fbpx
Wikipedia

David ulduzu

"Davud ulduzu" (ivr. מָגֵן דָּוִד‏‎‎‎, "David qalxanı", Magen David (idiş dilində Magendo`vid kimi tələffüz olunur)) iki bərabərtərəfli ulduzun bir-birinin üzərində təsvir edilməsi ilə formalaşan altıgüşəli ulduz (heksaqramma) şəklində qədim simvoldur.

David ulduzu

Simvola David ulduzu adı veriləməsinin səbəbləri ilə bağlı müxtəlif versiyalar mövcuddur. Həmin möhürün ilk dəfə Hz.Süleyman tərəfindən işlədildiyi qəbul edilir. Bir sözlə, altıguşəli ulduzun bir "peyğəmbər işarəsi" olduğu bildirilir. Həmçinin bu simvolun Çar Davidin döyüşçülərinin qalxanlarında təsvir edilməsi ehtimal edilir. masonluğun əsas və məşhur simvollarındandır. Eyni zamanda XIX əsrdən etibarən yəhudilərin ümumi simvolu hesab olunan bu fiqur İsrail dövlətinin bayrağında da təsvir olunub.

Ancaq masonların bununla bağlı fərqli fikirləri vаrdır. Onlar altıguşəli ulduzu Süleyman peyğəmbərin möhürü kimi deyil, Qədim Misirin bütpərəst sivilizasiyasının rəmzi kimi qəbul edirlər. "Memar Sinan" dərgisində çap olunan "Ayinlərimizdəki alleqoriya və rəmzlər" adlı bir məqalədə həmin məsələ belə açıqlanır:

"Bərabərtərəfli üçbucaq üç nöqtəni eyni uzaqlıqlarda saxlayaraq, bu dəyərlərin bərabər olduğuna işarə edir. Masonluğun qəbul etdiyi və "Davudun ulduzu" kimi tanınan iç-içə keçmiş iki bərabərtərəfli üçbucaq, yəni heksoqram bu gün yəhudilərin simvolu kimi qəbul edilir və Israilin bayrağında yer alır. Amma əslində bu simvolların başlanğıcı Qədim Misirdir. Həmin emblem ilk dəfə Tampliyer cəngavərlərinin tikdirdikləri kilsələrdə xüsusi məna daşıyan divar bəzəyi kimi işlədilib. Tampliyerlərə divan tutulandan sonra bu emblem ilk dəfə sinaqoqlarda işlədildi. Amma masonluqda biz, şübhəsiz ki, onu Qədim Misirdə dаşıdığı mənasında qəbul edirik. Bu mənada da iki vacib qüvvəni bir-birinə birləşdiririk. Həmin iki bərabərtərəfli üçbucağın alt və üst tabanlarını silsəniz, qarşınızda çox yaxşı tanıdığınız bir səhləb çiçəyi simvolu görərsiniz”.

Yəhudi inancının ayrılmaz bir simvolu olan bu simvol İsrail xalqının dini və tarixi keçmişində oynadığı rollara görə, Sion ulduzu ya da Davudun ulduzu olaraq adlandırılmışdır. Əfsanəyə görə, "Goliat" adlı nəhəngə qarşı döyüşərkən, kiçik Davidi (Davudu) qoruyan qalxanın üzərində altıbucaqlı bir simvol vardı. Bu simvol bəlkə də şəklini David adının İvritcədə ki yazılışına borcludur. David ivrit dilində üç hərflə: "Dalet-vav - Dalet" hərfləriylə yazılır. Çox köhnə İvrit əlifbasında isə Dalet hərfi Yunan əlifbasındakı "Delta" ya bənzəyən kiçik bir üçbucaq şəklində yazılırdı.İki "Dalet" in birləşməsi, yəni iki üçbucağın altıbucaqlı bir ulduz şəklində çəkilməsi Kral Davidin adını təmsil edirdi. Bu şəklin Kral Davidin monogramı olması məntiqli bir fərziyyədir.

Altıbucaqlı ulduzun ilk dəfə "David Ulduzu" olaraq adlandırılmasına dair yazılı nümunə XIII əsrdə Kabalist Yosef Gikatillanın əsərlərində rast gəlinir. İlk İvrit kitabı Praqada 1512-ci ildə basılan "Səfər Tefirot" dur. Bu kitabın qapağında böyük "Davud Ulduzu" təsvir edilib. Magen David Yəhudilik simvolu olaraq ilk dəfə Praqa Yəhudi Camaatı tərəfindən istifadə edilmiş və bu camaatın xüsusi və rəsmi simvolu olaraq qəbul edilmişdir.

Tarixi

Qədim dövr

Heksoqramma —qədim beynəlxalq simvol hesab edilir. Ehtimal edilir ki, bu simvol Yaxın Şərqdən və Avropadan əvvəl Hindistanda yaranmışdır və Anaxata və ya Anaxata-Çakra adı ilə tanınışdır. İlk dövrlərlə heksoqramma yəhudi simvolu hesab edilmirdi və iudaizmə heç bir aidiyyəti yox idi. Yaxın və Orta Şərqdə bu simvol İştar ilahəsinin simvolu kimi qəbul edilirdi.

Tunc dövründən etibarən (eramızdan əvvəl dördüncü milliyin sonu - birinci minilliyin əvvəli ) heksoqramma müxtəlif xalqlar tərəfindən dekorativ və cadugərlik məqsədləri ilə geniş istifadə edilirdi.

Yaxın Şərqdə ən qədim heksoqramma Yehoşua ben Asayaha məxsus e.ə. VII əsrə aid olan yəhudi yazısında aşkar edilmişdir. Sonralar bu simvolla ev əşyalarını və Sinaqoqların fasadlarını bəzəməyə başladılar. Buna misal kimi Kfar-Naxum (Kapernaume) (eramızın II-III əsri) Sinaqoqunu qeyd etmək mümkündür. Yerusəlimdə aparılan qazıntılar zamanı aşkar edilmiş roma villasının döşəməsi david ulduzu simvolu ilə bəzədilmişdir. Bu isə onu göstərir ki, qədimdə bu ulduz yalnız dekorativ məqsədlərlə istifadə edilmişdir. Həmçinin məlumdur ki, Ellinizm dövründə bu simvol yəhudilərlə assosasiya olunmurdu.

Heksoqramma yəhudi simvolu statusu almazdan əvvəl bu funksiyanı kilsə şamdanı yerinə yetirirdi. Bəzi müasir nəzəriyyələr david ulduzunun mənşəyini kilsə şamdanının forması ilə əlaqələndirirlər.

Orta əsrlər

Orta əsrlərdə heksoqramma bir simvol kimi geniş istifadə edilirdi. X-XI əsrlərdə Navarra kralları bu simvolu öz möhürlərində təsvir edirdilər. Fransız, ispan, danimarkalı və alman ilahiyyatçıları heksoqrammadan, həmçinin pentaqrammadan çap elementi kimi istifadə edirdilər. Bu ulduz erkən xristian gözmuncuqlarında, həmçinin müsəlman ornamentlərində "Süyelmanın möhürü" adı ilə təsvir edildi.

"David Qalxanı" ifadəsi ilk dəfə Babilistan qaonlarının dövrünə təsadüf edir (bu söz ilk dəfə Talmudda allahın adlarından biri kimi çəkilir).

Orta əsrlərdə də David ulduzu mistik simvol kimi gözmuncuqlarında istifadə edilirdi. Qeyd etmək lazımdır ki, orta əsrlərdə heksoqrammaya daha çox ərəb mənbələrində təsadüf edilir. Həmçinin heksoqramma Qaraman və Kandar kimi müsəlman ölkələrin bayraqlarında əks olunmuşdur.

Başqa bir nəzəriyyə isə David qalxanı ifadəsinin XII əsrdə yaşamış yalançı məsih David Alroyun (Menahem ben Roy) adı ilə bağlı olduğunu iddia edir.

Heksoqrammanın ilk dəfə məxsusi yəhudi simvolu kimi istifadə edilməsinə 1354-cü ildə imperator dördüncü Karl (Müqəddəs Roma imperatoru) tərəfindən Praqa yəhudilərinə öz bayraqlarına sahib olmağa icazə verməsi ilə başlanmışdır. Həmin bayraq qırmızı parça üzərində altıgüşəli ulduzun təsvirindən ibarət idi və çar Davidin bayrağı adlanırılırdı. Maqendavid həmçinin bu icmanın möhüründə də əks edilmişdi və faktiki olaraq orta əsrlər Praqasında yəhudi icmasının rəsmi simvoluna çevrilmişdir.

Yeni dövr

Nəticədə heksoqramma yəhudilərin tipoqrafik simvoluna, həmçinin ailə gerblərinin əsas hissəsinə çevrildi.

Həmin dövrdə Çexiyada heksoqrammaya sinaqoqların bəzək elementlərində, müxtəlif nəşrlərdə, həmçinin dini və gündəlik məişət əşyalarında rast gəlmək mümkün idi. Sonralar (XVII-XVIII əsrlərdə) bu simvol Avstriya, İtaliyaNiderland yəhudiləri tərəfindən geniş istifadə edilməyə başladı. Bu simvol Şərqi Avropa icmaları arasında yayıldı. XVIII əsrdə qədər "David ulduzu" və "Süleymanın möhürü" ifadələri eyni məna daşıyır və bir-birini qarşılıqlı əvəz edə bilən ifadələr kimi istifadə edilirdi. Bu dövrdə isə heksoqramma "David ulduzu", pentoqramma isə "Süleymanın möhürü" kimi adlandırılmağa başlandı.

XVIII əsrin sonların david ulduzu yəhudi baş daşlarında əks edilməyə başlandı. Təxminən bu dövrdən etibarən həmin ulduz yəhudiliyin simvolu kimi qəbul edildi. Artıq 1799-cü ildə "Maqendavid" antisemit karikaturalarda yəhudiliyin simvolu kimi təsvir ediməyə başlandı. 25 il sonra isə bu simvol Rotşild ailəsinin gerbində təsvir edildi.

XIX əsrdə yəhudilər, xristianların xaçına anoloji olaraq david ulduzunu özlərinə simvol kimi seçdilər. Məhz bu dövrdə altıgüşəli ulduz bütün dünya yəhudilərinin simvoluna çevrildi. O, yəhudi sinaqoqlarının binalarında, yəhudi təşkilatlarında, abidələrində və baş daşlarında, nəşrlərdə və sənədlərdə, həmçinin məişətdə geniş istifadə edilməyə başlandı. 1897-ci ildə Bazeldə keçirilmiş Sionistlərin konqresində sionizm hərəkatının rəsmi simvolu kimi qəbul edilmişdir. Herşom Şalomun fikrində david ulduzunun sionizmin simvolu kimi seçilməsinin iki əsas səbəbi var idi: O, bütün dünya yəhudiləri arasında geniş yayılmışdı: David ulduzu qədim dini simvol deyildi və o, iudaizm dinini yox, yəhudi millətini təcəssüm edirdi. Müasir sionist ideoloqları üçün bu çox vacib idi.

Yəhudi simvolu kimi işlədilməsinə dair nümunələr

  • 1822-ci ildə Rotşild ailəsi onu öz gerblərində təsvir etdilər.
  • Yəhudi mənşəli alman şair Henri Heyne 1840-ci ildə imza əvəzinə heksoqrammadan istifadə etmişdir.
  • Ağırçəkili yəhudi mənşəli boksu Maks Ber 930-cu ildə döyüşlərdən birində rinqə heksoqramma bəzəyi vurulmuş şortlar çıxmışdı
    • Altıbucaqlı ulduzun yəhudilərin simvoluna çevrilməsində alman faşistlərin rolu az olmamışdır. Faşistlərin hakimiyyəti dövründə bir sıra Avropa şəhərlərində yəhudiləri digər millətlərdən fərqləndirmək məqsədilə "David ulduzu"ndan istifadə edilirdi. Bu, həm yəhudiləri ətrafda yaşayan xalqlardan fərqləndirməyə, həm də onlara qarşı alçaldıcı damğa hesab edilirdi. David ulduzu həmçinin konslargerdəki məhbusları qruplaşdırmaq üçün istifaə edilirdi. Belə ki, adətən siyasi məhbuslar - qırmızı, cinayətkarlar -yaşıl və "asosial elemtlər" isə qara ulduz taxırdılar. Digər millətlərdən olan məhbuslar isə eyni rəng ulduzla "nişanlanırdılar"
    • Eyni zamanda, ABŞ-da və Böyük Britaniyada "Maqen David" yəhudi simvolu hesab edilirdi və müttəfiq qoşunların tərkibində xidmət edərkən döyüşlərdə həlak olan yəhudi əsgərlərin baş daşlarında həmin simvolu qeyd edirdilər. Həmçinin hərbi ravvinlər də bunun tərəfdaşları kimi çıxış edirdilər. Bundan başqa sarı fonda təsvir edilmiş mavi David ulduzu, II Dünya Müharibəsi zamanı Britaniya qoşunlarının tərkibində döyüşən yəhudi briqadasının emblemi seçilmişdi. Ola bilsin ki, müəlliflər nasitlərin sarı ulduzunu yəhudilər üçün fəxarət mənbəyinə çevirməyə çalışmışlar.
    • Yəhudi dövləti yaradıldıqdan sonra, üzərində mavi David ulduzu təsvir edilmiş sionist hərəkatının bayrağının, dövlət bayrağı kimi seçilməsinə qərar verildi.
    • David ulduzu həmçinin İsrail ordusunun simvoludur.

Mənası

David ulduzunun mənasına dair ənənəvi və XX əsrdə təklif edilmiş nisbətən müasir yanaşmalar mövcuddur.

  • İkili başlanğıc
    • Qeksorqramma kişi ("enli çiyinləri olan" və təpə nöqtəsi aşağı istiqamətlənmiş üçbucaq) və qadından (təpə nöqtəsi yuxarı istiqamətlənmiş üçbucaq) ibarət olan ikili bağlanğıc kimi izah edilir
    • Maqen David, həmçinin səmavı (makrokosma) və dünyəvi (mikrokosma) başlanğıcların simvolu kimi şərh edilir.
    Dörd
    • Qədimdə hesab edilirdi ki, david ulduzu təbiətin dörd əsas ünsürünü xarakterizə edir.Təpə nöqtəsi yuxarı istiqamətlənmiş üçbucaq alovu və havanı, təpə nöqtəsi aşağı istiqamətlənmiş üçbucaq isə suyu və torpağın təsvir edir.
    • Digər bir versiyaya görə, yuxarıdakı üçbucağın küncləri alovu, suyu və havanı, aşağıdakı üçbucağın küncləri isə rəhmliliyi, sülhü və minnətdarlığı göstərir.
    • Başğa bir versiyaya görə David ulduzu yer kürəsinin ihali idarə edilməsini simvollaşdırır: yer, səma və üfüqün dörd cəhəti.
    Dünya quruluşu
    • Ravvin Eliyaqu Essanın verdiyi şərhə görə, bu simvol yerin 6 gündə yaradılması və ilə əlaqədardır. İki ücbucaq iki istiqaməti göstərir. Təpə nöqtəsi yuxarı istiqamətlənmiş üçbucaq Allahı və onun tək olduğunu göstərir. Həmin üçbucağın yerdə qalan iki təpə nöqtəsi isə xeyir və şərin yaranması prosesini göstərir.Essasın fikrincə, ikinci üçbucaq insanın mövcuqluğunun mahiyyətini -"sağ" və "sol" ideyaların birləşdirilməsini xarakterizə edir.
    Yeddi
    • Kabbalaya əsasən, Maqen David yeddi aşağı sfirotu təsvir edir. Ücbucağın 6 təpə nöqtəsi (ən yuxarıdan başlamaqla) və mərkəzi hissəsi aşağıdakı sfirotları simvolizə edir: Tiferet, Hesed, Nesah, Malhut, Hod, Qruva, mərkəzdə isə Yesod.

david, ulduzu, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, məqalənin, bəzi, məlumatlarının, mənbəsi, göstərilməmişdir, daha, ətraflı, məlumat, üçün, məqalənin, müzakirə, səhifəsinə, b. Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqalenin bezi melumatlarinin menbesi gosterilmemisdir Daha etrafli melumat ucun meqalenin muzakire sehifesine baxa ve meqaleye uygun formada menbeler elave edib Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz avqust 2021 Davud ulduzu ivr מ ג ן ד ו ד David qalxani Magen David idis dilinde Magendo vid kimi teleffuz olunur iki beraberterefli ulduzun bir birinin uzerinde tesvir edilmesi ile formalasan altiguseli ulduz heksaqramma seklinde qedim simvoldur David ulduzu Simvola David ulduzu adi verilemesinin sebebleri ile bagli muxtelif versiyalar movcuddur Hemin mohurun ilk defe Hz Suleyman terefinden isledildiyi qebul edilir Bir sozle altiguseli ulduzun bir peygember isaresi oldugu bildirilir Hemcinin bu simvolun Car Davidin doyusculerinin qalxanlarinda tesvir edilmesi ehtimal edilir masonlugun esas ve meshur simvollarindandir Eyni zamanda XIX esrden etibaren yehudilerin umumi simvolu hesab olunan bu fiqur Israil dovletinin bayraginda da tesvir olunub Ancaq masonlarin bununla bagli ferqli fikirleri vardir Onlar altiguseli ulduzu Suleyman peygemberin mohuru kimi deyil Qedim Misirin butperest sivilizasiyasinin remzi kimi qebul edirler Memar Sinan dergisinde cap olunan Ayinlerimizdeki alleqoriya ve remzler adli bir meqalede hemin mesele bele aciqlanir Beraberterefli ucbucaq uc noqteni eyni uzaqliqlarda saxlayaraq bu deyerlerin beraber olduguna isare edir Masonlugun qebul etdiyi ve Davudun ulduzu kimi taninan ic ice kecmis iki beraberterefli ucbucaq yeni heksoqram bu gun yehudilerin simvolu kimi qebul edilir ve Israilin bayraginda yer alir Amma eslinde bu simvollarin baslangici Qedim Misirdir Hemin emblem ilk defe Tampliyer cengaverlerinin tikdirdikleri kilselerde xususi mena dasiyan divar bezeyi kimi isledilib Tampliyerlere divan tutulandan sonra bu emblem ilk defe sinaqoqlarda isledildi Amma masonluqda biz subhesiz ki onu Qedim Misirde dasidigi menasinda qebul edirik Bu menada da iki vacib quvveni bir birine birlesdiririk Hemin iki beraberterefli ucbucagin alt ve ust tabanlarini silseniz qarsinizda cox yaxsi tanidiginiz bir sehleb ciceyi simvolu gorersiniz Yehudi inancinin ayrilmaz bir simvolu olan bu simvol Israil xalqinin dini ve tarixi kecmisinde oynadigi rollara gore Sion ulduzu ya da Davudun ulduzu olaraq adlandirilmisdir Efsaneye gore Goliat adli nehenge qarsi doyuserken kicik Davidi Davudu qoruyan qalxanin uzerinde altibucaqli bir simvol vardi Bu simvol belke de seklini David adinin Ivritcede ki yazilisina borcludur David ivrit dilinde uc herfle Dalet vav Dalet herfleriyle yazilir Cox kohne Ivrit elifbasinda ise Dalet herfi Yunan elifbasindaki Delta ya benzeyen kicik bir ucbucaq seklinde yazilirdi Iki Dalet in birlesmesi yeni iki ucbucagin altibucaqli bir ulduz seklinde cekilmesi Kral Davidin adini temsil edirdi Bu seklin Kral Davidin monogrami olmasi mentiqli bir ferziyyedir Altibucaqli ulduzun ilk defe David Ulduzu olaraq adlandirilmasina dair yazili numune XIII esrde Kabalist Yosef Gikatillanin eserlerinde rast gelinir Ilk Ivrit kitabi Praqada 1512 ci ilde basilan Sefer Tefirot dur Bu kitabin qapaginda boyuk Davud Ulduzu tesvir edilib Magen David Yehudilik simvolu olaraq ilk defe Praqa Yehudi Camaati terefinden istifade edilmis ve bu camaatin xususi ve resmi simvolu olaraq qebul edilmisdir Mundericat 1 Tarixi 1 1 Qedim dovr 1 2 Orta esrler 1 3 Yeni dovr 1 4 Yehudi simvolu kimi isledilmesine dair numuneler 2 MenasiTarixi RedakteQedim dovr Redakte Heksoqramma qedim beynelxalq simvol hesab edilir Ehtimal edilir ki bu simvol Yaxin Serqden ve Avropadan evvel Hindistanda yaranmisdir ve Anaxata ve ya Anaxata Cakra adi ile taninisdir Ilk dovrlerle heksoqramma yehudi simvolu hesab edilmirdi ve iudaizme hec bir aidiyyeti yox idi Yaxin ve Orta Serqde bu simvol Istar ilahesinin simvolu kimi qebul edilirdi Tunc dovrunden etibaren eramizdan evvel dorduncu milliyin sonu birinci minilliyin evveli heksoqramma muxtelif xalqlar terefinden dekorativ ve cadugerlik meqsedleri ile genis istifade edilirdi Yaxin Serqde en qedim heksoqramma Yehosua ben Asayaha mexsus e e VII esre aid olan yehudi yazisinda askar edilmisdir Sonralar bu simvolla ev esyalarini ve Sinaqoqlarin fasadlarini bezemeye basladilar Buna misal kimi Kfar Naxum Kapernaume eramizin II III esri Sinaqoqunu qeyd etmek mumkundur Yeruselimde aparilan qazintilar zamani askar edilmis roma villasinin dosemesi david ulduzu simvolu ile bezedilmisdir Bu ise onu gosterir ki qedimde bu ulduz yalniz dekorativ meqsedlerle istifade edilmisdir Hemcinin melumdur ki Ellinizm dovrunde bu simvol yehudilerle assosasiya olunmurdu Heksoqramma yehudi simvolu statusu almazdan evvel bu funksiyani kilse samdani yerine yetirirdi Bezi muasir nezeriyyeler david ulduzunun menseyini kilse samdaninin formasi ile elaqelendirirler Orta esrler Redakte Orta esrlerde heksoqramma bir simvol kimi genis istifade edilirdi X XI esrlerde Navarra krallari bu simvolu oz mohurlerinde tesvir edirdiler Fransiz ispan danimarkali ve alman ilahiyyatcilari heksoqrammadan hemcinin pentaqrammadan cap elementi kimi istifade edirdiler Bu ulduz erken xristian gozmuncuqlarinda hemcinin muselman ornamentlerinde Suyelmanin mohuru adi ile tesvir edildi David Qalxani ifadesi ilk defe Babilistan qaonlarinin dovrune tesaduf edir bu soz ilk defe Talmudda allahin adlarindan biri kimi cekilir Orta esrlerde de David ulduzu mistik simvol kimi gozmuncuqlarinda istifade edilirdi Qeyd etmek lazimdir ki orta esrlerde heksoqrammaya daha cox ereb menbelerinde tesaduf edilir Hemcinin heksoqramma Qaraman ve Kandar kimi muselman olkelerin bayraqlarinda eks olunmusdur Basqa bir nezeriyye ise David qalxani ifadesinin XII esrde yasamis yalanci mesih David Alroyun Menahem ben Roy adi ile bagli oldugunu iddia edir Heksoqrammanin ilk defe mexsusi yehudi simvolu kimi istifade edilmesine 1354 cu ilde imperator dorduncu Karl Muqeddes Roma imperatoru terefinden Praqa yehudilerine oz bayraqlarina sahib olmaga icaze vermesi ile baslanmisdir Hemin bayraq qirmizi parca uzerinde altiguseli ulduzun tesvirinden ibaret idi ve car Davidin bayragi adlanirilirdi Maqendavid hemcinin bu icmanin mohurunde de eks edilmisdi ve faktiki olaraq orta esrler Praqasinda yehudi icmasinin resmi simvoluna cevrilmisdir Yeni dovr Redakte Neticede heksoqramma yehudilerin tipoqrafik simvoluna hemcinin aile gerblerinin esas hissesine cevrildi Hemin dovrde Cexiyada heksoqrammaya sinaqoqlarin bezek elementlerinde muxtelif nesrlerde hemcinin dini ve gundelik meiset esyalarinda rast gelmek mumkun idi Sonralar XVII XVIII esrlerde bu simvol Avstriya Italiya ve Niderland yehudileri terefinden genis istifade edilmeye basladi Bu simvol Serqi Avropa icmalari arasinda yayildi XVIII esrde qeder David ulduzu ve Suleymanin mohuru ifadeleri eyni mena dasiyir ve bir birini qarsiliqli evez ede bilen ifadeler kimi istifade edilirdi Bu dovrde ise heksoqramma David ulduzu pentoqramma ise Suleymanin mohuru kimi adlandirilmaga baslandi XVIII esrin sonlarin david ulduzu yehudi bas daslarinda eks edilmeye baslandi Texminen bu dovrden etibaren hemin ulduz yehudiliyin simvolu kimi qebul edildi Artiq 1799 cu ilde Maqendavid antisemit karikaturalarda yehudiliyin simvolu kimi tesvir edimeye baslandi 25 il sonra ise bu simvol Rotsild ailesinin gerbinde tesvir edildi XIX esrde yehudiler xristianlarin xacina anoloji olaraq david ulduzunu ozlerine simvol kimi secdiler Mehz bu dovrde altiguseli ulduz butun dunya yehudilerinin simvoluna cevrildi O yehudi sinaqoqlarinin binalarinda yehudi teskilatlarinda abidelerinde ve bas daslarinda nesrlerde ve senedlerde hemcinin meisetde genis istifade edilmeye baslandi 1897 ci ilde Bazelde kecirilmis Sionistlerin konqresinde sionizm herekatinin resmi simvolu kimi qebul edilmisdir Hersom Salomun fikrinde david ulduzunun sionizmin simvolu kimi secilmesinin iki esas sebebi var idi O butun dunya yehudileri arasinda genis yayilmisdi David ulduzu qedim dini simvol deyildi ve o iudaizm dinini yox yehudi milletini tecessum edirdi Muasir sionist ideoloqlari ucun bu cox vacib idi Yehudi simvolu kimi isledilmesine dair numuneler Redakte 1822 ci ilde Rotsild ailesi onu oz gerblerinde tesvir etdiler Yehudi menseli alman sair Henri Heyne 1840 ci ilde imza evezine heksoqrammadan istifade etmisdir Agircekili yehudi menseli boksu Maks Ber 930 cu ilde doyuslerden birinde rinqe heksoqramma bezeyi vurulmus sortlar cixmisdi Altibucaqli ulduzun yehudilerin simvoluna cevrilmesinde alman fasistlerin rolu az olmamisdir Fasistlerin hakimiyyeti dovrunde bir sira Avropa seherlerinde yehudileri diger milletlerden ferqlendirmek meqsedile David ulduzu ndan istifade edilirdi Bu hem yehudileri etrafda yasayan xalqlardan ferqlendirmeye hem de onlara qarsi alcaldici damga hesab edilirdi David ulduzu hemcinin konslargerdeki mehbuslari qruplasdirmaq ucun istifae edilirdi Bele ki adeten siyasi mehbuslar qirmizi cinayetkarlar yasil ve asosial elemtler ise qara ulduz taxirdilar Diger milletlerden olan mehbuslar ise eyni reng ulduzla nisanlanirdilar Eyni zamanda ABS da ve Boyuk Britaniyada Maqen David yehudi simvolu hesab edilirdi ve muttefiq qosunlarin terkibinde xidmet ederken doyuslerde helak olan yehudi esgerlerin bas daslarinda hemin simvolu qeyd edirdiler Hemcinin herbi ravvinler de bunun terefdaslari kimi cixis edirdiler Bundan basqa sari fonda tesvir edilmis mavi David ulduzu II Dunya Muharibesi zamani Britaniya qosunlarinin terkibinde doyusen yehudi briqadasinin emblemi secilmisdi Ola bilsin ki muellifler nasitlerin sari ulduzunu yehudiler ucun fexaret menbeyine cevirmeye calismislar Yehudi dovleti yaradildiqdan sonra uzerinde mavi David ulduzu tesvir edilmis sionist herekatinin bayraginin dovlet bayragi kimi secilmesine qerar verildi David ulduzu hemcinin Israil ordusunun simvoludur Menasi RedakteDavid ulduzunun menasina dair enenevi ve XX esrde teklif edilmis nisbeten muasir yanasmalar movcuddur Ikili baslangicQeksorqramma kisi enli ciyinleri olan ve tepe noqtesi asagi istiqametlenmis ucbucaq ve qadindan tepe noqtesi yuxari istiqametlenmis ucbucaq ibaret olan ikili baglangic kimi izah edilir Maqen David hemcinin semavi makrokosma ve dunyevi mikrokosma baslangiclarin simvolu kimi serh edilir DordQedimde hesab edilirdi ki david ulduzu tebietin dord esas unsurunu xarakterize edir Tepe noqtesi yuxari istiqametlenmis ucbucaq alovu ve havani tepe noqtesi asagi istiqametlenmis ucbucaq ise suyu ve torpagin tesvir edir Diger bir versiyaya gore yuxaridaki ucbucagin kuncleri alovu suyu ve havani asagidaki ucbucagin kuncleri ise rehmliliyi sulhu ve minnetdarligi gosterir Basga bir versiyaya gore David ulduzu yer kuresinin ihali idare edilmesini simvollasdirir yer sema ve ufuqun dord ceheti Dunya qurulusuRavvin Eliyaqu Essanin verdiyi serhe gore bu simvol yerin 6 gunde yaradilmasi ve ile elaqedardir Iki ucbucaq iki istiqameti gosterir Tepe noqtesi yuxari istiqametlenmis ucbucaq Allahi ve onun tek oldugunu gosterir Hemin ucbucagin yerde qalan iki tepe noqtesi ise xeyir ve serin yaranmasi prosesini gosterir Essasin fikrince ikinci ucbucaq insanin movcuqlugunun mahiyyetini sag ve sol ideyalarin birlesdirilmesini xarakterize edir YeddiKabbalaya esasen Maqen David yeddi asagi sfirotu tesvir edir Ucbucagin 6 tepe noqtesi en yuxaridan baslamaqla ve merkezi hissesi asagidaki sfirotlari simvolize edir Tiferet Hesed Nesah Malhut Hod Qruva merkezde ise Yesod Menbe https az wikipedia org w index php title David ulduzu amp oldid 5588466, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.