fbpx
Wikipedia

Baca-baca

Baca-baca - Azərbaycanda Novruz bayramı günlərində əsasən uşaq və gənclər arasında, geniş şəkildə oynanılan qədim oyunlarından biridir.

Ümumi məlumat

Baca-baca oyunu ilaxır çərşənbədə və Novruz bayramı axşamlarında icra olunan oyunlardan biridir. Xüsusilə subay gənclər tərəfindən icra olunan "qurşaqatdı", "papaqatdı", "qurşaqsalladı", "torbaatdı" mərasim oyunları ilə məzmunca eynidir. Qədim vaxtlarda evlər indiki kimi, şiferli, kirəmitli olmamışdır. Evlərin üstü hamar və damın ortasından baca olmuşdur. Gənclər şal, yaylıq, tənzifdən hazırlanmış örpək sallayıb Novruz payı alardılar. Oyun ustad şair Məhəmməd Hüseyn Şəhriyarın (1905-1988) sözlərində dəqiq əks etdirilmişdir.

Bayram idi, gecəquşu oxurdu,
Adaxlı qız, bəy corabın toxurdu,
Hər kəs şalın bir bacadan soxurdu,
Ay nə gözəl qaydaydı şal sallamaq.
Bəy şalına bayramlığın bağlamaq.

Şal istədim, mən də evdə ağladım,
Bir şal alıb tez belimə bağladım.
Qulamgilə qaçdım şalı salladım,
Fatma xala mənə corab bağladı,
Xan nənəmi yada salıb ağladı.

Baca-baca oyunu Azərbaycanın bir sıra bölgəsində "Nünnünü", "Nünnü getmə" də adlanır. Hüseynqulu Sarabski yazır: "Nünnünü gedən adam ip ucuna kiçik bir torba bağlar, onu mətbəx bacasından (əgər mətbəxdə adam olarsa) və ya sadəcə evin damından, bacasından evə sallar, özünü tanıtdırmamaq məqsədilə şəhadət barmağını burnuna vurmaqla nünnünü səsi çıxarıb ev yiyəsini xəbərdar edərdi. Belə nünnünü gəzənlər qətiyyən boş qaytarılmazdı. Onların torbasına hökmən bir şey salmaq lazım idi".

Oyunun qaydaları

Baca-baca oyunu ilaxır çərşənbə və Novruz bayramı axşamlarında qaranlıq düşəndən sonra bayram payı almaq üçün qapıları (keçmişdə isə bacaları) döyür, gizlincə şalı (torba, papaq və s.) içəri atarlar. Ev sahibi qapıdan (bacadan) içəri atılan (sallanan) şalın (torba və ya papağın) ucuna (içərisinə) şəkərbura, kətə, şorqoğal, qırmızı yumurta, ləbləbi, qovurğa, qoz, fındıq, kişmiş, iydə, badam, püstə, qaysı qurusu, qax və s. çərəzlər bağlayır. Bəzən niyyətləri hasil olan nənələr, analar, gəlinlər şala corab, ətirli sabun, əl dəsmalı və ya başqa qiymətli nəsnə qoyurlar. Xalq ədəbiyyatında uşaqların bacadan şal-torba sallamalarını əks etdirən deyimlərdən biri belədir:

Şalın sallandı bacadan,
Can gülüm, can-can!
Al payını bacadan,
Can gülüm, can-can!
Sal heybəni, çək payını,
Can gülüm, can-can!
Can gülüm, can-can!

Mənbə

  • Novruz bayramı ensklopediyası. Bakı-2008 (Şərq-Qərb). səh.40.

Xarici keçidlər

İstinadlar

  1. Azərbaycan etnoqrafiyası, Bakı-2007, “Şərq-Qərb” nəşriyyatı. Üç cilddə. III cild. səh. 479. ISBN 978-9952-34-152-2

Həmçinin bax

baca, baca, azərbaycanda, novruz, bayramı, günlərində, əsasən, uşaq, gənclər, arasında, geniş, şəkildə, oynanılan, qədim, oyunlarından, biridir, mündəricat, ümumi, məlumat, oyunun, qaydaları, mənbə, xarici, keçidlər, istinadlar, həmçinin, baxümumi, məlumat, re. Baca baca Azerbaycanda Novruz bayrami gunlerinde esasen usaq ve gencler arasinda genis sekilde oynanilan qedim oyunlarindan biridir Mundericat 1 Umumi melumat 2 Oyunun qaydalari 3 Menbe 4 Xarici kecidler 5 Istinadlar 6 Hemcinin baxUmumi melumat RedakteBaca baca oyunu ilaxir cersenbede ve Novruz bayrami axsamlarinda icra olunan oyunlardan biridir Xususile subay gencler terefinden icra olunan qursaqatdi papaqatdi qursaqsalladi torbaatdi merasim oyunlari ile mezmunca eynidir Qedim vaxtlarda evler indiki kimi siferli kiremitli olmamisdir Evlerin ustu hamar ve damin ortasindan baca olmusdur Gencler sal yayliq tenzifden hazirlanmis orpek sallayib Novruz payi alardilar Oyun ustad sair Mehemmed Huseyn Sehriyarin 1905 1988 sozlerinde deqiq eks etdirilmisdir Bayram idi gecequsu oxurdu Adaxli qiz bey corabin toxurdu Her kes salin bir bacadan soxurdu Ay ne gozel qaydaydi sal sallamaq Bey salina bayramligin baglamaq Sal istedim men de evde agladim Bir sal alib tez belime bagladim Qulamgile qacdim sali salladim Fatma xala mene corab bagladi Xan nenemi yada salib agladi Baca baca oyunu Azerbaycanin bir sira bolgesinde Nunnunu Nunnu getme de adlanir Huseynqulu Sarabski yazir Nunnunu geden adam ip ucuna kicik bir torba baglar onu metbex bacasindan eger metbexde adam olarsa ve ya sadece evin damindan bacasindan eve sallar ozunu tanitdirmamaq meqsedile sehadet barmagini burnuna vurmaqla nunnunu sesi cixarib ev yiyesini xeberdar ederdi Bele nunnunu gezenler qetiyyen bos qaytarilmazdi Onlarin torbasina hokmen bir sey salmaq lazim idi 1 Oyunun qaydalari RedakteBaca baca oyunu ilaxir cersenbe ve Novruz bayrami axsamlarinda qaranliq dusenden sonra bayram payi almaq ucun qapilari kecmisde ise bacalari doyur gizlince sali torba papaq ve s iceri atarlar Ev sahibi qapidan bacadan iceri atilan sallanan salin torba ve ya papagin ucuna icerisine sekerbura kete sorqogal qirmizi yumurta leblebi qovurga qoz findiq kismis iyde badam puste qaysi qurusu qax ve s cerezler baglayir Bezen niyyetleri hasil olan neneler analar gelinler sala corab etirli sabun el desmali ve ya basqa qiymetli nesne qoyurlar Xalq edebiyyatinda usaqlarin bacadan sal torba sallamalarini eks etdiren deyimlerden biri beledir Salin sallandi bacadan Can gulum can can Al payini bacadan Can gulum can can Sal heybeni cek payini Can gulum can can Can gulum can can Menbe RedakteNovruz bayrami ensklopediyasi Baki 2008 Serq Qerb seh 40 Xarici kecidler RedakteIstinadlar Redakte Azerbaycan etnoqrafiyasi Baki 2007 Serq Qerb nesriyyati Uc cildde III cild seh 479 ISBN 978 9952 34 152 2Hemcinin bax RedakteNovruz bayramiMenbe https az wikipedia org w index php title Baca baca amp oldid 5700897, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.