Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Bərbər paradoksu — Rassel paradoksundan yaradılmış tapmacadır. Bertran Rassel tərəfindən yaradımışdır. Bu paradoksu ona tövsiyə edən adsız bir kişiyə ithaf etmişdir.
Paradoks
Sadəcə bir kişi bərbərin olduğu qəsəbə düşünün. Bu qəsəbədə hər kişi bunlardan birini etməklə daima taraşlı gəzməkdədir.
- özünü taraş edərək
- bərbərə gedərək
Fərqli şəkildə ifadə edərsək: bərbər yalnız qəsəbədə özünü taraş edə bilməyən kişiləri taraş edir. Bunlar aşağıdakı paradoksal sual xaricində məntiqli görünməkdədir.
- Bərbəri kim taraş edir?
Bu sual paradoks yaradır. Bərbər yalnız aşağıdakı adamlar tərəfindən taraş edilə bilər.
- özü
- bərbər (yenə özü)
Ancaq bu variantlardan heç biri keçərli deyil. Çünki:
- Əgər bu adam özünü taraş edərsə, bərbər (özü) tərəfindən taraş edilməməli.
- Əgər bu adam özünü taraş etməzsə, bərbər (özü) tərəfindən taraş edilməli.
Birinci dərəcə məntiqlə ifadəsi
Paradoks yaratmayan alternativlər
Bu paradoksun başqa formaları zaman-zaman məntiq sualı olmuşdur. Bu versiyada bərbər haqqında məlumat verilməməkdədir. Həlli isə bərbərin qadın (ya da uşaq, qorilla, başqa qəsəbədən bir kişi və ya kişi xaricində başqa bir şey) olmasıdır. Bu paradoks yaratmır. Bərbər paradoksunun yaranması üçün bərbərin "özünü taraş etməyən hər kəsi taraş etmə" iddiasının ozünü də əhatə etməsidir. Rassel paradoksu Kantorun standart çoxluqlar nəzəriyyəsindəki təməl boşluğu vurğulayır. Paradoksun əsas vurğuladığı sual belədir: çoxluq özünün alt çoxluğudurmu? Sual riyaziyyatı çoxluqlar nəzəriyyəsindən qurmaq istəyən riyaziyyatçılar üçün problem yaratmışdı. Məsələni Hilbert və digər dövrün məşhur riyaziyyatçıları müzakirə edib cavab verməyə çalışsalar da, dahi yəhudi əsilli avstriyalı filosof Ludviq Vittgenstayn 70 səhifəlik "Məntiqi fəlsəfi traktat" əsərində birdəfəlik həll etmişdir. Belə ki, çoxluq özünün alt çoxluğu deyildir. Paradoks bununla da öz həllini tapmışdır. Lakin buna baxmayaraq, hələ də çoxluq anlayışına dəqiq riyazi tərif vermək mümkün deyil.
Xarici keçidlər
Proposition of the Barber's Paradox
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Berber paradoksu Rassel paradoksundan yaradilmis tapmacadir Bertran Rassel terefinden yaradimisdir Bu paradoksu ona tovsiye eden adsiz bir kisiye ithaf etmisdir ParadoksSadece bir kisi berberin oldugu qesebe dusunun Bu qesebede her kisi bunlardan birini etmekle daima tarasli gezmekdedir ozunu taras ederek berbere gederek Ferqli sekilde ifade edersek berber yalniz qesebede ozunu taras ede bilmeyen kisileri taras edir Bunlar asagidaki paradoksal sual xaricinde mentiqli gorunmekdedir Berberi kim taras edir Bu sual paradoks yaradir Berber yalniz asagidaki adamlar terefinden taras edile biler ozu berber yene ozu Ancaq bu variantlardan hec biri kecerli deyil Cunki Eger bu adam ozunu taras ederse berber ozu terefinden taras edilmemeli Eger bu adam ozunu taras etmezse berber ozu terefinden taras edilmeli Birinci derece mentiqle ifadesiParadoks yaratmayan alternativlerBu paradoksun basqa formalari zaman zaman mentiq suali olmusdur Bu versiyada berber haqqinda melumat verilmemekdedir Helli ise berberin qadin ya da usaq qorilla basqa qesebeden bir kisi ve ya kisi xaricinde basqa bir sey olmasidir Bu paradoks yaratmir Berber paradoksunun yaranmasi ucun berberin ozunu taras etmeyen her kesi taras etme iddiasinin ozunu de ehate etmesidir Rassel paradoksu Kantorun standart coxluqlar nezeriyyesindeki temel boslugu vurgulayir Paradoksun esas vurguladigi sual beledir coxluq ozunun alt coxlugudurmu Sual riyaziyyati coxluqlar nezeriyyesinden qurmaq isteyen riyaziyyatcilar ucun problem yaratmisdi Meseleni Hilbert ve diger dovrun meshur riyaziyyatcilari muzakire edib cavab vermeye calissalar da dahi yehudi esilli avstriyali filosof Ludviq Vittgenstayn 70 sehifelik Mentiqi felsefi traktat eserinde birdefelik hell etmisdir Bele ki coxluq ozunun alt coxlugu deyildir Paradoks bununla da oz hellini tapmisdir Lakin buna baxmayaraq hele de coxluq anlayisina deqiq riyazi terif vermek mumkun deyil Xarici kecidlerProposition of the Barber s Paradox