Vikipediya azad ensiklopediya Dmitri Bortnyanskiümumi məlumatlarDoğum tarixi 28 oktyabr 1751 1751 10 28 Doğum yeri Qluxo

Vikipediya azad ensiklopediya Dmitri BortnyanskiUmumi melumatlarDogum tarixi 28 oktyabr 1751 1751 10 28 Dogum yeri Qluxov d Cerniqov quberniyasi d Rusiya imperiyasi Vefat tarixi 10 oktyabr 1825 1825 10 10 73 yasinda Vefat yeri Sankt Peterburq Rusiya imperiyasi Defn yeri Tixvin qebiristanligi d Musiqici melumatlariFealiyyeti bestekar dirijorJanrlar opera klassik musiqi konsert d dini musiqi d Musiqi aletleri piano klavesin Vikianbarda elaqeli mediafayllar Dmitri Stepanovic Bortnyanski rus Dmitrij Stepanovich Bortnyanskij Dmitriy Stepanovic Bortnyanskiy ukr Dmitro Stepanovich Bortnyanskij Dmitro Stepanovic Bortnyanskiy 28 oktyabr 1751 Qluxov d Cerniqov quberniyasi d Rusiya imperiyasi 10 oktyabr 1825 Sankt Peterburq ukraynamenseliRusiya bestekari dirijoru mugennisi musiqicisi Sankt Peterburqda terbiye almis sonradan onun direktoru olmusdur O rutbesine malik idi ile birlikde Rusiya xoral konsertinin klassik tipinin yaradicisi hesab olunur O hemcinin sekulyar musiqi operalar klavir sonatalari ve kamera ansambllari bestelemisdir Dmitri Bortnyanski Covanni Palestrina ile muqayise olunan bir bestekar kimi indiki dovrde esasen liturgik eserleri ve xoral konsertleri janrina verdiyi zengin tohfelerle taninir O oz dovrunun ve ile birlikde Qizil ucluk den hesab olunurdu Bortnyanski Rusiya imperiyasinda o qeder meshur idi ki 1862 ci ilde Rusiyanin minilliyi abidesinde onun fiquru tesvir olunmusdur O fransiz italyan latin alman ve kilse slavyan dillerinde xoral kompozisiyalar da daxil olmaqla muxtelif musiqi uslublarinda eserler bestelemisdir Heyati span Polyak kilse kesisi Miroslav Tsidivonun sozlerine gore Bortnyanskinin atasi Stefan Skurat adlanirdi Bartne kendinden olan sexs idi ve paytaxtina kocmeye can ataraq burada Bortnyanski soyadini dogma kendinin adindan toremis qebul etmisdi Bortnyanski usaqliginin erken dovrunde Qluxov adina xor mektebinde tehsil almis lakin yeddi yasinda Sankt Peterburqda qebul edilmisdir Kilse xoru ile yanasi ermitaj adlanan Italiya konsert tamasalarinda solo partiyalar ifa etmis evvelce 11 12 yasinda o dovrde movcud olan eneneye uygun olaraq qadin rollarini daha sonra ise kisi rollarini seslendirmisdir tovsiyesi ile 17 yasli Bortnyanski xususi istedadli musiqici kimi Italiyada tehsil almaq ucun pansion adli senet teqaudu almisdir O XVII esrden operasi ile meshur olan Venesiyani daimi yasayis yeri secmisdir Burada dunyanin ilk ictimai opera teatri acilmisdi ki bu teatrda tamasalara yalniz zadeganlar yox butun isteyenler baxa bilerdi Venesiyada onun Sankt Peterburqdaki kecmis muellimi italyan bestekari Qaluppi de yasayirdi ve Bortnyanski ona boyuk hormet besleyirdi Qaluppi genc musiqiciye pesekarlasmaga komek etmis Bortnyanski ise biliklerini derinlesdirmek ucun Bolonya Roma ve Neapola tehsil seferleri etmisdir Italiyada o Kreont ve Kvint Fabi adli mifoloji sujetlere esaslanan uc opera hemcinin sonatalar kantatalar ve kilse musiqisi eserleri yazmisdir Rusiyaya qayitdiqdan sonra Bortnyanski Sankt Peterburqda Mehkeme Xor Kapellasinda muellim ve direktor teyin edilmisdir Bu vezifede o enerjili idareci kimi ozunu gostermisdir 1816 ci ilde Rusiya menevi musiqisinin nesri ve icrasi uzre senzura huququ elde etmis Rusiya kilse coxsesliliyinin en yaxsi numunelerinin redaktesi ile mesgul olmusdur Ilk olaraq 1810 cu illerin ikinci yarisinda Qaluppi Berezovski ve ozunun xoral konsertlerini oz redaksiyasinda nesr etmisdir Omrunun sonunda Bortnyanski romanslar mahnilar ve kantatalar yazmaga davam etmisdir O 1812 ci il muharibesi hadiselerine hesr olunmus Vasili Jukovskinin sozlerine Rus esgerleri dusergesinde oxuyan himnini besteledi Son illerinde oz eserlerinin tam toplusunun nesre hazirlanmasi uzerinde calismisdir O bu ise demek olar ki butun vesaitini serf etmis lakin nesri gore bilmemisdir Bortnyanski 28 sentyabr 1825 ci ilde Sankt Peterburqda oz isteyi ile kapellanin onun menzilinde ifa etdiyi Ne ucun kederlisen ey ruhum konsertinin sedalari altinda vefat etmisdir Onun eserlerinin 10 cildlik tam toplusu yalniz 1882 ci ilde Pyotr Caykovskinin redaktorlugu ile nesr olunmusdur O Smolensk pravoslav qebiristanliginda defn edilmisdi 1939 cu ilde onun kulleri yerlesen Incesenet Ustalari nekropoluna kocurulmusdur Smolensk pravoslav qebiristanligindaki qranit abide uzerinde mis lovhe qurasdirilmisdi Tixvin qebiristanliginda ise onun evezine muasir orfoqrafiya ile Bestekar Dm Bortnyanski yazisi hekk olunmusdur Musiqi irsi span D S Bortnyanski 1841 ci il Rusiyada edebiyyat elm incesenet ve incesenetin portret ve bioqrafik qalereyasi albomundan litoqrafiya Rusiya Dovlet Kitabxanasi Moskva Bestekarin olumunden sonra onun dul arvadi Anna Ivanovna qalan irsi menevi konsertlerin hekk olunmus not lovhelerini ve sekulyar eserlerin elyazmalarini Kapellaya saxlanmaq ucun tehvil vermisdir italyan operalari 5 rus fransiz ve italyan ariyalari ve duetleri 30 rus ve italyan xorlari 16 konsertler sonatalar marslar ve nefesli musiqi fortepiano arfa ve diger aletler ucun muxtelif eserler 61 Eserlerinin deqiq adlari gosterilmemisdi Bortnyanskinin instrumental musiqisi Italiyada boyuk ugur qazanmisdi Bolonya Venesiya Roma ve Neapoldaki teatrlarda onun Alkid Kreont ve Kvint Fabi operalari sehnelesdirilirdi O muellimleri Qaluppi Sarti ve basqalarinin yolunu davam etdirir Qluxov adina mektebde oyrendiyi Ukrayna menevi musiqi enenelerine soykenirdi lakin Sankt Peterburqda sarayda sonradan fealiyyete baslayan bestekarlar arasinda onun instrumental musiqisi populyar olmamis ve yalniz mehdud saray musiqi heveskarlari dairesinde ifa olunmusdur Bortnyanski oz yaradiciligi ile Ukrayna xoral ustaligi enenelerini Sankt Peterburq Mehkeme Xor Kapellasinin repertuarinda tesdiqlemisdir Bu kapella esasen Qluxov adina mektebde tehsil almis ukraynali musiqi eneneleri dasiyicilarindan ibaret idi Eyni zamanda Bortnyanski Rusiyada coxsesli xor enenesinin esasini qoymusdur O kapellada mukemmel texniki ve tembr xususiyyetlerine yuksek vokal medeniyyetine malik xor yaratmisdir Bortnyanskinin xoral eserleri onun olumunden sonra defelerle ifa olunmus ve yeniden nesr edilmisdir Onun sekulyar eserleri operalar ve instrumental musiqisi ise onun vefatindan qisa muddet sonra unudulmusdu 1901 ci ilde Bortnyanskinin anadan olmasinin 150 illiyi munasibetile kecirilen tedbirler zamani bu eserler yeniden xatirlanmisdir O dovrde Kapellada bestekarin erken eserlerinin elyazmalari tapilmis ve onlarin sergisi teskil olunmusdur Elyazmalar arasinda Alkid ve Kvint Fabi operalari Sahin ve Ogul reqib eserleri hesr olunmus klavir eserleri toplusu var idi Bu tapintilara meshur musiqi tarixcisi Bortnyanskinin genclik eserleri adli meqalesi hesr olundu meqale asagidaki setirlerle tamamlanirdi Bortnyanskinin istedadi kilse oxuma terzine hem de onun dovrunun opera ve kamera musiqisi uslubuna asanliqla yiyelenirdi Onun dunyevi eserleri tekce genis ictimaiyyete deyil hetta musiqi tedqiqatcilarina da melum deyildir Bestekarin eserlerinin ekseriyyeti Mehkeme Oxuma Kapellasinin kitabxanasinda avtoqraf elyazmalari seklinde saxlanilir yalniz bir kventet ve simfoniya istisna olmaqla bunlar Ictimai Kitabxanada saxlanilir Muellif Mehkeme Xor Kapellasini elinde olan materiallari nesr etmeye cagirirdi lakin bu cagiris neticesiz qalmisdir Bortnyanskinin sekulyar xarakterli eserleri haqqinda yeniden XX esrin evvellerinde danisilmaga baslanmisdir Bu muddet erzinde cox sey itirilmisdi 1917 ci ilden sonra Kapella arxivi legv edilmis ve onun materiallari hisse hisse muxtelif saxlama yerlerine kocurulmusdu Bortnyanskinin bezi eserleri tapilmisdi lakin onlarin boyuk hissesi o cumleden boyuk knyagine hesr olunmus toplusu izsiz yoxa cixmisdi adli menevi himn bestekar terefinden XVIII esrin sonlarinda sair sozlerine yazilmisdir I Pavelin hakimiyyeti dovrunden baslayaraq bir muddet Rusiya dovletinin qeyri resmi milli dovlet himni hesab olunurdu Bortnyanskinin bu melodiyasina alman sair sozleri ile Ich bete an die Macht der Liebe adli alman mahnisi da movcuddur Bu mahni enenevi olaraq Almaniya ordusunda ibadet zamani ifa olunur Bortnyanski hemcinin Muqeddes xristian himni ucun musiqi muellifi kimi taninir Bu himn Rus Pravoslav Kilsesinin kilselerinde sukranliq dualarinin sonunda oxunur Mirasi span Dmitri Stepanovic Bortnyanskinin serefine Sumi seherinde yerlesen Incesenet ve Medeniyyet Ali Mektebi onun adini dasiyir Bortnyanskinin adi 1889 cu ilde Mehkeme Xor Kapellasinin konsert zalinin attikasinda hekk olunmus yeddi addan merkezi yeri tutur Razumovski Lomakin Lvov Bortnyanski Qlinka Turcaninov Potulov Eserleri span Operalar Italiya dovru 1776 Venesiya San Benedetto teatri 1778 Venesiya 1779 Modena Hersoq teatri Operalar Rusiya dovru 1786 Pavlovsk 1786 Qatcina Syn sopernik ili Novaya Stratonika 1787 Pavlovsk Simfonik eserler Koncertnaya simfoniya si bemol mazhor 1790 Nesrler span Svetskie proizvedeniya Redaktor sostavitel A V Chuvashov SPb Planeta muzyki 2018 104 c Motety Publikaciya issledovaniya i kommentarii A V Chuvashova SPb Planeta muzyki 2023 248 s Istinadlar span Deutsche Nationalbibliothek Record 119121999 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Grushke N Bortnyanskij Dmitrij Stepanovich rus Russkij biograficheskij slovarSPb 1908 T 3 S 285 289 P Bortnyanskij rus Muzykalnyj slovar Perevod s 5 go nemeckogo izdaniya pod red Yu D Engel per B P Yurgenson Moskva Muzykalnoe izdatelstvo P I Yurgensona 1901 T 1 S 146 147 Solovev N Bortnyanskij Dmitrij Stepanovich rus Enciklopedicheskij slovar pod red I E Andreevskij SPb Brokgauz Efron 1891 T IV S 449 450 Find a Grave ing 1996 https doi org 10 1093 gmo 9781561592630 article 03638 Katchanovski Ivan Zenon E Kohut Bohdan Y Nebesio Myroslav Yurkevich Historical Dictionary of Ukraine Scarecrow Press 2013 seh 386 ISBN 9780810878471 Subtelny Orest Ukraine A History 4th Edition PDF University of Toronto Press 2009 seh 197 ISBN 9781442697287 7 fevral 2022 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 25 aprel 2025 George Grove Sadie Stanley redaktor The New Grove Dictionary of Music and Musicians 3 Macmillan Publishers 1980 seh 70 ISBN 9780333231111 Gordichuk M M Bortniansky Dmytro Stepanovych Ukrainian Soviet Encyclopedia ukrayna 2 Kyiv 1978 8 11 aprel 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 12 sentyabr 2024 Roucek Joseph Slabey redaktorSlavonic Encyclopaedia 1 Philosophical Library 1949 seh 110 ISBN 9780804605373 Thompson Oscar Bohle Bruce redaktor The International Cyclopedia of Music and Musicians Dodd Mead 1985 seh 260 ISBN 9780396084129 Strohm Reinhard The Eighteenth century Diaspora of Italian Music and Musicians Brepols 2001 seh 227 ISBN 9782503510200 Rzhevsky Nicholas The Cambridge Companion to Modern Russian Culture Cambridge University Press 1998 seh 51 ISBN 9780521477994 Dmitry Bortniansky Ukrainian BRE 2006 A Rydzanicz Bortnianski wrocil do Bartnego Bortnyanskij vernulsya v Bortne Przeglad Prawoslawny Nr 9 291 2009 Arxiv sureti 26 aprel 2012 tarixinden Wayback Machine saytinda Narbekov M Trofimchuk M Pamyati D S Bortnyanskogo Zhurnal Moskovskoj Patriarhii M 1976 1 ZhMP 18 19 Bortnyanskij i ego vremya K 250 letiyu so dnya rozhdeniya D S Bortnyanskogo Materialy mezhdunarodnoj nauchnoj konferencii M Mosk gos konservatoriya im P I Chajkovskogo 2003 263 s ISBN 5 89598 120 8 Pamyati duhovnyh kompozitorov Bortnyanskogo Turchaninova i Lvova sbornik statej SPb 1908 Vihoreva T Duhovnaya muzyka D S Bortnyanskogo Saarbrucken LAP Lambert Academic Publishing 2012 252 s ISBN 978 3 8484 2962 2 K Kovalyov Sluchevskij Bortnyanskij ZhZL 1 mart 2010 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 23 iyun 2010 Bortnyanskij Dmitrij Stepanovich Nekropol Svyato Troickoj Aleksandro Nevskoj Lavry rus 13 may 2014 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 7 may 2024 Mogila na plane kladbisha 23 Otdel IV Ves Peterburg na 1914 god adresnaya i spravochnaya kniga g S Peterburga Red A P Shashkovskij SPb Tovarishestvo A S Suvorina Novoe vremya 1914 ISBN 5 94030 052 9 Otdel IV Ves Peterburg na 1914 god adresnaya i spravochnaya kniga g S Peterburga SPb Tovarishestvo Novoe vremya Red A P Shashkovskij 1914 ISBN 5 94030 052 9 Bortnyanskij Dmitrij Stepanovich Nekropol Svyato Troickoj Aleksandro Nevskoj Lavry rus 13 may 2014 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 7 may 2024 Gorod myortvyh nekropol Smolenskogo kladbisha v SPb G P Kennard ezhemesyachnyj illyustrirovannyj hudozhestvennyj i literaturnyj zhurnal 10 1913 42 59 2024 08 25 tarixinde arxivlesdirilib Dobrohotov B D S Bortnyanskij M L 1950 Bortnyanskij Seriya ZhZL M Molodaya gvardiya 1989 2 e izdanie 1998 304 s il Berezovskij i Bortnyanskij kak kompozitor cerkovnogo peniya SPb 1882 Nedelya 1 ya Velikogo posta Torzhestva Pravoslaviya Liturgiya i moleben Arxiv sureti 28 fevral 2012 tarixinden Wayback Machine saytinda Igor Sharov 100 vidatnih imen Ukrayini K ArtEk 2004 ISBN 966 505 218 7 ukr Lebedeva Emelina A Russkaya duhovnaya muzyka epohi klassicizma 1765 1825 Katalog proizvedenij M Progress Tradiciya 2004 656 s ISBN 5 89826 215 6 Elave edebiyyat span Malinina G Rukopis iz Herrnhuta ili napisal li Bortnyanskij prezhdeosvyashennuyu liturgiyu Muzykalnaya akademiya 2009 1 S 163 166 Macenko P Dmitro Stepanovich Bortnyanskij i Maksim Sozontovich Berezovskij Vinnipeg 1951 Ryzhkova N Prizhiznennye izdaniya sochinenij D S Bortnyanskogo Svodnyj katalog SPb 2001 Rycareva M Kompozitor Bortnyanskij Zhizn i tvorchestvo L Muzyka 1979 256 s il 4 l il Rycareva M Dmitrij Bortnyanskij Zhizn i tvorchestvo kompozitora Izd 2 e pererab i dop SPb Kompozitor Sankt Peterburg 2015 392 s 24 s il not ISBN 978 5 7379 0807 2 SmirnovA V D S Bortnyanskij v mirovom izobrazitelnom iskusstve XVIII XXIvekov albom ikonograficheskih materialov M Belyj Gorod 2014 160 s il ISBN 978 5 7793 0280 7 SmirnovA V Kompozitor D S Bortnyanskij znatok zhivopisi kollekcioner hudozhestvennyj agent imperatricy Marii Fedorovny Muzyka vse vremya procvetala muzykalnaya zhizn imperatorskih dvorcov Materialy nauchno prakticheskoj konferencii Gatchina 22 23 oktyabrya 2015g SPb 2015 S 217 225 Ivanov V Dmitro Bortnyanskij Kiyiv 1980 Pilat M The Sacred Music of Dmitri S Bortniansky as a Monumental Body of Works in Eighteenth Century Russia New York University 1969 Ritzarev M Eighteenth Century Russian Music Aldershot Ashgate 2006 416 r ISBN 978 0 7546 3466 9 ChuvashovA V Avtografy D S Bortnyanskogo v KR RIII S 21 119 SPb 2020 ChuvashovA V Neizvestnaya oratoriya D S Bortnyanskogo na tekst P Metastazio Vremennik zubovskogo instituta No 1 32 2021 S 60 67 ChuvashovA V D S Bortnyanskij Duhovnye koncerty s orkestrom kantaty na osnove duhovnyh koncertov Vremennik Zubovskogo instituta 2022 3 38 S 48 74 ChuvashovA V Notnye kopiisty D S Bortnyanskogo v Italii i Rossii Nauchnyj vestnik Moskovskoj konservatorii Tom 13 Vypusk 4 dekabr 2022 S 656 677 ChuvashovA V BortnyanskijD S Pesnoslovie na PribytieE I V Pavla Pervogo v Moskvu 1797 go godu Neizvestnye podrobnosti pervogo ispolneniya Istoriya otechestvennoj kultury v arhivnyh dokumentah sbornik statej sost i otv red E A Mihajlova red L N Suhorukov SPb 2022 Vyp 3 S 115 122 Bortnyanskij konspekty lekcij po istorii cerkovnogo peniya v Rossii Dmitri Bortnyanski eserlerinin notlari saytinda Konstantin Kovalyov Bortnyanskij ZhZL Noty 8 horov Bortnyanskogo Tematik saytlarAllMusic Discogs International Music Score Library Project MusicBrainzLugetler ve ensiklopediyalarBoyuk norvec Boyuk rus Kruqosvet Laruss ensiklopediyasi Pravoslav Brockhaus Dictionary of Music and Musicians TreccaniSecere ve nekropolistikaFind a GraveNormativ yoxlamaBNF 138917031 CiNii DA10690324 CONOR 174529379 GND 119121999 GTAA 261318 ICCU SBNV033514 ISNI 0000000109653145 LCCN n81090624 LNB 000037604 NDL 00649815 NKC jn20020911004 NLP a0000001262399 NTA 319015971 14847005X NUKAT n97039140 SUDOC 157333892 VIAF 39561085 WorldCat VIAF 39561085 Kateqoriyalar 28 oktyabrda dogulanlar1751 ci ilde dogulanlarCerniqov quberniyasinda dogulanlar10 oktyabrda vefat edenler1825 ci ilde vefat edenler73 yasinda vefat edenlerSankt Peterburqda vefat edenlerTixvin qebiristanliginda defn olunanlarElifba sirasina gore musiqicilerGizli kateqoriyalar ISBN sehrli kecidlerinin istifade olundugu sehifelerVikipediya Vikidatada menbeleri olan meqaleler