Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Dizaltı arteriya (lat. Arteria poplitea) — bud arteriyasının ardı olub, dizaltı çuxurda yerləşmişdir. aşağı dəliyi səviyyəsində başlayaraq və kapsulunun arxa səthi ilə aşağıya doğru gedir və dizaltı əzələnin aşağı kənarına çatır. Dizaltı arteriya dizaltı çuxurda vena və sinirlərə nisbətən ən dərində yerləşmişdir. Dizaltı vena — lat. V. poplitea dizaltı arteriyanın bayır və arxa tərəfində, qamış siniri — lat. N. tibialis isə bir az səthdə və bayır tərəfdə yerləşmişdir. Belə ki, səthdən getsək, əvvəlcə bayır tərəfdə və səthdə qamış sinirinə, bir az içəri tərəfdə və dərində dizaltı venaya və ondan da bir az dərində və içəri tərəfdə dizaltı arteriyaya rast gəlinir.
| Dizaltı arteriya | |
|---|---|
 | |
| Dizaltı çuxurda yerləşmiş dizaltı arteriya | |
 | |
| Dizaltı çuxurun limfa düyünləri | |
| Latınca | Arteria poplitea |
| Qrey | subyekt 159 632 |
| Təchizatı | |
| Başlanır | Bud arteriyası |
| Şaxələri | , . Əzələ şaxələri. Dizaltı arteriyanın oynaq şaxələri:
|
| Vena | Dizaltı vena |
| MeSH | Popliteal+Artery |
| Dorlands/Elsevier | 12155539 |
Şaxələri
Uc şaxələri
Dizaltı arteriya aşağı kənarında iki uc şaxəyə bölünür:
Dizaltı arteriya uc şaxələrdən başqa dahaiki növ: əzələ və oynaq şaxələri verir.
Əzələ şaxələri
Əzələ şaxələri özlüyündə iki qrupa bölünür: yuxarı və aşağı. Yuxarı əzələ şaxələri baldırı bükücü əzələlərin, və enli əzələnin aşağı uclarını qidalandırır və lat. aa. perforautes ilə anastomozlaırlar. Aşağı əzələ şaxələri isə (lat. aa. surales) , yuxarı hissəsini, dizaltı çuxur fassiyasını və dərini qidalandırır.
Oynaq şaxələri
Dizaltı arteriyanın oynaq şaxələri beşdir:
- Dizin bayır yuxarı arteriyası — lat. arteria genus superior lateralis;
- Dizin içəri yuxarı arteriyası — lat. arteria genus superior medialis;
- Dizin orta arteriyası — lat. arteria genus media;
- Dizin bayır aşağı arteriyası — lat. arteria genus inferior lateralis;
- Dizin içəri aşağı arteriyası — lat. arteria genus inferior medialis.
Bu damarlar diz oynağı kapsulunda şaxələnərək bir-birilə anastomozlaşırlar və diz oynağı torunda iştirak edirlər.
Klinik əhəmiyyəti
Təcili surətdə qanaxmanı saxlamaq üçün dizaltı arteriya əl ilə dizaltı çuxurun ortasına sıxılır, ya da dizaltı çuxura tampon qoyduqdan sonra qıç diz oynağında bükülmüş vəziyyətdə sarınır. Dizaltı arteriyada nəbzi təyin edərkən bir qədər bülülməlidir. Cərrahi müdaxilə zamanı dizaltı arteriyanı əldə etmək məqsədilə kəsik boylama oxu üzrə vertikal istiqamətdə 10-12 sm uzunluğunda aparılmalıdır.
İstinadlar
Mənbələr
- Prof. Kamil Əbdülsalam oğlu Balakişiyevin, İnsanın Normal Anatomiyası, II cild, "MAARİF" Nəşriyyatı, Bakı – 1979
- Atlas of Human Cardiac Anatomy – Endoscopic views of beating hearts – Cardiac anatomy
- Р. Д. Синельников. Атлас анатомии человека (4 тома)
- Anatomy: Embryologie[ölü keçid]
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Dizalti arteriya lat Arteria poplitea bud arteriyasinin ardi olub dizalti cuxurda yerlesmisdir asagi deliyi seviyyesinde baslayaraq ve kapsulunun arxa sethi ile asagiya dogru gedir ve dizalti ezelenin asagi kenarina catir Dizalti arteriya dizalti cuxurda vena ve sinirlere nisbeten en derinde yerlesmisdir Dizalti vena lat V poplitea dizalti arteriyanin bayir ve arxa terefinde qamis siniri lat N tibialis ise bir az sethde ve bayir terefde yerlesmisdir Bele ki sethden getsek evvelce bayir terefde ve sethde qamis sinirine bir az iceri terefde ve derinde dizalti venaya ve ondan da bir az derinde ve iceri terefde dizalti arteriyaya rast gelinir Dizalti arteriyaSekilDizalti cuxurda yerlesmis dizalti arteriyaSekil2Dizalti cuxurun limfa duyunleriLatinca Arteria popliteaQrey subyekt 159 632TechizatiBaslanir Bud arteriyasiSaxeleri Ezele saxeleri Dizalti arteriyanin oynaq saxeleri Dizin bayir yuxari Dizin iceri yuxari Dizin orta Dizin bayir asagi Dizin iceri asagi Vena Dizalti venaMeSH Popliteal ArteryDorlands Elsevier 12155539baxredakteSaxeleriUc saxeleri Dizalti arteriya asagi kenarinda iki uc saxeye bolunur lat a tibialis anterior lat a tibialis posterior Dizalti arteriya uc saxelerden basqa dahaiki nov ezele ve oynaq saxeleri verir Ezele saxeleri Ezele saxeleri ozluyunde iki qrupa bolunur yuxari ve asagi Yuxari ezele saxeleri baldiri bukucu ezelelerin ve enli ezelenin asagi uclarini qidalandirir ve lat aa perforautes ile anastomozlairlar Asagi ezele saxeleri ise lat aa surales yuxari hissesini dizalti cuxur fassiyasini ve derini qidalandirir Oynaq saxeleri Dizalti arteriyanin oynaq saxeleri besdir Dizin bayir yuxari arteriyasi lat arteria genus superior lateralis Dizin iceri yuxari arteriyasi lat arteria genus superior medialis Dizin orta arteriyasi lat arteria genus media Dizin bayir asagi arteriyasi lat arteria genus inferior lateralis Dizin iceri asagi arteriyasi lat arteria genus inferior medialis Bu damarlar diz oynagi kapsulunda saxelenerek bir birile anastomozlasirlar ve diz oynagi torunda istirak edirler Klinik ehemiyyetiTecili suretde qanaxmani saxlamaq ucun dizalti arteriya el ile dizalti cuxurun ortasina sixilir ya da dizalti cuxura tampon qoyduqdan sonra qic diz oynaginda bukulmus veziyyetde sarinir Dizalti arteriyada nebzi teyin ederken bir qeder bululmelidir Cerrahi mudaxile zamani dizalti arteriyani elde etmek meqsedile kesik boylama oxu uzre vertikal istiqametde 10 12 sm uzunlugunda aparilmalidir IstinadlarMenbelerProf Kamil Ebdulsalam oglu Balakisiyevin Insanin Normal Anatomiyasi II cild MAARIF Nesriyyati Baki 1979 Atlas of Human Cardiac Anatomy Endoscopic views of beating hearts Cardiac anatomy R D Sinelnikov Atlas anatomii cheloveka 4 toma Anatomy Embryologie olu kecid