fbpx
Wikipedia

Buxara döyüşü

Buxara döyüşü — Göytürk-Sasani ittifaqı ilə Ağ Hun imperiyası arasında baş vermis döyüşdür. Döyüş sonunda Ağ Hun imperiyası dağıdılmış və torpaqları Ceyhun çayı sərhəd olmaqla göytürklər ilə sasanilər arasında paylaşılmışdır.

Buxara döyüşü
Tarix 557
Yeri Buxara, Özbəkistan
Nəticəsi Göytürk-Sasani ittifaqının qələbəsi
Münaqişə tərəfləri
Komandan(lar)

Arxa plan

Göytürklərin Çindən Aralıq dənizinə uzanan İpək yoluna hakim olmağa başlamasıyla birlikdə qərbdə Ağ Hun imperiyası ilə qonşu halına gəldilər. Ağ Hun imperiyası 350-ci ildən bəri Şimali Əfqanıstan və Məvaraünnəhr bölgələrində mövcudiyyətini davam etdirməkdə və İpək yolu ticarətini əlində tutmaqda idi. Bu bögələri əlində tutmaq üçün də Sasani imperiyası ilə davamlı toqquşma içərisində idilər. Bu dövrdə böyük güc olaraq ortaya çıxan gpytürklər də bu böldələri ələ keçirmək və İpək yolu ticarətini nəzarət altına almaq istəyirdilər.

Döyüş

Bunun üçün İstəmi Yabqu komandanlığındakı Göytürk ordusu 556-cı ildə Ağ Hun imperiyasına qarşı hücuma keçdi. Şərqdə Göytürk, qərbdə də Sasani hücumları qarşısında çətin vəziyyətdə qalan Ağ Hun imperiyası 555558-ci illərdə Çindəki Qərbi Vey dövlətinə elçi göndərərək ittifaq təklif etdi. İstəmi Yabqu isə buna cavab olaraq Sasani imperiyası ilə ittifaq qurmaq fikrinə düşdü. Bunun üçün də qızını Sasani imperatoru I Xosrov ilə evləndirdi. Bu qızın adı islami qaynaqlarda Tabəri, Məsudi, Fakim kimi formalarda keçməkdədir. Bu qız daha sonra Sasani imperatriçası oldu. Qurulan Göytürk-Sasani ittifaqı əsasında 557-ci ildə Sasani ordusu qərbdən, Muğan xaqanın komandanlıq etdiyi və böyük ehtimalla İstəmi Yabqunun da olduğu Göytürk ordusu şərqdən hücum etdi və Ağ Hun imperiyası tez zamanda süqut etdi.

Nəticə

Yıxılan Ağ Hun imperiyasının torpaqları Ceyhun çayı sərhəd olmaqla göytürklər ilə sasnailər arasında bölündü. Məvaraünnəhr, Fərqanənin bir hissəsi, Qaşqar, Xotan və Qərbi Türküstanın mühüm şəhərləri Göytürk xaqanlığına verildi. Dolayı yolla, İpək yolu ilə, bu yolda ticarət edən soqdlular göytürklərin hakimiyyəti altına girdi.

Ağ Hun imperiyasının süqut etməsi ilə, Göytürk xaqanlığı qərbdə tam mənası ilə Sasani imperiyası ilə qonşu olarkən, eyni zamanda siyasi olaraq dövrünün iki böyük dövləti olan Sasani imperiyası və Bizans imperiyası ilə müxtəlif siyasi və iqtisadi əlaqələr qurdu və onlarla bir səviyyəyə yüksəldi.

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. B. Ögel, "İlk Töles Boyları", Belleten 48, s. 826-829; W. Samolin, "Hsiung-nu, Hun, Turk", CAJ, III, 2, 1956, s. 48 vd.
  2. Chou Shu (Chou Hanedanı Kitabı) 50 Ye-ta böl., s. 918.
  3. R. Şeşen, "Eski Araplara Göre Türkler", Türkiyat Mecmuası, XV, 1968, s. 909.
  4. Chou Shu (Chou Hanedanı Kitabı) 50 Ye-ta böl., aynı yer; Gök. böl., s. 909.
  5. Chavannes, s. 242-266; El-Mesudî Muruc'uz-Zeheb, Kahire, 1948, I, s. 265-270'ten naklen Kafesoğlu, s. 94; P. Aalto "İranian Contacts of the Turks in Pre-İslamic Times", Studia Turcica, Budapest, 1971, s. 33.
  6. K. Czegledy, Nomad Nepek Vandorlasa Napklettöl Napnyugatig, Budapest, Kafesoğlu, s. 94; L. Rasony, Tarihte Türklük, Ankara, 1988, s. 96; Grousset, s. 94-95.

buxara, döyüşü, göytürk, sasani, ittifaqı, ilə, imperiyası, arasında, baş, vermis, döyüşdür, döyüş, sonunda, imperiyası, dağıdılmış, torpaqları, ceyhun, çayı, sərhəd, olmaqla, göytürklər, ilə, sasanilər, arasında, paylaşılmışdır, tarix, 557yeri, buxara, özbəki. Buxara doyusu Goyturk Sasani ittifaqi ile Ag Hun imperiyasi arasinda bas vermis doyusdur Doyus sonunda Ag Hun imperiyasi dagidilmis ve torpaqlari Ceyhun cayi serhed olmaqla goyturkler ile sasaniler arasinda paylasilmisdir Buxara doyusuTarix 557Yeri Buxara OzbekistanNeticesi Goyturk Sasani ittifaqinin qelebesiMunaqise terefleriGoyturk xaqanligi Sasaniler imperiyasi Ag Hun imperiyasiKomandan lar Istemi xaqan Mugan xaqan bilinmir Mundericat 1 Arxa plan 2 Doyus 3 Netice 4 Hemcinin bax 5 IstinadlarArxa plan RedakteGoyturklerin Cinden Araliq denizine uzanan Ipek yoluna hakim olmaga baslamasiyla birlikde qerbde Ag Hun imperiyasi ile qonsu halina geldiler Ag Hun imperiyasi 350 ci ilden beri Simali Efqanistan ve Mevaraunnehr bolgelerinde movcudiyyetini davam etdirmekde ve Ipek yolu ticaretini elinde tutmaqda idi 1 Bu bogeleri elinde tutmaq ucun de Sasani imperiyasi ile davamli toqqusma icerisinde idiler Bu dovrde boyuk guc olaraq ortaya cixan gpyturkler de bu boldeleri ele kecirmek ve Ipek yolu ticaretini nezaret altina almaq isteyirdiler Doyus RedakteBunun ucun Istemi Yabqu komandanligindaki Goyturk ordusu 556 ci ilde Ag Hun imperiyasina qarsi hucuma kecdi Serqde Goyturk qerbde de Sasani hucumlari qarsisinda cetin veziyyetde qalan Ag Hun imperiyasi 555 ve 558 ci illerde Cindeki Qerbi Vey dovletine elci gondererek ittifaq teklif etdi 2 Istemi Yabqu ise buna cavab olaraq Sasani imperiyasi ile ittifaq qurmaq fikrine dusdu Bunun ucun de qizini Sasani imperatoru I Xosrov ile evlendirdi Bu qizin adi islami qaynaqlarda Taberi Mesudi Fakim kimi formalarda kecmekdedir Bu qiz daha sonra Sasani imperatricasi oldu 3 Qurulan Goyturk Sasani ittifaqi esasinda 557 ci ilde Sasani ordusu qerbden Mugan xaqanin komandanliq etdiyi ve boyuk ehtimalla Istemi Yabqunun da oldugu 4 Goyturk ordusu serqden hucum etdi ve Ag Hun imperiyasi tez zamanda suqut etdi 5 Netice RedakteYixilan Ag Hun imperiyasinin torpaqlari Ceyhun cayi serhed olmaqla goyturkler ile sasnailer arasinda bolundu 6 Mevaraunnehr Ferqanenin bir hissesi Qasqar Xotan ve Qerbi Turkustanin muhum seherleri Goyturk xaqanligina verildi Dolayi yolla Ipek yolu ile bu yolda ticaret eden soqdlular goyturklerin hakimiyyeti altina girdi Ag Hun imperiyasinin suqut etmesi ile Goyturk xaqanligi qerbde tam menasi ile Sasani imperiyasi ile qonsu olarken eyni zamanda siyasi olaraq dovrunun iki boyuk dovleti olan Sasani imperiyasi ve Bizans imperiyasi ile muxtelif siyasi ve iqtisadi elaqeler qurdu ve onlarla bir seviyyeye yukseldi Hemcinin bax RedakteMugan xaqanAg Hun imperiyasiBirinci Goyturk xaqanligiIkinci Goyturk xaqanligiIstinadlar Redakte B Ogel Ilk Toles Boylari Belleten 48 s 826 829 W Samolin Hsiung nu Hun Turk CAJ III 2 1956 s 48 vd Chou Shu Chou Hanedani Kitabi 50 Ye ta bol s 918 R Sesen Eski Araplara Gore Turkler Turkiyat Mecmuasi XV 1968 s 909 Chou Shu Chou Hanedani Kitabi 50 Ye ta bol ayni yer Gok bol s 909 Chavannes s 242 266 El Mesudi Muruc uz Zeheb Kahire 1948 I s 265 270 ten naklen Kafesoglu s 94 P Aalto Iranian Contacts of the Turks in Pre Islamic Times Studia Turcica Budapest 1971 s 33 K Czegledy Nomad Nepek Vandorlasa Napklettol Napnyugatig Budapest Kafesoglu s 94 L Rasony Tarihte Turkluk Ankara 1988 s 96 Grousset s 94 95 Menbe https az wikipedia org w index php title Buxara doyusu amp oldid 6155945, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.