Banklararası kredit — bir bankdan digər banka kredit vermə prosesi. Bazarda əsas kreditor Mərkəzi Bankdır. Kommersiya bankları digər kommersiya banklarının borcalan və kreditorları kimi çıxış edirlər. Bir qayda olaraq, vəsaitlərin cəlb edilməsi birdəfəlik kredit müqavilələri əsasında və ya digər banklarda əmanətlərin yerləşdirilməsi yolu ilə həyata keçirilir.
Banklararası kreditlərin əksəriyyəti bir həftə və ya daha az müddətə, əksəriyyəti isə bir gecəlik müddətə nəzərdə tutulub. Belə kreditlər banklararası məzənnə ilə verilir (kreditin müddəti overnayt olarsa overnayt dərəcəsi də deyilir).
Banklar likvidliyi idarə etmək və ehtiyat tələbləri kimi tənzimləyici tələblərə cavab vermək üçün banklararası kredit bazarında borc götürür və borc verirlər. Faiz dərəcəsi bazarda pulun mövcudluğundan, mövcud tariflərdən və müqavilənin konkret şərtlərindən, məsələn, müddətin uzunluğundan asılıdır. Federal fondlar dərəcəsi (ABŞ), LIBOR (Böyük Britaniya) və (Avrozona) daxil olmaqla geniş çap olunmuş banklararası dərəcələr mövcuddur.
Kommersiya banklarının kredit fəaliyyəti banklararası kreditlər bazarındakı əməliyyatlardan ayrılmazdır. Digər banklardan kreditlərin alınması bankın kredit resurslarını doldurmağa imkan verir. Resursların çoxluğu ilə bank onları banklararası bazara çıxarır, resursların çatışmazlığı ilə bank onları bazardan alır. Banklararası kreditlər bazarı kredit resursları bazarının mühüm tərkib hissəsidir.
Növləri
| ]Praktikada banklararası kreditlərin aşağıdakı əsas növlərindən istifadə olunur:
- müvafiq hesab üzrə müxbir hesablar üzrə overdraft, əməliyyat gününün sonuna bankların müxbir hesabları üzrə debet (kredit) qalıqlarının məbləğləri nəzərə alınır;
- digər banklara verilən (alınan) overnayt kreditləri: digər banklara bir iş günündən çox olmayan müddətə verilir. Bu növ banklararası kredit cari günün hesablaşmalarını başa çatdırmaq üçün istifadə olunur;
- REPO əməliyyatları onlardan qiymətli kağızların əvvəlcədən müəyyən edilmiş qiymətə geri alınması şərti ilə və ya REPO əməliyyatının müddəti qiymətli kağızların ödəmə müddətləri ilə üst-üstə düşdüyü halda geri qaytarılmaması şərti ilə müəyyən müddətə alınması ilə bağlıdır.
Kommersiya bankları iqtisadi cəhətdən müstəqil kredit təşkilatları kimi banklararası kreditlər üzrə faiz dərəcələrinin səviyyəsini banklararası bazarda tələb və təklifdən və əsas dərəcənin səviyyəsindən asılı olaraq müstəqil şəkildə müəyyən edirlər.
Mexanizmi
| ]Kredit resursları bazarı faktiki olaraq iki hissəyə bölünürdü: bankdaxili və banklararası. Bu vəziyyətdə xeyli sayda filialı olan iri banklar mövcud kredit resurslarından maksimum istifadə etmək üçün öz bankdaxili bazarlarını yaratmağa başladılar.
Banklararası kredit almaq üçün borclu bank kreditor banka, bir qayda olaraq, aşağıdakı sənədləri təqdim edir: ərizə; birlik memorandumu; nizamnamənin notarius tərəfindən təsdiq edilmiş surəti; bank əməliyyatlarının aparılması üçün lisenziyanın notariat qaydasında təsdiq edilmiş surəti; imza nümunələri və rəsmi möhürün izi olan, həmçinin notarius tərəfindən təsdiq edilmiş vəsiqə; cari hesabat tarixinə qalıq; cari hesabat tarixi üçün iqtisadi standartların hesablanması; kommersiya bankının fəaliyyət göstəriciləri; təminat forması və təxirəsalınmaz öhdəliklər. Banklararası kreditlər üzrə borcalanın kredit qabiliyyətinin müəyyən edilməsi üçün əsas məlumat mənbəyi bankın balansıdır.
Banklararası kredit müqaviləsi aşağıdakı əsas müddəaları özündə əks etdirməlidir: 1) müqavilənin predmeti müəyyən müddətə müəyyən məbləğdə kreditin verilməsindən ibarətdir: 2) kreditor bankın və borcalan bankın hüquq və vəzifələri; 3) tərəflərin məsuliyyəti; 4) mübahisələrin həlli qaydası; 5) müqaviləyə dəyişiklik edilməsi şərtləri; 6) xüsusi şərtlər; 7) müqavilənin müddəti.
Banklararası kredit bazarında bank vekselləri və depozit sertifikatlarından da istifadə oluna bilər. Əmanət şəhadətnaməsi əmanətçinin əmanət almaq hüququnu təsdiq edən vəsaitin depozitinə qoyulması haqqında bankın yazılı şəhadətnaməsidir.
Banklararası kredit kimi alətin aktiv istifadəsi sayəsində banklararası kredit bazarı çərçivəsində bir sıra mühüm problemlər həll edilə bilər:
- maliyyə institutlarının likvidliyinin dəstəklənməsi;
- bank borcalan kimi çıxış etdikdə əlavə mənfəət əldə etmək;
- spekulyativ əməliyyatlara giriş;
- digər oxşar təşkilatlar arasında bankın müsbət imicinin formalaşdırılması;
- banklar arasında əlaqələrin yaradılması və onların vəziyyəti haqqında məlumatların əldə edilməsi.
Bank tərəfindən banklararası bazarda resursların alqı-satqısı üzrə optimal qərarın qəbul edilməsi yalnız kredit resursları bazarında vəziyyətə dəqiq nəzarət və onun dəyişmə dinamikasının elmi proqnozlaşdırılması şərti ilə mümkündür.
İstinadlar
| ]- "Рынок межбанковских кредитов". 8 fevral 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 may 2022.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Banklararasi kredit bir bankdan diger banka kredit verme prosesi Bazarda esas kreditor Merkezi Bankdir Kommersiya banklari diger kommersiya banklarinin borcalan ve kreditorlari kimi cixis edirler Bir qayda olaraq vesaitlerin celb edilmesi birdefelik kredit muqavileleri esasinda ve ya diger banklarda emanetlerin yerlesdirilmesi yolu ile heyata kecirilir Banklararasi kreditlerin ekseriyyeti bir hefte ve ya daha az muddete ekseriyyeti ise bir gecelik muddete nezerde tutulub Bele kreditler banklararasi mezenne ile verilir kreditin muddeti overnayt olarsa overnayt derecesi de deyilir Banklar likvidliyi idare etmek ve ehtiyat telebleri kimi tenzimleyici teleblere cavab vermek ucun banklararasi kredit bazarinda borc goturur ve borc verirler Faiz derecesi bazarda pulun movcudlugundan movcud tariflerden ve muqavilenin konkret sertlerinden meselen muddetin uzunlugundan asilidir Federal fondlar derecesi ABS LIBOR Boyuk Britaniya ve Avrozona daxil olmaqla genis cap olunmus banklararasi dereceler movcuddur Kommersiya banklarinin kredit fealiyyeti banklararasi kreditler bazarindaki emeliyyatlardan ayrilmazdir Diger banklardan kreditlerin alinmasi bankin kredit resurslarini doldurmaga imkan verir Resurslarin coxlugu ile bank onlari banklararasi bazara cixarir resurslarin catismazligi ile bank onlari bazardan alir Banklararasi kreditler bazari kredit resurslari bazarinin muhum terkib hissesidir Novleri span Praktikada banklararasi kreditlerin asagidaki esas novlerinden istifade olunur muvafiq hesab uzre muxbir hesablar uzre overdraft emeliyyat gununun sonuna banklarin muxbir hesablari uzre debet kredit qaliqlarinin meblegleri nezere alinir diger banklara verilen alinan overnayt kreditleri diger banklara bir is gununden cox olmayan muddete verilir Bu nov banklararasi kredit cari gunun hesablasmalarini basa catdirmaq ucun istifade olunur REPO emeliyyatlari onlardan qiymetli kagizlarin evvelceden mueyyen edilmis qiymete geri alinmasi serti ile ve ya REPO emeliyyatinin muddeti qiymetli kagizlarin odeme muddetleri ile ust uste dusduyu halda geri qaytarilmamasi serti ile mueyyen muddete alinmasi ile baglidir Kommersiya banklari iqtisadi cehetden musteqil kredit teskilatlari kimi banklararasi kreditler uzre faiz derecelerinin seviyyesini banklararasi bazarda teleb ve teklifden ve esas derecenin seviyyesinden asili olaraq musteqil sekilde mueyyen edirler Mexanizmi span Kredit resurslari bazari faktiki olaraq iki hisseye bolunurdu bankdaxili ve banklararasi Bu veziyyetde xeyli sayda filiali olan iri banklar movcud kredit resurslarindan maksimum istifade etmek ucun oz bankdaxili bazarlarini yaratmaga basladilar Banklararasi kredit almaq ucun borclu bank kreditor banka bir qayda olaraq asagidaki senedleri teqdim edir erize birlik memorandumu nizamnamenin notarius terefinden tesdiq edilmis sureti bank emeliyyatlarinin aparilmasi ucun lisenziyanin notariat qaydasinda tesdiq edilmis sureti imza numuneleri ve resmi mohurun izi olan hemcinin notarius terefinden tesdiq edilmis vesiqe cari hesabat tarixine qaliq cari hesabat tarixi ucun iqtisadi standartlarin hesablanmasi kommersiya bankinin fealiyyet gostericileri teminat formasi ve texiresalinmaz ohdelikler Banklararasi kreditler uzre borcalanin kredit qabiliyyetinin mueyyen edilmesi ucun esas melumat menbeyi bankin balansidir Banklararasi kredit muqavilesi asagidaki esas muddealari ozunde eks etdirmelidir 1 muqavilenin predmeti mueyyen muddete mueyyen meblegde kreditin verilmesinden ibaretdir 2 kreditor bankin ve borcalan bankin huquq ve vezifeleri 3 tereflerin mesuliyyeti 4 mubahiselerin helli qaydasi 5 muqavileye deyisiklik edilmesi sertleri 6 xususi sertler 7 muqavilenin muddeti Banklararasi kredit bazarinda bank vekselleri ve depozit sertifikatlarindan da istifade oluna biler Emanet sehadetnamesi emanetcinin emanet almaq huququnu tesdiq eden vesaitin depozitine qoyulmasi haqqinda bankin yazili sehadetnamesidir Banklararasi kredit kimi aletin aktiv istifadesi sayesinde banklararasi kredit bazari cercivesinde bir sira muhum problemler hell edile biler maliyye institutlarinin likvidliyinin desteklenmesi bank borcalan kimi cixis etdikde elave menfeet elde etmek spekulyativ emeliyyatlara giris diger oxsar teskilatlar arasinda bankin musbet imicinin formalasdirilmasi banklar arasinda elaqelerin yaradilmasi ve onlarin veziyyeti haqqinda melumatlarin elde edilmesi Bank terefinden banklararasi bazarda resurslarin alqi satqisi uzre optimal qerarin qebul edilmesi yalniz kredit resurslari bazarinda veziyyete deqiq nezaret ve onun deyisme dinamikasinin elmi proqnozlasdirilmasi serti ile mumkundur Istinadlar span Rynok mezhbankovskih kreditov 8 fevral 2017 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 23 may 2022 Kateqoriya Bank isi
