Elis Manro
Elis Enn Manro (və ya Munro; ing. Alice Ann Munro; 10 iyul 1931, Vingem, Ontario, Kanada) — kanadalı yazıçı, Buker mükafatı laureatı, Kanada general-qubernatorunun bədii ədəbiyyat üzrə mükafatının üçqat laureatı, 2013-cü il Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatı.
Elis Enn Manro | |
---|---|
ing. Alice Ann Munro | |
İlk adı | Elis Enn Leydlou (ing. Alice Ann Laidlaw) |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Vingem, Ontario, Kanada |
Vətəndaşlığı | Kanada |
Həyat yoldaşları | Ceyms Manro (1951–1972) Cerald Fremlin (1976–2013) |
Fəaliyyəti | yazıçı, ssenarist, roman yazıçısı, hekayə yazıçısı, jurnalist |
Fəaliyyət illəri | 1950-ci ildən |
Əsərlərinin dili | İngilis dili |
Janr | hekayə |
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Elis Manro 1931-ci ildə fermer Erik Leydlou və məktəb müəlliməsi Enn Klark Leydlounun ailəsində anadan olub. O yeniyetmə yaşlarında yazıçılığa başlamış və özünün ilk hekayəsi olan "Kölgənin ölçüləri"ni 1950-ci ildə Qərbi Ontario universitetində ingilis dili və jurnalistika oxuyarkən nəşr etdirmişdir. Həmin dövrdə Elis ofisiant, tütünyığan və kitabxanaçı işləyirdi. 1951-ci ildə o, universitetdən ayrıldı və Ceyms Manro ilə evlənərək Vankuverə köçdü. Bu evlilikdən onun 3 qızı — Şeyla, Cenni və Andrea dünyaya gəlmişdir (1953, 1957, 1966). 1963-cü ildə cütlük Viktoriya şəhərinə köçdü və burada indiyədək fəaliyyət göstərən "Munro's Books" kitab mağazasını açdı. 1972-ci ildə Elis və Ceyms boşandılar. Elis Qərbi Ontario universitetində yazıçılıq fəaliyyəti ilə məşğul olmaq üçün Ontarioya qayıtdı. 1976-cı ildə o coğrafiyaşünas Cerald Fremlinlə ailə qurdu.
Əsərləri
Elis Manronu "Kanadanın Çexovu" adlandırırlar. O, 13 hekayə kitabından əlavə, bir roman müəllifidir. Hekayələrində Kanadanın kiçik qəsəbələrində yaşayan insanların həyatlarından bəhs edən Manro sevgi və ölüm kimi mövzuları ön plana çıxarıb. Hekayələrin mərkəzində qadınlar dayanır. Ana-qız, qız-ana-nəvə, ata-qız münasibətləri Manro yaradıcılığının əsasını təşkil edir. Manronun qadın obrazları mədənidir, kitab oxuyandır, Virciniya Vulf, Ceyms Coysu oxuyub müzakirə edirlər. Məsələn, "Kortes Adası" hekayəsindəki kiçik gəlin obrazı yazıçı olmağa çalışır. "Bəzi qadınlar" kitabındakı "Hekayə" adlı yazısında da yazıçı olan Kristinadan danışılır.
Yazıçının Türkiyədə "The children stay" ("Çocuklar kalıyor"), "Too Much Happiness" ("Bazı kadınlar"), "Runaway" ("Kaçak") kitabları, rus dilində "Wood" ("Лес"), "Настоящая жизнь", "Жребий" və "Лицо" hekayələri çap olunub.
Mükafatları
2009-cu ildə Elis Manro "Beynəlxalq Man Buker mükafatı"na layiq görülüb.
2013-cü ildə Nobel Komitəsi "müasir qısa hekayə janrındakı ustalığına görə" Elis Manronu Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatının qalibi elan etdi.
Qısa hekayə kitabları
- "Şən kölgələrin rəqsi" — Dance of the Happy Shades (1968), (General-qubernatorun bədii ədəbiyyat üzrə mükafatının qalibi)
- "Qızların və qadınların həyatı" — Lives of Girls and Women (1971)
- "Sizə demək istədiyim bir şey vardı" — Something I've Been Meaning to Tell You (1974)
- "Sən özünü nə hesab edirsən?" — Who Do You Think You Are? (1978), (General-qubernatorun bədii ədəbiyyat üzrə mükafatının qalibi; digər adı "Kasıb xadimə" (Beggar Maid))
- "Yupiterin peykləri" — The Moons of Jupiter (1982)
- "Sevginin irəliləyişi" — The Progress of Love (1986), (General-qubernatorun bədii ədəbiyyat üzrə mükafatının qalibi)
- "Gənclik dostum" — Friend of My Youth (1990), (Trillium kitab mükafatının qalibi)
- "Aşkar sirlər" — Open Secrets (1994)
- "Yaxşı qadının sevgisi" — The Love of a Good Woman (1998), (Giller mükafatının qalibi)
- "Nifrət, dostluq, nəvaziş, bağlılıq, evlilik" — Hateship, Friendship, Courtship, Loveship, Marriage (2001), (digər adı "Ondan uzaqda" (Away From Her))
- "Qaçaq" — Runaway (2004), (Giller mükafatının qalibi) ISBN 1-4000-4281-X
- "Kastl-Rokdan baxış" — The View from Castle Rock (2006)
- "Həddən artıq sevinc" — Too Much Happiness (2009)
- "Əziz həyat" — Dear Life (2012)