fbpx
Wikipedia

Baxış Bayramov

Avqust 25, 2021

Vikipediyada bu soyadlı müxtəlif adamlar haqqında məqalələr var, bax: Bayramov.

Baxış Bayramov (Bayramov Baxış Xəlil oğlu; d. 1944. Marneuli rayonu, Gürcüstan SSR, SSRİ) — Rusiya alimi; Fizika‑riyaziyyat elmləri doktoru, professor. Rusiya Təbiət Elmləri Akademiyasının həqiqi üzvü, A.F.İoffe adına Fizika‑Texnika İnstitutunun baş elmi əməkdaşı.

Baxış Bayramov
Bayramov Baxış Xəlil oğlu
rus. Байрамов Бахыш Халилович
Doğum tarixi (77 yaş)
Doğum yeri Marneuli rayonu, Gürcüstan SSR, SSRİ
Vətəndaşlığı SSRİ
Elmi dərəcəsi Fizika‑riyaziyyat elmləri doktoru
Elmi adı professor

Həyatı

Bayramov Baxış Xəlil oğlu 1944-cü il iyunun 1-də Gürcüstan Respublikasının Marneuli rayonunda anadan olub. B.Bayramov 7-ci sinfi bitirdikdən sonra Tbilisi Maşınqayırma Texnikumuna qəbul olunub. Təhsildə fərqləndiyinə görə 1961-ci ildə hələ texnikumu bitirməmiş “metalların kəsilmə ilə emalı” ixtisası üzrə texnik-texnoloq ixtisası alaraq Tbilisi aviasiya zavoduna texnik-konstruktor qismində işləməyə göndərilib. 1969-cu ildə Leninqrad Politexnik İnstitutunun radioelektronika fakültəsini bitirən B.Bayramov A.F.İoffe adına Fizika-Texnika İnstitutunun (FTİ) aspiranturasına qəbul edilib. Onun elmi rəhbəri akademik B.P.Zaxarçenya olub.

Elmi fəaliyyəti

Lazer şüalanmasının qeyri-xətti yayılmasının tədqiqi və seriyalı spektrometrlərin təkmilləşdirilməsi üzrə ilk işləri ilə o, digər görkəmli alim, FTİ-nin direktoru, akademik V.M.Tuçkeviçin diqqətini cəlb edib. 1972-ci ildə yarımkeçiricilərin fizikası üzrə Beynəlxalq konfransa (Ştutqart, AFR) təqdim etdiyi tezislərə görə B.Bayramov proqram komitəsindən məruzə ilə çıxış etmək təklifini alır. Belə təklif sovet aliminə ilk dəfə edilirdi. Hərçənd bir çox səbəbdən konfransa getmək B.Bayramova qismət olmasa da, məruzə konfransın materiallarına daxil edilir, bu barədə məlumat isə yenidən V.M.Tuçkeviçin diqqətini çəkir. 1972-ci ildə B.Bayramovun namizədlik dissertasiyasının müdafiəyə növbədənkənar təqdim edilməsindən sonra Tuçkeviç onun həmin dövrlər üçün çətin olan daimi işə götürülməsi məsələsində hər cür kömək göstərir. Belə ki, bu cür sənədləşdirmə yüksək partiya instansiyalarından keçirdi və beləliklə, B.Bayramov kiçik elmi işçi qismində FTİ-də işə düzəlir. Bu məşhur institutda onun hazırda baş elmi işçi qismində indiyədək davam edən elmi-tədqiqat fəaliyyəti belə başlayır.

B.Bayramovun ilk elmi uğurları çox da güclü olmayan (100 mVt-a qədər) fasiləsiz arqon və helium-neon şüalanmasının yayılması zamanı yarımkeçirici materiallarda aşkara çıxan yeni fenomenlərin müəyyən olunması ilə bağlıdır. Konusvarı şüalanma, iki fotonlu optik udulma, qeyri-xətti qütbləşmə effekti – optik aktivlik, Faradeyin qeyri-xətti effekti və bu kimi qeyri-xətti effektlər ilk dəfə B.Bayramov tərəfindən tədqiq edilib, tapılıb və təsnifləşdirilib. Bu işlər nəticəsində nəhəng impulslu şüalanmanın yayılması zamanı meydana çıxan istilik qeyri-xətliliyindən fərqli olaraq, optiki qeyri-xətliliyin fotostimullaşdırılmış elektron xüsusiyyəti aşkara çıxarılıb. Bu işlər yeni qeyri-ənənəvi istiqamətin – həyəcanlanmanın kiçik sıxlıqlı qeyri-xətli optikanın başlanğıcı olub.

B.Bayramov tərəfindən işığın elektron səpələnməsinin tədqiqi zamanı prinsipial yeni nəticələr əldə edilib. O, adi çətinliklə əl çatan aşağı tezlikli sahələrdə işığın kvazi-elastik aşkarlanması metodunu təklif və inkişaf etdirib. Bu metod xeyli maraq kəsb edən, xüsusən aşağı konsentrasiyalı elektrik daşıyıcıları olan yarımkeçirici materiallarda, eyni zamanda, ənənəvi rezonans metodları və elektrik ölçülərini nəzərəçarpacaq dərəcədə üstələyən həssaslıqla spektrləri müəyyən etməyə imkan verir. Göstərilib ki, bu cür yayılmanın meydana çıxması rentgen şüalanmasının yayılması zamanı yaxşı məlum olan Kompton effektinin optik analoqu - enən dalğanın təsiri altında fərdi elektronların (və ya dəliklərin) hərəkəti ilə əsaslanır. Bu qeyri-adi tapıntı İ.P.İpatova ilə birgə yerinə yetirilən nəzəri tədqiqatların aparılmasına rəvac verib. Helium arsenidində yüngül və ağır dəliklər misalında ikikomponentli plazmanın modeli B.Bayramov tərəfindən təklif olunub və reallaşdırılıb. Bu da yeni tip akustik plazma tərəddüdlərinin eksperimental aşkarlanmasına gətirib çıxarıb. Bu eksperimental işlər sərt cisimlər fizikasında çoxhissəcikli qarşılıqlı əlaqələr barədə müasir təsəvvürlərin inkişafında mühüm rol oynayıb. Onlar “Nort-Holland” beynəlxalq nəşrinin sifarişi ilə “Physics Reports” jurnalının xüsusi buraxılışının (1993) icmal materialında ümumiləşdirilib.

B.Bayramov, həmçinin neytral donor mərkəzlərində lokallaşdırılmış – dielektrik modlarında məkani lokallaşdırılmış uzununa optik fonon spektrlərinin incə strukturunu aşkar edib. Bu zaman həm sinqlet modları, həm də onların çoxluğu müşahidə olunub. Zəif əlaqəli elektron-fonon vəziyyətlərin nəzəriyyəsi çərçivəsində belə modların mövcudluğu tanınmış nəzəriyyəçilər - professor Ş.M.Koqan və Rusiya Elmlər Akademiyasının akademikləri R.A.Suris tərəfindən ikimərhələli və E.İ.Raşba tərəfindən çoxmərhələli mərkəzlər üçün qabaqcadan irəli sürülmüşdü. Alınan məlumat elektron-fonon və elektron-elektron qarşılıqlı əlaqəsinin fundamental xüsusiyyətləri haqda mövcud təsəvvürləri nəzərəçarpacaq dərəcədə genişləndirir və cari metodikanın yüksək analitik imkanlarını nümayiş etdirir.

B.Bayramov tərəfindən ilk aşkar olunan Mandelştam-Brillyuen işığının rezonans səpələnməsi indiyədək aparılan geniş eksperimental tədqiqatların nəticələrinin izahına yeni yanaşmanın əsasını qoyub. Hazırda bu nəticələr işığın kombinasiyalı rezonans yayılmasının izahı üçün istifadə olunur.

Onun yeni prinsipial istiqamət - geniş imkanlı spektroskopiya üzrə hazırladığı, həyata keçirdiyi işləri və tədqiqatları xeyli maraq doğurur. İnfraqırmızı sahəyə yaxın işığın qeyri-elastik yayılma spektrlərinin B.Bayramov tərəfindən həm təklif edilən, həm də yaradılan qeydiyyat üsulu yeni yüksək həssaslı diaqnostik metodların hazırlanması problemində əsas rol oynayır.

B.Bayramovun son illər apardığı yeni tədqiqatlarının nəticələri prinsipial əhəmiyyət daşıyır. Geometrik ölçüləri və əvvəlcədən verilən xüsusiyyətləri ilə nəzarət olunan kolloid yarımkeçirici kvant nöqtələrinin əldə edilməsi imkanlarının həyata keçirilməsi, həmçinin lüminessensiyanın yüksək effektivliyi və yüksək fotostabilliyi onları hazırda tibb sahəsində istifadə olunan ənənəvi fluoressent orqanik molekullarına alternativ qismində xüsusilə cəlbedici edir. Onlar strukturları fərdi molekullar səviyyəsində görüntüləmək imkanı verir. Bu işlər dərman preparatlarının hədəf-hüceyrələrə çatdırılması üçün effektiv vasitələrin yaradılması, yüksək həssaslığa malik yeni nəsil selektiv biosensorların hazırlanması, həmçinin müxtəlif problemli xəstəliklərin ilkin diaqnostikası üçün perspektiv nanomaterialların eksperimental tədqiqatı praktikasında yeni istiqamətin əsasını qoyur.

İşığın qeyri-elastik səpələnməsi prosesinin bir sıra prinsipial yeni öyrənilmə metodlarının yaradılması üzrə B.Bayramovun işləri nəinki dünyada daha aktual istiqamətlərin elmi səviyyəsini müəyyən edən və nanotexnologiyalar sahəsində sonrakı tərəqqiyə, yeni fiziki təzahürləri müəyyənləşdirməyə və riyazi təsvir etməyə, strukturun mükəmməlliyi müəyyənliyini dağıtmayan kontaktsız metodikalar hazırlamağa imkan verən yarımkeçirici və bio-tibbi materialların əsas və texnoloji vacib parametrlərinin fundamental tədqiqatını aparmağa imkan verir, həmçinin uzunluğun atom şkalasında lokal diaqnostikanın yeni əsas istiqamətinin yolunu açır.

B.Bayramov 250-dən çox elmi işin, 2 kollektiv monoqrafiyanın müəllifi və həmmüəllifidir. O, bir monoqrafiya tərcümə edib, ixtiralarına görə 14 patent və müəllif şəhadətnaməsi, həmçinin Rusiya fundamental tədqiqatlar fondunun, INTAS Avropa cəmiyyətinin beynəlxalq proqramının; ABŞ Milli elm fondunun, aerokosmik tədqiqatlar və layihələr üzrə Avropa bölməsinin (EOARD, London), ABŞ (Moskva və Beynəlxalq elmi-texniki mərkəzi və CRDF ilə müştərək), “Deusche Forschungsgemeinschaft” (AFR) və EPSRS (Böyük Britaniya) proqramları və başqa təşkilatların qrantlarını alıb. Onun rəhbərliyi altında 5 namizədlik və 2 doktorluq dissertasiyası müdafiə olunub.

B.Bayramov beynəlxalq əməkdaşlıqda aktiv iştirak edib, Bilkent Universiteti, Ankara, Türkiyə (1992-1995); Kembric Universiteti, Kembric, İngiltərə (1993-1994), Dağ Akademiyası, Frayberq, AFR (1992-1995), Şimali Karolina Universiteti, Raley, ABŞ (1998), Millətlər Birliyi Universiteti, Riçmond, Virciniya, ABŞ (1999) və Sankt-Peterburqun Böyük Pyotr Politexnik Universiteti (2002-ci ildən indiyədək) və başqa təhsil müəssisələrinin fizika fakültələrinin tələbə və aspirantlarına mühazirələr oxumaq üçün dəvət alıb.

B.Bayramov Rusiya Elmlər Akademiyasının fəxri fərmanları ilə təltif olunub. Ən yaxşı elmi işlərinə görə Fizika-Texniki İnstitutunun mükafatlarına layiq görülüb. O, Sankt-Peterburq Alimləri İttifaqının, Beynəlxalq Tədqiqatçı Materialşünaslar İttifaqının (MRS), Avropa Fizika Cəmiyyətinin üzvü, Optik Texnologiyalar üzrə Beynəlxalq İttifaqın (SPIE) və bir sıra digər elmi təşkilatların fəxri üzvü, müxtəlif beynəlxalq konfransların proqram komitələrinin üzvü, Rusiya Təbiət Elmləri Akademiyasının həqiqi üzvüdür.

Ailəsi

Ailəlidir. Fərid və Gülçin adlı iki övladı var.

İstinadlar

  1. Bağıyeva, Mətanət (2016). Xaricdə yaşayan azərbaycanlılar. Qısa bioqrafik məlumat kitabçası (PDF) (azərb.). Bakı: "Papirus NP". ISBN 978-9952-8299-1-4. 2017-10-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2017-10-21.
  2. . 2017-11-30 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-17.

Xarici keçidlər

  • Азербайджанцы-Петербуржцы Доктора наук 2017-12-12 at the Wayback Machine

Avqust 25, 2021
baxış, bayramov, vikipediyada, soyadlı, müxtəlif, adamlar, haqqında, məqalələr, bayramov, bayramov, baxış, xəlil, oğlu, 1944, marneuli, rayonu, gürcüstan, ssri, rusiya, alimi, fizika, riyaziyyat, elmləri, doktoru, professor, rusiya, təbiət, elmləri, akademiyas. Vikipediyada bu soyadli muxtelif adamlar haqqinda meqaleler var bax Bayramov Baxis Bayramov Bayramov Baxis Xelil oglu d 1944 Marneuli rayonu Gurcustan SSR SSRI Rusiya alimi Fizika riyaziyyat elmleri doktoru professor Rusiya Tebiet Elmleri Akademiyasinin heqiqi uzvu A F Ioffe adina Fizika Texnika Institutunun bas elmi emekdasi Baxis BayramovBayramov Baxis Xelil oglurus Bajramov Bahysh HalilovichDogum tarixi 1 iyun 1944 77 yas Dogum yeri Marneuli rayonu Gurcustan SSR SSRIVetendasligi SSRIElmi derecesi Fizika riyaziyyat elmleri doktoruElmi adi professor Mundericat 1 Heyati 2 Elmi fealiyyeti 3 Ailesi 4 Istinadlar 5 Xarici kecidlerHeyati RedakteBayramov Baxis Xelil oglu 1944 cu il iyunun 1 de Gurcustan Respublikasinin Marneuli rayonunda anadan olub B Bayramov 7 ci sinfi bitirdikden sonra Tbilisi Masinqayirma Texnikumuna qebul olunub Tehsilde ferqlendiyine gore 1961 ci ilde hele texnikumu bitirmemis metallarin kesilme ile emali ixtisasi uzre texnik texnoloq ixtisasi alaraq Tbilisi aviasiya zavoduna texnik konstruktor qisminde islemeye gonderilib 1969 cu ilde Leninqrad Politexnik Institutunun radioelektronika fakultesini bitiren B Bayramov A F Ioffe adina Fizika Texnika Institutunun FTI aspiranturasina qebul edilib Onun elmi rehberi akademik B P Zaxarcenya olub 1 Elmi fealiyyeti RedakteLazer sualanmasinin qeyri xetti yayilmasinin tedqiqi ve seriyali spektrometrlerin tekmillesdirilmesi uzre ilk isleri ile o diger gorkemli alim FTI nin direktoru akademik V M Tuckevicin diqqetini celb edib 1972 ci ilde yarimkeciricilerin fizikasi uzre Beynelxalq konfransa Stutqart AFR teqdim etdiyi tezislere gore B Bayramov proqram komitesinden meruze ile cixis etmek teklifini alir Bele teklif sovet alimine ilk defe edilirdi Hercend bir cox sebebden konfransa getmek B Bayramova qismet olmasa da meruze konfransin materiallarina daxil edilir bu barede melumat ise yeniden V M Tuckevicin diqqetini cekir 1972 ci ilde B Bayramovun namizedlik dissertasiyasinin mudafieye novbedenkenar teqdim edilmesinden sonra Tuckevic onun hemin dovrler ucun cetin olan daimi ise goturulmesi meselesinde her cur komek gosterir Bele ki bu cur senedlesdirme yuksek partiya instansiyalarindan kecirdi ve belelikle B Bayramov kicik elmi isci qisminde FTI de ise duzelir Bu meshur institutda onun hazirda bas elmi isci qisminde indiyedek davam eden elmi tedqiqat fealiyyeti bele baslayir B Bayramovun ilk elmi ugurlari cox da guclu olmayan 100 mVt a qeder fasilesiz arqon ve helium neon sualanmasinin yayilmasi zamani yarimkecirici materiallarda askara cixan yeni fenomenlerin mueyyen olunmasi ile baglidir Konusvari sualanma iki fotonlu optik udulma qeyri xetti qutblesme effekti optik aktivlik Faradeyin qeyri xetti effekti ve bu kimi qeyri xetti effektler ilk defe B Bayramov terefinden tedqiq edilib tapilib ve tesniflesdirilib Bu isler neticesinde neheng impulslu sualanmanin yayilmasi zamani meydana cixan istilik qeyri xetliliyinden ferqli olaraq optiki qeyri xetliliyin fotostimullasdirilmis elektron xususiyyeti askara cixarilib Bu isler yeni qeyri enenevi istiqametin heyecanlanmanin kicik sixliqli qeyri xetli optikanin baslangici olub B Bayramov terefinden isigin elektron sepelenmesinin tedqiqi zamani prinsipial yeni neticeler elde edilib O adi cetinlikle el catan asagi tezlikli sahelerde isigin kvazi elastik askarlanmasi metodunu teklif ve inkisaf etdirib Bu metod xeyli maraq kesb eden xususen asagi konsentrasiyali elektrik dasiyicilari olan yarimkecirici materiallarda eyni zamanda enenevi rezonans metodlari ve elektrik olculerini nezerecarpacaq derecede usteleyen hessasliqla spektrleri mueyyen etmeye imkan verir Gosterilib ki bu cur yayilmanin meydana cixmasi rentgen sualanmasinin yayilmasi zamani yaxsi melum olan Kompton effektinin optik analoqu enen dalganin tesiri altinda ferdi elektronlarin ve ya deliklerin hereketi ile esaslanir Bu qeyri adi tapinti I P Ipatova ile birge yerine yetirilen nezeri tedqiqatlarin aparilmasina revac verib Helium arsenidinde yungul ve agir delikler misalinda ikikomponentli plazmanin modeli B Bayramov terefinden teklif olunub ve reallasdirilib Bu da yeni tip akustik plazma tereddudlerinin eksperimental askarlanmasina getirib cixarib Bu eksperimental isler sert cisimler fizikasinda coxhissecikli qarsiliqli elaqeler barede muasir tesevvurlerin inkisafinda muhum rol oynayib Onlar Nort Holland beynelxalq nesrinin sifarisi ile Physics Reports jurnalinin xususi buraxilisinin 1993 icmal materialinda umumilesdirilib B Bayramov hemcinin neytral donor merkezlerinde lokallasdirilmis dielektrik modlarinda mekani lokallasdirilmis uzununa optik fonon spektrlerinin ince strukturunu askar edib Bu zaman hem sinqlet modlari hem de onlarin coxlugu musahide olunub Zeif elaqeli elektron fonon veziyyetlerin nezeriyyesi cercivesinde bele modlarin movcudlugu taninmis nezeriyyeciler professor S M Koqan ve Rusiya Elmler Akademiyasinin akademikleri R A Suris terefinden ikimerheleli ve E I Rasba terefinden coxmerheleli merkezler ucun qabaqcadan ireli surulmusdu Alinan melumat elektron fonon ve elektron elektron qarsiliqli elaqesinin fundamental xususiyyetleri haqda movcud tesevvurleri nezerecarpacaq derecede genislendirir ve cari metodikanin yuksek analitik imkanlarini numayis etdirir B Bayramov terefinden ilk askar olunan Mandelstam Brillyuen isiginin rezonans sepelenmesi indiyedek aparilan genis eksperimental tedqiqatlarin neticelerinin izahina yeni yanasmanin esasini qoyub Hazirda bu neticeler isigin kombinasiyali rezonans yayilmasinin izahi ucun istifade olunur Onun yeni prinsipial istiqamet genis imkanli spektroskopiya uzre hazirladigi heyata kecirdiyi isleri ve tedqiqatlari xeyli maraq dogurur Infraqirmizi saheye yaxin isigin qeyri elastik yayilma spektrlerinin B Bayramov terefinden hem teklif edilen hem de yaradilan qeydiyyat usulu yeni yuksek hessasli diaqnostik metodlarin hazirlanmasi probleminde esas rol oynayir B Bayramovun son iller apardigi yeni tedqiqatlarinin neticeleri prinsipial ehemiyyet dasiyir Geometrik olculeri ve evvelceden verilen xususiyyetleri ile nezaret olunan kolloid yarimkecirici kvant noqtelerinin elde edilmesi imkanlarinin heyata kecirilmesi hemcinin luminessensiyanin yuksek effektivliyi ve yuksek fotostabilliyi onlari hazirda tibb sahesinde istifade olunan enenevi fluoressent orqanik molekullarina alternativ qisminde xususile celbedici edir Onlar strukturlari ferdi molekullar seviyyesinde goruntulemek imkani verir Bu isler derman preparatlarinin hedef huceyrelere catdirilmasi ucun effektiv vasitelerin yaradilmasi yuksek hessasliga malik yeni nesil selektiv biosensorlarin hazirlanmasi hemcinin muxtelif problemli xesteliklerin ilkin diaqnostikasi ucun perspektiv nanomateriallarin eksperimental tedqiqati praktikasinda yeni istiqametin esasini qoyur Isigin qeyri elastik sepelenmesi prosesinin bir sira prinsipial yeni oyrenilme metodlarinin yaradilmasi uzre B Bayramovun isleri neinki dunyada daha aktual istiqametlerin elmi seviyyesini mueyyen eden ve nanotexnologiyalar sahesinde sonraki tereqqiye yeni fiziki tezahurleri mueyyenlesdirmeye ve riyazi tesvir etmeye strukturun mukemmelliyi mueyyenliyini dagitmayan kontaktsiz metodikalar hazirlamaga imkan veren yarimkecirici ve bio tibbi materiallarin esas ve texnoloji vacib parametrlerinin fundamental tedqiqatini aparmaga imkan verir hemcinin uzunlugun atom skalasinda lokal diaqnostikanin yeni esas istiqametinin yolunu acir B Bayramov 250 den cox elmi isin 2 kollektiv monoqrafiyanin muellifi ve hemmuellifidir O bir monoqrafiya tercume edib ixtiralarina gore 14 patent ve muellif sehadetnamesi hemcinin Rusiya fundamental tedqiqatlar fondunun INTAS Avropa cemiyyetinin beynelxalq proqraminin ABS Milli elm fondunun aerokosmik tedqiqatlar ve layiheler uzre Avropa bolmesinin EOARD London ABS Moskva ve Beynelxalq elmi texniki merkezi ve CRDF ile musterek Deusche Forschungsgemeinschaft AFR ve EPSRS Boyuk Britaniya proqramlari ve basqa teskilatlarin qrantlarini alib Onun rehberliyi altinda 5 namizedlik ve 2 doktorluq dissertasiyasi mudafie olunub B Bayramov beynelxalq emekdasliqda aktiv istirak edib Bilkent Universiteti Ankara Turkiye 1992 1995 Kembric Universiteti Kembric Ingiltere 1993 1994 Dag Akademiyasi Frayberq AFR 1992 1995 Simali Karolina Universiteti Raley ABS 1998 Milletler Birliyi Universiteti Ricmond Virciniya ABS 1999 ve Sankt Peterburqun Boyuk Pyotr Politexnik Universiteti 2002 ci ilden indiyedek ve basqa tehsil muessiselerinin fizika fakultelerinin telebe ve aspirantlarina muhazireler oxumaq ucun devet alib B Bayramov Rusiya Elmler Akademiyasinin fexri fermanlari ile teltif olunub En yaxsi elmi islerine gore Fizika Texniki Institutunun mukafatlarina layiq gorulub O Sankt Peterburq Alimleri Ittifaqinin Beynelxalq Tedqiqatci Materialsunaslar Ittifaqinin MRS Avropa Fizika Cemiyyetinin uzvu Optik Texnologiyalar uzre Beynelxalq Ittifaqin SPIE ve bir sira diger elmi teskilatlarin fexri uzvu muxtelif beynelxalq konfranslarin proqram komitelerinin uzvu Rusiya Tebiet Elmleri Akademiyasinin heqiqi uzvudur Ailesi RedakteAilelidir Ferid ve Gulcin adli iki ovladi var 2 Istinadlar Redakte Bagiyeva Metanet 2016 Xaricde yasayan azerbaycanlilar Qisa bioqrafik melumat kitabcasi PDF azerb Baki Papirus NP ISBN 978 9952 8299 1 4 2017 10 21 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2017 10 21 Izvestnye azerbajdzhancy peterburzhcy BAJRAMOV BAHYSh HALIL OGLY 2017 11 30 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 11 17 Xarici kecidler RedakteAzerbajdzhancy Peterburzhcy Doktora nauk Arxivlesdirilib 2017 12 12 at the Wayback MachineMenbe https az wikipedia org w index php title Baxis Bayramov amp oldid 5937801, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.