Dizel yanacağı (köhnəl."solyarka") — daxiliyanma mühərriklərində yanacaq kimi istifadə olunan maye məhsuldur. Adətən bu ad altında neftin birbaşa qovulma məhsulu olan kerosin-qazoyl fraksiyasından alınan yanacaq başa düşülür.
"Solyarka" sözü alman dilində Solaröl (günəş yağı) sözündən yaranıb. Hələ 1857-ci ildə neftin qovulmasından alınan ən ağır fraksiya sarı rənginə görə belə adlandırılıb. Sovet dövründə neft emalı sənayesi "Соляровое масло ГОСТ 1666–42 и ГОСТ 1666–51" adlı məhsul buraxırdı. Bu məhsul ortadövriyyəli (600–1000 dövr/dəq) dizel mühərriklərində yanacaq kimi istifadə üçün nəzərdə tutulub geniş tətbiq olunurdu. Solyar yağı itiyerişli dizel mühərriklərində yanacaq kimi tətbiq üçün yararlı deyil.
Tətbiqi
Dizel yanacağının əsas istehlakçıları dəmir yolu nəqliyyatı, yük avtonəqliyyatı, su nəqliyyatı, hərbi texnika, dizel elektrogeneratorları, kənd təsərrüfatı texnikası, eləcə də son zamanlar sərnişin dizel avtonəqliyyatıdır. Dizel mühərriklərindən başqa, qalıq dizel yanacağı (solyar yağı) çox vaxt qazanxana yağı kimi istifadə olunur.
Yanacağın əsas göstəriciləri
Dizel yanacağı distillə olunmuş, aşağı özlülü (itiyerişli nəqliyyat) və qalıq, yüksək özlülü (traktror, gəmi, stasionar və s.nəqliyyat) yanacağa bölünür. Distillə olunmuş yanacaq hidrotəmizlənmiş kerosin-qazoyl fraksiyasından və 1/5 hissə katalitik krekinq və kokslaşma vasitəsilə alınmış qazoyldan ibarətdir. Yeyin yerişli mühərriklər üçün özlülü yanacaq mazutun kerosin-qazoyl fraksiyalarının qarışığıdır. Dizel yanacağının yanma istiliyi təxminən 42624 кc/kq — dır(10180 ккal/кq).
Ümumi halda dizel mühərrikləri üçün istifadə olunan dizel yanacağı dövlətlərarası standarta ГОСТ 32511–2013 (EN 590:2009) uyğun olmalıdır. Bu standart 1 yanvar 2015-ci il tarixindən qüvvəyə minir.
İtiyerişli dizel və qaz-turbin mühərriklərində istifadə olunan, eləcə də ixrac üçün nəzərdə tutulan dizel yanacağı dövlətlərarası standartda ГОСТ 305–2013 ifadə olunmuş tələblərə cavab verməlidir. Bu standart 1 yanvar 2015-ci il tarixindən qüvvəyə minir. Dizel yanacağının keyfiyyətini qiymətləndirmək üçün nümunələr "Neft və neft məhsulları ГОСТ 2517–2012" standartına uyğun götürülür.
Özlülük və suyun miqdarı
İstifadə məhdudiyyətinə görə dizel yanacaqları iki qrupa bölünür: qış və yay dizel yanacaqları. Bu yanacaqlar arasında əsas fərq bu yanacağa qoyulmuş standartlarda göstərilmiş son dərəcə süzülmə temperaturu (ASTM D6371, ГОСТ 22254–92) və bulanma və donma temperaturlarıdır (ASTM D97, ASTM D2500, ГОСТ 20287–91). Qış yanacağının istehsalı daha baha başa gəlir, lakin əlavə istilik vermədən, məsələn, −10°C-də yay yanacağından istifadə etmək olmaz. Daha bir problem dizel yanacağının tərkibində olan sudur. Dizel yanacağı saxlananda ondan su ayrılır və aşağı hissədə yığılır, belə ki, dizel yanacağının xüsusi çəkisi 1 кq/l-dən azdır. Magistral xətdə yaranan sudan ibarət olan mantar mühərriyin işini tam bloklayır.ГОСТ 305–82 "Топливо дизельное. Технические условия" standartına görə kinemtaik özlülük 20°C-də yay növü üçün 3,0÷6,0 sSt, qış növləri üçün 1,8÷5,0 sSt, Arktika üçün 1,5÷4,0 sSt -dur. Bu standart yanacağın bütün növlərində suyun olmamasını tələb edir.
Alışma
Dizel yanacağının əsas göstəricisi setan ədədidir (Л-45). Setan ədədi yanacağın yanma kamerasında alışma qabiliyyətini xarakterizə edir və α-metilnaftalinlə qarışıqda olan setanın miqdarına bərabərdir. Setan ASTM D613 standartı şəraitində tədqiq olunan yanacaqla müqayisədə eyni alışma qabiliyyətinə malikdir. Dizel yanacağı üçün ASTM D93 üzrə təyin olunan alışma temperaturu 700°C-dən çox olmamalıdır. ASTM D86 üzrə təyin olunan qaynama temperaturu dizel yanacağı üçün 200–350 °C olmalıdır.
Kükürdün miqdarı
Son zamanlar ekoloji təhlükəsizliyin təmin edilməsi baxımından dizel yanacağında kükürdün miqdarı ciddi şəkildə normalaşdırılır. Kükürd dedikdə, kükürdlü birləşmələr — merkaptanlar(R-SH), sulfidlər (R-S-R), disulfidlər (R-S-S-R), tiofenlər, tiofanlar və s.nəzərdə tutulur (R—karbohidrogen radikalı). Neftdə kükürdün miqdarı 0,15 % (Sibirdə yüngül neftlər), 1,5 % (Uralda neft), 5–7%-ədək (ağır bitumlu neftlər); bəzi qalıq yanacaqlarda mümkün miqdar 3%-ədək,gəmi yanacağında 1%-ədək, Avropa və Kaliforniya ştatının son normativlərinə görə isə dizel yanacağında kükürdün miqdarı 0,001%-dən (10 ppm) çox olmamalıdır. Dizel yanacağında kükürdün miqdarının azalması onun yağlayıcı xassələrinin pisləşməsinə səbəb olur, ona ğörə də tərkibində olduqca az miqdarda kükürd olan dizel yanacaqlarının tərkibində yağlayıcı aşqarların olması mütləq şərtdir.
dizel, yanacağı, köhnəl, solyarka, daxiliyanma, mühərriklərində, yanacaq, kimi, istifadə, olunan, maye, məhsuldur, adətən, altında, neftin, birbaşa, qovulma, məhsulu, olan, kerosin, qazoyl, fraksiyasından, alınan, yanacaq, başa, düşülür, solyarka, sözü, alman,. Dizel yanacagi kohnel solyarka daxiliyanma muherriklerinde yanacaq kimi istifade olunan maye mehsuldur Adeten bu ad altinda neftin birbasa qovulma mehsulu olan kerosin qazoyl fraksiyasindan alinan yanacaq basa dusulur Solyarka sozu alman dilinde Solarol gunes yagi sozunden yaranib Hele 1857 ci ilde neftin qovulmasindan alinan en agir fraksiya sari rengine gore bele adlandirilib Sovet dovrunde neft emali senayesi Solyarovoe maslo GOST 1666 42 i GOST 1666 51 adli mehsul buraxirdi Bu mehsul ortadovriyyeli 600 1000 dovr deq dizel muherriklerinde yanacaq kimi istifade ucun nezerde tutulub genis tetbiq olunurdu Solyar yagi itiyerisli dizel muherriklerinde yanacaq kimi tetbiq ucun yararli deyil Mundericat 1 Tetbiqi 2 Yanacagin esas gostericileri 3 Ozluluk ve suyun miqdari 4 Alisma 5 Kukurdun miqdari 6 Hemcinin baxTetbiqi RedakteDizel yanacaginin esas istehlakcilari demir yolu neqliyyati yuk avtoneqliyyati su neqliyyati herbi texnika dizel elektrogeneratorlari kend teserrufati texnikasi elece de son zamanlar sernisin dizel avtoneqliyyatidir Dizel muherriklerinden basqa qaliq dizel yanacagi solyar yagi cox vaxt qazanxana yagi kimi istifade olunur Yanacagin esas gostericileri RedakteDizel yanacagi distille olunmus asagi ozlulu itiyerisli neqliyyat ve qaliq yuksek ozlulu traktror gemi stasionar ve s neqliyyat yanacaga bolunur Distille olunmus yanacaq hidrotemizlenmis kerosin qazoyl fraksiyasindan ve 1 5 hisse katalitik krekinq ve kokslasma vasitesile alinmis qazoyldan ibaretdir Yeyin yerisli muherrikler ucun ozlulu yanacaq mazutun kerosin qazoyl fraksiyalarinin qarisigidir Dizel yanacaginin yanma istiliyi texminen 42624 kc kq dir 10180 kkal kq Umumi halda dizel muherrikleri ucun istifade olunan dizel yanacagi dovletlerarasi standarta GOST 32511 2013 EN 590 2009 uygun olmalidir Bu standart 1 yanvar 2015 ci il tarixinden quvveye minir Itiyerisli dizel ve qaz turbin muherriklerinde istifade olunan elece de ixrac ucun nezerde tutulan dizel yanacagi dovletlerarasi standartda GOST 305 2013 ifade olunmus teleblere cavab vermelidir Bu standart 1 yanvar 2015 ci il tarixinden quvveye minir Dizel yanacaginin keyfiyyetini qiymetlendirmek ucun numuneler Neft ve neft mehsullari GOST 2517 2012 standartina uygun goturulur Ozluluk ve suyun miqdari RedakteIstifade mehdudiyyetine gore dizel yanacaqlari iki qrupa bolunur qis ve yay dizel yanacaqlari Bu yanacaqlar arasinda esas ferq bu yanacaga qoyulmus standartlarda gosterilmis son derece suzulme temperaturu ASTM D6371 GOST 22254 92 ve bulanma ve donma temperaturlaridir ASTM D97 ASTM D2500 GOST 20287 91 Qis yanacaginin istehsali daha baha basa gelir lakin elave istilik vermeden meselen 10 C de yay yanacagindan istifade etmek olmaz Daha bir problem dizel yanacaginin terkibinde olan sudur Dizel yanacagi saxlananda ondan su ayrilir ve asagi hissede yigilir bele ki dizel yanacaginin xususi cekisi 1 kq l den azdir Magistral xetde yaranan sudan ibaret olan mantar muherriyin isini tam bloklayir GOST 305 82 Toplivo dizelnoe Tehnicheskie usloviya standartina gore kinemtaik ozluluk 20 C de yay novu ucun 3 0 6 0 sSt qis novleri ucun 1 8 5 0 sSt Arktika ucun 1 5 4 0 sSt dur Bu standart yanacagin butun novlerinde suyun olmamasini teleb edir Alisma RedakteDizel yanacaginin esas gostericisi setan ededidir L 45 Setan ededi yanacagin yanma kamerasinda alisma qabiliyyetini xarakterize edir ve a metilnaftalinle qarisiqda olan setanin miqdarina beraberdir Setan ASTM D613 standarti seraitinde tedqiq olunan yanacaqla muqayisede eyni alisma qabiliyyetine malikdir Dizel yanacagi ucun ASTM D93 uzre teyin olunan alisma temperaturu 700 C den cox olmamalidir ASTM D86 uzre teyin olunan qaynama temperaturu dizel yanacagi ucun 200 350 C olmalidir Kukurdun miqdari RedakteSon zamanlar ekoloji tehlukesizliyin temin edilmesi baximindan dizel yanacaginda kukurdun miqdari ciddi sekilde normalasdirilir Kukurd dedikde kukurdlu birlesmeler merkaptanlar R SH sulfidler R S R disulfidler R S S R tiofenler tiofanlar ve s nezerde tutulur R karbohidrogen radikali Neftde kukurdun miqdari 0 15 Sibirde yungul neftler 1 5 Uralda neft 5 7 edek agir bitumlu neftler bezi qaliq yanacaqlarda mumkun miqdar 3 edek gemi yanacaginda 1 edek Avropa ve Kaliforniya statinin son normativlerine gore ise dizel yanacaginda kukurdun miqdari 0 001 den 10 ppm cox olmamalidir Dizel yanacaginda kukurdun miqdarinin azalmasi onun yaglayici xasselerinin pislesmesine sebeb olur ona gore de terkibinde olduqca az miqdarda kukurd olan dizel yanacaqlarinin terkibinde yaglayici asqarlarin olmasi mutleq sertdir Hemcinin bax RedakteBiodizelMenbe https az wikipedia org w index php title Dizel yanacagi amp oldid 6032017, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
