Gözəl katalpa (lat. Catalpa speciosa) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin biqnoniyakimilər fəsiləsinin katalpa cinsinə aid bitki növü.
Gözəl katalpa | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | ||||||||||
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Triba: Cins: Növ: Gözəl katalpa | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
|
Təbii yayılması
Təbii şəraitdə Qərbi Çinin subtropik və isti iqlimli ərazilərindəki meşələrdə, Şimali Amerikanın şərqində bitir.
Botaniki təsviri
Sıx, geniş, piramidal çətirə malik, hündürlüyü 30 m-ə çatan, qamətli ağacdır. Gövdəsinin üzəri boz, qalın təbəqəli qabıqla örtülmüşdür. Yarpaqlarının uzunluğu 30 sm, eni 15 sm, iri, üst səthi hamar, parlaq-yaşıl, alt səthi seyrək tüklü olub, uzun saplaqlarda yerləşir.Çiçəkləri süpürgə çiçək qrupuna yığılmışdır, diametri 7 sm, uzunluğu 15-20 sm olub, iri, gözəl, açıq-sarı, ağımtıl-çəhrayı rəngli, kənarları dalğalıdır. Meyvəsi silindrik, uzunsov, təpəsinə doğru getdikcə daralan, dərivari, bərk, tünd-qonur rəngli, açılan qutucuqdur və 2 taylıdır. Toxumu hamar, qanadlı, uzunsov-xətvari, hər iki ucunda saçaqlı, açıq-qonur, bərk, xırda, uzunluğu 24-31 mm, eni 6-8 mm, qalınlığı 0,3 mm-dir. Meyvələri sentyabr-oktyabr aylarında yetişir. Toxumla, qələmlə, kök pöhrələri ilə çoxaldılır.
Ekologiyası
İşıq və rütubətsevən, şaxtayadavamlı bitkidir, quraqlıqdan əziyyət çəkir. Küləkdən qorunan yerdə əkildikdə bitki şaxtadan az zədələnir, çayların və göllərin sahillərində, çox nəmişli, zəngin torpaqlarda bitir.
Azərbaycanda yayılması
Böyük və Kiçik Qafqazda rast gəlinir.
İstifadəsi
Dekorativ keyfiyyətlərinə — iri, gözəl yarpaqlarına, ətirli çiçəklərinə, meyvələrinə və şəhər şəraitinə davamlılığına görə yaşıllaşdırmada tək və qrup əkinlərində, alleyalarda geniş istifadə edilir.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Gozel katalpa lat Catalpa speciosa bitkiler aleminin dalamazcicekliler destesinin biqnoniyakimiler fesilesinin katalpa cinsine aid bitki novu Gozel katalpaElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad AsteridsKlad Deste DalamazciceklilerFesile BiqnoniyakimilerTriba Cins KatalpaNov Gozel katalpaBeynelxalq elmi adiCatalpa speciosa Teas 1875Sekil axtarisiITIS 34315NCBI 155717EOL 580333Tebii yayilmasiTebii seraitde Qerbi Cinin subtropik ve isti iqlimli erazilerindeki meselerde Simali Amerikanin serqinde bitir Botaniki tesviriSix genis piramidal cetire malik hundurluyu 30 m e catan qametli agacdir Govdesinin uzeri boz qalin tebeqeli qabiqla ortulmusdur Yarpaqlarinin uzunlugu 30 sm eni 15 sm iri ust sethi hamar parlaq yasil alt sethi seyrek tuklu olub uzun saplaqlarda yerlesir Cicekleri supurge cicek qrupuna yigilmisdir diametri 7 sm uzunlugu 15 20 sm olub iri gozel aciq sari agimtil cehrayi rengli kenarlari dalgalidir Meyvesi silindrik uzunsov tepesine dogru getdikce daralan derivari berk tund qonur rengli acilan qutucuqdur ve 2 taylidir Toxumu hamar qanadli uzunsov xetvari her iki ucunda sacaqli aciq qonur berk xirda uzunlugu 24 31 mm eni 6 8 mm qalinligi 0 3 mm dir Meyveleri sentyabr oktyabr aylarinda yetisir Toxumla qelemle kok pohreleri ile coxaldilir EkologiyasiIsiq ve rutubetseven saxtayadavamli bitkidir quraqliqdan eziyyet cekir Kulekden qorunan yerde ekildikde bitki saxtadan az zedelenir caylarin ve gollerin sahillerinde cox nemisli zengin torpaqlarda bitir Azerbaycanda yayilmasiBoyuk ve Kicik Qafqazda rast gelinir IstifadesiDekorativ keyfiyyetlerine iri gozel yarpaqlarina etirli ciceklerine meyvelerine ve seher seraitine davamliligina gore yasillasdirmada tek ve qrup ekinlerinde alleyalarda genis istifade edilir IstinadlarHemcinin bax