Dambur — tənburun Balakən, Qax və Zaqatala bölgəsində yerli əhalinin ləhcəsində deyilişidir.
Yerli musiqi aləti kimi nəinki Azərbaycanın şimal-qərb bölgəsi, həm də Şimali Qafqaz xalqlarının bir çoxu damburdan istifadə edir. Tənburun bir növü olan damburun Azərbaycan ərazisində çox dərin tarixi kökü vardır. Damburun əsas hissələri bunlardı: Çalovabənzər gövdə (çanaq), azca geriyə əyilmiş kəllə (tac), Qolla kəlləni birləşdirən kəmik xərək (körpücük), ağacdan hazırlanmış və gövdə üzərində yerləşdirilmiş kiçik xərək, kiçik ölçülü qol (buna sapağ da deyilir), qolun üzərində 5-7 ədəd ağacdan pərçim edilmiş pərdə (bənd). Qədim zamanlarda telləri iri mal-qaranın damarlarından hazırlanırdı. Lakin, sonralar tellər üçün, ipəkdən, metal tellərdən və hətta müasir dövrdə sintetik materiallardan da istifadə olunur. Alətin 2-3, bəzən də 5 teli olur. Damburun tellərinin bir ucu aşıxlara düyünlənir, digər ucu isə xərəklərin üzərindən keçmək şərti ilə gövdənin aşağı hissəsində yerləşdirilən qarmağa düyünlənir. Alət aşıxlar vasitəsilə tənzimlənir. Gövdənin üzlüyü üzərində damburun özünəməxsus akustik səslnməsi və estetik baxımdan gözəl görünməsi üçün, bəzəkli rezonator oyuqları açılır. Bəzən gövdənin yan tərəfində də bu cür oyuqlar olur. Gövdə ağ tut ("Calğa") ağacının, yaxud da cökə ağacının kötüyündən, "qol" - qoz ağacından, "kəllə" - heyva ağacından, "aşıxlar" isə qoz, şabalıd və ya armud ağacından hazırlanır. Gövdənin aşağı tərəfində bəzən diş kimi çıxıntılı olur. Gövdənin üzlüyü bir qayda olaraq şam ağacından nazik formada düzəldilir və gövdənin açıq hissəsinə yapışdırılır.
Dambur ifaçılığında sağ əlin barmaq işlətmə texnikasının böyük rolu var.
Balakən, Zaqatala və Qax bölgəsinin tanınmış ifaçıları kimi, Haylaçı Sənəm Hacı qızı Məmmədova (1887-1978), Ata Yetərov, Kamal Atayev, Osman Kamlayev və başqalarının göstərmək olar. Müasir dövrdə Dardoqqazlı Mamed Məmmədov,İbadulla Qarayev, Damburçu Mehdi, Murad Avşalan, Ata Bilal, Krişkom Mustalı, Musalı Hacı, Yetim (Hacıyev) Ərəbiddin, Əfqan Rəhmanov və başqaları damburun tanınmış ifaçıları olmaqla yanaşı, bu alətin təbliğı və gələcək nəslə yadigar kimi ötürülməsində xidmətləri danılmazdır.
Abbasqulu Nəcəfzadə. Tənbur ailəsinin bir üzvü - balakən damburu. konservatoriya.az (az.)
Musiqi ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Oktyabr 22, 2021
dambur, tənburun, balakən, zaqatala, bölgəsində, yerli, əhalinin, ləhcəsində, deyilişidir, yerli, musiqi, aləti, kimi, nəinki, azərbaycanın, şimal, qərb, bölgəsi, həm, şimali, qafqaz, xalqlarının, çoxu, damburdan, istifadə, edir, tənburun, növü, olan, damburun. Dambur tenburun Balaken Qax ve Zaqatala bolgesinde yerli ehalinin lehcesinde deyilisidir 1 Yerli musiqi aleti kimi neinki Azerbaycanin simal qerb bolgesi hem de Simali Qafqaz xalqlarinin bir coxu damburdan istifade edir Tenburun bir novu olan damburun Azerbaycan erazisinde cox derin tarixi koku vardir Damburun esas hisseleri bunlardi Calovabenzer govde canaq azca geriye eyilmis kelle tac Qolla kelleni birlesdiren kemik xerek korpucuk agacdan hazirlanmis ve govde uzerinde yerlesdirilmis kicik xerek kicik olculu qol buna sapag da deyilir qolun uzerinde 5 7 eded agacdan percim edilmis perde bend Qedim zamanlarda telleri iri mal qaranin damarlarindan hazirlanirdi Lakin sonralar teller ucun ipekden metal tellerden ve hetta muasir dovrde sintetik materiallardan da istifade olunur Aletin 2 3 bezen de 5 teli olur Damburun tellerinin bir ucu asixlara duyunlenir diger ucu ise xereklerin uzerinden kecmek serti ile govdenin asagi hissesinde yerlesdirilen qarmaga duyunlenir Alet asixlar vasitesile tenzimlenir Govdenin uzluyu uzerinde damburun ozunemexsus akustik seslnmesi ve estetik baximdan gozel gorunmesi ucun bezekli rezonator oyuqlari acilir Bezen govdenin yan terefinde de bu cur oyuqlar olur Govde ag tut Calga agacinin yaxud da coke agacinin kotuyunden qol qoz agacindan kelle heyva agacindan asixlar ise qoz sabalid ve ya armud agacindan hazirlanir Govdenin asagi terefinde bezen dis kimi cixintili olur Govdenin uzluyu bir qayda olaraq sam agacindan nazik formada duzeldilir ve govdenin aciq hissesine yapisdirilir Dambur ifaciliginda sag elin barmaq isletme texnikasinin boyuk rolu var Balaken Zaqatala ve Qax bolgesinin taninmis ifacilari kimi Haylaci Senem Haci qizi Memmedova 1887 1978 Ata Yeterov Kamal Atayev Osman Kamlayev ve basqalarinin gostermek olar Muasir dovrde Dardoqqazli Mamed Memmedov Ibadulla Qarayev Damburcu Mehdi Murad Avsalan Ata Bilal Kriskom Mustali Musali Haci Yetim Haciyev Erebiddin Efqan Rehmanov ve basqalari damburun taninmis ifacilari olmaqla yanasi bu aletin tebligi ve gelecek nesle yadigar kimi oturulmesinde xidmetleri danilmazdir Hemcinin bax RedakteTenburIstinadlar Redakte Abbasqulu Necefzade Tenbur ailesinin bir uzvu balaken damburu konservatoriya az az Musiqi ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Dambur amp oldid 4994036, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
