Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Enliyarpaq gərməşov (lat. Euonymus latifolius) — bitkilər aləminin celastrales dəstəsinin celastraceae fəsiləsinin gərməşov cinsinə aid bitki növü.
| Enliyarpaq gərməşov | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||
| Elmi təsnifat | ||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Enliyarpaq gərməşov | ||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||
| ||||||
Botaniki xarakteristikası
Hündürlüyü 2–3 (4) m-ə qədər olan hündür kol və ya kiçik ağacdır. Budaqları dəyirmi, hamardır. Yarpaqları iri, çılpaq, uzunluğu (6) 8–12 (20) sm, eni (2) 4–6 sm-dir, uzunsov-ellipsvari və ya uzunsov-əksinəyumurta-şəkillidir, sivriləşmişdir, qaidə hissəsində dəyirmi və yaxud az pazvaridir, kənarları qeyri-müəyyən az mişarvari və yaxud tam-kənarlıdır. Saplağı qısa olub, uzunluğu 5-22 mm-dir. Çiçək qrupu qalxanaoxşardır, çiçəklərinin sayı (5) 7–21 ədəd olub, uzun, nazik, meyvə verən ərəfədə əyilən çiçək saplağı üzərindədir. Ləçəkləri 5 ədəd, (nadir hallarda 4) tutqun yaşıl rəngdədir, ellipsvari və ya uzunsovdairəvi formada olub, uzunluğu 3-3,5 mm-dir, kasacığın dilimlərindən iki dəfə uzundur. Qutucuqmeyvə beşqanadlıdır, hamardır, asılmış haldadır, yetişəndə qızarmış rəndə olur və kənarlardan basıq 4 (5) bölümlüdür; qanadlarının uzunluğu 4-7 mm-dir və meyvənin enindən böyük deyildir. Toxumları uzunsov-yumurtaşəkilli, tamamilə parlaq-narıncı örtüklə örtülmüşdür. May-iyun aylarında çiçəkləyir, avqust-sentyabr aylarında meyvə verir.
Azərbaycanda yayılması
BQ (Quba), BQ şərq, BQ qərb, KQ şimal, KQ mərkəz, KQ cənub, Nax. dağ., Lənk. dağ., Orta dağ qurşağından yuxarı dağ qurşağına qədər.
Yaşayış mühiti
Kölgəli və kəsilmiş meşələrdə, xırda ağaclı meşələrdə qrup halında rast gəlinir.
Təsərrüfat əhəmiyyəti
Kauçukverən bitkidir. Dekorativ əhəmiyyəti vardır. Oduncağı müxtəlif xırda məmulatlarının hazırlanmasında istifadə olunur.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Enliyarpaq germesov lat Euonymus latifolius bitkiler aleminin celastrales destesinin celastraceae fesilesinin germesov cinsine aid bitki novu Enliyarpaq germesovElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste CelastralesFesile CelastraceaeYarimfesile Cins GermesovNov Enliyarpaq germesovBeynelxalq elmi adiEuonymus latifolius Mill 1768Sekil axtarisiNCBI 1089399Botaniki xarakteristikasiHundurluyu 2 3 4 m e qeder olan hundur kol ve ya kicik agacdir Budaqlari deyirmi hamardir Yarpaqlari iri cilpaq uzunlugu 6 8 12 20 sm eni 2 4 6 sm dir uzunsov ellipsvari ve ya uzunsov eksineyumurta sekillidir sivrilesmisdir qaide hissesinde deyirmi ve yaxud az pazvaridir kenarlari qeyri mueyyen az misarvari ve yaxud tam kenarlidir Saplagi qisa olub uzunlugu 5 22 mm dir Cicek qrupu qalxanaoxsardir ciceklerinin sayi 5 7 21 eded olub uzun nazik meyve veren erefede eyilen cicek saplagi uzerindedir Lecekleri 5 eded nadir hallarda 4 tutqun yasil rengdedir ellipsvari ve ya uzunsovdairevi formada olub uzunlugu 3 3 5 mm dir kasacigin dilimlerinden iki defe uzundur Qutucuqmeyve besqanadlidir hamardir asilmis haldadir yetisende qizarmis rende olur ve kenarlardan basiq 4 5 bolumludur qanadlarinin uzunlugu 4 7 mm dir ve meyvenin eninden boyuk deyildir Toxumlari uzunsov yumurtasekilli tamamile parlaq narinci ortukle ortulmusdur May iyun aylarinda cicekleyir avqust sentyabr aylarinda meyve verir Azerbaycanda yayilmasiBQ Quba BQ serq BQ qerb KQ simal KQ merkez KQ cenub Nax dag Lenk dag Orta dag qursagindan yuxari dag qursagina qeder Yasayis muhitiKolgeli ve kesilmis meselerde xirda agacli meselerde qrup halinda rast gelinir Teserrufat ehemiyyetiKaucukveren bitkidir Dekorativ ehemiyyeti vardir Oduncagi muxtelif xirda memulatlarinin hazirlanmasinda istifade olunur IstinadlarHemcinin bax