fbpx
Wikipedia

Çin çayı


Çin çayı (lat. Camellia sinensis) —

?Çin çayı
Camellia sinensis
Elmi təsnifat
Aləmi:Bitkilər
Şöbə:Örtülütoxumlular
Sinif:İkiləpəlilər
Sıra:Erikaçiçəklilər
Fəsilə:Çaykimilər
Cins:Kameliya
Növ: Çin çayı
Elmi adı
Camellia sinensis

Vikinövlərdə
sistematika

Şəkil
axtarışı
IPNI  ???
TPL 

Təbii yayılması

Vətəni yabanı halda rast gəlinən Hindistan və Hind-Çinin dağlarıdır. Bizim eradan çox əsrlər əvvəl Çində becərilməyə başlanmışdır.

Botaniki təsviri

Hündürlüyü 10 m - dək olan, çoxbudaqlı, kiçik, həmişəyaşıl, ağac və ya iri koldur. Yarpaqları növbəli, oval və ya uzunsov - ellipsvari, uzunluğu 6 - 8 (30- dək) sm və eni 4 sm - dək, üstü tünd yaşıl yarpaq ayasının kənarı dişli və qısa saplaqlıdır. Çiçəkləri ətirli, yarpaqların qoltuqlarında çiçək saplağında tək və ya dəstələrlə 2-5 ədəd yerləşir. Hər çiçəkdə meyvələrdə qalan 5-7 kasayarpaqları vardır; çiçək tacı 5-9 ağ ləçəkli, sarımtıl - çəhrayı çalarlı, diametri 2 - 5 sm, çoxsaylı erkəkcikləri xırda, sarı tozluqlu, dişiciyi yuxarı, yumurtalıqlı və 3 (bəzən 5) sapvari sütuncuqludur. Meyvələri hamar, 3 yuvalı, laylarla açılan, 3 iri, şarşəkilli, boz qonur, hamar toxumları olan, oduncaqlı qutucuqlardır. 2-3 yarpaqlı cavan zoğları yığılır; 4-cü yarpaq qoltuq tumurcuğu ilə budaqda qalır və tumurcuqdan yeni zoğ inkişaf edir.

Ekologiyası

Tropik və subtropik iqlimi olan regionlarda becərilir.

Azərbaycanda yayılması

Talışda mədəni şəraitdə geniş becərilir.

İstifadəsi

Yarpaqlarında 1,5-3,5% mərkəzi əsəb sisteminə və ürək fəaliyyətinə təsir edən, qan təzyiqini artıran, tənəffüsü sürətləndirən, beyin damarlarını genişləndirən kofein, ürəyə müsbət təsir göstərən teofillinin izləri, 20-24% aşılayıcı maddələr, flavonoidlər, efir yağının izləri, C, B1, B2 vitaminləri, nikotin və pantoten turşuları, mikroelementlər vardır.

İstinadlar

  1. Tofiq Məmmədov, “Azərbaycan dendroflorasi” V cild, Baki, “Elm”, 2019, 370 səh.

çin, çayı, camellia, sinensis, camellia, sinensiselmi, təsnifataləmi, bitkilərşöbə, örtülütoxumlularsinif, ikiləpəlilərsıra, erikaçiçəklilərfəsilə, çaykimilərcins, kameliyanöv, elmi, adıcamellia, sinensisvikinövlərdəsistematikaşəkilaxtarışıipni, mündəricat, tə. Cin cayi lat Camellia sinensis Cin cayiCamellia sinensisElmi tesnifatAlemi BitkilerSobe OrtulutoxumlularSinif IkilepelilerSira ErikaciceklilerFesile CaykimilerCins KameliyaNov Cin cayiElmi adiCamellia sinensisVikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiIPNI TPL Mundericat 1 Tebii yayilmasi 2 Botaniki tesviri 3 Ekologiyasi 4 Azerbaycanda yayilmasi 5 Istifadesi 6 IstinadlarTebii yayilmasi RedakteVeteni yabani halda rast gelinen Hindistan ve Hind Cinin daglaridir Bizim eradan cox esrler evvel Cinde becerilmeye baslanmisdir Botaniki tesviri RedakteHundurluyu 10 m dek olan coxbudaqli kicik hemiseyasil agac ve ya iri koldur Yarpaqlari novbeli oval ve ya uzunsov ellipsvari uzunlugu 6 8 30 dek sm ve eni 4 sm dek ustu tund yasil yarpaq ayasinin kenari disli ve qisa saplaqlidir Cicekleri etirli yarpaqlarin qoltuqlarinda cicek saplaginda tek ve ya destelerle 2 5 eded yerlesir Her cicekde meyvelerde qalan 5 7 kasayarpaqlari vardir cicek taci 5 9 ag lecekli sarimtil cehrayi calarli diametri 2 5 sm coxsayli erkekcikleri xirda sari tozluqlu disiciyi yuxari yumurtaliqli ve 3 bezen 5 sapvari sutuncuqludur Meyveleri hamar 3 yuvali laylarla acilan 3 iri sarsekilli boz qonur hamar toxumlari olan oduncaqli qutucuqlardir 2 3 yarpaqli cavan zoglari yigilir 4 cu yarpaq qoltuq tumurcugu ile budaqda qalir ve tumurcuqdan yeni zog inkisaf edir Ekologiyasi RedakteTropik ve subtropik iqlimi olan regionlarda becerilir Azerbaycanda yayilmasi RedakteTalisda medeni seraitde genis becerilir Istifadesi RedakteYarpaqlarinda 1 5 3 5 merkezi eseb sistemine ve urek fealiyyetine tesir eden qan tezyiqini artiran teneffusu suretlendiren beyin damarlarini genislendiren kofein ureye musbet tesir gosteren teofillinin izleri 20 24 asilayici maddeler flavonoidler efir yaginin izleri C B1 B2 vitaminleri nikotin ve pantoten tursulari mikroelementler vardir 1 Istinadlar Redakte Tofiq Memmedov Azerbaycan dendroflorasi V cild Baki Elm 2019 370 seh Menbe https az wikipedia org w index php title Cin cayi amp oldid 5536250, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.