Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Don Sovet Respublikası (rus. Донская советская республика, translit. Donskaya Sovetskaya Respublika) — Rusiya vətəndaş müharibəsi dövründə RSFSR-nin bir parçası olaraq Kamensk-Şaxtinski şəhərində yaradılan və sadəcə iki ay mövcud olmuş dövlət.
| RSFSR respublikası | |||
| Don Sovet Respublikası | |||
|---|---|---|---|
| Донская советская республика Donskaya Sovetskaya Respublika | |||
| |||
 xəritəsi (1900) | |||
| | |||
| Paytaxt | Rostov-na-Donu | ||
| Rəsmi dilləri | rus dili | ||
| Dövlət dini | ateizm | ||
| İdarəetmə forması | Sosialist respublika | ||
| Xalq Komissarları sovetinin sədri | |||
| • 1918 | |||
Don Hərbi oblastı ərazisində hakimiyyət qurmağı güdən respublika, Rusiya vətəndaş müharibəsi zamanı Ağ hərəkatın regiondan çəkilməsindən sonra, yəni 23 may 1918-ci ildə qurulmuşdur. Həmin ilin may ayında gerçəkləşən Don kazak üsyanı və Brest-Litovsk sülh müqaviləsinin imzalanmasından sonra Almaniya İmperiyasının qüvvələrinin regiona daxil olması ilə bolşeviklər Don vilayəti ərazisindən qovulmuşdur. Don kazakların qurduğu Don Respublikası Don Soveti ilə əvəz edilmişdir.
Tarix
Don Sovet Respublikası Aleksey Kaledin rəhbərliyindəki Don kazaklarından ibarət olan Ağ hərəkatın və Könüllü ordunun regiondan çəkilməsindən sonra, yəni 23 mart 1918-ci il tarixində, Yekaterinoslav quberniyası və Don Hərbi oblastı ərazisində, Kamensk-Şaxtinski şəhərində qurulmuşdur. Dövlətin paytaxtı Rostov-na-Donu şəhəri elan edilmişdi. 9-14 aprel 1918-ci il tarixlərində regional bir sovetlər konqresi keçirilmişdir. Konqresin nəticəsi olaraq, 26 bolşevik və 24 sol sosialist inqilabçıdan ibarət olan Mərkəzi İcraiyyə Komitəsi (M.İ.K.) yaradılmışdır. M.İ.K. öz növbəsində Xalq Komissarları sovetini (Sovnarkom) yaratmış və qırmızı kazak olan Fyodor Podtyolkovu rəhbər seçmişdir. Dövlətin müdafiə ehtiyacını təmin etmək üçün Serqo Orconikidze rəhbərliyindəki bir Fövqəladə Heyət yaradılmışdır.
Don Sovet Respublikası ərzaq rekvizitləri və şübhəli "əks-inqilabçılar"ın edamından sonra dəstəyini itirməyə başlamışdır. Aprel ayında ümumi bir Don kazak üsyanı qaldırılmışdı. 1 may tarixindən etibarən Almaniya İmperatorluğunun qoşunları Brest-Litovsk sülh müqaviləsinin nəticəsi olaraq regionun ərazilərinə daxil olmuşdur. Pyotr Krasnov rəhbərliyindəki Don kazakları 6 mayda Almaniya İmperatorluq qüvvələri tərəfindən işğal edilən Rostov-na-Donu şəhərini azad etdilər. Respublika rəhbərlərinin əksəriyyəti Tsaritsın şəhərinə qaçdı, fəqət rəhbərlərdən biri olan Fyodor Podtyolkov üsyançılar tərəfindən əsir alınmış, daha sonra isə edam edilmişdi. Don Sovet Respublikasının ərazini Don kazak üsyançılar tərəfindən tamamilə işğal edildi. Buna qarşı olaraq, Moskvadakı Sovet hökuməti respublika rəhbərlərinin Tsaritsında olduğunu nəzərə alaraq, Don Sovet Respublikasının varlığını sentyabr ayına qədər tanıdı.
İstinadlar
- Smeli, Conatan D. Historical Dictionary of the Russian Civil Wars, 1916-1926 (ingilis). London: Rowman & Littlefield. 2015. 337. ISBN . 2020-05-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-05-08.
- Holkist, Piter. Making War, Forging Revolution: Russia's Continuum of Crisis, 1914-1921. Kembric, Massaçusets: Harvard University Press. 2002. 171. ISBN . 2017-04-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-05-08.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Don Sovet Respublikasi rus Donskaya sovetskaya respublika translit Donskaya Sovetskaya Respublika Rusiya vetendas muharibesi dovrunde RSFSR nin bir parcasi olaraq Kamensk Saxtinski seherinde yaradilan ve sadece iki ay movcud olmus dovlet RSFSR respublikasiDon Sovet RespublikasiDonskaya sovetskaya respublika Donskaya Sovetskaya RespublikaBayraqxeritesi 1900 23 mart 1918 30 sentyabr 1918Paytaxt Rostov na DonuResmi dilleri rus diliDovlet dini ateizmIdareetme formasi Sosialist respublikaXalq Komissarlari sovetinin sedri 1918 Don Herbi oblasti erazisinde hakimiyyet qurmagi guden respublika Rusiya vetendas muharibesi zamani Ag herekatin regiondan cekilmesinden sonra yeni 23 may 1918 ci ilde qurulmusdur Hemin ilin may ayinda gerceklesen Don kazak usyani ve Brest Litovsk sulh muqavilesinin imzalanmasindan sonra Almaniya Imperiyasinin quvvelerinin regiona daxil olmasi ile bolsevikler Don vilayeti erazisinden qovulmusdur Don kazaklarin qurdugu Don Respublikasi Don Soveti ile evez edilmisdir TarixDon Sovet Respublikasi Aleksey Kaledin rehberliyindeki Don kazaklarindan ibaret olan Ag herekatin ve Konullu ordunun regiondan cekilmesinden sonra yeni 23 mart 1918 ci il tarixinde Yekaterinoslav quberniyasi ve Don Herbi oblasti erazisinde Kamensk Saxtinski seherinde qurulmusdur Dovletin paytaxti Rostov na Donu seheri elan edilmisdi 9 14 aprel 1918 ci il tarixlerinde regional bir sovetler konqresi kecirilmisdir Konqresin neticesi olaraq 26 bolsevik ve 24 sol sosialist inqilabcidan ibaret olan Merkezi Icraiyye Komitesi M I K yaradilmisdir M I K oz novbesinde Xalq Komissarlari sovetini Sovnarkom yaratmis ve qirmizi kazak olan Fyodor Podtyolkovu rehber secmisdir Dovletin mudafie ehtiyacini temin etmek ucun Serqo Orconikidze rehberliyindeki bir Fovqelade Heyet yaradilmisdir Don Sovet Respublikasi erzaq rekvizitleri ve subheli eks inqilabcilar in edamindan sonra desteyini itirmeye baslamisdir Aprel ayinda umumi bir Don kazak usyani qaldirilmisdi 1 may tarixinden etibaren Almaniya Imperatorlugunun qosunlari Brest Litovsk sulh muqavilesinin neticesi olaraq regionun erazilerine daxil olmusdur Pyotr Krasnov rehberliyindeki Don kazaklari 6 mayda Almaniya Imperatorluq quvveleri terefinden isgal edilen Rostov na Donu seherini azad etdiler Respublika rehberlerinin ekseriyyeti Tsaritsin seherine qacdi feqet rehberlerden biri olan Fyodor Podtyolkov usyancilar terefinden esir alinmis daha sonra ise edam edilmisdi Don Sovet Respublikasinin erazini Don kazak usyancilar terefinden tamamile isgal edildi Buna qarsi olaraq Moskvadaki Sovet hokumeti respublika rehberlerinin Tsaritsinda oldugunu nezere alaraq Don Sovet Respublikasinin varligini sentyabr ayina qeder tanidi IstinadlarSmeli Conatan D Historical Dictionary of the Russian Civil Wars 1916 1926 ingilis London Rowman amp Littlefield 2015 337 ISBN 9781442252813 2020 05 21 tarixinde Istifade tarixi 2018 05 08 Holkist Piter Making War Forging Revolution Russia s Continuum of Crisis 1914 1921 Kembric Massacusets Harvard University Press 2002 171 ISBN 9780674009073 2017 04 16 tarixinde Istifade tarixi 2018 05 08 Xarici kecidler