fbpx
Wikipedia

Börü Ata

Börü Ata - türk, monqol və altay mifologiyasında qurd tanrısı. Müxtəlif türk dillərində Qurd (Kurt, Kort, Kord, Kırt, Gurt) Ata şəklində də deyilər. Böri (Börö) Ata olaraq da bilinər. Monqollar ona Çına (Şına, Şono) Ecege deyirlər.

Xüsusiyyətləri

Qurdları qoruyan və eyni zamanda qurd qılığına girə bilən tanrıdır. Bir çox türk tayfaları ortaq bir inanc olaraq qurddan törədiklərinə inanarlar. Kağoçı (Kao-Çı) türklərinin əfsanələrinə görə ilk kağanlarının qızları ataları tərəfindən bir təpəyə atılmışdır. Sonrasında kiçik qızı bir qurd qılığında gələn Qurd Tanrı ilə birləşmiş və Kağoçı xalqı onların uşaqlarından meydana gəlmişdir. Göytürk bayraqlarının yuxarısında daim bir qurd başı olardı. Tarduşların atası qurd başlı bir insandır. Qurd daim yol göstərici olaraq qəbul edilir və arxasında müxtəlif ölkələrə gedilər. Onun xəbərdarlığıyla təhlükələrin qarşısı alınır. Müqəddəs ruhların doqquz oğullarının hamısı qurda bənzəyir. Göy yallı, göy quyruqlu sözləri istifadə edilər. Başqırdlar qurddan törediklərinə inanarlar və adları da buna görə Baş-Qırd şəklindədir. Qurd Ataya Avropa əfsanələrində, məsələn, Romanın qurulmasıyla əlaqədar olaraq Romus və Romulus əfsanəsində rast gəlmək mümkündür. Bu motivi türklərlə əlaqəsi olduğu təxmin edilən etruskler vasitəsilə İtaliyaya çatmış olması ehtimal edilir. Qurdlar türklərdə müqəddəs sayıldığı üçün ictimai həyatın hər mərhələsində hətta müasir cəmiyyətdə belə təsirlərini göstərər. Məsələn Respublika Dövründə çıxarılan ilk yerli lokomotivə "Karakurt" (qaraqurd) adı verilmişdir. Bundan başqa Çingiz Aytmatovun, pozulan və yox olan təbii tarazlığı bir qurdun gözündən izah etdiyi "Dişi Qurdun Yuxuları" adlı əsəri də türklərdə qurdun təbiət, yurd və həyatı simgelemesi baxımından qiymətləndirmək də yerində olacaq. Şaman dualarında altı ağızlı qurddan tez-tez bəhs edilir. Osetin əfsanələrində Kurdalagon adlı bir dəmirçiyə bəhs edilir.

Etimologiya

Qurd sözü (Qur / Gur / Kür) kökündən törəmişdir. Güc, qüvvət, dayanıqlılıq mənalarına gəlir. Qurtarmaq hərəkəti ilə də kök etibarilə əlaqəlidir.

Mənbə

  • Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0)  (türk.)

Xarici keçidlər

Həmçinin baxın

börü, türk, monqol, altay, mifologiyasında, qurd, tanrısı, müxtəlif, türk, dillərində, qurd, kurt, kort, kord, kırt, gurt, şəklində, deyilər, böri, börö, olaraq, bilinər, monqollar, çına, şına, şono, ecege, deyirlər, mündəricat, xüsusiyyətləri, etimologiya, mə. Boru Ata turk monqol ve altay mifologiyasinda qurd tanrisi Muxtelif turk dillerinde Qurd Kurt Kort Kord Kirt Gurt Ata seklinde de deyiler Bori Boro Ata olaraq da biliner Monqollar ona Cina Sina Sono Ecege deyirler Mundericat 1 Xususiyyetleri 2 Etimologiya 3 Menbe 4 Xarici kecidler 5 Hemcinin baxinXususiyyetleri RedakteQurdlari qoruyan ve eyni zamanda qurd qiligina gire bilen tanridir Bir cox turk tayfalari ortaq bir inanc olaraq qurddan torediklerine inanarlar Kagoci Kao Ci turklerinin efsanelerine gore ilk kaganlarinin qizlari atalari terefinden bir tepeye atilmisdir Sonrasinda kicik qizi bir qurd qiliginda gelen Qurd Tanri ile birlesmis ve Kagoci xalqi onlarin usaqlarindan meydana gelmisdir Goyturk bayraqlarinin yuxarisinda daim bir qurd basi olardi Tarduslarin atasi qurd basli bir insandir Qurd daim yol gosterici olaraq qebul edilir ve arxasinda muxtelif olkelere gediler Onun xeberdarligiyla tehlukelerin qarsisi alinir Muqeddes ruhlarin doqquz ogullarinin hamisi qurda benzeyir Goy yalli goy quyruqlu sozleri istifade ediler Basqirdlar qurddan torediklerine inanarlar ve adlari da buna gore Bas Qird seklindedir Qurd Ataya Avropa efsanelerinde meselen Romanin qurulmasiyla elaqedar olaraq Romus ve Romulus efsanesinde rast gelmek mumkundur Bu motivi turklerle elaqesi oldugu texmin edilen etruskler vasitesile Italiyaya catmis olmasi ehtimal edilir Qurdlar turklerde muqeddes sayildigi ucun ictimai heyatin her merhelesinde hetta muasir cemiyyetde bele tesirlerini gosterer Meselen Respublika Dovrunde cixarilan ilk yerli lokomotive Karakurt qaraqurd adi verilmisdir Bundan basqa Cingiz Aytmatovun pozulan ve yox olan tebii tarazligi bir qurdun gozunden izah etdiyi Disi Qurdun Yuxulari adli eseri de turklerde qurdun tebiet yurd ve heyati simgelemesi baximindan qiymetlendirmek de yerinde olacaq Saman dualarinda alti agizli qurddan tez tez behs edilir Osetin efsanelerinde Kurdalagon adli bir demirciye behs edilir Etimologiya RedakteQurd sozu Qur Gur Kur kokunden toremisdir Guc quvvet dayaniqliliq menalarina gelir Qurtarmaq hereketi ile de kok etibarile elaqelidir Menbe RedakteTurk Efsane Sozluyu Deniz Qaraqurd Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 turk Xarici kecidler RedakteIlk Lokomotiv Arxivlesdirilib 2012 02 05 at the Wayback Machine turk Hemcinin baxin RedakteRomus ve RemulusMenbe https az wikipedia org w index php title Boru Ata amp oldid 5996942, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.