Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ağacşəkilli xostək (lat. Caragana arborescens) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin xostək cinsinə aid bitki növü.
| Ağacşəkilli xostək | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Ağacşəkilli xostək | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Təbii yayılması
Yabanı halda Şimali və Qərbi Monqolustanda bitir. Buna bəzən sarı akasiya da deyilir.
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 3 m olan ağac və ya kol bitkisidir. Gövdəsi hamar, yaşılımtıl, qabığı boz rənglidir. Cavan budaqları yaşılımtıl, tilli, boz, uzunsov zolaqlıdır. Yarpaqları cütlələkvari olub, 1 sm uzunluqda 4-8 cüt yarpaqcıqlardan ibarətdir. Yarpaqcıqları 10–35 mm uzunluqda, 5–13 mm enində, uzunsov-ellipsvari və ya tərs-yumurtavari olub, üstdən açıq yaşıldır. Cavan vaxtı yarpaqcıqlar və budaqlar ipək tüklü olub, sonradan çılpaqlaşır. Yarpaqaltıqları şişkin və ucu bizvaridir. Çiçəkləri tək-tək və ya cüt-cüt yerləşir. Çiçəktacı sarı, 5 ləçəkli, 16–20 mm uzunluğunda, kəpənək-varidir. Yumurtalığı çılpaq və ya tükcüklüdür. Çiçəkyanlığı qıf formasındadır. Kasacığı zəngvari, tükcüklü, enli, qısa dilimlidir. Paxla meyvəsi xətvari-silindrik olmaqla, 3-6 sm uzunluğunda, 3–5 mm enindədir. Hər paxlada 5-8 ədəd qonur rəngli toxum yerləşir. 3-5 yaşından başlayaraq toxum verir və toxumları 4-5 il cücərmə qabiliyyətini saxlayır. 1000 ədəd toxumun çəkisi 25-44 qramdır. May-iyun aylarında çiçəkləyir, meyvəsi iyun və iyul aylarında yetişir. Paxlaları yetişənə yaxın yığılır və kölgəli yerdə qurudularaq toxumları təmizlənir. Toxumları yığıldıqdan sonra payızda, yaxud bir ay stratifikasiya edildikdən sonra yazda səpilir. Toxumla asan çoxalır, həmçinin kökündən pöhrə verir.
Ekologiyası
Bitmə şəraitinə az tələbkar, tezböyüyən, quraqlığadavamlı, işıqsevən bitkidir.
Azərbaycanda yayılması
Böyük Qafqazda, Abşeronda, Kür-Araz ovalığında təsadüf edilir.
İstifadəsi
Təsərrüfat üçün qiymətli olub, yarpaqlarından göy rəng alınır və tərkibində 285-400 mq C vitamini vardır. Ballı bitkidir, çiçəyi 1-4 mq nektar verir. Bunun tərkibində 18%-ə qədər şəkər vardır. 1 hektar sahədən 350 kq-a qədər bal almaq mümkündür.
Sinonimləri
Homotipik sinonimləri
- Aspalathus caragana (L.) Kuntze
- Caragana caragana (L.) H.Karst.
- Robinia caragana L.
Heterotipik sinonimləri
- Aspalathus redowskii (DC.) Kuntze
- Caragana altagana J.St.-Hil.
- Caragana altagana (Pall.) Poir.
- Caragana arborescens lusus acuta Kom.
- Caragana arborescens lusus angustifolia Kom.
- Caragana arborescens var. dubia Kom.
- Caragana arborescens var. fruticosa (Pall.) Kom.
- Caragana arborescens f. lorbergii Koehne
- Caragana arborescens var. marjanovii Kom.
- Caragana arborescens var. nana H.Jaeger
- Caragana arborescens f. nana (H.Jaeger) Rehder
- Caragana arborescens lusus obovata Kom.
- Caragana arborescens var. pendula (Carrière) Hartwig & Rümpler
- Caragana arborescens f. pendula (Carrière) Zabel
- Caragana arborescens var. redowskii (DC.) Schübeler
- Caragana caragana lusus pendula (Carrière) Asch. & Graebn.
- Caragana fruticosa (Pall.) Besser
- Caragana fruticosa var. multiflora H.Xie & Y.T.Zhao
- Caragana inermis Moench
- Caragana mongolioa K.Koch
- Caragana pendula Carrière
- Caragana redowskii DC.
- Caragana sibirica Medik.
- Caragana sophorifolia K.Koch
- Robinia altagana Pall.
- Robinia altagana var. fruticosa Pall.
- Robinia caragana var. altagana (Pall.) Sims
- Robinia caragana var. arborea Sims
- Robinia mongolica Sw. ex Besser
- Robinia speciosa Sw. ex Besser
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Agacsekilli xostek lat Caragana arborescens bitkiler aleminin paxlacicekliler destesinin paxlakimiler fesilesinin xostek cinsine aid bitki novu Agacsekilli xostekElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad Ali bitkilerKlad Coxsporlu bitkilerKlad Borulu bitkilerKlad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad EvdikotlarKlad Bazal evdikotlarKlad SuperrozidlerKlad RozidlerKlad FabidlerDeste PaxlaciceklilerFesile PaxlakimilerYarimfesile Triba Cins XostekNov Agacsekilli xostekBeynelxalq elmi adiCaragana arborescens Lam 1785Sekil axtarisiITIS 26529NCBI 20484EOL 703831Tebii yayilmasiYabani halda Simali ve Qerbi Monqolustanda bitir Buna bezen sari akasiya da deyilir Botaniki tesviriHundurluyu 3 m olan agac ve ya kol bitkisidir Govdesi hamar yasilimtil qabigi boz renglidir Cavan budaqlari yasilimtil tilli boz uzunsov zolaqlidir Yarpaqlari cutlelekvari olub 1 sm uzunluqda 4 8 cut yarpaqciqlardan ibaretdir Yarpaqciqlari 10 35 mm uzunluqda 5 13 mm eninde uzunsov ellipsvari ve ya ters yumurtavari olub ustden aciq yasildir Cavan vaxti yarpaqciqlar ve budaqlar ipek tuklu olub sonradan cilpaqlasir Yarpaqaltiqlari siskin ve ucu bizvaridir Cicekleri tek tek ve ya cut cut yerlesir Cicektaci sari 5 lecekli 16 20 mm uzunlugunda kepenek varidir Yumurtaligi cilpaq ve ya tukcukludur Cicekyanligi qif formasindadir Kasacigi zengvari tukcuklu enli qisa dilimlidir Paxla meyvesi xetvari silindrik olmaqla 3 6 sm uzunlugunda 3 5 mm enindedir Her paxlada 5 8 eded qonur rengli toxum yerlesir 3 5 yasindan baslayaraq toxum verir ve toxumlari 4 5 il cucerme qabiliyyetini saxlayir 1000 eded toxumun cekisi 25 44 qramdir May iyun aylarinda cicekleyir meyvesi iyun ve iyul aylarinda yetisir Paxlalari yetisene yaxin yigilir ve kolgeli yerde qurudularaq toxumlari temizlenir Toxumlari yigildiqdan sonra payizda yaxud bir ay stratifikasiya edildikden sonra yazda sepilir Toxumla asan coxalir hemcinin kokunden pohre verir EkologiyasiBitme seraitine az telebkar tezboyuyen quraqligadavamli isiqseven bitkidir Azerbaycanda yayilmasiBoyuk Qafqazda Abseronda Kur Araz ovaliginda tesaduf edilir IstifadesiTeserrufat ucun qiymetli olub yarpaqlarindan goy reng alinir ve terkibinde 285 400 mq C vitamini vardir Balli bitkidir ciceyi 1 4 mq nektar verir Bunun terkibinde 18 e qeder seker vardir 1 hektar saheden 350 kq a qeder bal almaq mumkundur SinonimleriHomotipik sinonimleri Aspalathus caragana L Kuntze Caragana caragana L H Karst Robinia caragana L Heterotipik sinonimleri Aspalathus redowskii DC Kuntze Caragana altagana J St Hil Caragana altagana Pall Poir Caragana arborescens lusus acuta Kom Caragana arborescens lusus angustifolia Kom Caragana arborescens var dubia Kom Caragana arborescens var fruticosa Pall Kom Caragana arborescens f lorbergii Koehne Caragana arborescens var marjanovii Kom Caragana arborescens var nana H Jaeger Caragana arborescens f nana H Jaeger Rehder Caragana arborescens lusus obovata Kom Caragana arborescens var pendula Carriere Hartwig amp Rumpler Caragana arborescens f pendula Carriere Zabel Caragana arborescens var redowskii DC Schubeler Caragana caragana lusus pendula Carriere Asch amp Graebn Caragana fruticosa Pall Besser Caragana fruticosa var multiflora H Xie amp Y T Zhao Caragana inermis Moench Caragana mongolioa K Koch Caragana pendula Carriere Caragana redowskii DC Caragana sibirica Medik Caragana sophorifolia K Koch Robinia altagana Pall Robinia altagana var fruticosa Pall Robinia caragana var altagana Pall Sims Robinia caragana var arborea Sims Robinia mongolica Sw ex Besser Robinia speciosa Sw ex BesserIstinadlarHemcinin bax