Bala Məşədi 1870-cu il Gəncə şəhərində anadan olmuşdur. Kərbəlayı Qasım kişinin 3 oğlan övladı olmuşdur. Bala Məşədi övladlardan kiçiyi olmuşdur. 1881-ci ildə Kərbəlayı Qasım kişinin ortancıl oğlunu quldurlar öldürür. 11 yaşında olan Bala Məşədi odlu silah əldə edərək, qardaşının qisasını alır və axtarıldığı üçün bir müddət yaxın qohumları tərəfindən gizlədilir. Sonradan Bala Məşədi Gəncədə sayılıb seçilən bir şəxs olur. O dövrdə təşkil olunan cıdır yarışlarında dəfələrlə qələbə çalır. Deyilənə görə, o zaman Gəncənin xanı olan Hüseynqulu xan ona yaxınlaşaraq qələbə münasibətilə təbrik edir və qızlarından birini ona vermək istədiyini bildirir. Lakin Bala Məşədi üzrxahlıq edərək, özünün bir qədər çılğın olduğunu söyləyir və deyir: “Sən xan, mən bəy. Mən söz götürən deyiləm. Qızın mənim qabağımdan qayıdıb söz desə, aramızda inciklik olar, xan”. Bala Məşədinin hərəkəti Hüseynqulu xanın o qədər xoşuna gəlir ki, deyilənə görə, Gəncəbasar ətrafında yerləşən bir neçə kəndi və Kürqırağı meşə zolağının bir hissəsini ona hədiyyə edir. Bala Məşədi qısa bir müddətdə həmin ərazilərdə böyük bir təsərrüfat qurur və yüzlərlə adamın həmin təsərrüfatda işləyib dolanması üçün şərait yaradır. Bununla yanaşı, yaşadığı Gəncə şəhərində böyük qardaşı Hacı Əli Qasımov ilə birlikdə mülklər alıb, imkanlarını daha da genişləndirirlər. Onu da qeyd etmək lazımdır ki, Bala Məşədidən 20 yaş böyük olan Hacı Əli Qasımov eyni zamanda nəslin ağsaqqalı olmuşdur. O, XX-ci əsrin əvvəllərində milli dirçəliş yolunda hərtərəfli fəaliyyət göstərmişdir. Hacı Əli Qasımovun böyük maddi imkanları olmuş və o, sərvətinin böyük hissəsini xalqın və millətin rifahı yolunda sərf etmişdir. Hətta deyilənə görə, Hacı Əli Qasımov həmin dövrdə Bakı şəhərinə şollar suyunun çəkilişinə öz maddi yardımı ilə dəstək vermişdir. Bütün bu işlərdə Bala Məşədi öz böyük qardaşının yaxın köməkçisi olmuşdur. O zamanlar Qərbi Azərbaycandan köçkün düşmüş ailələrə hər cür köməklik göstərmiş, onların Gəncədə yerləşmələri, iş tapmaları, yaşamaları üçün hər cür imkan və şərait yaratmışdır. Qərbi Azərbaycandan köçkün düşmüş əvvəlki nəsillərin xatirələrinə görə, XX-ci əsrin əvvəllərində Göyçə mahalından bir neçə şəxs Bala Məşədinin yanına gələrək şikayət edirlər ki, bir quduzlaşmış erməni dəstəsi Göyçə mahalında azərbaycanlılara göz verib işıq vermirlər hətta, qız-gəlinlərimizi gəlib qaçırıb aparırlar. Bu sözlərdən qəzəblənən Bala Məşədi Göyçəlilərdən bir qədər möhlət istəyir və bir həftə sonra Göyçəyə gedərək həmin erməni dəstəsinin üzvlərinin başlarını kəsib dəsmala bükülmüş vəziyyətdə Gəncəyə gətirir.
Bala Məşədi həmçinin 1905-1906-cı illərdə Gəncədə baş vermiş erməni-türk qarşıdurması zamanı gizli fəaliyyət göstərmiş “Difai” təşkilatının fəal üzvlərindən biri olmuş, təşkilata maddi dəstək göstərməklə yanaşı, özü gizli şəkildə bəzi əməliyyatlarda iştirak etmişdir. Gəncə ağsaqqallarının söylədiyinə görə, bir gün Bala Məşədi məlumat alır ki, “Poqos” adlı bir nəfər erməni Xankəndində ermənilərin topladığı pulu Tiflis şəhərinə-qubernatora rüşvət kimi aparır ki, Xankəndinin erməniləşdirilməsini rəsmiləşdirsinlər. Bunu eşidən Bala Məşədi təkbaşına Gəncə şəhərinin yaxınlığında (indiki Nizami Gəncəvinin məqbərəsi ətrafında) həmin erməninin qarşısını kəsərək, onu güllə ilə vurub öldürür. Sonra onun rüşvət kimi apardığı pulları götürüb, üzərinə də bir qədər pul əlavə edir və silah almaq üçün qaçaq Dəli Alıya verir. Sonralar Gəncə şəhərində təşkil olunmuş dəstə məhz, bu silahlarla silahlandırılır. Həmin dəstə o zaman ermənilərin Gəncəyə basqınının qarşısını alır və “Hacı Məlik” düzündə (indiki G.Q.K-nın arxası) 2000-ə yaxın erməni öldürülür.
Ötən əsrin əvvəllərində Türkiyədə quraqlıq və aclıq olan zaman Bala Məşədi öz təsərrüfatından bir neçə vaqon buğda-taxıl qardaş Türkiyə Cümhuriyyətinə göndərmişdir. Dəqiq məlumatlara görə, Mustafa Kamal Atatürk Bala Məşədinin bu hərəkətinə görə, ona təşəkkür məktubu ünvanlamışdır. Lakin Sovet Hakimiyyəti qurulan zaman onun qohumları ehtiyat edərək Bala Məşədinin Atatürklə çəkdirdiyi şəkillərini, sənədlərini yandırmışlar. Yalnız üç il əvvəl, o dövrün Gəncə ziyalıları barədə kitabla əlaqədar material toplanan zaman arxivdən Bala Məşədi, Fətəli xan Xoyski, Əhməd Cavad, Pişnamazzadə qardaşları, Sarı Ələkbər, Dəli Alı, Mirzə Abbas Abbaszadə və digər şəxslərin bir yerdə çəkdirdikləri şəkli tapılmışdır.
Azərbaycanda ilk Demokratik Respublika qurularkən Bala Məşədi könüllü olaraq evlərindən birini istifadə etmək üçün Müsavat Hökumətinə hədiyyə vermişdir.
Azərbaycanda Sovet Hakimiyyəti qurulduqdan sonra isə başlanan repressiyalara Hacı Əli Qasımov, Bala Məşədi və onların ailələri də məruz qalırlar. Onların var-dövlətləri hökumət və digər qüvvələr tərəfindən talan edilir və müsadirə olunur. Sovet Hakimiyyəti qurularkən bir-çoxları Bala Məşədi və qardaşı Hacı Əli Qasımova Türkiyəyə köçməyi təklif etmişlər. Lakin Bala Məşədi və qardaşı Hacı Əli Qasımov ailəsini, Vətənini buraxıb heç yerə getməyəcəklərini bildirmişlər.
1934-cü ildə Bala Məşədini ailəsi ilə birlikdə Qazaxıstana sürgün edirlər.
1937-ci ildə isə Bala Məşədi sürgündən geri qayıtmış, lakin qısa bir müddətdən sonra yenidən qardaşı Hacı Əli Qasımov ilə birlikdə həbs edilərək, 1937-ci il oktyabr ayının 29-da Bala Məşədini 67 yaşında, qardaşı Hacı Əlini isə 81 yaşında Nargin adasında güllələyirlər.
Bala Məşədinin 9 qızı və Aral adlı bir oğlu olmuşdur. Təəssüf ki, oğlu uşaq ikən vəfat etmişdir. Hal-hazırda Bala Məşədinin 3 qızı Gəncə şəhərində yaşayır. Bala Məşədinin Azərbaycanda, eləcə də dünyanın bir çox ölkələrində 80-ə yaxın nəvə, nəticə və kötücəsi vardır ki, onların da böyük əksəriyyəti ziyalı şəxslərdir.
Beləliklə, «Difai»çi Bala Məşədi xalqının, millətinin qorunması, müdafiəsi yolunda əlindən gələni əsirgəməmiş və vətənpərvər bir şəxsiyyət kimi yaddaşlara yazılmışdır.
Yaradıcılığı
ХХ-ci əsrin əvvəllərində erməni-daşnak qüvvələri tərəfindən Azərbaycan türkünə qarşı törədilən qırğın və ixtişaşların cəmiyyətdə vətənpərvər ziyalıların və bəylərin bir masa arxasında birləşməsi zərurətini tezləşdirdi. Məhz belə bir dövrdə xalqı qırğından qorumaq, müdafiə etmək üçün dövrün görkəmli ziyalılarının bir araya gəlməsinin və bir məqsəd altında birləşməsinin artıq zamanı idi. Bunun üçün də 1906-cı ilin yazında ilk demokratik ruhlu siyasi təşkilat olan «Difai» partiyası yaradıldı.
Bu təşkilatın rəhbəri əslən Şuşadan olan türkoloq Əhməd bəy Ağaoğlu idi. Təşkilatın Azərbaycanda bir çox yerli şöbələri fəaliyyət göstərirdi. Gəncə şöbəsinin rəhbəri Ələkbər bəy Rəfibəyli olmaqla, üzvləri Həmid bəy Usubbəyli, Nəsib bəy Yusifbəyli, Mirzə Məhəmməd Axundzadə, Həsən bəy Ağayev, Axund Məhəmməd Pişnamazzadə, Adil xan və İsmayıl xan Ziyadxanlı, Nağı bəy və Məmmədbağır bəy Şeyxzamanlı, üç qardaş Xəlil, Ələkbər və Ələsgər bəy Xasməmmədov, Dəli Alı, Məşədi İsmayıl və Sarı Ələkbər kimi bir çox görkəmli şəxsiyyətlərdən ibarət idi.
Bu şəxsiyyətlər arasında xüsusi xidmətləri ilə seçilən, 1905-ci ildə Gəncədə baş vermiş erməni-türk qarşıdurması zamanı mərdlik göstərən Bala Məşədi Azərbaycanın salnaməsi tarixində dərin bir irs qoymuşdur. O, «Difai» partiyasının ən fəal üzvlərindən biri olmuşdur.
Xarici keçidlər
Vüqar Həsənbəyli "Difai" qəzetinin redaktoru
Avqust 06, 2021
bala, məşədi, məqalənin, ensiklopedik, tələblərə, cavab, vermədiyinə, dair, şübhələr, lütfən, ensiklopedikliyi, təsdiq, etmək, üçün, məqalənin, mövzusuna, uyğun, tərəfsiz, etibarlı, mənbələr, göstərin, əgər, belə, mənbələr, göstərilməzsə, məqalə, birləşdirilə,. Bu meqalenin ensiklopedik teleblere cavab vermediyine dair subheler var Lutfen ensiklopedikliyi tesdiq etmek ucun meqalenin movzusuna uygun terefsiz etibarli menbeler gosterin Eger bele menbeler gosterilmezse meqale birlesdirile yonlendirile ve ya siline biler Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bala MesediKerbelayi Qasim oglu Bala MesediDogum tarixi mart 1870Dogum yeri Rusiya Imperiyasi Azerbaycan GenceVefat tarixi 29 oktyabr 1937 67 yasinda Vefat yeri SSRI Azerbaycan SSR GenceVetendasligi Rusiya Imperiyasi SSRIMilliyyeti azerbaycanliAtasi Kerbelayi QasimIxtisasi Millet FedaisiHeyati RedakteBala Mesedi 1870 cu il Gence seherinde anadan olmusdur Kerbelayi Qasim kisinin 3 oglan ovladi olmusdur Bala Mesedi ovladlardan kiciyi olmusdur 1881 ci ilde Kerbelayi Qasim kisinin ortancil oglunu quldurlar oldurur 11 yasinda olan Bala Mesedi odlu silah elde ederek qardasinin qisasini alir ve axtarildigi ucun bir muddet yaxin qohumlari terefinden gizledilir Sonradan Bala Mesedi Gencede sayilib secilen bir sexs olur O dovrde teskil olunan cidir yarislarinda defelerle qelebe calir Deyilene gore o zaman Gencenin xani olan Huseynqulu xan ona yaxinlasaraq qelebe munasibetile tebrik edir ve qizlarindan birini ona vermek istediyini bildirir Lakin Bala Mesedi uzrxahliq ederek ozunun bir qeder cilgin oldugunu soyleyir ve deyir Sen xan men bey Men soz goturen deyilem Qizin menim qabagimdan qayidib soz dese aramizda inciklik olar xan Bala Mesedinin hereketi Huseynqulu xanin o qeder xosuna gelir ki deyilene gore Gencebasar etrafinda yerlesen bir nece kendi ve Kurqiragi mese zolaginin bir hissesini ona hediyye edir Bala Mesedi qisa bir muddetde hemin erazilerde boyuk bir teserrufat qurur ve yuzlerle adamin hemin teserrufatda isleyib dolanmasi ucun serait yaradir Bununla yanasi yasadigi Gence seherinde boyuk qardasi Haci Eli Qasimov ile birlikde mulkler alib imkanlarini daha da genislendirirler Onu da qeyd etmek lazimdir ki Bala Mesediden 20 yas boyuk olan Haci Eli Qasimov eyni zamanda neslin agsaqqali olmusdur O XX ci esrin evvellerinde milli dircelis yolunda herterefli fealiyyet gostermisdir Haci Eli Qasimovun boyuk maddi imkanlari olmus ve o servetinin boyuk hissesini xalqin ve milletin rifahi yolunda serf etmisdir Hetta deyilene gore Haci Eli Qasimov hemin dovrde Baki seherine sollar suyunun cekilisine oz maddi yardimi ile destek vermisdir Butun bu islerde Bala Mesedi oz boyuk qardasinin yaxin komekcisi olmusdur O zamanlar Qerbi Azerbaycandan kockun dusmus ailelere her cur komeklik gostermis onlarin Gencede yerlesmeleri is tapmalari yasamalari ucun her cur imkan ve serait yaratmisdir Qerbi Azerbaycandan kockun dusmus evvelki nesillerin xatirelerine gore XX ci esrin evvellerinde Goyce mahalindan bir nece sexs Bala Mesedinin yanina gelerek sikayet edirler ki bir quduzlasmis ermeni destesi Goyce mahalinda azerbaycanlilara goz verib isiq vermirler hetta qiz gelinlerimizi gelib qacirib aparirlar Bu sozlerden qezeblenen Bala Mesedi Goycelilerden bir qeder mohlet isteyir ve bir hefte sonra Goyceye gederek hemin ermeni destesinin uzvlerinin baslarini kesib desmala bukulmus veziyyetde Genceye getirir Bala Mesedi hemcinin 1905 1906 ci illerde Gencede bas vermis ermeni turk qarsidurmasi zamani gizli fealiyyet gostermis Difai teskilatinin feal uzvlerinden biri olmus teskilata maddi destek gostermekle yanasi ozu gizli sekilde bezi emeliyyatlarda istirak etmisdir Gence agsaqqallarinin soylediyine gore bir gun Bala Mesedi melumat alir ki Poqos adli bir nefer ermeni Xankendinde ermenilerin topladigi pulu Tiflis seherine qubernatora rusvet kimi aparir ki Xankendinin ermenilesdirilmesini resmilesdirsinler Bunu esiden Bala Mesedi tekbasina Gence seherinin yaxinliginda indiki Nizami Gencevinin meqberesi etrafinda hemin ermeninin qarsisini keserek onu gulle ile vurub oldurur Sonra onun rusvet kimi apardigi pullari goturub uzerine de bir qeder pul elave edir ve silah almaq ucun qacaq Deli Aliya verir Sonralar Gence seherinde teskil olunmus deste mehz bu silahlarla silahlandirilir Hemin deste o zaman ermenilerin Genceye basqininin qarsisini alir ve Haci Melik duzunde indiki G Q K nin arxasi 2000 e yaxin ermeni oldurulur Oten esrin evvellerinde Turkiyede quraqliq ve acliq olan zaman Bala Mesedi oz teserrufatindan bir nece vaqon bugda taxil qardas Turkiye Cumhuriyyetine gondermisdir Deqiq melumatlara gore Mustafa Kamal Ataturk Bala Mesedinin bu hereketine gore ona tesekkur mektubu unvanlamisdir Lakin Sovet Hakimiyyeti qurulan zaman onun qohumlari ehtiyat ederek Bala Mesedinin Ataturkle cekdirdiyi sekillerini senedlerini yandirmislar Yalniz uc il evvel o dovrun Gence ziyalilari barede kitabla elaqedar material toplanan zaman arxivden Bala Mesedi Feteli xan Xoyski Ehmed Cavad Pisnamazzade qardaslari Sari Elekber Deli Ali Mirze Abbas Abbaszade ve diger sexslerin bir yerde cekdirdikleri sekli tapilmisdir Azerbaycanda ilk Demokratik Respublika qurularken Bala Mesedi konullu olaraq evlerinden birini istifade etmek ucun Musavat Hokumetine hediyye vermisdir Azerbaycanda Sovet Hakimiyyeti qurulduqdan sonra ise baslanan repressiyalara Haci Eli Qasimov Bala Mesedi ve onlarin aileleri de meruz qalirlar Onlarin var dovletleri hokumet ve diger quvveler terefinden talan edilir ve musadire olunur Sovet Hakimiyyeti qurularken bir coxlari Bala Mesedi ve qardasi Haci Eli Qasimova Turkiyeye kocmeyi teklif etmisler Lakin Bala Mesedi ve qardasi Haci Eli Qasimov ailesini Vetenini buraxib hec yere getmeyeceklerini bildirmisler 1934 cu ilde Bala Mesedini ailesi ile birlikde Qazaxistana surgun edirler 1937 ci ilde ise Bala Mesedi surgunden geri qayitmis lakin qisa bir muddetden sonra yeniden qardasi Haci Eli Qasimov ile birlikde hebs edilerek 1937 ci il oktyabr ayinin 29 da Bala Mesedini 67 yasinda qardasi Haci Elini ise 81 yasinda Nargin adasinda gulleleyirler Bala Mesedinin 9 qizi ve Aral adli bir oglu olmusdur Teessuf ki oglu usaq iken vefat etmisdir Hal hazirda Bala Mesedinin 3 qizi Gence seherinde yasayir Bala Mesedinin Azerbaycanda elece de dunyanin bir cox olkelerinde 80 e yaxin neve netice ve kotucesi vardir ki onlarin da boyuk ekseriyyeti ziyali sexslerdir Belelikle Difai ci Bala Mesedi xalqinin milletinin qorunmasi mudafiesi yolunda elinden geleni esirgememis ve vetenperver bir sexsiyyet kimi yaddaslara yazilmisdir Yaradiciligi RedakteHH ci esrin evvellerinde ermeni dasnak quvveleri terefinden Azerbaycan turkune qarsi toredilen qirgin ve ixtisaslarin cemiyyetde vetenperver ziyalilarin ve beylerin bir masa arxasinda birlesmesi zeruretini tezlesdirdi Mehz bele bir dovrde xalqi qirgindan qorumaq mudafie etmek ucun dovrun gorkemli ziyalilarinin bir araya gelmesinin ve bir meqsed altinda birlesmesinin artiq zamani idi Bunun ucun de 1906 ci ilin yazinda ilk demokratik ruhlu siyasi teskilat olan Difai partiyasi yaradildi Bu teskilatin rehberi eslen Susadan olan turkoloq Ehmed bey Agaoglu idi Teskilatin Azerbaycanda bir cox yerli sobeleri fealiyyet gosterirdi Gence sobesinin rehberi Elekber bey Refibeyli olmaqla uzvleri Hemid bey Usubbeyli Nesib bey Yusifbeyli Mirze Mehemmed Axundzade Hesen bey Agayev Axund Mehemmed Pisnamazzade Adil xan ve Ismayil xan Ziyadxanli Nagi bey ve Memmedbagir bey Seyxzamanli uc qardas Xelil Elekber ve Elesger bey Xasmemmedov Deli Ali Mesedi Ismayil ve Sari Elekber kimi bir cox gorkemli sexsiyyetlerden ibaret idi Bu sexsiyyetler arasinda xususi xidmetleri ile secilen 1905 ci ilde Gencede bas vermis ermeni turk qarsidurmasi zamani merdlik gosteren Bala Mesedi Azerbaycanin salnamesi tarixinde derin bir irs qoymusdur O Difai partiyasinin en feal uzvlerinden biri olmusdur Xarici kecidler RedakteVuqar Hesenbeyli Difai qezetinin redaktoruMenbe https az wikipedia org w index php title Bala Mesedi amp oldid 6066371, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
