Hadisələr öncə Urmiya şəhərində başlasa da, hələ 1917-ci ildən ermənilərin yerli türklərə hücumları adi hal almışdı. Urmiyadakı ABŞ nümayəndəsi Şedin təşəbbüsü və zəmanət ilə tərk-silah edilmiş şəhər sakinləri ermənilərə müqavimət göstərə bilmədilər. Seyid Əhməd Kəsrəvinin yazdığına görə, toplardan da istifadə edən erməni-aysor dəstələri, bunun sayəsində şəhərdə xeyli insanın öldürülməsinə nail oldular. İran arxiv materiallarına əsasən, təkcə 1918-ci ilin, mart ayının 17-də, axır çərşənbə günü erməni-daşnak dəstələri və aysor dəstələri 500-dən çox evi yandırmış, 10 mindən çox insanı isə qətlə yetirmişdirlər. Xalq arasında "Urmi bəlası" kimi bilinən bu hadisələr xalq folklorunda hələ də yaşamaqdadır.
1918-ci ilin iyununu da Xoy şəhərinə daxil olan türk ordusu, oradan soyqırımın hələ də davam etdiyi Salmasa yönəldi. Bir necə günlük döyüşlərdən sonra erməni-aysor dəstələri darmadağın edildi.
Cənubi Azərbaycandakı məğlubiyyətin xəbərini eşidən Andronik qisas və Xoy şəhərini almaq üçün 8 minlik qoşunla Culfadan Xoya hücuma başladı. 1918-ci ilin, iyun ayının 24-də Xoy şəhəri erməni qüvvələri tərəfindən mühasirəyə alındı. Şəhərdə qalmış azsaylı Osmanlı qüvvələri və şəhər sakinlərinin könüllü dəstələri müqaviməti təşkil etdilər. Salmasdan Osmanlı qoşununun yaxınlaşdığı xəbərini eşidən erməni qoşunları Cənubi Azərbaycan çıxmaq üçün geri çəkilməyə başaldılar. Geri çəkilərkən yolüstü bütün şəhər və kəndlər yandırıldı.
Urmiya gölündə olan, rus hərbi gəmisini ələ keçirən 180 nəfər erməni-aysor dəstəsi Şərəfxana limanına hücum etsə də, Osmanlı ordusu və yerli əhalidən təşkil edilmiş könüllülər tərəfindən məğlub edilərək, demək olar ki, hamısı qətlə yetirildi.
Nəticə
1917-1918-ci illəri əhatə edən bu hadisələr zamanı 190 minə yaxın Azərbaycan türkünün qətlə yetirildiyi təxmin edilir.
İstinadlar
Erməni millətçilərinin Cənubi Azərbaycanda törətdikləri vəhşiliklər
S. Onullahi, "Cənubi Azərbaycanda Türk-müsəlman əhalisinə qarşı soyqırımlar", Bakı, 2003.
N.Xudiyev, "Cənubi Azərbaycanda ermənilərin törətdiyi soyqırım", "Dirçəliş-XXI əsr jurnalı", Bakı, 2003.
Yanvar 28, 2022
cənubi, azərbaycanda, soyqırım, 1917, 1918, erməni, aysor, silahlı, birləşmələrinin, cənubi, azərbaycanda, türk, müsəlman, əhalisinə, qarşı, törətdiyi, soyqırım, mündəricat, hadisələrin, başlanması, erməni, aysor, dəstələrinin, məğlub, edilməsi, nəticə, istina. Cenubi Azerbaycanda soyqirim 1917 1918 ermeni ve aysor silahli birlesmelerinin Cenubi Azerbaycanda turk muselman ehalisine qarsi toretdiyi soyqirim 1 Mundericat 1 Hadiselerin baslanmasi 2 Ermeni aysor destelerinin meglub edilmesi 3 Netice 4 Istinadlar 5 MenbeHadiselerin baslanmasi RedakteErmenilerin teskilatciligi ile vaxtile ruslar terefinden Cenubi Azerbaycan erazisine yerlesdirilen Aysorlarda bu hadiselerde ermeniler terefden cixis etmisdirler Aysorlara yerli turkler Cilo deyirdiler Hadiseler once Urmiya seherinde baslasa da hele 1917 ci ilden ermenilerin yerli turklere hucumlari adi hal almisdi Urmiyadaki ABS numayendesi Sedin tesebbusu ve zemanet ile terk silah edilmis seher sakinleri ermenilere muqavimet gostere bilmediler Seyid Ehmed Kesrevinin yazdigina gore toplardan da istifade eden ermeni aysor desteleri bunun sayesinde seherde xeyli insanin oldurulmesine nail oldular Iran arxiv materiallarina esasen tekce 1918 ci ilin mart ayinin 17 de axir cersenbe gunu ermeni dasnak desteleri ve aysor desteleri 500 den cox evi yandirmis 10 minden cox insani ise qetle yetirmi 2 sdirler Xalq arasinda Urmi belasi kimi bilinen bu hadiseler xalq folklorunda hele de yasamaqdadir Ermeni aysor destelerinin meglub edilmesi RedakteBu hadiseler tekce Urmiyada bas vermemis Salmas Xoy Maku Dilmeqan seherlerinde de olmusdur 1918 ci ilin iyununda Kazim Qarabekir Pasa rehberliyindeki Osmanli ordusunun Cenubi Azerbaycana daxil olmasindan sonra bu hadiselerin qarsisi alinmisdir 1918 ci ilin iyununu da Xoy seherine daxil olan turk ordusu oradan soyqirimin hele de davam etdiyi Salmasa yoneldi Bir nece gunluk doyuslerden sonra ermeni aysor desteleri darmadagin edildi Cenubi Azerbaycandaki meglubiyyetin xeberini esiden Andronik qisas ve Xoy seherini almaq ucun 8 minlik qosunla Culfadan Xoya hucuma basladi 1918 ci ilin iyun ayinin 24 de Xoy seheri ermeni quvveleri terefinden muhasireye alindi Seherde qalmis azsayli Osmanli quvveleri ve seher sakinlerinin konullu desteleri muqavimeti teskil etdiler Salmasdan Osmanli qosununun yaxinlasdigi xeberini esiden ermeni qosunlari Cenubi Azerbaycan cixmaq ucun geri cekilmeye basaldilar Geri cekilerken yolustu butun seher ve kendler yandirildi Urmiya golunde olan rus herbi gemisini ele keciren 180 nefer ermeni aysor destesi Serefxana limanina hucum etse de Osmanli ordusu ve yerli ehaliden teskil edilmis konulluler terefinden meglub edilerek demek olar ki hamisi qetle yetirildi Netice Redakte1917 1918 ci illeri ehate eden bu hadiseler zamani 190 mine yaxin Azerbaycan turkunun qetle yetirildiyi texmin edilir Istinadlar Redakte Ermeni milletcilerinin Cenubi Azerbaycanda toretdikleri vehsilikler Cenubi Azerbaycanda ermeni xeyanetiMenbe RedakteM B Memmedzade Ermeniler ve Iran Baki 1993 M S Ordubadi Qanli Iller Baki 1991 B Resuloglu Azerbaycan yolunda Urmiyadan Samaxiya mart qirginlari S Onullahi Ermeni milletcileri ve Iran Baki 2002 S Onullahi Cenubi Azerbaycanda Turk muselman ehalisine qarsi soyqirimlar Baki 2003 N Xudiyev Cenubi Azerbaycanda ermenilerin toretdiyi soyqirim Dircelis XXI esr jurnali Baki 2003 Menbe https az wikipedia org w index php title Cenubi Azerbaycanda soyqirim amp oldid 4239504, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
