"Banqa" etnonimi vedalarda əksini tapan, Hindistanınşərqində, Qanq çayı vadisində mövcud olmuş Banqa dövlətinin adı ilə bağlıdır.
Tarixi
Benqal (benqal dilində Banqla) xalqı Qanq vadisində, Qanq və Brahmaputra çaylarının deltasında yaşayırlar. Qədimdə bu ərazilər Anqa, Vanqa, Qauda adı ilə tanınmışdır. E.ə. I minillikdə benqalların etnik ərazisində caynizm və buddizmdinləri yayılmışdır. Benqal xalqının etnik tarixi çoxsaylı heterogen qrupların qarışması, konsolidasiyası ilə zəngindir. Bu ərazi X-XII əsrlərdən Benqal adlandırılmağa başlamışdır. VIII-XIII əsrlərdə benqal dövlətçiliyi mövcud olmuşdur. XIII əsrdə bura Dehli sultanlığının nəzarəti altına düşmüş, XIV əsrdə müstəqil dövlət olmuşdur. Buddizmin inkişaf etdiyi, böyük məbədlərin fəaliyyət göstərdiyi Pali dövləti XV əsrədək yaşamışdır. 1575-ci ildə Böyük Baburşahların hakimiyyəti altına keçən benqallar XVIII əsrədək bu imperiyanın tərkibində qalmışdır. XVIII əsrin başlanğıcında müstəqil dövlət yaranmışdır. XVIII əsrdə Benqaliyada ingilis Ost-Hind şirkəti fəaliyyət göstərməyə başlamış, 1757-ci ildəİngiltərənin işğalı altına düşmüşdür Britaniya adminstrasiyası 1905-ci ildəBenqaliyanı 2 yerə ayırsa da, müqavimətlə üzləşmiş, 1911-ci ildə yenidən birləşdirilmişdir. 1947-ci ildə Benqaliya ikinci dəfə parçalanmış, hinduist benqalların yaşadığı Qərbi Benqaliya Hindistana, müsəlmanların yaşadığı Şərqi Benqaliya Pakistana verilmişdir. 1971-ci ildə milli-azadlıq hərəkatı nəticəsində Pakistan geri çəkilməyə məcbur olmuş və Banqladeş Respublikası yaradılmışdır.
İrqi xüsusiyyətləri, dilləri və dinləri
Benqallar xalq olaraq avropoid irqinin hind-Aralıq dənizi tipinə, əsasən mezo-hind antropoloji tipə aiddir. Bu xalq monqoloid (şimalda və şərqdə) və dravid (cənubda) irqi əlamətlərinə malikdir. Benqali (banqla-bhaşa) dili hind-avropa dil ailəsinin hind-ari qrupuna aiddir. Bu xalqın nümayəndələri hindi, urdu dillərində də danışırlar. Benqali dilinin qərbi-şərqi dialekləri, eləcə də iki ədəbi dil–klassik (qərb dialektləri əsasında) və danışıq (Kəlküttə və müasir qərbi dialektlər əsasında) dilləri formalaşmışdır. "Bonqakhor" yazısı qədim hind brahmi qrafikası əsasında yaranmışdır. Banqladeşdə yaşayan benqallar əsasən sünni müsəlmanlardır, aralarında hinduslar da vardır. Hindistanda yaşayan benqallar isə əsasən hinduslardır, aralarında müsəlman, caynist, xristian benqallar vardır. Şivaist və vişnuit benqallar Durqu və Kali tanrılarına sitayiş edir, payızda "Durqa-puca" bayramını keçirirlər.
Əsas məşğuliyyətləri
Benqalların əsas məşğuliyyəti əkinçilik olmuş, düyü, cut, paxlalılar, şəkər çuğunduru becərilməsi geniş yayılmışdır. Qərbi Benqalın şimal vilayətlərində çay istehsal olunur. Burada sənətkarlıq inkişaf etmiş, benqal parçaları (muslin, mürşidabad ipəyi), metal emalı, dəriçilik, fil sümüyü işləməsi məşhurdur. Xüsusilə Qərbi Benqaliyada toxuculuq və cut sənayesi inkişaf etmişdir. Əhalinin əsas qidası düyü, paxlalılar, tərəvəz, balıqdır. Benqal şirniyyatları (şondeş, roşqulla, doi) məşhurdur. Müsəlmanlar qoyun əti və aşağı kasta hinduistləri bəzən donuz əti, quş və göyərçin əti istehlak edirlər.
Etnoqrafik xüsusiyyətləri
Benqaliyanın cənub rayonlarında yaşayış məskənləri əsasən çayların sahili boyu yerləşmişdir, evlər (bari) bir-birinə yaxın yerləşir. Şimal-qərbdə yaşayış məskənləri əsasən yollar boyu yerləşir, evlər bir-birindən aralı olur, burada yağışlar mövsümündə evlər arasında əlaqə qayıqlar vasitəsi ilə saxlanılır. Karkas dirəklər üzərində yerləşən evlər gillə suvanır, dik damlar isə bambuk və ya ağaclardan qurulur.
Benqal qadınlarının əsas geyimi "sari" sayılır, bəzəklər isə geyimin vacib atributudur. Kişilər "dhoti" geyinir, "çadar" adlanan şala bürünürlər. Müsəlman qadınları dəsmal, kişilər isə "lunqi" adlanan dəsmal gəzdirir. Hinduistlərin baş geyimləri türbanlar, müsəlmanların baş geyimləri dairəvi papaqlardır. Burada musiqi, rəqs, xalq teatrı (kukla, “catra” adlanan lirik dram), peşəkar kino sənəti geniş inkişaf etmişdir.
Народы и религии мира / под ред. В. А. Тишкова. — М., 1998.
Народы Южной Азии / под ред. Н. Р. Гусевой. — М., 1963.
Kundu M. Bengali Theatre: An Edifice on the Ashes of People’s Culture] // Social Scientist, Vol. 38, No. 3/4 (2010), pp. 55–73. (ing.)
Richmond F. The Political Role of Theatre in India] // The Johns Hopkins University Press: Educational Theatre Journal , Vol. 25, No. 3 (1973), pp. 318–334. (ing.)
Sarkar P. The popular traditional theatre of Bengal] // Asian Studies Center, Michigan State University: Journal of South Asian Literature Vol. 10, No. 2/4 (1975), pp. 87–107. (ing.)
İstinadlar
"Bangalees and indigenous people shake hands on peace prospects" (ingilis). Dhaka Tribune. İstifadə tarixi: 16 April 2017.
"General Assembly hears appeal for Bangla to be made an official UN language". United Nations. 27 September 2010. İstifadə tarixi: 21 May 2015.
"Countries and Their Cultures". Everyculture. 27 September 2010. İstifadə tarixi: 21 May 2015.
Baten, Jörg (2016). A History of the Global Economy. From 1500 to the Present. Cambridge University Press. səh. 251. ISBN9781107507180.
Ray, Indrajit (2011). Bengal Industries and the British Industrial Revolution (1757–1857), Routledge, ISBN1136825525
Avqust 12, 2021
benqallar, banqladeşdə, milyon, nəfərdən, çox, hindistanın, qərbi, benqaliya, tripura, ştatlarında, milyon, nəfərə, yaxın, yaşayırlar, ümumi, sayları, milyon, nəfərə, yaxındır, 2009, müxtəlif, dövrlərdə, nepal, butan, sinqapur, abş, kanada, böyük, britaniya, b. Benqallar 1 Banqladesde 152 milyon neferden cox Hindistanin Qerbi Benqaliya ve Tripura statlarinda 100 milyon nefere yaxin yasayirlar umumi saylari 300 milyon nefere yaxindir 2009 2 3 Muxtelif dovrlerde Nepal Butan Sinqapur ABS Kanada Boyuk Britaniya ve basqa olkelerde de meskunlasmislar Mundericat 1 Etimologiyasi 2 Tarixi 3 Irqi xususiyyetleri dilleri ve dinleri 4 Esas mesguliyyetleri 5 Etnoqrafik xususiyyetleri 6 Xarici kesid 7 Menbe 8 IstinadlarEtimologiyasi Redakte Banqa etnonimi vedalarda eksini tapan Hindistanin serqinde Qanq cayi vadisinde movcud olmus Banqa dovletinin adi ile baglidir Tarixi RedakteBenqal benqal dilinde Banqla xalqi Qanq vadisinde Qanq ve Brahmaputra caylarinin deltasinda yasayirlar Qedimde bu eraziler Anqa Vanqa Qauda adi ile taninmisdir E e I minillikde benqallarin etnik erazisinde caynizm ve buddizm dinleri yayilmisdir Benqal xalqinin etnik tarixi coxsayli heterogen qruplarin qarismasi konsolidasiyasi ile zengindir Bu erazi X XII esrlerden Benqal adlandirilmaga baslamisdir VIII XIII esrlerde benqal dovletciliyi movcud olmusdur XIII esrde bura Dehli sultanliginin nezareti altina dusmus XIV esrde musteqil dovlet olmusdur Buddizmin inkisaf etdiyi boyuk mebedlerin fealiyyet gosterdiyi Pali dovleti XV esredek yasamisdir 1575 ci ilde Boyuk Babursahlarin hakimiyyeti altina kecen benqallar XVIII esredek bu imperiyanin terkibinde qalmisdir XVIII esrin baslangicinda musteqil dovlet yaranmisdir XVIII esrde Benqaliyada ingilis Ost Hind sirketi fealiyyet gostermeye baslamis 1757 ci ilde Ingilterenin isgali altina dusmusdur 4 5 Britaniya adminstrasiyasi 1905 ci ilde Benqaliyani 2 yere ayirsa da muqavimetle uzlesmis 1911 ci ilde yeniden birlesdirilmisdir 1947 ci ilde Benqaliya ikinci defe parcalanmis hinduist benqallarin yasadigi Qerbi Benqaliya Hindistana muselmanlarin yasadigi Serqi Benqaliya Pakistana verilmisdir 1971 ci ilde milli azadliq herekati neticesinde Pakistan geri cekilmeye mecbur olmus ve Banqlades Respublikasi yaradilmisdir Irqi xususiyyetleri dilleri ve dinleri RedakteBenqallar xalq olaraq avropoid irqinin hind Araliq denizi tipine esasen mezo hind antropoloji tipe aiddir Bu xalq monqoloid simalda ve serqde ve dravid cenubda irqi elametlerine malikdir Benqali banqla bhasa dili hind avropa dil ailesinin hind ari qrupuna aiddir Bu xalqin numayendeleri hindi urdu dillerinde de danisirlar Benqali dilinin qerbi serqi dialekleri elece de iki edebi dil klassik qerb dialektleri esasinda ve danisiq Kelkutte ve muasir qerbi dialektler esasinda dilleri formalasmisdir Bonqakhor yazisi qedim hind brahmi qrafikasi esasinda yaranmisdir Banqladesde yasayan benqallar esasen sunni muselmanlardir aralarinda hinduslar da vardir Hindistanda yasayan benqallar ise esasen hinduslardir aralarinda muselman caynist xristian benqallar vardir Sivaist ve visnuit benqallar Durqu ve Kali tanrilarina sitayis edir payizda Durqa puca bayramini kecirirler Esas mesguliyyetleri RedakteBenqallarin esas mesguliyyeti ekincilik olmus duyu cut paxlalilar seker cugunduru becerilmesi genis yayilmisdir Qerbi Benqalin simal vilayetlerinde cay istehsal olunur Burada senetkarliq inkisaf etmis benqal parcalari muslin mursidabad ipeyi metal emali dericilik fil sumuyu islemesi meshurdur Xususile Qerbi Benqaliyada toxuculuq ve cut senayesi inkisaf etmisdir Ehalinin esas qidasi duyu paxlalilar terevez baliqdir Benqal sirniyyatlari sondes rosqulla doi meshurdur Muselmanlar qoyun eti ve asagi kasta hinduistleri bezen donuz eti qus ve goyercin eti istehlak edirler Etnoqrafik xususiyyetleri RedakteBenqaliyanin cenub rayonlarinda yasayis meskenleri esasen caylarin sahili boyu yerlesmisdir evler bari bir birine yaxin yerlesir Simal qerbde yasayis meskenleri esasen yollar boyu yerlesir evler bir birinden arali olur burada yagislar movsumunde evler arasinda elaqe qayiqlar vasitesi ile saxlanilir Karkas direkler uzerinde yerlesen evler gille suvanir dik damlar ise bambuk ve ya agaclardan qurulur Benqal qadinlarinin esas geyimi sari sayilir bezekler ise geyimin vacib atributudur Kisiler dhoti geyinir cadar adlanan sala burunurler Muselman qadinlari desmal kisiler ise lunqi adlanan desmal gezdirir Hinduistlerin bas geyimleri turbanlar muselmanlarin bas geyimleri dairevi papaqlardir Burada musiqi reqs xalq teatri kukla catra adlanan lirik dram pesekar kino seneti genis inkisaf etmisdir Xarici kesid RedakteBengalis Encyclopaedia BritannicaMenbe RedakteNarody i religii mira pod red V A Tishkova M 1998 Narody Yuzhnoj Azii pod red N R Gusevoj M 1963 Kundu M Bengali Theatre An Edifice on the Ashes of People s Culture Social Scientist Vol 38 No 3 4 2010 pp 55 73 ing Richmond F The Political Role of Theatre in India The Johns Hopkins University Press Educational Theatre Journal Vol 25 No 3 1973 pp 318 334 ing Sarkar P The popular traditional theatre of Bengal Asian Studies Center Michigan State University Journal of South Asian Literature Vol 10 No 2 4 1975 pp 87 107 ing Istinadlar Redakte Bangalees and indigenous people shake hands on peace prospects ingilis Dhaka Tribune Istifade tarixi 16 April 2017 General Assembly hears appeal for Bangla to be made an official UN language United Nations 27 September 2010 Istifade tarixi 21 May 2015 Countries and Their Cultures Everyculture 27 September 2010 Istifade tarixi 21 May 2015 Baten Jorg 2016 A History of the Global Economy From 1500 to the Present Cambridge University Press seh 251 ISBN 9781107507180 Ray Indrajit 2011 Bengal Industries and the British Industrial Revolution 1757 1857 Routledge ISBN 1136825525Menbe https az wikipedia org w index php title Benqallar amp oldid 5045538, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
