Ağ Baş — Gərnibasar mahalında kənd.
Tarixi Azərbaycan əraziləri | |
Ağ Baş | |
---|---|
![]() | |
Ümumi məlumatlar | |
Ölkə | Ermənistan |
Bölgə | Gərnibasar mahalı |
İndiki adı | Arevşat |
Adının dəyişdirilmə tarixi | 1945 |
Tarixi
Tarixi Qərbi Azərbaycan torpaqları olan, müasir Ermənistan ərazisində bir neçə kənd olmuşdur: Yuxarı Ağ Baş Qəmərli rayonunda (İndi Artaşat r.) kənd. Kəndin digər adı Xaraba Ağ Baş idi. Digər Ağ Baş kəndi (qışlağı) Allahverdi rayonunda (indi: Tumanyan r.) yerləşirdi. Aşağı Ağbaş kəndi də Qəmərli (Artaşat) rayonunda kənd adı olmuşdur. Kəndin indiki adı 1945-ci ildən Arevşatdır.
Ağ Baş və qədim türk tayfaları
Məlum olduğu kimi qədim türk tayfaları üçün fərqləndirici əlamətlərdən biri onların geyimi olmuşdur. Odur ki, müxtəlif nəsil, soy, tayfa həmin bu geyimin bəzi səciyyəvi əlamətlərinə görə adlandırılmışdır. Yurdumuzun yer adları işərisində belə adlar xüsusi qat təşkil edir. Müqayisə üçün: Ağ Köynək, Sarı Baş, Şişpapaqlı, Qara Donlu, Qara Dolaq, Yekəqurşaqlı, Alabaşlı və s.
Qədim türk yazılı abidələrinin dilində, Ak Baş şəxsiyyət adı kimi də rast gəlinir. Böyük türk ellərinin coğrafiyası üzrə müşahidələrimizə əsasən deyə bilərik ki, Kırımda dəyişdirilərək itirilmiş türk yer adlarından biri də Ak Baş (indiki adı Vyaçeslavovka) adıdır. Bundan əlavəAk Baş (Türkiyədə Van bölgəsi) və Çelyabinsk vilayətində də (Rusiya) kənd adlarıdır. Neyva çayının (Yekaterinburq vilayəti) sol qolu Ak Baş (ka) çayı adlanır. Şəmkir rayonunda da (Azərb.) 1936-cı ilədək Ağ Başlı kəndi olub.
Müasir Moldovanın paytaxtı Kişinev şəhərinin adı 1436-cı ilədək mənbələrdə Ak Baş Keşenev kimi qeyd olunmuşdur. 2. "Ağ Baş" adının məna dairəsi genişdir; Radlovun lüğətində (1,93) "Ağ Baş" həm də "qırxq, təmiz (pak) baş, tatarların (müsəlmanların təmiz qırxılmış başlarına işarədir" deyə adın etnoqrafik təbiətinin daha bir maraqlı cəhəti açılır.
Əlbəttə belə xarakterik və dolğun nümunələri qorumaq lazım idi; qədim ad xalqın yaddaşı, onun tarixinin, mədəniyyətinin vacib eleməntlərindən biridir. Xalqın yaşayış məntəqəsinin — yurdunun adına müdaxilə olunması onun tarixinə olan təcavüz kimi mənalandırılmalıdır.
Ədəbiyyat
- Bayramov İbrahim. Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri, Bakı, Elm, 2002, s. 30, 355
- Дрон И.В. Является ли Кишинеу латинизмом или тюркизмом? — Советская тюркология, 1989, № 1, с 85.
Mənbə
- Minaxanım Təkləli, Türk kitabı. Unudulan tarix. Dəyişdirilən adlar, Bakı, Nurlar, 2009, səh.15–16
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ag Bas Gernibasar mahalinda kend Tarixi Azerbaycan erazileriAg BasUmumi melumatlarOlke ErmenistanBolge Gernibasar mahaliIndiki adi ArevsatAdinin deyisdirilme tarixi 1945TarixiTarixi Qerbi Azerbaycan torpaqlari olan muasir Ermenistan erazisinde bir nece kend olmusdur Yuxari Ag Bas Qemerli rayonunda Indi Artasat r kend Kendin diger adi Xaraba Ag Bas idi Diger Ag Bas kendi qislagi Allahverdi rayonunda indi Tumanyan r yerlesirdi Asagi Agbas kendi de Qemerli Artasat rayonunda kend adi olmusdur Kendin indiki adi 1945 ci ilden Arevsatdir Ag Bas ve qedim turk tayfalariMelum oldugu kimi qedim turk tayfalari ucun ferqlendirici elametlerden biri onlarin geyimi olmusdur Odur ki muxtelif nesil soy tayfa hemin bu geyimin bezi seciyyevi elametlerine gore adlandirilmisdir Yurdumuzun yer adlari iserisinde bele adlar xususi qat teskil edir Muqayise ucun Ag Koynek Sari Bas Sispapaqli Qara Donlu Qara Dolaq Yekeqursaqli Alabasli ve s Qedim turk yazili abidelerinin dilinde Ak Bas sexsiyyet adi kimi de rast gelinir Boyuk turk ellerinin cografiyasi uzre musahidelerimize esasen deye bilerik ki Kirimda deyisdirilerek itirilmis turk yer adlarindan biri de Ak Bas indiki adi Vyaceslavovka adidir Bundan elaveAk Bas Turkiyede Van bolgesi ve Celyabinsk vilayetinde de Rusiya kend adlaridir Neyva cayinin Yekaterinburq vilayeti sol qolu Ak Bas ka cayi adlanir Semkir rayonunda da Azerb 1936 ci iledek Ag Basli kendi olub Muasir Moldovanin paytaxti Kisinev seherinin adi 1436 ci iledek menbelerde Ak Bas Kesenev kimi qeyd olunmusdur 2 Ag Bas adinin mena dairesi genisdir Radlovun lugetinde 1 93 Ag Bas hem de qirxq temiz pak bas tatarlarin muselmanlarin temiz qirxilmis baslarina isaredir deye adin etnoqrafik tebietinin daha bir maraqli ceheti acilir Elbette bele xarakterik ve dolgun numuneleri qorumaq lazim idi qedim ad xalqin yaddasi onun tarixinin medeniyyetinin vacib elementlerinden biridir Xalqin yasayis menteqesinin yurdunun adina mudaxile olunmasi onun tarixine olan tecavuz kimi menalandirilmalidir EdebiyyatBayramov Ibrahim Qerbi Azerbaycanin turk menseli toponimleri Baki Elm 2002 s 30 355 Dron I V Yavlyaetsya li Kishineu latinizmom ili tyurkizmom Sovetskaya tyurkologiya 1989 1 s 85 MenbeMinaxanim Tekleli Turk kitabi Unudulan tarix Deyisdirilen adlar Baki Nurlar 2009 seh 15 16