fbpx
Wikipedia

Balabəy Əlibəyov (diplomat)

Balabəy Əlibəyov (d. 1855 – ö. XX əsrin 40-cı illəri) — diplomat, kolleksioner, muzeyşünas, Naxçıvan SSR-in Qarsdakı müvəkkili, Naxçıvan Dövlət Tarix Muzeyinin qurucusu.

Balabəy Əlibəyov
Balabəy Əlibəyov
Doğum tarixi
Doğum yeri Naxçıvan
Vəfat tarixi XX əsrin 40-cı illəri

Həyatı

Hələlik Qarsdakı müvəkkil Balabəyin məhz Balabəy Əlibəyov olduğunu göstərən ən dəqiq fakt filologiya elmləri doktoru Fərman Xəlilovun "Naxçıvanı öyrənən elmi cəmiyyət" kitabında əksini tapmışdır. Belə ki, müəllif Naxçıvan Muzeyi ilə bağlı tədqiqatlar apararkən ədəbiyyatşünas, "İstiqlal" ordenli, Azərbaycanın əməkdar müəllimi, filologiya elmləri namizədi Lətif Hüseynzadənin fikirlərini öyrənmişdir. Müəllif yazır: "…B.Əlibəyovu yaxından tanıyan filologiya elmləri namizədi L.Hüseynzadənin 2005-ci il iyun aynda bizimlə söhbəti zamanı xatırladığına görə B.Əlibəyov Qarsda səfirlikdə (konsulluqda) hansısa bir vəzifədə işləyirmiş və Qarsla əlaqələri yaxşı imiş". Qeyd edək ki, Balabəy Əlibəyovun Naxçıvan Muzeyi haqqında Naxçıvan Dövlət Tarix Muzeyinin direktoru Nizami Rəhimov da tədqiqat aparmış və onun muzeyçilik fəaliyyəti ilə bağlı qiymətli məlumatlar vermişdir. Akademik İsmayıl Hacıyev və Elnur Kəlbizadənin tədqiqatlarına görə Balabəy Əlibəyov 1855-ci ildə Naxçıvanda anadan olmuşdur. Çünki, Naxçıvan Diyarının təhqiqi üzrə Xüsusi Komissiyanın 4 aprel 1925-ci ildə tərtib olunmuş 6 nömrəli protokolunda Balabəy Əlibəyov haqqında verilən məlumatda onun 70 yaşı olduğu göstərilmişdir.

Balabəy 1903-1908-ci illərdə polis zabiti, 1908-1911-ci illərdə Qars polis idarəsinin rəsmi tərcüməçisi kimi xidmət etmişdir. 1911-ci ildə pensiyaya çıxan Balabəy Əlibəyovun təcrübəsi, yerli əhali arasında olan nüfuzu və rus, türk, fars və digər dillərə yaxşı bələd olması onu xidmətini pensiya ala-ala davam etdirməsi ilə nəticələnmiş, beləliklə o 1911-1917-ci illərdə polis idarəsində həm də tərcüməçi kimi fəaliyyət göstərmişdir. 1917-ci ildən 1920-ci ilə qədər Balabəy Əlibəyovun fəaliyyəti Urmiya şəhəri ilə bağlı olmuşdur. Bu üçillik müddətdə o Urmiyada polismeyster kimi fəaliyyət göstərmişdir.

1920-ci ildən başlayaraq Sovet müəssisələrində xidmət etmiş Balabəy Əlibəyovun Naxçıvanın Qarsdakı müvəkkili kimi fəaliyyəti 1924-cü ilin mart-aprelindən 1925-ci ilin əvvəllərinə qədərki dövrdə təsadüf edir. İ.Hacıyev və E.Kəlbizadə "Naxçıvanlı diplomatlar" kitabında yazırlar ki, 1925-ci ilin aprelində B.Əlibəyovun artıq diplomatik fəaliyyətdə olmadığı məlumdur. Çünki, Naxçıvan Diyarının təhqiqi üzrə Xüsusi Komissiyanın 4 aprel 1925-ci ildə tərtib olunmuş 6 nömrəli protokolunda Balabəy Əlibəyov Naxçıvan SSR Xalq Maliyyə Komissarlığının maliyyə agenti kimi mühakimə edilmiş və nəticədə işdən çıxarılmışdır.

Mənşəcə köklü bəy nəslindən olan və uzun illər müxtəlif dövlət vəzifələrində çalışan Balabəy Əlibəyov həm də məşhur kolleksioner olmuş və Naxçıvanın tarixinə, etnoqrafiyasına, mədəniyyətinə aid ən müxtəlif əşyaları toplamışdır. Balabəyin hələ 1917-1918-ci illərdə Naxçıvan şəhərinin mərkəzi küçələrindən birində yerləşən mülkündə muzey təşkil etməsi onun tariximizə, mədəniyyətimizə nə qədər böyük məhəbbətlə yanaşdığının təzahürü olmuşdur. Qeyd edək ki, Nizami Rəhimovun "Balabəy Əlibəyovun Naxçıvan Muzeyi" ı məqaləsində yazdığına görə bu mülk şəhərin mərkəzində indiki Atatürk (keçmiş Kirov) küçəsindəki və son illərədək komunal və məişət müəssisələri kombinatının yerləşdiyi binanın yerində olmuşdur. Qeyd edək ki, hal hazırda həmin ərazidə (Kapital Bankın Naxçıvan Muxtar Respublika idarəsinin yaxınlığında) yeni ictimai yaşayış binası inşa edilmişdir.

Beləliklə, 1925-ci ilin aprelində Xalq Maaliyyə Komissarlığının maliyyə agenti vəzifəsindən azad edilən Balabəy Əlibəyovun sonrakı dövr taleyində təşkil etdiyi şəxsi muzeyi əhəmiyyətli rol oynamışdır. Belə ki, Naxçıvan MSSR Xalq Komissarları Şurasının 30 oktyabr 1924-cü il tarixli qərarı ilə yaradılan Naxçıvan Tarix Etnoqrafiya Muzeyinin təşkil edilə bilməməsi Balabəy Əlibəyovun şəxsi muzeyinin respublika mülkiyyətinə keçməsi haqqında qərarla nəticələnmişdir. Naxçıvan MSSR Xalq Komissarları Sovetinin 6 yanvar 1926-cı il tarixli qərarı ilə muzey respublika mülkiyyətinə qəbul edilmiş, Balabəy Əlibəyov isə ayda 40 manat məvacib almaqla ömürlük olaraq muzeyin direktoru təyin edilmişdir. Naxçıvanı Öyrənən Elmi Cəmiyyətin 12 fevral 1927-ci il tarixli 33 nömrəli protokolunda da muzeyin direktoru kimi Balabəyin adı çəkilmişdir.

Balabəy Əlibəyovun vəfatı ilə əlaqədar dəqiq tarixi müəyyənləşdirə bilməsək də bəzi tədqiqatçılar onun XX əsrin 40-cı illərinə qədər yaşadığı fikrindədirlər.

Mənbə

  • Kəlbizadə E., Hacıyev İ. Naxçıvanlı diplomatlar. Naxçıvan:Əcəmi, 2017, 128 s.[ölü keçid] , s. 51-54
  • Xəlilov F. Naxçıvanı öyrənən elmi cəmiyyət. Bakı:Nurlan, 2005, 196 s.[ölü keçid]
  • İvanov R. Basqın, Moskva, 2008, 463 s.

Xarici keçidlər

  • Kəlbizadə E. Bir adın izi ilə, "Şərq qapısı" qəzeti, 22.04.2014-cü il
  • Кельбизаде Э. Уполномоченный Нахчывана в Карсе-История дипломатии

İstinadlar

  1. Xəlilov F. Naxçıvanı öyrənən elmi cəmiyyət. Bakı:Nurlan, 2005, 196 s.
  2. Hacıyev İ., Kəlbizadə E. Naxçıvanlı diplomatlar (Нахчыванские дипломаты). Naxçıvan:Əcəmi, 2017, 128 s., s. 51-54

balabəy, əlibəyov, diplomat, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, vikipediyada, soyadlı, digər, şəxslər, haqqında, məqalələr, hüseynağa, sadıqov, balabəy, əlibəyov, 1855, əsrin. Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Vikipediyada bu ad soyadli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Huseynaga Sadiqov Balabey Elibeyov d 1855 o XX esrin 40 ci illeri diplomat kolleksioner muzeysunas Naxcivan SSR in Qarsdaki muvekkili Naxcivan Dovlet Tarix Muzeyinin qurucusu Balabey ElibeyovBalabey ElibeyovDogum tarixi 1855Dogum yeri NaxcivanVefat tarixi XX esrin 40 ci illeri Mundericat 1 Heyati 2 Menbe 3 Xarici kecidler 4 IstinadlarHeyati RedakteHelelik Qarsdaki muvekkil Balabeyin mehz Balabey Elibeyov oldugunu gosteren en deqiq fakt filologiya elmleri doktoru Ferman Xelilovun Naxcivani oyrenen elmi cemiyyet kitabinda eksini tapmisdir Bele ki muellif Naxcivan Muzeyi ile bagli tedqiqatlar apararken edebiyyatsunas Istiqlal ordenli Azerbaycanin emekdar muellimi filologiya elmleri namizedi Letif Huseynzadenin fikirlerini oyrenmisdir Muellif yazir B Elibeyovu yaxindan taniyan filologiya elmleri namizedi L Huseynzadenin 2005 ci il iyun aynda bizimle sohbeti zamani xatirladigina gore B Elibeyov Qarsda sefirlikde konsulluqda hansisa bir vezifede isleyirmis ve Qarsla elaqeleri yaxsi imis 1 Qeyd edek ki Balabey Elibeyovun Naxcivan Muzeyi haqqinda Naxcivan Dovlet Tarix Muzeyinin direktoru Nizami Rehimov da tedqiqat aparmis ve onun muzeycilik fealiyyeti ile bagli qiymetli melumatlar vermisdir Akademik Ismayil Haciyev ve Elnur Kelbizadenin tedqiqatlarina gore Balabey Elibeyov 1855 ci ilde Naxcivanda anadan olmusdur Cunki Naxcivan Diyarinin tehqiqi uzre Xususi Komissiyanin 4 aprel 1925 ci ilde tertib olunmus 6 nomreli protokolunda Balabey Elibeyov haqqinda verilen melumatda onun 70 yasi oldugu gosterilmisdir Balabey 1903 1908 ci illerde polis zabiti 1908 1911 ci illerde Qars polis idaresinin resmi tercumecisi kimi xidmet etmisdir 1911 ci ilde pensiyaya cixan Balabey Elibeyovun tecrubesi yerli ehali arasinda olan nufuzu ve rus turk fars ve diger dillere yaxsi beled olmasi onu xidmetini pensiya ala ala davam etdirmesi ile neticelenmis belelikle o 1911 1917 ci illerde polis idaresinde hem de tercumeci kimi fealiyyet gostermisdir 1917 ci ilden 1920 ci ile qeder Balabey Elibeyovun fealiyyeti Urmiya seheri ile bagli olmusdur Bu ucillik muddetde o Urmiyada polismeyster kimi fealiyyet gostermisdir 1920 ci ilden baslayaraq Sovet muessiselerinde xidmet etmis Balabey Elibeyovun Naxcivanin Qarsdaki muvekkili kimi fealiyyeti 1924 cu ilin mart aprelinden 1925 ci ilin evvellerine qederki dovrde tesaduf edir I Haciyev ve E Kelbizade Naxcivanli diplomatlar kitabinda yazirlar ki 1925 ci ilin aprelinde B Elibeyovun artiq diplomatik fealiyyetde olmadigi melumdur Cunki Naxcivan Diyarinin tehqiqi uzre Xususi Komissiyanin 4 aprel 1925 ci ilde tertib olunmus 6 nomreli protokolunda Balabey Elibeyov Naxcivan SSR Xalq Maliyye Komissarliginin maliyye agenti kimi muhakime edilmis ve neticede isden cixarilmisdir Mensece koklu bey neslinden olan ve uzun iller muxtelif dovlet vezifelerinde calisan Balabey Elibeyov hem de meshur kolleksioner olmus ve Naxcivanin tarixine etnoqrafiyasina medeniyyetine aid en muxtelif esyalari toplamisdir Balabeyin hele 1917 1918 ci illerde Naxcivan seherinin merkezi kucelerinden birinde yerlesen mulkunde muzey teskil etmesi onun tariximize medeniyyetimize ne qeder boyuk mehebbetle yanasdiginin tezahuru olmusdur Qeyd edek ki Nizami Rehimovun Balabey Elibeyovun Naxcivan Muzeyi i meqalesinde yazdigina gore bu mulk seherin merkezinde indiki Ataturk kecmis Kirov kucesindeki ve son illeredek komunal ve meiset muessiseleri kombinatinin yerlesdiyi binanin yerinde olmusdur Qeyd edek ki hal hazirda hemin erazide Kapital Bankin Naxcivan Muxtar Respublika idaresinin yaxinliginda yeni ictimai yasayis binasi insa edilmisdir Belelikle 1925 ci ilin aprelinde Xalq Maaliyye Komissarliginin maliyye agenti vezifesinden azad edilen Balabey Elibeyovun sonraki dovr taleyinde teskil etdiyi sexsi muzeyi ehemiyyetli rol oynamisdir Bele ki Naxcivan MSSR Xalq Komissarlari Surasinin 30 oktyabr 1924 cu il tarixli qerari ile yaradilan Naxcivan Tarix Etnoqrafiya Muzeyinin teskil edile bilmemesi Balabey Elibeyovun sexsi muzeyinin respublika mulkiyyetine kecmesi haqqinda qerarla neticelenmisdir Naxcivan MSSR Xalq Komissarlari Sovetinin 6 yanvar 1926 ci il tarixli qerari ile muzey respublika mulkiyyetine qebul edilmis Balabey Elibeyov ise ayda 40 manat mevacib almaqla omurluk olaraq muzeyin direktoru teyin edilmisdir Naxcivani Oyrenen Elmi Cemiyyetin 12 fevral 1927 ci il tarixli 33 nomreli protokolunda da muzeyin direktoru kimi Balabeyin adi cekilmisdir 2 Balabey Elibeyovun vefati ile elaqedar deqiq tarixi mueyyenlesdire bilmesek de bezi tedqiqatcilar onun XX esrin 40 ci illerine qeder yasadigi fikrindedirler Menbe RedakteKelbizade E Haciyev I Naxcivanli diplomatlar Naxcivan Ecemi 2017 128 s olu kecid s 51 54 Xelilov F Naxcivani oyrenen elmi cemiyyet Baki Nurlan 2005 196 s olu kecid Ivanov R Basqin Moskva 2008 463 s Xarici kecidler RedakteKelbizade E Bir adin izi ile Serq qapisi qezeti 22 04 2014 cu il Kelbizade E Upolnomochennyj Nahchyvana v Karse Istoriya diplomatiiIstinadlar Redakte Xelilov F Naxcivani oyrenen elmi cemiyyet Baki Nurlan 2005 196 s Haciyev I Kelbizade E Naxcivanli diplomatlar Nahchyvanskie diplomaty Naxcivan Ecemi 2017 128 s s 51 54Menbe https az wikipedia org w index php title Balabey Elibeyov diplomat amp oldid 6081412, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.