fbpx
Wikipedia

Etnopsixologiya

Etnopsixologiya - xalqların psixoloji və mədəni inkişaf xüsusiyyətlərini qarşılıqlı əlaqədə, sistemli şəkildə öyrənən elm sahsidir. Bəzi alimlər “xalqların psixologiyası”,”psixoloji antropologiya”, “müqayisəli mədəni psixologiya” və s. terminlədən istifadə etmişlər. Bu elm bir sıra digər elmlərlə bağlıdır. Bura sosiologiya, linqvistika, biologiya, ekologiya, tarix və sairəni aid etmək olar. İlk etnopsixoloji fikirlərə hələ eramızdan əvvəl Herodot, Hippokrat və digər alimlərin əsərlərində rast gəlmək mümkündür. Antik yunan həkimi və tibbi coğrafiyanın yaradıcısı hippokrat ətraf mühitin insanlarınpsixoloji xüsusiyyətlərinin formalaşmasına təsiri iə bağlı fikirlər söyləmişdir. Onun fikrincə, xalqla aasındakı fərqlər, o cümlədən davranış və vərdişlər təbiət və iqlim şəraitinin müxtəlifliyi nəticəsində meydana cıxır. Herodot isə müxtəlif xalqların xarakteri və həyat yərzi ilə maraqlanmış, müxtəlifliyin səbəbini təbii mühitdə axtarmışdır.

Xalqların psixoloji müşahidələrin predmetinə çevrilməsi isə XVIII əsrdən başlamışdır. Burada da xalqlar arasındakı müxtəlifliyin başlıca amili kimi mühit və iqlim şəraiti götürülmüşdür XVIII əsr fransız maarifçiləri “Xalq ruhu” termini işlətmişlər. Fransız filosofu Ş.Monteskye (1689-1755) hesab edirdi ki, insanı çox şey, iqlim şəraiti, din, qanunlar, idarəetmə prinsipləri, adət-ənənələr idarə edir və nəticədə xalqın ümumi ruhu yaranır. O da çoxsaylı amillər içərisindən iqlim şəraitinin təsirini birinci yerə qoyur. Məsələn, onun fikrincə, isti iqlim şəraitində yaşayan xalqlar bir qayda olaraq tənbəl, ətalətli, güclü təxəyyülə malik olmayan və qorxaq insanlardır. Şimal xalqları isə cəsur və az hissiyyatlı olur, həzz almağa çox meyl etmirlər.

XVIII əsrin alman filosofu İ.Q.Herder (1744-1803) xalq ruhu anlayışına musiqini, dili və s. daxil edirdi. Herderə görə, xalqın ruhunu başa düşmək üçün onun işini, dilini, eləcə də həyat tərzini öyrənmək lazımdır. İlk yerə isə xalq yaradıcılığını qoyurdu. Bir sıra elmlərin , xüsusilə etnoqrafiya, psixologiya və dilçiliyin inkişafı XIX əsrin ortalaında müstəqil bir elm sahəsinin- etnopsixologyanın yaranmasına səbəb olduş Onun yaradıcısı isə alman alimləri M.Latsarus (1824-1903) və X.Şteyntal (1823-1899) oldular. Onlar 1859-cu ildə “Xalqlaın psixologiysı və dilçilik” jurnalının nəşrinə başladılar. Jurnalın ilk nömrəsində onların “Xalq psixologiyası haqqında düşüncələr”adlı məqaləsi çap olundu. Elmi etnopsixologiyanın yaranması tarixi də bu vaxtdan götürülür. Onlar etnopsixologiyanın vəzifələrinə aşağıdakıları aid edirlər: 1) xalq ruhunun psixoloji mahiyyətinin dərk olunması; 2) xalqın psixoloji xüsusiyyətlərinin onların həyat tərzində, incəsənət və elmində öz əksini necə tapmasının müəyyənləşdirilməsi; 3) Hər hansı bir xalqın inkişafı və yaməhf olmasının etnopsixoloji səbəblərinin öyrənilməsi Bu vəzifələrin qarşıya qoyulması göstəriri ki, Latsarus və Şteyntal xalqların psixologiyasına onlaın dili, dini, elmi, mədəniyyəti kontekstindən yanaşmışlar.

etnopsixologiya, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, xalqların, psixoloji, mədəni, inkişaf, xüsusiyyətlərini, qarşılıqlı, əlaqədə, sistemli, şəkildə, öyrənən, sahsidir, bəzi, . Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Etnopsixologiya xalqlarin psixoloji ve medeni inkisaf xususiyyetlerini qarsiliqli elaqede sistemli sekilde oyrenen elm sahsidir Bezi alimler xalqlarin psixologiyasi psixoloji antropologiya muqayiseli medeni psixologiya ve s terminleden istifade etmisler Bu elm bir sira diger elmlerle baglidir Bura sosiologiya linqvistika biologiya ekologiya tarix ve saireni aid etmek olar Ilk etnopsixoloji fikirlere hele eramizdan evvel Herodot Hippokrat ve diger alimlerin eserlerinde rast gelmek mumkundur Antik yunan hekimi ve tibbi cografiyanin yaradicisi hippokrat etraf muhitin insanlarinpsixoloji xususiyyetlerinin formalasmasina tesiri ie bagli fikirler soylemisdir Onun fikrince xalqla aasindaki ferqler o cumleden davranis ve verdisler tebiet ve iqlim seraitinin muxtelifliyi neticesinde meydana cixir Herodot ise muxtelif xalqlarin xarakteri ve heyat yerzi ile maraqlanmis muxtelifliyin sebebini tebii muhitde axtarmisdir Xalqlarin psixoloji musahidelerin predmetine cevrilmesi ise XVIII esrden baslamisdir Burada da xalqlar arasindaki muxtelifliyin baslica amili kimi muhit ve iqlim seraiti goturulmusdur XVIII esr fransiz maarifcileri Xalq ruhu termini isletmisler Fransiz filosofu S Monteskye 1689 1755 hesab edirdi ki insani cox sey iqlim seraiti din qanunlar idareetme prinsipleri adet eneneler idare edir ve neticede xalqin umumi ruhu yaranir O da coxsayli amiller icerisinden iqlim seraitinin tesirini birinci yere qoyur Meselen onun fikrince isti iqlim seraitinde yasayan xalqlar bir qayda olaraq tenbel etaletli guclu texeyyule malik olmayan ve qorxaq insanlardir Simal xalqlari ise cesur ve az hissiyyatli olur hezz almaga cox meyl etmirler XVIII esrin alman filosofu I Q Herder 1744 1803 xalq ruhu anlayisina musiqini dili ve s daxil edirdi Herdere gore xalqin ruhunu basa dusmek ucun onun isini dilini elece de heyat terzini oyrenmek lazimdir Ilk yere ise xalq yaradiciligini qoyurdu Bir sira elmlerin xususile etnoqrafiya psixologiya ve dilciliyin inkisafi XIX esrin ortalainda musteqil bir elm sahesinin etnopsixologyanin yaranmasina sebeb oldus Onun yaradicisi ise alman alimleri M Latsarus 1824 1903 ve X Steyntal 1823 1899 oldular Onlar 1859 cu ilde Xalqlain psixologiysi ve dilcilik jurnalinin nesrine basladilar Jurnalin ilk nomresinde onlarin Xalq psixologiyasi haqqinda dusunceler adli meqalesi cap olundu Elmi etnopsixologiyanin yaranmasi tarixi de bu vaxtdan goturulur Onlar etnopsixologiyanin vezifelerine asagidakilari aid edirler 1 xalq ruhunun psixoloji mahiyyetinin derk olunmasi 2 xalqin psixoloji xususiyyetlerinin onlarin heyat terzinde incesenet ve elminde oz eksini nece tapmasinin mueyyenlesdirilmesi 3 Her hansi bir xalqin inkisafi ve yamehf olmasinin etnopsixoloji sebeblerinin oyrenilmesi Bu vezifelerin qarsiya qoyulmasi gosteriri ki Latsarus ve Steyntal xalqlarin psixologiyasina onlain dili dini elmi medeniyyeti kontekstinden yanasmislar Menbe https az wikipedia org w index php title Etnopsixologiya amp oldid 2974390, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.