XV əsrin sonu XVI əsrin əvvəllərində yaşamış görkəmli sənətkarlardan biridir. Uzun müddət Türkiyədə yaşayan, Türk sultanlarına mədhlər yazan bu istedadlı şair bütün mənbələrin və müasir tədqiqatların göstərdiyi kimi, türk şairlərinə güclü təsir etmişdir. Nəvai və Camini Türkiyəyə gətirən orada yayan da Bəsiri olmuşdur. Dəri xəstəliyi olduğu üçün Alaca Bəsiri adı ilə məşhur idi. Səhi, Lətifi, Həsən Çələbi, Ali, Riyazi, Övliya Çələbi, Əhdi Bağdadi, Sami Şəmsəddin kimi müəlliflərin hamısı Bəsiridən hörmətlə bəhs etmişdir. Əlyazma divanı vardır. "Divan"ı Türkiyədə Əli Əmiri kitabxanasında saxlanılır. Müxtəlif bəyaz və cünglərdə də çoxlu şeirləri mövcuddur. Aşiqanə şeirləri sənətkarlıqla yazılmışdır. Dili sadə və anlaşıqlıdır. Bəsirinin aşiqanə qəzəlləri lirik qəhrəmanın güclü məhəbbət duyğularını əks etdirməklə onun azadfikirliliyini, mövhumata , quru dindarlığa laqeydliyini büruzə verir. "Əndəlib" rədifli qəzəlində lirik qəhrəman bülbüllə müqayisə olunur. Onun divanı, həyatı vəyaradıcılığı haqqında ilk məlumatı 1928-ci ildə İ.Hikmət vermişdir.
AMEA Məhəmməd Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutunun elmi işlər üzrə direktor müavini, filologiya üzrə elmləri doktoru Paşa Kərimov İstanbulun Süleymaniyyə Kitabxanası və Tehran Milli Kitabxanasından XV-XVI əsrlərdə yaşamış Azərbaycan şairi Məhəmməd Bəsirinin lirik şeirlər toplusu — divanının avtoqraf nüsxələrini əldə edib. 1534-cü ildə vəfat etmiş Bəsirinin 1466-cı ildə doğulduğu ehtimal edilir. Gənclik illərində Ağqoyunlu hökmdarlarının sarayında yaşamış şair 1487-ci ildə Xorasanın paytaxtı Herata səyahət edib. Hüseyn Bayqara, Əlişir Nəvai və Əbdülrəhman Caminin rəğbətini qazanan Bəsiri vətənə qayıtdıqdan sonra Türkiyəyə köçüb, orada da vəfat edib. Türkiyə müəlliflərinin təzkirələri onun yaradıcılığının yerli ədəbi mühitə təsir etdiyi barədə məlumat verirlər. İndiyədək Azərbaycanda şairin cəmi bir neçə şeiri məlum idi. Bəsiri divanının İstanbul nüsxəsinin əvvəlində onun farsca şeirləri, sonra isə 1 qəsidə və 46 qəzəli köçürülüb. Şairin divanının Tehran nüsxəsi də farsca şeirlərlə başlanır. Burada Azərbaycan türkcəsində 4 qəsidə və 74 qəzəl vardır. Şairin Ağqoyunlu və Osmanlı hökmdarlarına, yüksək vəzifəli şəxslərinə həsr etdiyi qəsidələri onun yaşadığı dövr haqqında daha ətraflı məlumat öyrənməyə yardım edir.
Ədəbiyyat
Ə.Səfərli, X.Yusifli "Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi", 2008, 696 səh
Paşa Kərimov İstanbulun Süleymaniyyə Kitabxanası və Tehran Milli Kitabxanasından XV-XVI əsrlərdə yaşamış Azərbaycan şairi Məhəmməd Bəsirinin lirik şeirlər toplusu — divanının avtoqraf nüsxələrini əldə edib
Avqust 03, 2021
bəsiri, 1535, azərbaycan, şairi, fəaliyyəti, şairxv, əsrin, sonu, əsrin, əvvəllərində, yaşamış, görkəmli, sənətkarlardan, biridir, uzun, müddət, türkiyədə, yaşayan, türk, sultanlarına, mədhlər, yazan, istedadlı, şair, bütün, mənbələrin, müasir, tədqiqatların, . Besiri 1535 Azerbaycan sairi 1 BesiriFealiyyeti sairXV esrin sonu XVI esrin evvellerinde yasamis gorkemli senetkarlardan biridir Uzun muddet Turkiyede yasayan Turk sultanlarina medhler yazan bu istedadli sair butun menbelerin ve muasir tedqiqatlarin gosterdiyi kimi turk sairlerine guclu tesir etmisdir Nevai ve Camini Turkiyeye getiren orada yayan da Besiri olmusdur Deri xesteliyi oldugu ucun Alaca Besiri adi ile meshur idi Sehi Letifi Hesen Celebi Ali Riyazi Ovliya Celebi Ehdi Bagdadi Sami Semseddin kimi muelliflerin hamisi Besiriden hormetle behs etmisdir Elyazma divani vardir Divan i Turkiyede Eli Emiri kitabxanasinda saxlanilir Muxtelif beyaz ve cunglerde de coxlu seirleri movcuddur Asiqane seirleri senetkarliqla yazilmisdir Dili sade ve anlasiqlidir Besirinin asiqane qezelleri lirik qehremanin guclu mehebbet duygularini eks etdirmekle onun azadfikirliliyini movhumata quru dindarliga laqeydliyini buruze verir Endelib redifli qezelinde lirik qehreman bulbulle muqayise olunur Onun divani heyati veyaradiciligi haqqinda ilk melumati 1928 ci ilde I Hikmet vermisdir AMEA Mehemmed Fuzuli adina Elyazmalar Institutunun elmi isler uzre direktor muavini filologiya uzre elmleri doktoru Pasa Kerimov Istanbulun Suleymaniyye Kitabxanasi ve Tehran Milli Kitabxanasindan XV XVI esrlerde yasamis Azerbaycan sairi Mehemmed Besirinin lirik seirler toplusu divaninin avtoqraf nusxelerini elde edib 1534 cu ilde vefat etmis Besirinin 1466 ci ilde doguldugu ehtimal edilir Genclik illerinde Agqoyunlu hokmdarlarinin sarayinda yasamis sair 1487 ci ilde Xorasanin paytaxti Herata seyahet edib Huseyn Bayqara Elisir Nevai ve Ebdulrehman Caminin regbetini qazanan Besiri vetene qayitdiqdan sonra Turkiyeye kocub orada da vefat edib Turkiye muelliflerinin tezkireleri onun yaradiciliginin yerli edebi muhite tesir etdiyi barede melumat verirler Indiyedek Azerbaycanda sairin cemi bir nece seiri melum idi Besiri divaninin Istanbul nusxesinin evvelinde onun farsca seirleri sonra ise 1 qeside ve 46 qezeli kocurulub Sairin divaninin Tehran nusxesi de farsca seirlerle baslanir Burada Azerbaycan turkcesinde 4 qeside ve 74 qezel vardir Sairin Agqoyunlu ve Osmanli hokmdarlarina yuksek vezifeli sexslerine hesr etdiyi qesideleri onun yasadigi dovr haqqinda daha etrafli melumat oyrenmeye yardim edir 2 Edebiyyat RedakteE Seferli X Yusifli Azerbaycan edebiyyati tarixi 2008 696 sehIstinadlar Redakte Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde 3 cu cild Babilistan Bezirxana 25 000 nus Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Elmi Merkezi 2011 seh 585 ISBN 978 9952 441 07 9 script parameter Pasa Kerimov Istanbulun Suleymaniyye Kitabxanasi ve Tehran Milli Kitabxanasindan XV XVI esrlerde yasamis Azerbaycan sairi Mehemmed Besirinin lirik seirler toplusu divaninin avtoqraf nusxelerini elde edibMenbe https az wikipedia org w index php title Besiri amp oldid 5265363, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
