fbpx
Wikipedia

Fernando Pessoa

Avqust 27, 2021

Fernando Pessoa (port. Fernando António Nogueira Pessoa; 13 iyun 1888 - 30 noyabr 1935) — Portuqaliyalı şair, yazıçı, ədəbiyyatşünas və tərcüməçi. 20-ci əsrin ən mühüm yazıçılarından və şeirlərini portuqal dilində qələmə alan ən yaxşı şairlərdən biri olaraq dəyərləndirilir. Fransız və ingilis dilində də yazmaqla bərabər, bu dillərdən tərcümə işi ilə də məşğul olmuşdur. Öz adından başqa yetmiş beş fərqli adla da şeirlər yazan Pessoa həmin adları öz təxəllüsü olaraq görməmiş, onların həqiqi intellektual yaşamlarını ələ ala bilmədiyini hiss etmiş və onları heteronim olaraq adlandırmışdır. Bu xəyali fiqurlar bəzən dəbdə olmayan və ya fövqəl fikirlərə sahib idi.

Fernando Pessoa
Doğum tarixi
Doğum yeri Lissabon, Portuqaliya krallığı
Vəfat tarixi (47 yaşında)
Vəfat yeri Lissabon, Portuqaliya
Vəfat səbəbi qaraciyər sirrozu
Dəfn yeri
  • Jeronimuş monastrı[d]
Vətəndaşlığı Portuqaliya
Milliyyəti Portuqal
Təhsili Lissabon Universiteti
Fəaliyyəti şair, yazıçı, tərcüməçi
Fəaliyyət illəri 1912-1935
Əsərlərinin dili Portuqal dili
Janr poeziya, roman, esse, dram
Fernando Pessoa Vikimənbədə
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Pessoa 1888-ci il iyunun 13-də Lissabonda anadan olmuşdur. 5 yaşında olarkən atası vərəmdən dünyasını dəyişmiş, sonrakı il 1 yaşlı qardaşı da ölmüşdür.

Anası ikinci dəfə evləndikdən sonra Pessoa 1896-cı ilin əvvəllərində anası ilə birlikdə ögey atasının yanına Şimali Afrikaya getmişdir. O, sonralar (1918-ci il) yazdığı məktubunda belə qeyd etmişdir: 

Keçmişdə yalnız bir hadisə var ki, nəyisə yoluna qoymaq üçün lazım olan müəyyənliyə və əhəmiyyətə malikdir: bu, atamın ölümüdür (13 iyul, 1893). Aydınlıq gətirə biləcəyim ikinci hadisə isə anamın ikinci evliliyidir (30 dekabr, 1895). Bu, mənimçün vacibdir. Vacib olan hadisənin özü yox, onun nəticələrindən biridir: ögey atam Durbanda (Natal) Portuqaliya konsulu olduğuna görə orada təhsil almışam. İngilis dilində təhsil almaq faktoru həyatımda mühüm əhəmiyyət kəsb edir, taleyim hər necə olsa da, şübhəsiz ki, ona yön verir. Yuxarıdakı hadisə ilə əlaqəli səyahətlərin tarixləri bunlardır:    1. Afrikaya birinci səyahət - Lissabonu 1896-cı ilin əvvəllərində tərk etdim.   2. Qayıdış - Durbanı 1901-ci il avqustun 1-də, günorta vaxtı tərk etdim.    3. Afrikaya ikinci səyahət - Lissabonu təxminən 1902-ci il sentyabrın 20-də tərk etdim.  4. Qayıdış - Durbanı təxminən 1905-ci il avqustun 20-də tərk etdim.

Gənc Pessoa erkən təhsilini irland və fransız rahibələr tərəfindən idarə olunan, katolik qrammatika məktəbi olan Müqəddəs Cozef Monastır Məktəbində almışdır. 1989-cu ilin aprelində Durban orta məktəbinə getmiş, ingilis dilində səlis danışmağı öyrənmişdir.

Bəziləri Devid Merik adı altında olmaqla ingilis dilində hekayələr yazmağa başlamış, lakin böyük əksəriyyətini bitirməmişdir. 1904-cü il iyulun 6-da, yəni 16 yaşında olarkən "Merkuri" (köhnə adı "Doğulan Merkuri") qəzeti onun "Hellier əvvəlcə qafiyəyə qəsd etdi" şeirini Ç.R. Anon ləqəbi altında çap etmişdir. Qəzet həmçinin 1905-ci ilin yanvarından iyununa qədər "Aydakı adam" bölməsində Pessoanın 4 sonetini çap etmişdir: "Cozef Çamberlin", "Birinci İngiltərəyə", "İkinci İngiltərəyə", "Azadlıq". O, hələ uşaqlıqdan ədəbi ləqəblər işlətməyə başlamışdır. Çarlz Robert Anon və Devid Merikdən əlavə, Horas Ceyms Feber, Aleksandr Sörç kimi ləqəbləri vardı. "Narahatlığın kitabı"nın önsözündə özü haqda yazır:

  Heç vaxt heç nə onu nəsə etməyə məcbur etməyib. Uşaqlığını tək-tənha keçirib. Nə vaxtsa hər hansı bir qrupa qoşulmayıb. Təhsilini davam etdirməyib. Heç vaxt özünü insanlara aid hesab etməyib. Həyatını qəribə, amma bir o qədər də adi bir cəhət müəyyənləşdirirdi (bəlkə də bu, hamıya aiddir): instinktləri ilə yaşayırdı, bu da öz növbəsində fəaliyyətsizliyə və özünəqapanmaya gətirib çıxarmışdı.  

Pessoanın məktəb yoldaşlarından biri gənc Pessoanı belə təsvir edir: 

Sizə dəqiq deyə bilmərəm ki, onu nə qədər vaxt tanımışam, amma onun haqqında əsas təəssüratlarımı 1904-cü il boyunca məktəbdə onunla birgə olarkən almışam. O vaxtı neçə yaşı olduğunu bilmirəm, amma 15 ya 16 yaş verərdim. [...]     Solğun bənizli və arıq idi. Fiziki cəhətdən çox qüsurlu görünürdü. Ensiz, qısılmış sinəsi vardı və əyilməyə meylli idi. Yerişi özünəməxsus idi. Görməsindəki qüsur gözlərinə də özünəxas görünüş verirdi. Göz qapağı sanki gözlərinin üzərinə düşürdü. [...]   Erkən yaşlarında ingilis dilində danışmamasına baxmayaraq, çox ağıllı oğlan sayılırdı. Dili çox tez öyrənmişdi və bu dildə möhtəşəm bir danışıq üslubu vardı. Yaşca sinif yoldaşlarından balaca olsa da, onlarla ayaqlaşmaqda çətinliyi olana oxşamırdı, hətta onları ötüb keçirdi. Onun yaşında birinə görə çox və dərin düşünürdü. Bir dəfə mənə məktubunda "ən özəl sıxıntıların mənəvi və maddi əngəlləri"ndən şikayətlənmişdi. [...]          Heç vaxt atletik idmanlarda iştirak etmirdi. Boş vaxtını kitab oxumaqla keçirdiyini düşünürəm. Ümumiyyətlə, biz onun həddən artıq çox işlədiyini və belə edərək sağlamlığına ziyan vuracağını hesab edirdik.

Gəlişindən 10 il sonra, 17 yaşında Durbanı həmişəlik tərk edib Lissabona gəlmişdir.

Lissabona qayıdış

Ailəsi Cənubi Afrikada qalsa da, Pessoa diplomatiya təhsili almaq üçün 1905-ci ildə Lissabona qayıtdı. Baş nazirə qarşı olan tələbə üsyanı iki il sonra təhsilinə son qoydu. Özü öz üzərində işlədi, vaxtını kitabxanada keçirdi. 1907-ci ilin sentyabrında nənəsi dünyasını dəyişdi və Pessoaya çox da böyük olmayan bir miras qoydu. O, bu pulla “Empreza Ibis” adlı nəşriyyat evi açdı, lakin işlər yolunda getmədi və nəşriyyat 1910-cu ildə bağlandı. Buna baxmayaraq, qədim Misirdə müqəddəs quş olan və yunan mifologiyasında əlifbanın yaradıcısı hesab olunan “ibis” adı onun üçün vacib simvol olaraq qalacaqdı.

Pessoa 1912-ci ildə ədəbi jurnal olan “Qartal”da nəşr olunan, 20-ci əsr portuqal ədəbi mühitində müzakirələrə səbəb olan tənqidi məqaləsi ilə ədəbiyyat dünyasına daxil oldu. 1915-ci ildə Pessoa, Mario de Sa-Karneyro və Joze de Almada Neqreyros daxil olmaqla bir qrup rəssam və şair “Orfey” adlı ədəbi jurnal yaratdılar; beləcə, Portuqaliyaya modernist ədəbiyyat gətirdilər. Jurnalın sadəcə iki sayı çıxdı (yanvar-fevral-mart və aprel-may-iyun). Üçüncü say maddi səbəblərə görə çıxa bilmədi. Uzun illər sonra jurnal 1984-cü ildə yenidən nəşr olundu. Burada Pessoanın alter eqo adlandırdığı və heteronimi olan Alvaro de Kamposun da işləri nəşr edildi.

Pessoa rəssam Ruy Vazla birgə 1924-1925-ci illərdə fəaliyyət göstərən “Afina” incəsənət jurnalının əsasını qoydu. Burada Alberto Kaeyro və Rikardo Reis heteronimləri adı altında şeirlər nəşr etdirdi. Öz peşəsi ilə yanaşı, tərcüməçiliklə də məşğul olan Pessoa bir çox jurnal və qəzetlərdə yazıçı, ədəbi və siyasi analitik kimi çalışırdı.

Sonrakı həyatı və ölümü

1905-1920-ci illər ərzində bir çox yerdə yaşamış, kirayədə qalmış, maddi çətinlikləri olmuşdur. 1907-ci ildən ölümünə kimi Lissabonun mərkəzində yerləşən 21 fərqli firmada çalışmış, bəzən hətta iki və ya üçündə eyni anda işləmişdir.

1935-ci il 29 oktyabrda qarın nahiyəsindəki ağrılar və yüksək qızdırması olduğuna görə xəstəxanaya yerləşdirilmişdir. Son sözlərini ingiliscə yazmışdır: "Sabahın nə gətirəcəyini bilmirəm." Səhəri gün, 1935-ci il 30 oktyabrda 47 yaşında olarkən vəfat etmişdir. Ölüm səbəbi kimi əsas olaraq qaraciyər sirrozu göstərilsə də, bəziləri ölümünün pankreatitlə əlaqədər olduğunu söyləmişdir.

Həyatı boyunca ingiliscə 4, portuqalca sadəcə bir kitab nəşr etdirmişdir. Nəşr olunmamış, tamamlanmamış, yalnızca əlyazma formasında olan yazıları taxta sandıqdan tapılmışdır. 25574 əlyazma 1988-ci ildən bəri Portuqaliya Milli Kitabxanasında saxlanılır. Pessoanın sümükləri 1985-ci ildə, ölümündən 50 il sonra Jeronimuş monastrına gətirilmişdir.

Əsərləri

  • "35 sonet" (1918)
  • "Anarşist bankir" (1922)
  • "Lissabon: bir turist nələri görməlidir" (1925)
  • "Xəbər" (1934)
  • "Fernando Pessoanın şeirləri" (1942)
  • "Alvaro Kamposun şeirləri" (1944)
  • "Alberto Kaeyronun toplu şeirləri" (1946)
  • "Rikardo Reisin odaları" (1946)
  • "Fəlsəfə mətnləri" (1968)
  • "Narahatlığın kitabı" (1982)

Şəkillər

  • Pessoanın doğum yeri

  • 6 yaşlı Pessoa, 1894-cü il, Lissabon

  • 10 yaşlı Pessoa, 1898-ci il, Durban

  • 13 yaşlı Pessoa, 1901-ci il

  • Pessoanın son evi. 1920-ci ildən ölümünə (1935) qədər burada yaşamışdır. Hal-hazırda "Fernando Pessoa Muzeyi"dir.

  • Pessoa Lissabon küçələrində gəzərkən

  • Pessoa Lissabonun mərkəzindəki tavernada şərab içərkən, 1929-cu il

  • Pessoanın son yazısı, 29.11.1935. "I know not what tomorrow will bring" ("Sabahın nə gətirəcəyini bilmirəm").

  • Pessoanın Lissabondakı qəbri

  • Pessoanın Lissabonun məşhur kafesi "A Brasileira"nın qarşısındakı heykəli

İstinadlar

  1. Letter to British Journal of Astrology, W. Foulsham & Co., 61, Fleet Street, London, E.C., 8 February 1918. In Pessoa, Fernando (1999). Correspondência 1905–1922, ed. Manuela Parreira da Silva. Lisboa: Assírio & Alvim, p. 258, ISBN 978-85-7164-916-3.
  2. https://www.iol.co.za/mercury
  3. https://books.google.az/books?id=9cAWkvW3vacC&printsec=frontcover&dq=the+book+of+disquiet&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjd_7SUu5LmAhXFwqYKHbSoBFUQ6AEILjAB#v=onepage&q=the%20book%20of%20disquiet&f=false
  4. Clifford E. Geerdts, letter to Dr. Faustino Antunes, 10 April 1907. In Pessoa, Fernando (2003). Escritos Autobiográficos, Automáticos e de Reflexão Pessoal, ed. Richard Zenith. Lisboa: Assírio & Alvim, pp. 394–398.
  5. http://purl.pt/12089
  6. . 2018-10-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-12-04.
  7. Zenith, Richard (2008), Fotobiografias do Século XX: Fernando Pessoa. Lisboa: Círculo de Leitores, səhifə 194–195
  8. ↑ Carmela Ciuraru, Fernando Pessoa & His Heteronyms
  9. "Fernando Pessoa, Poet, Publisher, and Translator", British Library Journal, R. W. Howes, 1983, səhifə 162
  10. "Fernando Pessoa and Co.: Selected Poems", Richard Zenith, 2007, ISBN 978-0-80219851-8, səhifə 163
  11. Caption to photo 32, opposite page 115, in: Lisboa, E. and Taylor, L. C., eds; with an introduction by Paz, O. (1995), A Centenary Pessoa, Manchester: Carcanet Press Limited.
  12. Mosteiro dos Jerónimos 2018-10-04 at the Wayback Machine Fernando Pessoa

Avqust 27, 2021
fernando, pessoa, port, fernando, antónio, nogueira, pessoa, iyun, 1888, noyabr, 1935, portuqaliyalı, şair, yazıçı, ədəbiyyatşünas, tərcüməçi, əsrin, mühüm, yazıçılarından, şeirlərini, portuqal, dilində, qələmə, alan, yaxşı, şairlərdən, biri, olaraq, dəyərlənd. Fernando Pessoa port Fernando Antonio Nogueira Pessoa 13 iyun 1888 30 noyabr 1935 Portuqaliyali sair yazici edebiyyatsunas ve tercumeci 20 ci esrin en muhum yazicilarindan ve seirlerini portuqal dilinde qeleme alan en yaxsi sairlerden biri olaraq deyerlendirilir Fransiz ve ingilis dilinde de yazmaqla beraber bu dillerden tercume isi ile de mesgul olmusdur Oz adindan basqa yetmis bes ferqli adla da seirler yazan Pessoa hemin adlari oz texellusu olaraq gormemis onlarin heqiqi intellektual yasamlarini ele ala bilmediyini hiss etmis ve onlari heteronim olaraq adlandirmisdir Bu xeyali fiqurlar bezen debde olmayan ve ya fovqel fikirlere sahib idi Fernando PessoaDogum tarixi 13 iyun 1888Dogum yeri Lissabon Portuqaliya kralligiVefat tarixi 30 noyabr 1935 47 yasinda Vefat yeri Lissabon PortuqaliyaVefat sebebi qaraciyer sirrozuDefn yeri Jeronimus monastri d Vetendasligi PortuqaliyaMilliyyeti PortuqalTehsili Lissabon UniversitetiFealiyyeti sair yazici tercumeciFealiyyet illeri 1912 1935Eserlerinin dili Portuqal diliJanr poeziya roman esse dramFernando Pessoa Vikimenbede Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 2 Lissabona qayidis 3 Sonraki heyati ve olumu 4 Eserleri 5 Sekiller 6 IstinadlarHeyati RedaktePessoa 1888 ci il iyunun 13 de Lissabonda anadan olmusdur 5 yasinda olarken atasi veremden dunyasini deyismis sonraki il 1 yasli qardasi da olmusdur Anasi ikinci defe evlendikden sonra Pessoa 1896 ci ilin evvellerinde anasi ile birlikde ogey atasinin yanina Simali Afrikaya getmisdir O sonralar 1918 ci il yazdigi mektubunda bele qeyd etmisdir Kecmisde yalniz bir hadise var ki neyise yoluna qoymaq ucun lazim olan mueyyenliye ve ehemiyyete malikdir bu atamin olumudur 13 iyul 1893 Aydinliq getire bileceyim ikinci hadise ise anamin ikinci evliliyidir 30 dekabr 1895 Bu menimcun vacibdir Vacib olan hadisenin ozu yox onun neticelerinden biridir ogey atam Durbanda Natal Portuqaliya konsulu olduguna gore orada tehsil almisam Ingilis dilinde tehsil almaq faktoru heyatimda muhum ehemiyyet kesb edir taleyim her nece olsa da subhesiz ki ona yon verir Yuxaridaki hadise ile elaqeli seyahetlerin tarixleri bunlardir 1 Afrikaya birinci seyahet Lissabonu 1896 ci ilin evvellerinde terk etdim 2 Qayidis Durbani 1901 ci il avqustun 1 de gunorta vaxti terk etdim 3 Afrikaya ikinci seyahet Lissabonu texminen 1902 ci il sentyabrin 20 de terk etdim 4 Qayidis Durbani texminen 1905 ci il avqustun 20 de terk etdim 1 Genc Pessoa erken tehsilini irland ve fransiz rahibeler terefinden idare olunan katolik qrammatika mektebi olan Muqeddes Cozef Monastir Mektebinde almisdir 1989 cu ilin aprelinde Durban orta mektebine getmis ingilis dilinde selis danismagi oyrenmisdir Bezileri Devid Merik adi altinda olmaqla ingilis dilinde hekayeler yazmaga baslamis lakin boyuk ekseriyyetini bitirmemisdir 1904 cu il iyulun 6 da yeni 16 yasinda olarken Merkuri 2 kohne adi Dogulan Merkuri qezeti onun Hellier evvelce qafiyeye qesd etdi seirini C R Anon leqebi altinda cap etmisdir Qezet hemcinin 1905 ci ilin yanvarindan iyununa qeder Aydaki adam bolmesinde Pessoanin 4 sonetini cap etmisdir Cozef Camberlin Birinci Ingiltereye Ikinci Ingiltereye Azadliq O hele usaqliqdan edebi leqebler isletmeye baslamisdir Carlz Robert Anon ve Devid Merikden elave Horas Ceyms Feber Aleksandr Sorc kimi leqebleri vardi Narahatligin kitabi nin onsozunde ozu haqda yazir Hec vaxt hec ne onu nese etmeye mecbur etmeyib Usaqligini tek tenha kecirib Ne vaxtsa her hansi bir qrupa qosulmayib Tehsilini davam etdirmeyib Hec vaxt ozunu insanlara aid hesab etmeyib Heyatini qeribe amma bir o qeder de adi bir cehet mueyyenlesdirirdi belke de bu hamiya aiddir instinktleri ile yasayirdi bu da oz novbesinde fealiyyetsizliye ve ozuneqapanmaya getirib cixarmisdi 3 Pessoanin mekteb yoldaslarindan biri genc Pessoani bele tesvir edir Size deqiq deye bilmerem ki onu ne qeder vaxt tanimisam amma onun haqqinda esas teessuratlarimi 1904 cu il boyunca mektebde onunla birge olarken almisam O vaxti nece yasi oldugunu bilmirem amma 15 ya 16 yas vererdim Solgun benizli ve ariq idi Fiziki cehetden cox qusurlu gorunurdu Ensiz qisilmis sinesi vardi ve eyilmeye meylli idi Yerisi ozunemexsus idi Gormesindeki qusur gozlerine de ozunexas gorunus verirdi Goz qapagi sanki gozlerinin uzerine dusurdu Erken yaslarinda ingilis dilinde danismamasina baxmayaraq cox agilli oglan sayilirdi Dili cox tez oyrenmisdi ve bu dilde mohtesem bir danisiq uslubu vardi Yasca sinif yoldaslarindan balaca olsa da onlarla ayaqlasmaqda cetinliyi olana oxsamirdi hetta onlari otub kecirdi Onun yasinda birine gore cox ve derin dusunurdu Bir defe mene mektubunda en ozel sixintilarin menevi ve maddi engelleri nden sikayetlenmisdi Hec vaxt atletik idmanlarda istirak etmirdi Bos vaxtini kitab oxumaqla kecirdiyini dusunurem Umumiyyetle biz onun hedden artiq cox islediyini ve bele ederek saglamligina ziyan vuracagini hesab edirdik 4 Gelisinden 10 il sonra 17 yasinda Durbani hemiselik terk edib Lissabona gelmisdir Lissabona qayidis RedakteAilesi Cenubi Afrikada qalsa da Pessoa diplomatiya tehsili almaq ucun 1905 ci ilde Lissabona qayitdi Bas nazire qarsi olan telebe usyani iki il sonra tehsiline son qoydu Ozu oz uzerinde isledi vaxtini kitabxanada kecirdi 1907 ci ilin sentyabrinda nenesi dunyasini deyisdi ve Pessoaya cox da boyuk olmayan bir miras qoydu O bu pulla Empreza Ibis adli nesriyyat evi acdi lakin isler yolunda getmedi ve nesriyyat 1910 cu ilde baglandi Buna baxmayaraq qedim Misirde muqeddes qus olan ve yunan mifologiyasinda elifbanin yaradicisi hesab olunan ibis adi onun ucun vacib simvol olaraq qalacaqdi Pessoa 1912 ci ilde edebi jurnal olan Qartal da nesr olunan 20 ci esr portuqal edebi muhitinde muzakirelere sebeb olan tenqidi meqalesi ile edebiyyat dunyasina daxil oldu 1915 ci ilde Pessoa Mario de Sa Karneyro ve Joze de Almada Neqreyros daxil olmaqla bir qrup ressam ve sair Orfey 5 adli edebi jurnal yaratdilar belece Portuqaliyaya modernist edebiyyat getirdiler Jurnalin sadece iki sayi cixdi yanvar fevral mart ve aprel may iyun Ucuncu say maddi sebeblere gore cixa bilmedi Uzun iller sonra jurnal 1984 cu ilde yeniden nesr olundu 6 Burada Pessoanin alter eqo adlandirdigi ve heteronimi olan Alvaro de Kamposun da isleri nesr edildi Pessoa ressam Ruy Vazla birge 1924 1925 ci illerde fealiyyet gosteren Afina incesenet jurnalinin esasini qoydu Burada Alberto Kaeyro ve Rikardo Reis heteronimleri adi altinda seirler nesr etdirdi Oz pesesi ile yanasi tercumecilikle de mesgul olan Pessoa bir cox jurnal ve qezetlerde yazici edebi ve siyasi analitik kimi calisirdi Sonraki heyati ve olumu Redakte1905 1920 ci iller erzinde bir cox yerde yasamis kirayede qalmis maddi cetinlikleri olmusdur 7 1907 ci ilden olumune kimi Lissabonun merkezinde yerlesen 21 ferqli firmada calismis bezen hetta iki ve ya ucunde eyni anda islemisdir 1935 ci il 29 oktyabrda qarin nahiyesindeki agrilar ve yuksek qizdirmasi olduguna gore xestexanaya yerlesdirilmisdir Son sozlerini ingilisce yazmisdir Sabahin ne getireceyini bilmirem 8 Seheri gun 1935 ci il 30 oktyabrda 47 yasinda olarken vefat etmisdir Olum sebebi kimi esas olaraq qaraciyer sirrozu 8 9 gosterilse de bezileri olumunun pankreatitle elaqeder oldugunu soylemisdir 10 Heyati boyunca ingilisce 4 portuqalca sadece bir kitab nesr etdirmisdir Nesr olunmamis tamamlanmamis yalnizca elyazma formasinda olan yazilari taxta sandiqdan tapilmisdir 25574 elyazma 1988 ci ilden beri Portuqaliya Milli Kitabxanasinda saxlanilir 11 Pessoanin sumukleri 1985 ci ilde olumunden 50 il sonra Jeronimus monastrina getirilmisdir 12 Eserleri Redakte 35 sonet 1918 Anarsist bankir 1922 Lissabon bir turist neleri gormelidir 1925 Xeber 1934 Fernando Pessoanin seirleri 1942 Alvaro Kamposun seirleri 1944 Alberto Kaeyronun toplu seirleri 1946 Rikardo Reisin odalari 1946 Felsefe metnleri 1968 Narahatligin kitabi 1982 Sekiller Redakte Pessoanin dogum yeri 6 yasli Pessoa 1894 cu il Lissabon 10 yasli Pessoa 1898 ci il Durban 13 yasli Pessoa 1901 ci il Pessoanin son evi 1920 ci ilden olumune 1935 qeder burada yasamisdir Hal hazirda Fernando Pessoa Muzeyi dir Pessoa Lissabon kucelerinde gezerken Pessoa Lissabonun merkezindeki tavernada serab icerken 1929 cu il Pessoanin son yazisi 29 11 1935 I know not what tomorrow will bring Sabahin ne getireceyini bilmirem Pessoanin Lissabondaki qebri Pessoanin Lissabonun meshur kafesi A Brasileira nin qarsisindaki heykeliIstinadlar Redakte Letter to British Journal of Astrology W Foulsham amp Co 61 Fleet Street London E C 8 February 1918 In Pessoa Fernando 1999 Correspondencia 1905 1922 ed Manuela Parreira da Silva Lisboa Assirio amp Alvim p 258 ISBN 978 85 7164 916 3 https www iol co za mercury https books google az books id 9cAWkvW3vacC amp printsec frontcover amp dq the book of disquiet amp hl en amp sa X amp ved 0ahUKEwjd 7SUu5LmAhXFwqYKHbSoBFUQ6AEILjAB v onepage amp q the 20book 20of 20disquiet amp f false Clifford E Geerdts letter to Dr Faustino Antunes 10 April 1907 In Pessoa Fernando 2003 Escritos Autobiograficos Automaticos e de Reflexao Pessoal ed Richard Zenith Lisboa Assirio amp Alvim pp 394 398 http purl pt 12089 Arxivlenmis suret 2018 10 04 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 12 04 Zenith Richard 2008 Fotobiografias do Seculo XX Fernando Pessoa Lisboa Circulo de Leitores sehife 194 195 1 2 Carmela Ciuraru Fernando Pessoa amp His Heteronyms Fernando Pessoa Poet Publisher and Translator British Library Journal R W Howes 1983 sehife 162 Fernando Pessoa and Co Selected Poems Richard Zenith 2007 ISBN 978 0 80219851 8 sehife 163 Caption to photo 32 opposite page 115 in Lisboa E and Taylor L C eds with an introduction by Paz O 1995 A Centenary Pessoa Manchester Carcanet Press Limited Mosteiro dos Jeronimos Arxivlesdirilib 2018 10 04 at the Wayback Machine Fernando PessoaMenbe https az wikipedia org w index php title Fernando Pessoa amp oldid 5727410, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.