Baykara Hövenmey (tuvaca: Бай-Кара Дамчаевич Хөвеңмей, d. 20 yanvar1915 – 6 oktyabr 1972) – tuvalıyazıçı, şair və Tuva ədəbiyyatının qurucularından biri.
Damça oğlu Baykara Hövenmey 1915-ci ildə Tandı-Tıvannı Salçak bölgəsinin Bayanköl kəndində anadan olmuşdur. 1929-cu ildə Kızıl şəhərində monqolca öyrənmiş, sonra da yeni Tuva əlifbası və yazı dilini öyrənmişdir. Daha sonra Moskvaya Şərq Millətləri Kommunistlik Universitetindən məzun olmuşdur.
“Şın” qəzeti ilə başladığı ədəbi fəaliyyətini daha sonra Tuva türkcəsində nəşr etdirdiyi əsərlərlə inkişaf etdirmişdir. Tuva Xalq Respublikası gənclərinin inqilab birliyinin mərkəzi komitəsinin Uluq-Hem komitəsində, Yazıçılar Birliyində, Tuva Respublikasının rəsmi qurumlarında müxtəlif rəhbər vəzifələrdə çalışmışdır. “Şın” qəzetində redaktorluq etmişdir.
Baykara Hövenmey ədəbiyyata 1934-cü ildə gəlmişdir. “Oktabrınln tugu” (Oktyabr bayrağı) adlı ilk şeri o ildə “Şın” qəzetində yayımlanmışdır. Əsərləri “Areve şını” qəzetində, “Revolustan hereli” jurnalında yayımlanmışdır. O, “Önnükter-bile kadı”, “Uruklar bolgaş uluglar”, “Aziyanın çüree” (Asiyanın ürəyi), “Oktabrıdan Oktargayje”, “Kim ulugul?” adlı kitabların müəllifidir. Puşkinin, Lermontovun, Şipaçevin, Marşakın, Rılskıyin əsərlərini Tuva dilinə tərcümə etmişdir. Əsərləri rusca, ukraynaca, xakasca, saxaca, buryatca, altayca yayımlanmışdır.
İlk şeiri olan Oktyabr Bayrağı 1934-cü ildə Şın qəzetində çap olundu. Baikara Hovenmei, Tuvan dilində bir çox kitabın müəllifidir, Tuvan ədəbiyyatının klassiki sayılır. Monqol dilindən poetik tərcümələr toplusunu nəşr etdirdi, eyni zamanda rus şairlərinin: A. Puşkin, M. Lermontov, S. Şipaçev, N. Tixonov, S. Marşak və başqalarının şeirlərini tərcümə etdi, Tuvan ədəbiyyatında fantastik nəsrin əsasını qoydu. Onun "Marca cedar tez-tez" (Təxminən Marsa çatır ") hekayəsi Tuvan ədəbiyyatının ilk fantastik əsəridir, təsvirləri incə psixologiya ilə bəxş edilmişdir. Tuvan dilinə tərcümə olunmuş kitab: V. Oseev (1951)," Sehrli söz " V. Bianchi'nin (Gizləyin və Arayın) "(1951), S.Marşakın" Birdən Onu "(1967), D. Furmanovun" Qırmızı Yer "(1968).
1942-ci ildən Tuva Yazıçılar Birliyinin, 1945-ci ildən isə SSRİ Yazıçılar Birliyinin üzvü olmuşdur. Müxtəlif medal və mükafatlara layiq görülmüşdür.
Тува литературная. Вып.2 : биобиблиогр. справочник / НБ им. А. С. Пушкина Респ. Тыва; авт.-сост.: М. А. Хадаханэ, Л. М. Чадамба, Е. М. Ак-кыс, Г. М. Комбу — Кызыл, 2008. — səh 73.
Литературы народов России: XX в.: словарь / Н.С.Надярных. — М.: Наука, 2005. — стр. 295-296. — стр.365. — 1100 экз.. — ISBN 5-02-010208-3
Комбу С. С. Ховенмей Байкара Дамчаевич / С. С. Комбу // Тувинская литература : словарь / С. С. Комбу; под ред.: Д. А. Монгуша, М. Л. Трифоновой. — Новосибирск: 2012. — səh-310.
baykara, hövenmey, tuvaca, Бай, Кара, Дамчаевич, Хөвеңмей, yanvar, 1915, oktyabr, 1972, tuvalı, yazıçı, şair, tuva, ədəbiyyatının, qurucularından, biri, Бай, Кара, Дамчаевич, Хөвеңмейdoğum, tarixi, yanvar, 1915doğum, yeri, tuvavəfat, tarixi, oktyabr, 1972, yaş. Baykara Hovenmey tuvaca Baj Kara Damchaevich Hovenmej d 20 yanvar 1915 6 oktyabr 1972 tuvali yazici sair ve Tuva edebiyyatinin qurucularindan biri Baykara HovenmeyBaj Kara Damchaevich HovenmejDogum tarixi 20 yanvar 1915Dogum yeri TuvaVefat tarixi 6 oktyabr 1972 57 yasinda Vefat yeri SSRIFealiyyeti Sair yaziciMukafatlari Mundericat 1 Heyati 2 Eserleri 3 Mukafatlari 4 IstinadlarHeyati RedakteDamca oglu Baykara Hovenmey 1915 ci ilde Tandi Tivanni Salcak bolgesinin Bayankol kendinde anadan olmusdur 1 1929 cu ilde Kizil seherinde monqolca oyrenmis sonra da yeni Tuva elifbasi ve yazi dilini oyrenmisdir Daha sonra Moskvaya Serq Milletleri Kommunistlik Universitetinden mezun olmusdur 2 Sin qezeti ile basladigi edebi fealiyyetini daha sonra Tuva turkcesinde nesr etdirdiyi eserlerle inkisaf etdirmisdir Tuva Xalq Respublikasi genclerinin inqilab birliyinin merkezi komitesinin Uluq Hem komitesinde Yazicilar Birliyinde Tuva Respublikasinin resmi qurumlarinda muxtelif rehber vezifelerde calismisdir Sin qezetinde redaktorluq etmisdir 3 Baykara Hovenmey edebiyyata 1934 cu ilde gelmisdir Oktabrinln tugu Oktyabr bayragi adli ilk seri o ilde Sin qezetinde yayimlanmisdir Eserleri Areve sini qezetinde Revolustan hereli jurnalinda yayimlanmisdir O Onnukter bile kadi Uruklar bolgas uluglar Aziyanin curee Asiyanin ureyi Oktabridan Oktargayje Kim ulugul adli kitablarin muellifidir Puskinin Lermontovun Sipacevin Marsakin Rilskiyin eserlerini Tuva diline tercume etmisdir Eserleri rusca ukraynaca xakasca saxaca buryatca altayca yayimlanmisdir Ilk seiri olan Oktyabr Bayragi 1934 cu ilde Sin qezetinde cap olundu Baikara Hovenmei Tuvan dilinde bir cox kitabin muellifidir Tuvan edebiyyatinin klassiki sayilir Monqol dilinden poetik tercumeler toplusunu nesr etdirdi eyni zamanda rus sairlerinin A Puskin M Lermontov S Sipacev N Tixonov S Marsak ve basqalarinin seirlerini tercume etdi Tuvan edebiyyatinda fantastik nesrin esasini qoydu Onun Marca cedar tez tez Texminen Marsa catir hekayesi Tuvan edebiyyatinin ilk fantastik eseridir tesvirleri ince psixologiya ile bexs edilmisdir Tuvan diline tercume olunmus kitab V Oseev 1951 Sehrli soz V Bianchi nin Gizleyin ve Arayin 1951 S Marsakin Birden Onu 1967 D Furmanovun Qirmizi Yer 1968 1942 ci ilden Tuva Yazicilar Birliyinin 1945 ci ilden ise SSRI Yazicilar Birliyinin uzvu olmusdur Muxtelif medal ve mukafatlara layiq gorulmusdur Eserleri RedakteOnnukter bile kadi Uruglar bolgas uluglar Aziyanin curee Asiyanin qelbi Oktabridan Oktargayje 4 Kim ulugul Mukafatlari Redakte Seref Nisani ordeni 1965 Emek igidliyine gore medali Vladimir Ilic Leninin anadan olmasinin 100 illiyi ile elaqedar yubiley medali 5 Istinadlar Redakte Tuva literaturnaya Vyp 2 biobibliogr spravochnik NB im A S Pushkina Resp Tyva avt sost M A Hadahane L M Chadamba E M Ak kys G M Kombu Kyzyl 2008 seh 73 Literatury narodov Rossii XX v slovar N S Nadyarnyh M Nauka 2005 str 295 296 str 365 1100 ekz ISBN 5 02 010208 3 Kombu S S Hovenmej Bajkara Damchaevich S S Kombu Tuvinskaya literatura slovar S S Kombu pod red D A Mongusha M L Trifonovoj Novosibirsk 2012 seh 310 Marska cheder chastym 6 noyabr 2014 tarixinde arxivlesdirilib Hovenmej Baj Kara Damchaevich o nem Tyvanyn chogaalchylary Pisateli Tuvy Kyzyl 2001 seh 9 10 Menbe https az wikipedia org w index php title Baykara Hovenmey amp oldid 6013467, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
