Bəm — İranınKirman ostanının şəhərlərindən və Bəm şəhristanının mərkəzidir. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 73,823 nəfər və 19,572 ailədən ibarət idi.
Parfiya dövründə (b.e.ə.247- b.e. 224) salındığı təxmin edilən və Sasanilər imperatorluğu dövründə önəmli bir mərkəz olan şəhərə X əsrdə gələn ərəb səyyah İbn-i Həval, Surət-ul Ərz adlı kitabında , şəhərin qalasından və əl işləməli geyimlərin gözəlliyindən danışır. Bu şəhərin əl toxumalı geyimləri o qədər məşhur olub ki hədda onu Mərkəzi Asiya və Misirdən də alarmışlar.Farsların qurduğu bu şəhər Səfəvi xanədanlığı zamanında yüksək inkişaf dövrü yaşadı. Bəm səhralıqda olmağına baxmayaraq bu gün olduğu kimi qədim zamanlarda da ənkinçilik mərkəzi olmuşdu. Tarixən güclü bir qalaya sahib olması isə onun hərbi bir mərkəz rolunda da iştirak etməsini şərtləndirmişdi .
Bəm qalasının tikililərindən bu günə qədər qalan hissələri əsas etibarı ilə 12-ci əsrdə tikilmiş və 6 km2 sahəyə malikdir. Kərpicdən tikilmiş qala 13000 insanın yaşaya biləcəyi bir qaladır. Burada 1850-ci ilə qədər yaşayış olmuşdur.
2000 illik bir tarixə malik olan Bəm qalası dünyanın ən böyük kərpicdən tikilmiş kompleksi hesab olunur. Qalanın Sasanilər dönəmində (224-651) qurulduğu təxmin edilir. Qalanın günümüzə qədər qalan bir qismi 12-ci əsrə digər qismi isə Səfəvi dövrünə aiddir. Bu qalıntılar arasında bəzi bölümləri sağlam qalmış və ya sonradan restavrasiya edilmiş karvansaray, mədrəsə, məscid, sinaqoq, hamam, əlliyə yaxın dükanın olduğu örtülü bazar və bir çox ev var.
Səfəvi dövründə şəhəri 36 müdafiə qülləsi əhatə edirdi. Əhalinin 70%-i yəni təxminən 9-13 min nəfəri qalanın içində yaşayırdı. Bəm şəhəri zərdüşt, xristiyan, yəhudi və müsəlmanların yaşadığı çoxmədəniyyətli bir yer idi. Bəm erkən Sasanilər dövründə, zərdüşti ziyarətçilərin önəmli müqəddəs məkanlarından idi. Eyni zamanda o, İpək yolu üzərində yerləşdiyi üçün böyük ticarət və alış-veriş mərkəzi idi.
Əhalisi XIX əsrə qədər şəhəri tərk etsə də 1932-ci ilə qədər burada hərbi qərargah mövcud olmuşdu. Bəm qalası 1993 ildə UNESCO tərəfindən Dünya Mirasları siyahısına daxil edilib və qorunma altındadı.
İstinadlar
https://en.wikipedia.org/wiki/Bam,_Iran
. 2011-11-14 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-08-03.
bəm, iranın, kirman, ostanının, şəhərlərindən, şəhristanının, mərkəzidir, 2006, əhalinin, siyahıya, alınmasına, əsasən, şəhərin, əhalisi, nəfər, ailədən, ibarət, ölkə, iranregion, kirman, ostanıtarixi, coğrafiyasımərkəzin, hündürlüyü, msaat, qurşağı, iran, sta. Bem Iranin Kirman ostaninin seherlerinden ve Bem sehristaninin merkezidir 2006 ci il ehalinin siyahiya alinmasina esasen seherin ehalisi 73 823 nefer ve 19 572 aileden ibaret idi 2 Bem29 06 29 sm e 58 21 29 s u Olke IranRegion Kirman ostaniTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 1 059 mSaat qursagi Iran standart vaxti d EhalisiEhalisi 127 396 nef 2016 1 Reqemsal identifikatorlarTelefon kodu 98 344Xeriteni goster gizle Bem Vikianbarda elaqeli mediafayllarParfiya dovrunde b e e 247 b e 224 salindigi texmin edilen ve Sasaniler imperatorlugu dovrunde onemli bir merkez olan sehere X esrde gelen ereb seyyah Ibn i Heval Suret ul Erz adli kitabinda seherin qalasindan ve el islemeli geyimlerin gozelliyinden danisir Bu seherin el toxumali geyimleri o qeder meshur olub ki hedda onu Merkezi Asiya ve Misirden de alarmislar Farslarin qurdugu bu seher Sefevi xanedanligi zamaninda yuksek inkisaf dovru yasadi Bem sehraliqda olmagina baxmayaraq bu gun oldugu kimi qedim zamanlarda da enkincilik merkezi olmusdu Tarixen guclu bir qalaya sahib olmasi ise onun herbi bir merkez rolunda da istirak etmesini sertlendirmisdi Bem qalasinin tikililerinden bu gune qeder qalan hisseleri esas etibari ile 12 ci esrde tikilmis ve 6 km2 saheye malikdir Kerpicden tikilmis qala 13000 insanin yasaya bileceyi bir qaladir Burada 1850 ci ile qeder yasayis olmusdur 2000 illik bir tarixe malik olan Bem qalasi dunyanin en boyuk kerpicden tikilmis kompleksi hesab olunur Qalanin Sasaniler doneminde 224 651 quruldugu texmin edilir Qalanin gunumuze qeder qalan bir qismi 12 ci esre diger qismi ise Sefevi dovrune aiddir Bu qalintilar arasinda bezi bolumleri saglam qalmis ve ya sonradan restavrasiya edilmis karvansaray medrese mescid sinaqoq hamam elliye yaxin dukanin oldugu ortulu bazar ve bir cox ev var Sefevi dovrunde seheri 36 mudafie qullesi ehate edirdi Ehalinin 70 i yeni texminen 9 13 min neferi qalanin icinde yasayirdi Bem seheri zerdust xristiyan yehudi ve muselmanlarin yasadigi coxmedeniyyetli bir yer idi Bem erken Sasaniler dovrunde zerdusti ziyaretcilerin onemli muqeddes mekanlarindan idi Eyni zamanda o Ipek yolu uzerinde yerlesdiyi ucun boyuk ticaret ve alis veris merkezi idi Ehalisi XIX esre qeder seheri terk etse de 1932 ci ile qeder burada herbi qerargah movcud olmusdu Bem qalasi 1993 ilde UNESCO terefinden Dunya Miraslari siyahisina daxil edilib ve qorunma altindadi Istinadlar Redakte https en wikipedia org wiki Bam Iran Census of the Islamic Republic of Iran 1385 2006 2011 11 14 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2012 08 03 Hemcinin bax RedakteErqebem qalasi Vikianbarda Bem ile elaqeli mediafayllar var Menbe https az wikipedia org w index php title Bem amp oldid 6032708, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
