqeyi hesablanmamışdı. Köhnə xəritələr adətən (Anglo-America istisna) başda Paris dərəcəsi, aşağıda isə 20 dərəcə yerini vermiş Ferro dərəcəsindən ibarət ümumu tor çəkilirdi. 1724-cü ildə fransız mütəfəkkiri Louis Éconches Feuillée bu problem üzərində işləmişdir.
Düzəldilmiş təhriflər
Daha sonralar örənildi ki, El Hierro (Ferro) adası əslində Parisdən 20° 23' 9" qərb uzunluğunda yerləşir. Lakin Ferro meridianı hələ də 20 dərəcə qərbdən hesablanırdı. 1890-cı ildə alman mütəfəkkiri Carl Theodor Albrechtın Avropanın coğrafi uzunluq nizamlamalarına əsasən Ferro meridianı Qrinviç meridianından 17° 39' 46.02" qərbdə yerləşir. Lakin 1920-ci ildə Avstriya, Almaniya və keçmiş Çexslovakiyanın geodezik şəbəkəsinə görə bu göstərici 17° 40' 00" olmuşdur və məlum olmuşdur ki, Berlin əsas coğrafi uzunluq mərkəzinin (Raunberg abidəsi) 13.39" saniyə səhv hesablanmışdır. Macarıstan və Yuqoslaviya üçün hesabladığı geodezik şəbəkə gələcəkdə Qrinviç meridianın başlanğıc meradianı kimi seçilməsinə təkan oldu.
Mənbə
Geodetic Institute Potsdam to the International Latitude Service Avropanın coğrafi uzunluq nizamlamaları
Avqust 08, 2021
ferro, meridianı, ferro, meridianı, kanar, adaları, arxipelaqındakı, hierro, əvvəlki, ferro, adasından, keçən, taxrixi, başlanğıc, meridian, hierro, adasının, ikinci, adı, isla, meridiano, meridian, adası, upper, silesia, 1746, xəritəsinin, hissəsi, latınca, l. Ferro meridiani Kanar adalari arxipelaqindaki El Hierro evvelki Ferro adasindan kecen taxrixi baslangic meridian El Hierro adasinin ikinci adi Isla del Meridiano dur Meridian adasi Upper Silesia 1746 xeritesinin bir hissesi Latinca Longitudines numeratae a primo Meridiano per Ins ula Ferri Mundericat 1 Etimologiya 2 Tarix 3 Duzeldilmis tehrifler 4 MenbeEtimologiya RedakteBax El Hierro adasiTarix RedakteAda Avropa tarixinde baslangic meridian kimi taninmisdir Ilk defe olaraq 150 cu ilde Ptolomey xerite tertib ederken hemin dovrde belli olan en ucqar qerb noqtesini kimi baslangic meridian olaraq istifade etmisdir Xetitede yalniz serq uzunlugundan istifade etmisdir Enlik ise ekvatora nisbetde hesablanirdi 1634 cu ilde fransa krali XIII Luis ve dovlet xadim Kardinal Riselye Arman Jan dyu Plessi de Riselye Ferro adasinin meridianini xeritede istinad noqtesi kimi istifade olunmasi fikrini ireli sururler Cunki hemin dovre qeder Kohne dunyaya belli olan ucqar qerb noqtesi hemin ada sayilirdi Qitenin en ucqar qerb quru noqtesi olan Flores adasi XV esrde Azor adalari kesf olunmayana qeder avropalilar ucun namelum idi Bu sebebden hemin ada Kohne dunya daxil edilmir Baslangic Paris meridianindan duz 20 derece qerbde zenn edilirdi esl heqiqetde Ferro adasinin deqiq movqeyi hesablanmamisdi Kohne xeriteler adeten Anglo America istisna basda Paris derecesi asagida ise 20 derece yerini vermis Ferro derecesinden ibaret umumu tor cekilirdi 1724 cu ilde fransiz mutefekkiri Louis Econches Feuillee bu problem uzerinde islemisdir Duzeldilmis tehrifler RedakteDaha sonralar orenildi ki El Hierro Ferro adasi eslinde Parisden 20 23 9 qerb uzunlugunda yerlesir Lakin Ferro meridiani hele de 20 derece qerbden hesablanirdi 1890 ci ilde alman mutefekkiri Carl Theodor Albrechtin Avropanin cografi uzunluq nizamlamalarina esasen Ferro meridiani Qrinvic meridianindan 17 39 46 02 qerbde yerlesir Lakin 1920 ci ilde Avstriya Almaniya ve kecmis Cexslovakiyanin geodezik sebekesine gore bu gosterici 17 40 00 olmusdur ve melum olmusdur ki Berlin esas cografi uzunluq merkezinin Raunberg abidesi 13 39 saniye sehv hesablanmisdir Macaristan ve Yuqoslaviya ucun hesabladigi geodezik sebeke gelecekde Qrinvic meridianin baslangic meradiani kimi secilmesine tekan oldu 1 Menbe Redakte Geodetic Institute Potsdam to the International Latitude Service Avropanin cografi uzunluq nizamlamalariMenbe https az wikipedia org w index php title Ferro Meridiani amp oldid 6090018, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
