fbpx
Wikipedia

Buqaku

September 29, 2021

Buqaku (yap. 舞楽(“rəqs teatrı”, “rəqs və musiqi”) - yapon musiqi-teatr sənəti. Qaqakunun bir hissəsi sayılan buqaku mənşəyindən və formasından asılı olmayaraq İmperator sarayı tərəfindən himayə edilir. Buqaku Çinin saray mədəniyyətinin praktiki mənimsənilməsi məqsədilə 701-ci ildə yaradılmışdır. Buqaku Heyan dövrünün sonuna qədər (794-1185) ancaq saray teatrı kimi mövcud olmuşdur. Sonradan buqaku Yaponiyada keçirilən buddist ayinləri və Yaponiyada keçirilən sintoist adətlərinin bir hissəsinə çevrilməklə, saray nəzdində öz statusunu qoruyub saxlamışdır. Buqaku çərçivəsində ilk dəfə Co-ha-kyu (çıxış –inkişaf- bitirmə) tətbiq olunmuşdur. Bu kompozisiyalı-ritmik prinsip universal sayılaraq digər teatr formalarında istifadə olunmuşdur. Buqakunun müair repertuarı kütləvi və kütləvi olmayan rəqsləri özündə birləşdirir.

Buqaku teatrından səhnə

Buqakunun tarixi

701-ci ildə Yaponiyada Qaqakurö adı altında imperator musiqi akademiyası fəaliyyət göstərməyə başlamışdır. Tayka islahatına görə, bu akademiya Cibusyö adlı təşkilata tabe edilmişdir. Bu təşkilat akademiyanın fəaliyyətinə nəzarəti həyata keçirirdi. Akademiyanın işi çin saray musiqi ənənələrini mənimsəməkdən ibarət idi. Onun tərkibinə 400-dən çox peşəkar musiqiçi və onların tələbələri daxil idilər. Müəllimlərin əksəriyyəti Çin və Koreya əsillidir. Qaqakurönün birinci bölməsində Tan sülaləsinin musiqisi və toqaku rəqsləri, ikinci bölməsində koreya musiqisi və komaqaku rəqsləri öyrədilirdi. İlk əvvəl “buqaku” sözü ilə VI-VIII əsrlərdə Çinin paytaxtı olan Çanyan şəhərində populyarlıq qazanmış müxtəlif xalqların musiqi və rəqslərini adlandırırdılar. Qaqakurönün Yaponiyada yaradılmasından sonra rəqs-musiqili tamaşaları belə adlandırmağa başlamışdılar. Orkestrli tamaşalar kanqen adını almışdır. Hər iki praktikaİmperator sarayı tərəfindən himayə olunan ənənələri – qaqakunu özündə birləşdirir. Buqaku sənətinin çiçəklənməsi VII əsrin sonları – IX əsrin əvvəllərinə aid edilir və Ovari-no Hamanusi və Oto-no Kiyökaminin adı ilə bağlıdır. Onlarca kompozisiya yaradan və yüksək artistlik məharəti ilə seçilən tamaşaları onların buqaku teatrının yaradıcıları adlandırılmasına səbəb olmuşdur. Bu iki şəxs qitədən Yaponiya gəlmiş melodiyaları özünükləşdirmədə çox mühüm rol oynayıblar. Bundan başqa, IX əsrə qədər Qaqakuröda repertuarın bölünməsi həyata keçirilirdi. Bunlardan biri “sol tərəfin rəqsləri” ( saho-no mai; bunlara yapon, çin, hind rəsqləri aid idi), digəri isə “sağ tərəfin rəqsləri” (uxo-no mai, bunlara koreya və mancur əsilli rəqslər, həmçinin giqakunun bəzi elementləri aid idi) idi. X əsrdə buqakunun populyarlığı o qədər artmışdır ki, çoxlu zadəganlar bundan şəxsi əyləncə qismində istifadə etməyə başlamışdılar. Hətta zadəganlar bir-iki rəqs öyrənirdilər. Onlardan ən mahirləri peşəkar aktyorlarla birlikdə səhnədə çıxış etmə hüququ qazanmışdılar. Bəzən həvəskar-zadəganların yarış məqsədilə ev tamaşaları təşkil olunurdu. XI əsrdə Qaqakurönün yenidən qurulması baş tutmuşdur: ustalıq dərəcəsinin qaldırılması məqsədilə bölünmüş tərəflərdəki ailələrə В XI веке произошла реорганизация Гагакурё; с целью повышения уровня мастерства путём заложения принципа соревновательности был издан указ о разграничении обязанностей потомственных актёрских семей: отныне танцы левой стороны подлежало исполнять семье Кома, а танцы правой стороны — семье Оно. XI əsrin sonlarından başlayaraq peşəkar saray ifaçıları üzərində çox ciddi nəzarət qoyulmuşdur. Bu da aktyorların sərbəst üslub seçmələrinə mane olmuş və tamaşanın bütün elementlərinin sərt qanunlaşdırmışdır. Kamakura dövründə (1192-1333) ölkədə hakimiyyət samuray təbəqəsinin əlinə keçmişdir. İmperator sarayı Qaqakurö aktyorlarını saxlamaq durumunda deyildir və buqakunun nümayişləri getdikcə buddist və sintoist məbədlərinin ərazisində keçirilməklə məhdudlaşmışdır. XVI əsrin sonlarına qədər buqaku ancaq saraylarda keçirilən ayin və bayramlarda ifa olunsa da, həmin dövrdə bunun ifaçıları Yaponiyanın içərilərinə doğru yayılmışdılar. Bununla yanaşı bu sənət ifaçılarının sayı əhəmiyyətlə dərəcədə azalmışdır. Belə ki aktyorların bir qismi digər peşələrə üstünlük vermişdi. Həmçinin tamaşaçıların buqakuya marağı azalmış, denqaku və saruqakuya isə maraqları artmışdır. Tokuqava dövründə (1600-1868) cəmi 90-dan çox buqaku aktyor və musiqiçisi qalmışdır. Tokuqava İeyasunun başçılığı altına Edo qəsrində Momiciyama-qakusö ( Momiciyamada teatr palatası) yaradılmışdır. Bu palata saray nəzdində bayramlar və mərasimlərin keçirilməsini təmin etməli idi. Meyci restavrasiyasından sonra imperator iqamətgahı Edoya köçürülmüş, 1890-cı ildə buqaku aktyorlarının öyrədilməsi bağlı yenidən qurma həyata keçirilmişdir.Bununla yanaşı, Qaqakuköku- Saray teatrının idarəolunması ilə məşğul olan bölmə yaradılmışdır. Bu bölmə buqakunun yenidən imperator saray teatrına çevirmiş və onun yeni çiçəklənməsinə şərait yaratmışdır. 1955-ci ildə buqaku saray truppası “milli mədəni irs” statusunu almışdır. 1959-cu ildə buqaku aktyorları ilk dəfə qastrol səfərlərinə çıxmış və ABŞ-a getmişdilər. Hal-hazırda buqaku sənəti Tokio İncəsənət Universitetində dərs kimi keçirilir. Buqaku teatrı İmperator sarayı tərəfindən himayə olunan musiqi-mahnı-rəqsformalarına daxil edilmişdir. İmperator sarayı nəzdində olan buqaku aktyorlar truppası ancaq kişilərdən ibarətdir.

Səhnənin quraşdırılması

İlk əvvəl buqaku səhnələri imperator sarayı daxilində açıq havada təşkil olunurdu. Sonralar buqaku məbədlərin də ərazisində ifa olunmağa başlamışdır. Bəzi hallarda 4 fraqmentdən ibarət vahid konstruksiyaya bərkidilən və rahat yığılıb bağlanan müvəqqəti podmostki quraşdırılırdı. Artıq VII əsrdə iki tip buqaku səhnəsi formalaşmışdır: taka-butay (“vıskoie podmostki”) və siki-butay (“sçena-nastil”). Taka-butay kvadrat qutu formasında hündürlüyü 90 sm, sahəsi 7,32×7,32 m, hündürlüyü 61 sm balüstrada ilə çərçivələnmiş taxta səhnə idi. Taka-butayın iki əks tərəfindən 1.8 m enliyində olan iki pilləkan keçir. Bəzi hallarda hər iki tərəfdən iki pilləkan olur. Siki-butay – Taka-butayın, torpaq səhnə və müasir teatrın səhnəsinin üzərində quraşdırılan nastildir. İki podiumdan ibarət olan bu nastil hündürlüye 17.5-25 sm və ölçüsü 5.5×5,5 m olan yapon sərvindən(kiparis) hazırlanır. Siki-butay həmişə gül rəsmləri ilə bəzədiləm yaşıl rəngli döşədən ibarət olur. Ümumi halda tamaşaçılar üçün xüsusi yerlər yoxdur. Onlar səhnənin ətrafında əyləşə bilərlər. Tamaşa imperator sarayında təşkil olunanda qonaqlar stullarda əyləşir, imperator ailəsinin üzvləri isə tamaşaçılardan təcrid olunmuş fəxri yerlərdə əyləşirlər. Rəqslərin təsnifatı IX əsrdə buqakunun çiçəkləndiyi dövrdə rəqslər sol tərəfli rəqslərə ( mancaraku, taqyuraku, kanşü, hokuteyraku, tayheyraku, karöbin, şundeyka, mancuraku, sancu, bato, ranröo) və sağ tərəfli rəqslərə (enqiraku, hannari, rinqa, hassen, bayro, kotö, xoxin, tikyu, kitoku, qenceraku, nasori) bölünmüşdür. Sol tərəfli rəqslərə yapon rəqsləri, Çindən Yaponiyaya gəlmiş və toqaku melodiyası sədaları altında ifa olunan rəqslər, tenciqaku melodiyası altında Hinsdistandan gəlmiş rəqslər, həmçinin rinyuraku sədaları altında Hind-Çindən gətirilmişdir. Sağ tərəfli rəqslərə isə komaqaku musiqisinin sədaları altında ifa olunan koreya rəqsləri və bokkayqaku musiqisi altında isə mancur rəqsləri, həmçinin giqaku tamaşasının bəzi elementləri aiddir. Alimlərin fikrincə, sol və sağ tərəf rəqsləri öz adlarını buqaku səhnəsindən sağ və sol tərəfdə qakuyanın yerləşməsinə görə almışdır. Belə ki aktyorlar səhnəyə burdan girib çıxırdılar. IX əsrdən sonra mövcud rəqslər əcnəbi sayılmırdılar, saray aktyorları və musiqiçiləri isə sarayda nümayiş olunmaq üçün xalq rəqslərinin melodiyalarını tərtib etməyə başlamışdılar. Nəticədə beş mövzu üzrə yeni repertuar təsnifatı peyda olmuşdur: 1. hərbi rəqslər ) bubu və ya bu-no mai) döyüşdə əldə olunan qələbənin gücünu və şöhrətini özündə əks etdirir; 2. məişət rəqsləri (bumbu və ya bun-no mai) həyatın, mədəniyyətin və təbiətin dəyərli olmasını təcəssüm etdirir; 3. uşaq rəqsləri (varavi-mai) müxtəlif rəngli kostyumlarda yeniyetmələr tərəfindən ifa olunur; 4. qadın rəqsləri ( onna-mai) o cümlədən kişilər tərəfindən də ifa olunur 5.sürətli rəqslər (hasirimono)aktyorlar maskalar geyinərək fövqəltəbii və mifoloji varlıqları təsvir edir. Əslində bu qrup rəqsləri sürətli deyildir, hasirimono adını ona görə almışdır ki, aktyor bu rəqsin ifası zamanı digər rəqslərdən fərqli olaraq bütün rəqs meydançası boyu hərəkət eləyir. Digər rəqslərdə ifa üçün 1 m məsafə kifayət edir. Hal-hazırda buqakunun bütün repertuarı 4 əsas kateqoriyaya bölünür: 1.Budda dövrünə qədər olan rəqs və musiqi (acuma-asobi, nincö-mai, yamato-mai), ayin-ənənə xarakterli rəqslər 2. buddizmlə yanaşı sol və sağ tərəfdən mənimsənilmiş rəqslər 3.qaqaku üslubunda tərtib olunmuş saybara xalq rəqsləri və roey adlı çin şeirləri; 4.müasir musiqiçilər tərəfindən bəstələnmiş və ya adaptasiya olunmuş yeni bəstə və rəqslər. Buqaku rəqslərindən bəziləri mahnı ilə oxunur.

Musiqi və musiqiçilər

Buqakunu müşayət edən musiqi yapon və əcnəbi mənşəli melodiyaları özünə daxil edir. Bəzi tədqiqatçıların fikrincə, ilk əvvəl yapon mənşəli musiqi mətnlə idi. Hal-hazırda mətnli musiqilərdən istifadə olunmur. Sol tərəfli rəqslər 3 nəfəsli və 3 zərb alətinin müşayəti ilə ifa olunur: bambukdan hazırlanan ryuteki adlı fleyta, bambukdan hazırlanan hitiriki adlı qoboy, ağız orqanı şö, tunc qonq şöko, həmçinin tayko və kakko adlanan baraban. Sağ tərəfli rəqslər üçün bambukdan hazırlanan komabue adlı fleyta, san-no çudzumi adlı ikili baraban və tayko adlı böyük baraban. Bundan başqa, səhnənin hər iki tərəfindən dadayko adlanan iki böyük baraban quraşdırılır. Diametri 2 m, hündürlüyü 6 m-dən yüksək olur. Buqaku musiqi kompozisiyasının əsasını eyni vaxtda bir neçə musiqi aləti ilə ifa olunan bir melodiya təşkil edir. Buqaku musiqiçilərinin ansamblını 6-8 nəfər təşkil edir. Onlar səhnə arxasında quraşdırılmış xüsusi podiumda əyləşirlər. Onlar taka-butay arxa tərəfində tamaşaçılara görsənmək üçün şahmat düzülüşü şəklində əyləşirlər. Tamaşada böyük rolu ifaçıların tamaşaçı obrazı oynayır.

Kostyumlar

Kostyumlar, maskalar və əlavə aksessuarlarda dekorasiyaların olmaması nümayişin əsas dekorativ elementləri sayılır. Qaydaya əsasən, buqaku kostyumu ağır olduğundan onu tək geyinmək mümkün deyildir. Bu səbəbdən aktyora kostyumu geyinməkdə iki xüsusi təlim görülmüş insan kömək edir ( onlardan biri aktyoru qabaq hissədən, digəri isə arxa hissədən). Məsələn, hərbi rəqs zamanı geyinilən çin mənşəli kostyum tayheyraku baş geyimi və ayaqqabı da istisna olmaqla18 elementdən ibarətdir. Buqaku kostyumları onu təşkil edən elementlər, örtük, rəng və iplərin tipinə görə cürbəcürdür. Əsrlər boyunca kostyumların hazırlanmasında istifadə olunan texnikanın inkişafı kostyumlarda öz təsirini buraxmışdır. Yaponiyaya gətirilmiş sol tərəfli rəqslər üçün qırmızı rəngli, sağ tərəfli rəqslər üçün yaşıl rəngli paltarlar standartdır.

Maskalar

Buqakudaa 22 müxtəlif maskadan istifadə olunur. Bu maskaların adı həm də rəqsləri müşayət edən musiqi kompozisiyalarının adıdır. Çoxlu rəqslər əlcan rənglərə boyanmış və üz ifadələrini təsvir edir. Maskalardan bir qismi yapon tipində olmayan insan sifətini, digərləri isə fantastik varlıqları və heyvan sifətini özündə nümayiş etdirir. Bütün buqaku maskaları rəqsin xarakterindən asılı olaraq 4 kateqoriya üzrə təsnif olunur. Birinci kateqoriya hiramai adlanan rəqslərə 10 maska aiddir: sintoriso, tikyu, taysotoku, onintey, ayakiri, kotokuraku, ama, ni-nomai, saysoro,soriko. İkinci kateqoriya hərbi rəqs maskalarını özündə birləşdirir: sinno və kitoku. Üçüncü kateqoriya sürətli rəqslər üçün nəzərdə tutulan maskaları özündə birləşdirir: kooncu, bato, qenceraku, ranröo və nasori. Beşinci kateqoriyaya tendo, sisi, somakuşa, bosaçu və sessen adlanan maskalar daxildir. Buqakuda istifadə olunan yeganə qadın maskası ayakiri adlanan maskadır. Yuxarıda sadalanlarla yanaşı digər prinsiplərə əsasən kateqoriyalara bölünən maskalar vardır: Hazırlandığı materiala görə - kamen ( taxta maskalar) və comen (parça və ya kağız maskalar) Ölçülərinə görə - taymen, tyumen, şömen ( müvafiq olaraq, böyük, orta və kiçik). Ən böyük maska 29,8 × 21,9 × 16,1 (uzunluğu×eni×santimetrdə hündürlüyü, ən kiçik maska isə 19 × 16 × 10-dur.

Ədəbiyyat

  • Анарина Н. Г. История японского театра. Древность и средневековье: сквозь века в XXI столетие. — М. : Наталис, 2008. — 336 с. — 1000 экз. — ISBN 978-5-8062-0290-2.
  • Гришелёва Л. Д. Театр современной Японии. — М. : Искусство, 1977. — 237 с. — 25 000 экз.
  • Конрад Н. И. Избранные труды: Литература и театр / Отв. ред. тома М. Б. Храпченко. — М. : Наука, 1978. — 462 с. — 8000 экз.

September 29, 2021
buqaku, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, 舞楽, rəqs, teatrı, rəqs, musiqi, yapon, musiqi, teatr, sənəti, qaqakunun, hissəsi, sayılan, buqaku, mənşəyindən, formasından, asılı,. Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Buqaku yap 舞楽 reqs teatri reqs ve musiqi yapon musiqi teatr seneti Qaqakunun bir hissesi sayilan buqaku menseyinden ve formasindan asili olmayaraq Imperator sarayi terefinden himaye edilir Buqaku Cinin saray medeniyyetinin praktiki menimsenilmesi meqsedile 701 ci ilde yaradilmisdir Buqaku Heyan dovrunun sonuna qeder 794 1185 ancaq saray teatri kimi movcud olmusdur Sonradan buqaku Yaponiyada kecirilen buddist ayinleri ve Yaponiyada kecirilen sintoist adetlerinin bir hissesine cevrilmekle saray nezdinde oz statusunu qoruyub saxlamisdir Buqaku cercivesinde ilk defe Co ha kyu cixis inkisaf bitirme tetbiq olunmusdur Bu kompozisiyali ritmik prinsip universal sayilaraq diger teatr formalarinda istifade olunmusdur Buqakunun muair repertuari kutlevi ve kutlevi olmayan reqsleri ozunde birlesdirir Buqaku teatrindan sehne Mundericat 1 Buqakunun tarixi 2 Sehnenin qurasdirilmasi 3 Musiqi ve musiqiciler 4 Kostyumlar 5 Maskalar 6 EdebiyyatBuqakunun tarixi Redakte701 ci ilde Yaponiyada Qaqakuro adi altinda imperator musiqi akademiyasi fealiyyet gostermeye baslamisdir Tayka islahatina gore bu akademiya Cibusyo adli teskilata tabe edilmisdir Bu teskilat akademiyanin fealiyyetine nezareti heyata kecirirdi Akademiyanin isi cin saray musiqi enenelerini menimsemekden ibaret idi Onun terkibine 400 den cox pesekar musiqici ve onlarin telebeleri daxil idiler Muellimlerin ekseriyyeti Cin ve Koreya esillidir Qaqakuronun birinci bolmesinde Tan sulalesinin musiqisi ve toqaku reqsleri ikinci bolmesinde koreya musiqisi ve komaqaku reqsleri oyredilirdi Ilk evvel buqaku sozu ile VI VIII esrlerde Cinin paytaxti olan Canyan seherinde populyarliq qazanmis muxtelif xalqlarin musiqi ve reqslerini adlandirirdilar Qaqakuronun Yaponiyada yaradilmasindan sonra reqs musiqili tamasalari bele adlandirmaga baslamisdilar Orkestrli tamasalar kanqen adini almisdir Her iki praktikaImperator sarayi terefinden himaye olunan eneneleri qaqakunu ozunde birlesdirir Buqaku senetinin ciceklenmesi VII esrin sonlari IX esrin evvellerine aid edilir ve Ovari no Hamanusi ve Oto no Kiyokaminin adi ile baglidir Onlarca kompozisiya yaradan ve yuksek artistlik mehareti ile secilen tamasalari onlarin buqaku teatrinin yaradicilari adlandirilmasina sebeb olmusdur Bu iki sexs qiteden Yaponiya gelmis melodiyalari ozunuklesdirmede cox muhum rol oynayiblar Bundan basqa IX esre qeder Qaqakuroda repertuarin bolunmesi heyata kecirilirdi Bunlardan biri sol terefin reqsleri saho no mai bunlara yapon cin hind resqleri aid idi digeri ise sag terefin reqsleri uxo no mai bunlara koreya ve mancur esilli reqsler hemcinin giqakunun bezi elementleri aid idi idi X esrde buqakunun populyarligi o qeder artmisdir ki coxlu zadeganlar bundan sexsi eylence qisminde istifade etmeye baslamisdilar Hetta zadeganlar bir iki reqs oyrenirdiler Onlardan en mahirleri pesekar aktyorlarla birlikde sehnede cixis etme huququ qazanmisdilar Bezen heveskar zadeganlarin yaris meqsedile ev tamasalari teskil olunurdu XI esrde Qaqakuronun yeniden qurulmasi bas tutmusdur ustaliq derecesinin qaldirilmasi meqsedile bolunmus tereflerdeki ailelere V XI veke proizoshla reorganizaciya Gagakuryo s celyu povysheniya urovnya masterstva putyom zalozheniya principa sorevnovatelnosti byl izdan ukaz o razgranichenii obyazannostej potomstvennyh aktyorskih semej otnyne tancy levoj storony podlezhalo ispolnyat seme Koma a tancy pravoj storony seme Ono XI esrin sonlarindan baslayaraq pesekar saray ifacilari uzerinde cox ciddi nezaret qoyulmusdur Bu da aktyorlarin serbest uslub secmelerine mane olmus ve tamasanin butun elementlerinin sert qanunlasdirmisdir Kamakura dovrunde 1192 1333 olkede hakimiyyet samuray tebeqesinin eline kecmisdir Imperator sarayi Qaqakuro aktyorlarini saxlamaq durumunda deyildir ve buqakunun numayisleri getdikce buddist ve sintoist mebedlerinin erazisinde kecirilmekle mehdudlasmisdir XVI esrin sonlarina qeder buqaku ancaq saraylarda kecirilen ayin ve bayramlarda ifa olunsa da hemin dovrde bunun ifacilari Yaponiyanin icerilerine dogru yayilmisdilar Bununla yanasi bu senet ifacilarinin sayi ehemiyyetle derecede azalmisdir Bele ki aktyorlarin bir qismi diger peselere ustunluk vermisdi Hemcinin tamasacilarin buqakuya maragi azalmis denqaku ve saruqakuya ise maraqlari artmisdir Tokuqava dovrunde 1600 1868 cemi 90 dan cox buqaku aktyor ve musiqicisi qalmisdir Tokuqava Ieyasunun basciligi altina Edo qesrinde Momiciyama qakuso Momiciyamada teatr palatasi yaradilmisdir Bu palata saray nezdinde bayramlar ve merasimlerin kecirilmesini temin etmeli idi Meyci restavrasiyasindan sonra imperator iqametgahi Edoya kocurulmus 1890 ci ilde buqaku aktyorlarinin oyredilmesi bagli yeniden qurma heyata kecirilmisdir Bununla yanasi Qaqakukoku Saray teatrinin idareolunmasi ile mesgul olan bolme yaradilmisdir Bu bolme buqakunun yeniden imperator saray teatrina cevirmis ve onun yeni ciceklenmesine serait yaratmisdir 1955 ci ilde buqaku saray truppasi milli medeni irs statusunu almisdir 1959 cu ilde buqaku aktyorlari ilk defe qastrol seferlerine cixmis ve ABS a getmisdiler Hal hazirda buqaku seneti Tokio Incesenet Universitetinde ders kimi kecirilir Buqaku teatri Imperator sarayi terefinden himaye olunan musiqi mahni reqsformalarina daxil edilmisdir Imperator sarayi nezdinde olan buqaku aktyorlar truppasi ancaq kisilerden ibaretdir Sehnenin qurasdirilmasi RedakteIlk evvel buqaku sehneleri imperator sarayi daxilinde aciq havada teskil olunurdu Sonralar buqaku mebedlerin de erazisinde ifa olunmaga baslamisdir Bezi hallarda 4 fraqmentden ibaret vahid konstruksiyaya berkidilen ve rahat yigilib baglanan muveqqeti podmostki qurasdirilirdi Artiq VII esrde iki tip buqaku sehnesi formalasmisdir taka butay viskoie podmostki ve siki butay scena nastil Taka butay kvadrat qutu formasinda hundurluyu 90 sm sahesi 7 32 7 32 m hundurluyu 61 sm balustrada ile cercivelenmis taxta sehne idi Taka butayin iki eks terefinden 1 8 m enliyinde olan iki pillekan kecir Bezi hallarda her iki terefden iki pillekan olur Siki butay Taka butayin torpaq sehne ve muasir teatrin sehnesinin uzerinde qurasdirilan nastildir Iki podiumdan ibaret olan bu nastil hundurluye 17 5 25 sm ve olcusu 5 5 5 5 m olan yapon servinden kiparis hazirlanir Siki butay hemise gul resmleri ile bezedilem yasil rengli doseden ibaret olur Umumi halda tamasacilar ucun xususi yerler yoxdur Onlar sehnenin etrafinda eylese bilerler Tamasa imperator sarayinda teskil olunanda qonaqlar stullarda eylesir imperator ailesinin uzvleri ise tamasacilardan tecrid olunmus fexri yerlerde eylesirler Reqslerin tesnifati IX esrde buqakunun ciceklendiyi dovrde reqsler sol terefli reqslere mancaraku taqyuraku kansu hokuteyraku tayheyraku karobin sundeyka mancuraku sancu bato ranroo ve sag terefli reqslere enqiraku hannari rinqa hassen bayro koto xoxin tikyu kitoku qenceraku nasori bolunmusdur Sol terefli reqslere yapon reqsleri Cinden Yaponiyaya gelmis ve toqaku melodiyasi sedalari altinda ifa olunan reqsler tenciqaku melodiyasi altinda Hinsdistandan gelmis reqsler hemcinin rinyuraku sedalari altinda Hind Cinden getirilmisdir Sag terefli reqslere ise komaqaku musiqisinin sedalari altinda ifa olunan koreya reqsleri ve bokkayqaku musiqisi altinda ise mancur reqsleri hemcinin giqaku tamasasinin bezi elementleri aiddir Alimlerin fikrince sol ve sag teref reqsleri oz adlarini buqaku sehnesinden sag ve sol terefde qakuyanin yerlesmesine gore almisdir Bele ki aktyorlar sehneye burdan girib cixirdilar IX esrden sonra movcud reqsler ecnebi sayilmirdilar saray aktyorlari ve musiqicileri ise sarayda numayis olunmaq ucun xalq reqslerinin melodiyalarini tertib etmeye baslamisdilar Neticede bes movzu uzre yeni repertuar tesnifati peyda olmusdur 1 herbi reqsler bubu ve ya bu no mai doyusde elde olunan qelebenin gucunu ve sohretini ozunde eks etdirir 2 meiset reqsleri bumbu ve ya bun no mai heyatin medeniyyetin ve tebietin deyerli olmasini tecessum etdirir 3 usaq reqsleri varavi mai muxtelif rengli kostyumlarda yeniyetmeler terefinden ifa olunur 4 qadin reqsleri onna mai o cumleden kisiler terefinden de ifa olunur 5 suretli reqsler hasirimono aktyorlar maskalar geyinerek fovqeltebii ve mifoloji varliqlari tesvir edir Eslinde bu qrup reqsleri suretli deyildir hasirimono adini ona gore almisdir ki aktyor bu reqsin ifasi zamani diger reqslerden ferqli olaraq butun reqs meydancasi boyu hereket eleyir Diger reqslerde ifa ucun 1 m mesafe kifayet edir Hal hazirda buqakunun butun repertuari 4 esas kateqoriyaya bolunur 1 Budda dovrune qeder olan reqs ve musiqi acuma asobi ninco mai yamato mai ayin enene xarakterli reqsler 2 buddizmle yanasi sol ve sag terefden menimsenilmis reqsler 3 qaqaku uslubunda tertib olunmus saybara xalq reqsleri ve roey adli cin seirleri 4 muasir musiqiciler terefinden bestelenmis ve ya adaptasiya olunmus yeni beste ve reqsler Buqaku reqslerinden bezileri mahni ile oxunur Musiqi ve musiqiciler RedakteBuqakunu musayet eden musiqi yapon ve ecnebi menseli melodiyalari ozune daxil edir Bezi tedqiqatcilarin fikrince ilk evvel yapon menseli musiqi metnle idi Hal hazirda metnli musiqilerden istifade olunmur Sol terefli reqsler 3 nefesli ve 3 zerb aletinin musayeti ile ifa olunur bambukdan hazirlanan ryuteki adli fleyta bambukdan hazirlanan hitiriki adli qoboy agiz orqani so tunc qonq soko hemcinin tayko ve kakko adlanan baraban Sag terefli reqsler ucun bambukdan hazirlanan komabue adli fleyta san no cudzumi adli ikili baraban ve tayko adli boyuk baraban Bundan basqa sehnenin her iki terefinden dadayko adlanan iki boyuk baraban qurasdirilir Diametri 2 m hundurluyu 6 m den yuksek olur Buqaku musiqi kompozisiyasinin esasini eyni vaxtda bir nece musiqi aleti ile ifa olunan bir melodiya teskil edir Buqaku musiqicilerinin ansamblini 6 8 nefer teskil edir Onlar sehne arxasinda qurasdirilmis xususi podiumda eylesirler Onlar taka butay arxa terefinde tamasacilara gorsenmek ucun sahmat duzulusu seklinde eylesirler Tamasada boyuk rolu ifacilarin tamasaci obrazi oynayir Kostyumlar RedakteKostyumlar maskalar ve elave aksessuarlarda dekorasiyalarin olmamasi numayisin esas dekorativ elementleri sayilir Qaydaya esasen buqaku kostyumu agir oldugundan onu tek geyinmek mumkun deyildir Bu sebebden aktyora kostyumu geyinmekde iki xususi telim gorulmus insan komek edir onlardan biri aktyoru qabaq hisseden digeri ise arxa hisseden Meselen herbi reqs zamani geyinilen cin menseli kostyum tayheyraku bas geyimi ve ayaqqabi da istisna olmaqla18 elementden ibaretdir Buqaku kostyumlari onu teskil eden elementler ortuk reng ve iplerin tipine gore curbecurdur Esrler boyunca kostyumlarin hazirlanmasinda istifade olunan texnikanin inkisafi kostyumlarda oz tesirini buraxmisdir Yaponiyaya getirilmis sol terefli reqsler ucun qirmizi rengli sag terefli reqsler ucun yasil rengli paltarlar standartdir Maskalar RedakteBuqakudaa 22 muxtelif maskadan istifade olunur Bu maskalarin adi hem de reqsleri musayet eden musiqi kompozisiyalarinin adidir Coxlu reqsler elcan renglere boyanmis ve uz ifadelerini tesvir edir Maskalardan bir qismi yapon tipinde olmayan insan sifetini digerleri ise fantastik varliqlari ve heyvan sifetini ozunde numayis etdirir Butun buqaku maskalari reqsin xarakterinden asili olaraq 4 kateqoriya uzre tesnif olunur Birinci kateqoriya hiramai adlanan reqslere 10 maska aiddir sintoriso tikyu taysotoku onintey ayakiri kotokuraku ama ni nomai saysoro soriko Ikinci kateqoriya herbi reqs maskalarini ozunde birlesdirir sinno ve kitoku Ucuncu kateqoriya suretli reqsler ucun nezerde tutulan maskalari ozunde birlesdirir kooncu bato qenceraku ranroo ve nasori Besinci kateqoriyaya tendo sisi somakusa bosacu ve sessen adlanan maskalar daxildir Buqakuda istifade olunan yegane qadin maskasi ayakiri adlanan maskadir Yuxarida sadalanlarla yanasi diger prinsiplere esasen kateqoriyalara bolunen maskalar vardir Hazirlandigi materiala gore kamen taxta maskalar ve comen parca ve ya kagiz maskalar Olculerine gore taymen tyumen somen muvafiq olaraq boyuk orta ve kicik En boyuk maska 29 8 21 9 16 1 uzunlugu eni santimetrde hundurluyu en kicik maska ise 19 16 10 dur Edebiyyat RedakteAnarina N G Istoriya yaponskogo teatra Drevnost i srednevekove skvoz veka v XXI stoletie M Natalis 2008 336 s 1000 ekz ISBN 978 5 8062 0290 2 Grishelyova L D Teatr sovremennoj Yaponii M Iskusstvo 1977 237 s 25 000 ekz Konrad N I Izbrannye trudy Literatura i teatr Otv red toma M B Hrapchenko M Nauka 1978 462 s 8000 ekz Menbe https az wikipedia org w index php title Buqaku amp oldid 4571407, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.