Caya (ind.Puncak Jaya) — Yeni Qvineya adasının qərbində, Maoke massivində dağ zirvəsi. İndoneziyaya aid olan bu zirvə ölkənin Papua vilayətində yerləşir. Caya - Okeaniyanın ən yüksək zirvəsi, eləcədə dünyda adada yerləşən ən hündür dağdır. Bəzi mənbələr dağın 5029 və ya 5030 metr hündürlyə malik olduğunu göstərir. Avropalılar ilk dəfə zirvəni 1623-cü ildə gürmüş. Holladiyalı tədqiqatçı Yan Karstens uzaqdan, açıq havada başı qarlı dağ görmüşdür. Məhs bu onun təəcüblənməsinə səbəb olmuş: düz ekvatorun mərkəzində buzlaq
Dağ ilk öncə Yan Karstensin şərəfinə adlandırılmış, sonra 1965-ci ildə İndoneziya prezidentinin şərəfinə Sukarno adlandırmışlar. 1969-cu ildən dağ Caya adlandırldı İndoneziya dilində Caya qələbə deməkdir. Dağ zirvəsinin ilk fəthi 1962-ci ildə baş vermiş. Zirvəyə ilk dəfə olaraq dörd avstriya alpinisti qalxmış. Dəstəyə Henri Xarrer rəhbərlik edirdi(alm.Heinrich Harrer).
Dağın yaxınlığında dünyanın ən böyük karyeri- Qrasberq yerləşir. Karyerdə qızıl, gümüş və mis çıxarılır.
Geologiyası
Caya dağı miosenin sonunda, Melaneziya dağəmələ gəlməsində formalaşmış. Avstraliya və Sakit okean piltələrinin toqquşma zonası məhs bu bölgədən keçir.
Buzlaqları
Caya dağının zirvəsi daima buzlaqdan azaddır. Ancaq yamaclarda bir neçə buzlaq mövcuddur: Karstens buzlağı, Qərbi Nortull Firn, Şərqi Firn və son zamanlarda ərimiş Meren buzlağı. Meren buzlağı Meren vadisində yerləşirdi. Ərazidə temperatur 0,5 °C olduğundan buzlağın ölçüləri zamanla dəyişə bilir. Esablamalara görə 1850-ci illərdə buzlağın sahəsi nisbətən kişilmiş və bu 1972-ci ilə qədər davam etmişdir.
Punkake Trikore buzlağı 1939-1962-ci illər dövründə tamamilə əriyib yox olmuş, Punsak-Caya buzlağı isə 1970-ci ildə sputnikdən çəkilmiş şəkillərə əsasən tədricən əriyir. Meren buzlağı isə hardasa 1994-2000-ci illər arasında ərimiş. Əraziyə təşkil olunmuş xüsusi ekspedisiya nəticəsində müəyyən edilmişdir ki, buzlaqlar orta hesabla ildə 7 metr sürrətlə əriyirlər.
Turizm
Dağa səfərlər üçün xüsusi icazə tələb edir. 1995-2005-ci illər arasında Caya dağına turistlərin və alpinistlərin səfərinə icazər verilmir. 2006-cı ildə bu qadağa götürldü və müxtəlif turist agentlər dağa fərqli marşurutdan səfərlər təşkil edir.
Caya zirvəsi dünyada çətin fəth edilən zirvələrdən biri hesab olunur. Baxmayaraq ki, hündürlüyü azdır ancaq dağa çıxmaq üçün xüsusi texniki hazırlıq tələb edir.
Поспелов Е. М. Географические названия мира: Топонимический словарь: Ок. 5000 единиц / Е. М. Поспелов; Отв. ред. P.A. Агеева. — 2-е изд., стереотип. — М.: Русские словари: ООО «Издательство Астрель»: ООО «Издательство ACT», 2002. — 512 с. ISBN 5-17-001389-2
caya, dağı, caya, puncak, jaya, yeni, qvineya, adasının, qərbində, maoke, massivində, dağ, zirvəsi, indoneziyaya, olan, zirvə, ölkənin, papua, vilayətində, yerləşir, caya, okeaniyanın, yüksək, zirvəsi, eləcədə, dünyda, adada, yerləşən, hündür, dağdır, bəzi, mə. Caya 2 ind Puncak Jaya Yeni Qvineya adasinin qerbinde Maoke massivinde dag zirvesi Indoneziyaya aid olan bu zirve olkenin Papua vilayetinde yerlesir Caya Okeaniyanin en yuksek zirvesi elecede dunyda adada yerlesen en hundur dagdir Bezi menbeler dagin 5029 ve ya 5030 metr hundurlye malik oldugunu gosterir Avropalilar ilk defe zirveni 1623 cu ilde gurmus Holladiyali tedqiqatci Yan Karstens uzaqdan aciq havada basi qarli dag gormusdur Mehs bu onun teecublenmesine sebeb olmus duz ekvatorun merkezinde buzlaq 3 Cayaind Puncak JayaUmumi melumatlarMutleq hundurluyu 4884 1 Ilk fethi 1962Yerlesmesi4 05 c e 137 11 s u Olke Indoneziya IndoneziyaCaya Vikianbarda elaqeli mediafayllarDag ilk once Yan Karstensin serefine adlandirilmis sonra 1965 ci ilde Indoneziya prezidentinin serefine Sukarno adlandirmislar 2 4 1969 cu ilden dag Caya adlandirldi 2 Indoneziya dilinde Caya qelebe demekdir Dag zirvesinin ilk fethi 1962 ci ilde bas vermis Zirveye ilk defe olaraq dord avstriya alpinisti qalxmis Desteye Henri Xarrer rehberlik edirdi alm Heinrich Harrer Dagin yaxinliginda dunyanin en boyuk karyeri Qrasberq yerlesir Karyerde qizil gumus ve mis cixarilir Mundericat 1 Geologiyasi 2 Buzlaqlari 3 Turizm 4 Hemcinin bax 5 Istinadlar 6 Xarici kecidlerGeologiyasi RedakteCaya dagi miosenin sonunda Melaneziya dagemele gelmesinde formalasmis Avstraliya ve Sakit okean piltelerinin toqqusma zonasi mehs bu bolgeden kecir Buzlaqlari RedakteCaya daginin zirvesi daima buzlaqdan azaddir Ancaq yamaclarda bir nece buzlaq movcuddur Karstens buzlagi Qerbi Nortull Firn Serqi Firn ve son zamanlarda erimis Meren buzlagi Meren buzlagi Meren vadisinde yerlesirdi Erazide temperatur 0 5 C oldugundan buzlagin olculeri zamanla deyise bilir Esablamalara gore 1850 ci illerde buzlagin sahesi nisbeten kisilmis ve bu 1972 ci ile qeder davam etmisdir Punkake Trikore buzlagi 1939 1962 ci iller dovrunde tamamile eriyib yox olmus Punsak Caya buzlagi ise 1970 ci ilde sputnikden cekilmis sekillere esasen tedricen eriyir Meren buzlagi ise hardasa 1994 2000 ci iller arasinda erimis Eraziye teskil olunmus xususi ekspedisiya neticesinde mueyyen edilmisdir ki buzlaqlar orta hesabla ilde 7 metr surretle eriyirler Turizm RedakteDaga seferler ucun xususi icaze teleb edir 1995 2005 ci iller arasinda Caya dagina turistlerin ve alpinistlerin seferine icazer verilmir 2006 ci ilde bu qadaga goturldu ve muxtelif turist agentler daga ferqli marsurutdan seferler teskil edir Caya zirvesi dunyada cetin feth edilen zirvelerden biri hesab olunur Baxmayaraq ki hundurluyu azdir ancaq daga cixmaq ucun xususi texniki hazirliq teleb edir Hemcinin bax RedakteYeni QvineyaIstinadlar Redakte Peakbagger com 1 2 3 Geograficheskij enciklopedicheskij slovar s 150 Indoneziya Pospelov E M Geograficheskie nazvaniya mira Toponimicheskij slovar Ok 5000 edinic E M Pospelov Otv red P A Ageeva 2 e izd stereotip M Russkie slovari OOO Izdatelstvo Astrel OOO Izdatelstvo ACT 2002 512 s ISBN 5 17 001389 2Xarici kecidler RedaktePeakware com Arxivlesdirilib 2016 03 05 at the Wayback Machine Summitpost orgMenbe https az wikipedia org w index php title Caya dagi amp oldid 5724400, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
.jpg.html){kind=link}
