| Ernest Sosa | |
|---|---|
| Doğum tarixi | 17 iyun 1940(85 yaş) |
Ernest Sosa (ing. Ernest Sosa; 17 iyun 1940) — kubalı əsilli amerikalı filosof, müasir epistemologiyanın aparıcı nümayəndələrindən biri və fəzilət epistemologiyası (virtue epistemology) istiqamətinin əsas qurucularındandır. Onun işi bilik, əsaslandırma, skeptisizm və reflektiv bilik problemlərinə yönəlmişdir. Sosa xüsusilə “uyğun inam” (apt belief) anlayışı ilə tanınır.
Bioqrafiyası
| ]Ernest Sosa Kubada anadan olmuş, gənc yaşlarında ABŞ-yə köçmüşdür. O, ali təhsilini Mayami və universitetlərində almışdır. Sosa uzun illər Braun Universitetində fəlsəfə professoru kimi fəaliyyət göstərmiş, daha sonra Ratqers Universitetində professor vəzifəsini icra etmişdir. Sosanın elmi fəaliyyəti əsasən epistemologiya sahəsində cəmlənmişdir. O, bilik və əsaslandırmanı agentin intellektual fəzilətləri ilə əlaqələndirən bir yanaşma inkişaf etdirmişdir. Bu yanaşma klassik əsaslandırma nəzəriyyələrinə alternativ kimi qiymətləndirilir.
Sosa bilik anlayışını idrak bacarıqlarının uğurlu tətbiqi ilə əlaqələndirir. Onun fikrincə, bir inam yalnız təsadüfən doğru olduğu üçün deyil, idrak bacarığının düzgün işləməsi nəticəsində doğru olduqda bilik hesab edilə bilər.
Bu yanaşma aşağıdakı əsas anlayışlara söykənir:
- Uyğunluq (aptlik) – inamın doğruluğunun subyektin idrak bacarığından qaynaqlanması
- İntellektual fəzilət – düzgün qavrama, yaddaş və məntiqi düşünmə bacarıqları
- Agent-mərkəzli epistemologiya – bilik qiymətləndirməsinin subyektə yönəlməsi
Sosa bilik növləri arasında fərq qoyur:
- Heyvan biliyi (animal knowledge) – refleksiya olmadan, birbaşa idrak bacarıqları ilə əldə edilən bilik
- Reflektiv bilik (reflective knowledge) – subyektin öz inamının etibarlılığını dərk etməsi ilə müşayiət olunan bilik
Bu bölgü Rene Dekartdan miras qalan skeptik problemlərə cavab vermək məqsədi daşıyır.
Ernest Sosa skeptisizmə qarşı moderat bir mövqe tutur. O, yuxu arqumenti və beyin-küvetdə hipotezi kimi skeptik ssenarilərin bilik iddialarını tamamilə ləğv etmədiyini irəli sürür. Sosa bu arqumentlərin yalnız reflektiv səviyyədə çətinlik yaratdığını, lakin gündəlik “heyvan biliyi”ni etibarsız etmədiyini müdafiə edir.
Yuxu arqumentinə dair məşhur mövqeyinə görə, yuxuda insan həqiqi inanclar formalaşdırmır, sadəcə inanırmış kimi edir.
Əsas əsərləri
| ]- Knowledge in Perspective (1991)
- A Virtue Epistemology: Apt Belief and Reflective Knowledge (2007)
- Knowing Full Well (2011)
- Judgment and Agency (2015)
- Epistemology (bir çox məqalələr toplusu)
İstinadlar
| ]- Deutsche Nationalbibliothek Record #129527033 // Gemeinsame Normdatei (alm.). 2012—2016.
- The dictionary of modern American philosophers, Volume 1 by Richard T. Hull, Continuum International Publishing Group, 2005, p.2287.
- Ernest Sosa. "Ernest Sosa - Abbreviated Curriculum Vitae". 6 fevral 2010 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 iyul 2011.
- Kvanvig, Jonathan L. "Ernest Sosa and His Critics". 5 dekabr 2004.
- "Noûs - Journal Information". Wiley Blackwell. 2010. İstifadə tarixi: 23 iyul 2011.[daimi ölü keçid]
- "Philosophy and Phenomenological Research - Journal Information". Wiley Blackwell. 2011. İstifadə tarixi: 23 iyul 2011.[daimi ölü keçid]
- "Past Lectures - Faculty of Philosophy". 20 iyul 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 iyul 2011.
- http://www.news.pitt.edu/news/philosopher-ernest-sosa-inaugural-recipient-pitt%E2%80%99s-prestigious-rescher-prize (#bare_url_missing_title).
- Virtue Epistemology // The Stanford Encyclopedia of Philosophy. Metaphysics Research Lab, Stanford University. 2021.
- Virtue Epistemology // The Stanford Encyclopedia of Philosophy. Metaphysics Research Lab, Stanford University. 2021.
- Sosa, Ernest. Existential Relativity // Kim, Jaegwon; Korman, Daniel Z.; Sosa, Ernest (redaktorlar ). Metaphysics: An Anthology (2nd). Oxford: Wiley-Blackwell. 2012. 652–660.
Xarici keçidlər
| ]- Ernest Sosa's home page
- Interview at 3AM Magazine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Ernest SosaDogum tarixi 17 iyun 1940 1940 06 17 85 yas Ernest Sosa ing Ernest Sosa 17 iyun 1940 kubali esilli amerikali filosof muasir epistemologiyanin aparici numayendelerinden biri ve fezilet epistemologiyasi virtue epistemology istiqametinin esas qurucularindandir Onun isi bilik esaslandirma skeptisizm ve reflektiv bilik problemlerine yonelmisdir Sosa xususile uygun inam apt belief anlayisi ile taninir Bioqrafiyasi span Ernest Sosa Kubada anadan olmus genc yaslarinda ABS ye kocmusdur O ali tehsilini Mayami ve universitetlerinde almisdir Sosa uzun iller Braun Universitetinde felsefe professoru kimi fealiyyet gostermis daha sonra Ratqers Universitetinde professor vezifesini icra etmisdir Sosanin elmi fealiyyeti esasen epistemologiya sahesinde cemlenmisdir O bilik ve esaslandirmani agentin intellektual feziletleri ile elaqelendiren bir yanasma inkisaf etdirmisdir Bu yanasma klassik esaslandirma nezeriyyelerine alternativ kimi qiymetlendirilir Sosa bilik anlayisini idrak bacariqlarinin ugurlu tetbiqi ile elaqelendirir Onun fikrince bir inam yalniz tesadufen dogru oldugu ucun deyil idrak bacariginin duzgun islemesi neticesinde dogru olduqda bilik hesab edile biler Bu yanasma asagidaki esas anlayislara soykenir Uygunluq aptlik inamin dogrulugunun subyektin idrak bacarigindan qaynaqlanmasi Intellektual fezilet duzgun qavrama yaddas ve mentiqi dusunme bacariqlari Agent merkezli epistemologiya bilik qiymetlendirmesinin subyekte yonelmesi Sosa bilik novleri arasinda ferq qoyur Heyvan biliyi animal knowledge refleksiya olmadan birbasa idrak bacariqlari ile elde edilen bilik Reflektiv bilik reflective knowledge subyektin oz inaminin etibarliligini derk etmesi ile musayiet olunan bilik Bu bolgu Rene Dekartdan miras qalan skeptik problemlere cavab vermek meqsedi dasiyir Ernest Sosa skeptisizme qarsi moderat bir movqe tutur O yuxu arqumenti ve beyin kuvetde hipotezi kimi skeptik ssenarilerin bilik iddialarini tamamile legv etmediyini ireli surur Sosa bu arqumentlerin yalniz reflektiv seviyyede cetinlik yaratdigini lakin gundelik heyvan biliyi ni etibarsiz etmediyini mudafie edir Yuxu arqumentine dair meshur movqeyine gore yuxuda insan heqiqi inanclar formalasdirmir sadece inanirmis kimi edir Esas eserleri span Knowledge in Perspective 1991 A Virtue Epistemology Apt Belief and Reflective Knowledge 2007 Knowing Full Well 2011 Judgment and Agency 2015 Epistemology bir cox meqaleler toplusu Istinadlar span Deutsche Nationalbibliothek Record 129527033 Gemeinsame Normdatei alm 2012 2016 The dictionary of modern American philosophers Volume 1 by Richard T Hull Continuum International Publishing Group 2005 p 2287 Ernest Sosa Ernest Sosa Abbreviated Curriculum Vitae 6 fevral 2010 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 23 iyul 2011 Kvanvig Jonathan L Ernest Sosa and His Critics 5 dekabr 2004 Nous Journal Information Wiley Blackwell 2010 Istifade tarixi 23 iyul 2011 daimi olu kecid Philosophy and Phenomenological Research Journal Information Wiley Blackwell 2011 Istifade tarixi 23 iyul 2011 daimi olu kecid Past Lectures Faculty of Philosophy 20 iyul 2011 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 23 iyul 2011 http www news pitt edu news philosopher ernest sosa inaugural recipient pitt E2 80 99s prestigious rescher prize bare url missing title Virtue Epistemology The Stanford Encyclopedia of Philosophy Metaphysics Research Lab Stanford University 2021 Virtue Epistemology The Stanford Encyclopedia of Philosophy Metaphysics Research Lab Stanford University 2021 Sosa Ernest Existential Relativity Kim Jaegwon Korman Daniel Z Sosa Ernest redaktorlar Metaphysics An Anthology 2nd Oxford Wiley Blackwell 2012 652 660 Xarici kecidler span Ernest Sosa s home page Interview at 3AM Magazine Tematik saytlarMathematics Genealogy Project zbMATH Open DatabaseNormativ yoxlamaBIBSYS 90557907 BNC a11979598 BNE XX1217930 BNF 120782320 CiNii DA01523988 GND 129527033 ISNI 0000000122833407 LCCN n79055185 LNB 000122540 NDL 01032642 NKC jx20111221026 NLG 81991 NTA 067642314 NUKAT n98001943 SUDOC 029082439 VIAF 98227990 WorldCat VIAF 98227990 Kateqoriyalar 17 iyunda dogulanlar1940 ci ilde dogulanlarYasayan insanlarElifba sirasina gore filosoflarGizli kateqoriya Vikipediya Vikidatada menbeleri olan meqaleler
