Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Bulud xalçaları — Qarabağ tipinin Şuşa qrupuna daxil olan xovlu xalça.
| Xalça | |
| Bulud xalçaları | |
|---|---|
    | |
 | |
| Toxunması haqqında məlumatlar | |
| Üslubu | Qarabağ xalçaçılıq məktəbi |
Ümumi məlumat
1750-ci illərin əvvələrində Qarabağ xanı Pənahəli xan Şuşa şəhərini saldırdı. Şəhər ilk vaxtlar Pənahabad adlandırıldı və uzun illər Qarabağ xanlığının paytaxtı oldu. XVIII əsrdə Qarabağ xalçaçılıq məktəbi Şuşada cəmlənmişdir. XVIII əsrdə Şuşada klassik çeşnili xalçalarla yanaşı, Rusiyadan, eləcə də Avropadan gətirilmiş məcməyi, ətirli sabun, çit və digər müxtəlif məişət əşyaların üzərindən götürülmüş naxışlardan yeni xalça kompozisiyaları — "Bağçadagüllər", "Saxsıdagüllər", "Bulud" və s. çeşnilər toxunurdu. Qarabağ xalçalarının rəng — boyaq palitrası olduqca zəngindir. Bu palitra Qarabağ təbiətinin bütün rənglərinin ən zərif çalarlarını özündə əks etdirir. Qədim dövrlərdən Azərbaycan xalçalarının ara sahə yerliyi ənənəvi olaraq qırmızı rəngdə işlənmişdir. Müxtəlif bitkilərlə yanaşı, orta əsrlərdən burada rənglər cür — bəcür həşaratlardan alınmışdı. Onların içərisində qırmızı rəng almaq üçün ən geniş yayılmışı koşenildir. Xalq arasında ona "qırmız böcəyi", "qurd qırmız", "palıd cücüsü" deyilirdi.
Qarabağ tipinin Şuşa qrupuna daxil olan və "Bulud" adı ilə məşhur olan xalçalar Şuşada XIX əsrin yarısından etibarən Avropa və rusiya incəsənətinin təsiri altında yaradılmışdır. Onlar Bağçadagüllər xalçası ilə eyni zamanda yaranmışdır. Qeyd etmək lazımdır ki, orta sahədə qoyulmuş medalyon formalı element Avropa dekorativ incəsənətinin bütün sahələrində istifadə olunan ornament tipidir. "Bulud" adlanmasına baxmayaraq, kompozisiyada bulud təsvirindən əsər – əlamət yoxdur.
Bədii analiz
Xalçanın adı "blyudo" rus sözünün təhrif edilmiş variantından yaranmış və sadə xalq dilində "bulud" kimi yayılmışdır. Xalça iri yarpaq elementlərdən təşkil olunmuşdur. Bu elementlərə parlaq çiçək təsvirləri yerləşdirilir. Xalçanın haşiyəsi də bu tərzdə tərtib olunur.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Bulud xalçası. carpet.intangible.az 2011-08-07 at the Wayback Machine (az.)
- "AZƏRBAYCANDA XALÇA SƏNƏTİNİN İNKİŞAFI". azerbaijan.az (az.). 2021-05-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-05-15.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bulud xalcalari Qarabag tipinin Susa qrupuna daxil olan xovlu xalca XalcaBulud xalcalariToxunmasi haqqinda melumatlarUslubu Qarabag xalcaciliq mektebiUmumi melumat1750 ci illerin evvelerinde Qarabag xani Penaheli xan Susa seherini saldirdi Seher ilk vaxtlar Penahabad adlandirildi ve uzun iller Qarabag xanliginin paytaxti oldu XVIII esrde Qarabag xalcaciliq mektebi Susada cemlenmisdir XVIII esrde Susada klassik cesnili xalcalarla yanasi Rusiyadan elece de Avropadan getirilmis mecmeyi etirli sabun cit ve diger muxtelif meiset esyalarin uzerinden goturulmus naxislardan yeni xalca kompozisiyalari Bagcadaguller Saxsidaguller Bulud ve s cesniler toxunurdu Qarabag xalcalarinin reng boyaq palitrasi olduqca zengindir Bu palitra Qarabag tebietinin butun renglerinin en zerif calarlarini ozunde eks etdirir Qedim dovrlerden Azerbaycan xalcalarinin ara sahe yerliyi enenevi olaraq qirmizi rengde islenmisdir Muxtelif bitkilerle yanasi orta esrlerden burada rengler cur becur hesaratlardan alinmisdi Onlarin icerisinde qirmizi reng almaq ucun en genis yayilmisi kosenildir Xalq arasinda ona qirmiz boceyi qurd qirmiz palid cucusu deyilirdi Qarabag tipinin Susa qrupuna daxil olan ve Bulud adi ile meshur olan xalcalar Susada XIX esrin yarisindan etibaren Avropa ve rusiya incesenetinin tesiri altinda yaradilmisdir Onlar Bagcadaguller xalcasi ile eyni zamanda yaranmisdir Qeyd etmek lazimdir ki orta sahede qoyulmus medalyon formali element Avropa dekorativ incesenetinin butun sahelerinde istifade olunan ornament tipidir Bulud adlanmasina baxmayaraq kompozisiyada bulud tesvirinden eser elamet yoxdur Bedii analizXalcanin adi blyudo rus sozunun tehrif edilmis variantindan yaranmis ve sade xalq dilinde bulud kimi yayilmisdir Xalca iri yarpaq elementlerden teskil olunmusdur Bu elementlere parlaq cicek tesvirleri yerlesdirilir Xalcanin hasiyesi de bu terzde tertib olunur Hemcinin baxQarabag xalcalari Qasimusagi xalcalari Qoca xalcalari Qubadli xalcalariIstinadlarBulud xalcasi carpet intangible az 2011 08 07 at the Wayback Machine az AZERBAYCANDA XALCA SENETININ INKISAFI azerbaijan az az 2021 05 01 tarixinde Istifade tarixi 2023 05 15