Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Boz qızılağac (lat. Alnus incana) — bitkilər aləminin fıstıqçiçəklilər dəstəsinin tozağacıkimilər fəsiləsinin qızılağac cinsinə aid bitki növü.
| Boz qızılağac | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Boz qızılağac | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
| ||||||||||
Təbii yayılması
İlk dəfə Avropada təsvir edilmişdir.
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 20 m-ə qədər olan, boz, hamar qabıqlı ağacdır. Zoğları qonur və qırmızı-qonur, qısa tükcüklərlə örtülmüşdür. Tumurcuqların uzunluğu 8–15 mm, qırmızı-qonur, küt, az tükcüklü, bir az əyilmiş, yapışqanlı deyil. Yarpaqları yumurtavari-eçlipsvari, çılpaqdır, uzunluğu 4–10 sm, eni 3–6 sm-dir, üstü yaşıl, alt tərəfi bozumtul-yaşıl, nazik tükcüklüdür, kənarları sivriləşmişdir, dib tərəfləri dəyirmi, enli pazvaridir; az-az hallarda bir qədər ürəkvaridir;mişardişlidir, 7–13 cüt damarı uzun, sıx tüklüdür. Saplaqlarının uzunluğu 3–4 sm-dir, üstü yumşaq tüklüdür. Mayda çiçəkləyir. Bir neçə ədəd erkək və dişi çiçəkləri keçənilki zoğların uclarında yerləşir. Erkək sırğaları 3–5 ədəd umumi salxımşəkilli çiçək qrupuna yığılmışdır. Qozaları ellipsvari, yetişdikdə qara-qonur rəngli 12–15 mm uzunluqda və 7–8 mm enindədir. Toxum, qələmlər və kök pöhrələri ilə çoxalır. Aktiv surətdə kök zoğları əmələ gətirir. Oduncağı ağ, yumşaq və yüngüldür.
Ekologiyası
Qışa, işığa, kölgəyə davamlı bitkidir. Torpağa qarşı az tələbkardır. Köklərində azot fiksə edən bakteriyalar yerləşir.
Azərbaycanda yayılması
Böyük və Kiçik Qafqazda, Quba-Dəvəçi zonasında, Lənkəranda, Astarada, Masallıda və Göygöl rayonlarının meşələrində yayılmışdır. Təxminən 60 il yaşayır.
İstifadəsi
Oduncağından mebel sənayesində dülgərlik və tokarlıq işində,kömür hazırlanmasında istifadə edilir.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Boz qizilagac lat Alnus incana bitkiler aleminin fistiqcicekliler destesinin tozagacikimiler fesilesinin qizilagac cinsine aid bitki novu Boz qizilagacElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste FistiqciceklilerFesile TozagacikimilerYarimfesile Cins QizilagacNov Boz qizilagacBeynelxalq elmi adiAlnus incana MoenchSekil axtarisiITIS 19471NCBI 3516EOL 1145865Tebii yayilmasiIlk defe Avropada tesvir edilmisdir Botaniki tesviriHundurluyu 20 m e qeder olan boz hamar qabiqli agacdir Zoglari qonur ve qirmizi qonur qisa tukcuklerle ortulmusdur Tumurcuqlarin uzunlugu 8 15 mm qirmizi qonur kut az tukcuklu bir az eyilmis yapisqanli deyil Yarpaqlari yumurtavari eclipsvari cilpaqdir uzunlugu 4 10 sm eni 3 6 sm dir ustu yasil alt terefi bozumtul yasil nazik tukcukludur kenarlari sivrilesmisdir dib terefleri deyirmi enli pazvaridir az az hallarda bir qeder urekvaridir misardislidir 7 13 cut damari uzun six tukludur Saplaqlarinin uzunlugu 3 4 sm dir ustu yumsaq tukludur Mayda cicekleyir Bir nece eded erkek ve disi cicekleri kecenilki zoglarin uclarinda yerlesir Erkek sirgalari 3 5 eded umumi salximsekilli cicek qrupuna yigilmisdir Qozalari ellipsvari yetisdikde qara qonur rengli 12 15 mm uzunluqda ve 7 8 mm enindedir Toxum qelemler ve kok pohreleri ile coxalir Aktiv suretde kok zoglari emele getirir Oduncagi ag yumsaq ve yunguldur EkologiyasiQisa isiga kolgeye davamli bitkidir Torpaga qarsi az telebkardir Koklerinde azot fikse eden bakteriyalar yerlesir Azerbaycanda yayilmasiBoyuk ve Kicik Qafqazda Quba Deveci zonasinda Lenkeranda Astarada Masallida ve Goygol rayonlarinin meselerinde yayilmisdir Texminen 60 il yasayir IstifadesiOduncagindan mebel senayesinde dulgerlik ve tokarliq isinde komur hazirlanmasinda istifade edilir IstinadlarHemcinin bax