fbpx
Wikipedia

Kompüter faylı

Kompüter faylıinformasiyanın diskdə tutduğu yerdir.

Faylın adı iki hissədən ibarət olur: adın özündən və faylın tipini göstərən uzantıdan. Faylın adında hərf və rəqəmlərdən istifadə etmək olar. Məsələn: “İnformatika-7”, “Lesson1”, “sgfg123”, “Bölüm_1”. Bəzi simvolların xüsusi təyinatı olduğundan faylın adında onlardan istifadə etmək olmaz.
Kompüter üçün faylın adının böyük və ya kiçik hərflərlə yazılmasının fərqi yoxdur. Faylın adı ən çoxu 255 simvoldan ibarət ola bilər, ancaq çalışmaq lazımdır ki, o, yetərincə qısa olsun. Faylın adında * / : < > ? \ | “ simvollarından istifadə etməyin. Həmin simvolların hər birinin əməliyyat sistemi üçün xüsusi mənası var.

Faylın aşağıdakı növləri olur:

  1. Sistem faylları – dəyişməyən fayllar. Bunlar yalnız əlavələrin və əməliyyat sistemlərinin versiyaları digərlərilə əvəz olunduqda dəyişilirlər (*.sys).
  2. İnformasiya faylları – dəyişilməyə məruz qalan fayllar, məsələn:
  • mətn redaktorlarında yaradılan fayllar (*.doc, *.odt, *.txt);
  • verilənlər bazasının faylları (*.mdb, *.odb);
  • elektron cədvəllərinin faylları (*.xls, *.ods),
  • mediya-fayllar (səs faylları: *.wav, *.mp3, *.ogg, *.midi, *.au, video-fayllar: *.avi, *.mov);
  • qrafik fayllar (*.jpg, *.gif, *.bmp, *.tif, *.png);
  • prezentasiyalar (*.ppt, *.pps, *.odp);
  • web-fayllar (*.htm, *.html);
  • konfiqurasiya faylları (sistem reestr, DHCP, WINS, DNS və Active Directory verilənləri);

Hər bir faylın öz unikal adı və ünvanı vardır. Ünvan faylın harada yerləşdiyini göstərir. Eyni məqsədli faylları qovluqlarda quruplaşdırırlar. Bu istifadəçiyə faylı tez axtarıb tapmağa imkan verir.

Hər bir fayl yarandığı proqramdan asılı olaraq xüsusi formata (genişləndiriciyə) malikdir.

Bütün əməliyyat sistemləri faylların axtarışı ilə məşğul olan xüsusi proqrama malikdir. Disketlər, bərk və kompakt disklər cığırlara və sektorlara bölünmüşdür. Ən birinci cığır və ya 0-cı cığır – yükləmə sektoru (Boot Record) sistem xarakterli olub, onda diskin formatı haqqında əməliyyat informasiya yerləşir. Ondan sonra fayılların yerləşmə cədvəli (FAT-cədvəli) yerləşir. Bu cədvəldə diskdəki faylların ünvanları yerləşir. Əgər diskdən hər hansı fayl istifadə üçün çağırılsa, bu zaman bu cədvəldən həmin faylın yerləşdiyi cığır və sektor müəyyən olunur. Bundan sonra maqnit başlıq həmin yerdən faylı oxuyur, prosessor isə onu operativ yaddaşa göndərir. 3,5 düyümlü disketlər (floppi) 1,44 Mbayt informasiya tutumuna malik olub, hər cığırda 18 sektor olmaqla 80 cığıra bölünür. Bəzən hər hansı bir faylın və ya qovluğun harada saxlandığını, yaxud hansı adla saxlandığını heç cür xatırlamaq olmur.Belə fayl yaxud qovluqları tapmaq üçün əməliyyat sisteminde AXTARIŞ SİSTEMİ nezerde tutulmuşdur.

İstinadlar

  1. R.MAHMUDZADƏ, İ.SADIQOV, N.İSAYEVA. "İnformatika – 7. Ümumtəhsil məktəbləri üçün dərslik" Bakı, “Yaznəşr”, 2014, 96 s., ISBN 978-9952-430-16-5 (1)


Həmçinin bax

Keçidlər

kompüter, faylı, informasiyanın, diskdə, tutduğu, yerdir, faylın, adı, hissədən, ibarət, olur, adın, özündən, faylın, tipini, göstərən, uzantıdan, faylın, adında, hərf, rəqəmlərdən, istifadə, etmək, olar, məsələn, informatika, lesson1, sgfg123, bölüm, bəzi, si. Komputer fayli informasiyanin diskde tutdugu yerdir Faylin adi iki hisseden ibaret olur adin ozunden ve faylin tipini gosteren uzantidan Faylin adinda herf ve reqemlerden istifade etmek olar Meselen Informatika 7 Lesson1 sgfg123 Bolum 1 Bezi simvollarin xususi teyinati oldugundan faylin adinda onlardan istifade etmek olmaz Komputer ucun faylin adinin boyuk ve ya kicik herflerle yazilmasinin ferqi yoxdur Faylin adi en coxu 255 simvoldan ibaret ola biler ancaq calismaq lazimdir ki o yeterince qisa olsun Faylin adinda lt gt simvollarindan istifade etmeyin Hemin simvollarin her birinin emeliyyat sistemi ucun xususi menasi var 1 Faylin asagidaki novleri olur Sistem fayllari deyismeyen fayllar Bunlar yalniz elavelerin ve emeliyyat sistemlerinin versiyalari digerlerile evez olunduqda deyisilirler sys Informasiya fayllari deyisilmeye meruz qalan fayllar meselen metn redaktorlarinda yaradilan fayllar doc odt txt verilenler bazasinin fayllari mdb odb elektron cedvellerinin fayllari xls ods mediya fayllar ses fayllari wav mp3 ogg midi au video fayllar avi mov qrafik fayllar jpg gif bmp tif png prezentasiyalar ppt pps odp web fayllar htm html konfiqurasiya fayllari sistem reestr DHCP WINS DNS ve Active Directory verilenleri Her bir faylin oz unikal adi ve unvani vardir Unvan faylin harada yerlesdiyini gosterir Eyni meqsedli fayllari qovluqlarda quruplasdirirlar Bu istifadeciye fayli tez axtarib tapmaga imkan verir Her bir fayl yarandigi proqramdan asili olaraq xususi formata genislendiriciye malikdir Butun emeliyyat sistemleri fayllarin axtarisi ile mesgul olan xususi proqrama malikdir Disketler berk ve kompakt diskler cigirlara ve sektorlara bolunmusdur En birinci cigir ve ya 0 ci cigir yukleme sektoru Boot Record sistem xarakterli olub onda diskin formati haqqinda emeliyyat informasiya yerlesir Ondan sonra fayillarin yerlesme cedveli FAT cedveli yerlesir Bu cedvelde diskdeki fayllarin unvanlari yerlesir Eger diskden her hansi fayl istifade ucun cagirilsa bu zaman bu cedvelden hemin faylin yerlesdiyi cigir ve sektor mueyyen olunur Bundan sonra maqnit basliq hemin yerden fayli oxuyur prosessor ise onu operativ yaddasa gonderir 3 5 duyumlu disketler floppi 1 44 Mbayt informasiya tutumuna malik olub her cigirda 18 sektor olmaqla 80 cigira bolunur Bezen her hansi bir faylin ve ya qovlugun harada saxlandigini yaxud hansi adla saxlandigini hec cur xatirlamaq olmur Bele fayl yaxud qovluqlari tapmaq ucun emeliyyat sisteminde AXTARIS SISTEMI nezerde tutulmusdur Istinadlar Redakte R MAHMUDZADE I SADIQOV N ISAYEVA Informatika 7 Umumtehsil mektebleri ucun derslik Baki Yaznesr 2014 96 s ISBN 978 9952 430 16 5 1 Hemcinin bax RedakteInformatika Komputer Emeliyyat Sistemleri Komputer proqramlariKecidler Redaktehttp ikt az http www express com az Arxivlesdirilib 2009 08 27 at the Wayback MachineMenbe https az wikipedia org w index php title Komputer fayli amp oldid 5925269, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.