fbpx
Wikipedia

Azərbaycan Ədliyyəsinin Tarixi Muzeyi

September 18, 2021

Azərbaycan Ədliyyəsinin Tarixi Muzeyi — ədliyyə fəaliyyətinin ictimaiyyət arasında təbliğini genişləndirmək məqsədilə yaradılmış muzey.

Azərbaycan Ədliyyəsinin Tarixi Muzeyi
Əsası qoyulub 11 noyabr 2000-ci il
Mövzu Azərbaycan tarixi
Ölkə
Yerləşir Azərbaycan, Bakı
Kolleksiyası 700-dən çox müxtəlif sənəd, 340 fotoşəkil
Azərbaycan ədliyyəsinin tarixi muzeyi

Tarixi

Ədliyyə naziri Fikrət Məmmədovun rəhbərliyi ilə təşkil olunmuş xüsusi Komissiya tərəfindən qısa müddətdə tarixi araşdırmalar aparılaraq, müxtəlif sənəd və digər əşyalardan ibarət zəngin muzey fondu toplanılmış, 2001-ci il noyabrın 22-də - Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 11 noyabr 2000-ci il tarixli Sərəncamına əsasən təsis edilmiş ədliyyə işçilərinin peşə bayramı günündə muzeyin təntənəli açılışı olmuşdur.

Eksponatlar haqqında

İki zalda yerləşməklə, 20 bölmədən ibarət olan Muzeyin ilk ekspozisiyasında dünya məhkəmə tarixinin ibtidai icma quruluşundan bu günkü beynəlxalq məhkəmələrə qədər keçdiyi yol və s. barədə yığcam məlumatlar verilir.

Muzeyin 2-ci bölməsi qədim Azərbaycanın hüquq tarixinə həsr edilmişdir. Bölmədə bəşəriyyətin ən qədim kitablarından biri olan Avesta, həmçinin Azərbaycanın qədim xalq eposu Kitabi-Dədə Qorqud, dünya, eləcə də Azərbaycan hüquq tarixində mühüm rol oynamış müsəlman hüququnun əsas mənbəyi sayılan müqəddəs Qurani-Kərim haqqında məlumatlar əksini tapıb. Burada, həmçinin öz əsərlərində ədalət və qanunların cəmiyyətdəki rolu barədə dahi Azərbaycan şairləri Nizami, Füzuli, Nəsimi və başqa mütəfəkkirlərin fikirlərindən bəhs edilir. XV-XVIII əsrlərdə fəaliyyət göstərmiş Divanxana (Dövlət Şurası) və həmin dövrlərə aid ədalət mühakiməsi ilə bağlı digər məsələlər haqqında tarixi məlumatlar bu bölmədə cəmləşmişdir.

Muzeyin 3-cü bölməsi Azərbaycanın çar Rusiyası tərəfindən işğalından sonrakı dövrün (XIX əsrin əvvəllərindən 1917-ci ilədək) ədliyyə, məhkəmə və hüquq tarixinə həsr edilmişdir.

Çoxəsrlik dövlətçilik ənənəsi olan Azərbaycanın ədliyyə tarixinin ən şərəfli dövrü 1918-ci ildə Azərbaycan Demokratik Respublikasının yaranması ilə başlanır. Bu dövr muzeyin 4-cü və 5-ci bölmələrində əks olunmuşdur.

Şərqdə ilk demokratik respublika olan ADR-də ədliyyə sisteminin fəaliyyətinə xüsusi əhəmiyyət verilərək, Ədliyyə Nazirliyi Cümhuriyyətin yaradılması ilə bir gündə 1918-ci il may ayının 28-də təsis edilmiş, Xəlil bəy Xasməmmədov ilk ədliyyə naziri təyin olunmuş və nazirlik indiki Səadət Sarayının binasında yerləşmişdir.

Məhz həmin hadisələr haqqında məlumatlar və həmçinin, Nazirlər Şurasının 22 noyabr 1918-ci ildə qəbul etdiyi Nazirliyin Əsasnaməsi, ədliyyə orqanlarının fəaliyyəti ilə bağlı sənədlər, fotoşəkillər və s. muzeyin bu bölmələrinin ekspozisiyasının əsas hissəsini təşkil edir.

Stepan Şaumyan başda olmaqla, daşnak silahlı birləşmələrinin və erməni quldur dəstələrinin 1918-ci ilin martında Bakıda, Şamaxıda, Qubada, Qarabağda, Zəngəzurda və başqa regionlarda törətdikləri və 50 mindən artıq azərbaycanlının ölümünə səbəb olan milli qırğına dair sənədlər də muzeydə saxlanılır.

Muzeyin 6-7-ci bölmələrndə 1920-ci il aprelin 27-28-də bolşevik Rusiyasının suveren Azərbaycan Respublikasının ərazisini işğal etməsi, Azərbaycan xalqının müstəqilliyinə son qoyması və Azərbaycan SSR Xalq Ədliyyə Komissarlığının 1920-30-cu illərdəki fəaliyyəti ilə bağlı sənədlər və eksponatlar yerləşdirilmişdir.

Azərbaycanda siyasi repressiyaları özündə əks etdirən məlumat və sənədlər muzeyin növbəti - 8-ci bölməsinin ekspozisiyasını təşkil edir.

İkinci dünya müharibəsi illərində Azərbaycan ədliyyəsi tarixi və Qərbi Azərbaycanda yaşayan soydaşlarımızın 1948-53-cü illərdə öz doğma yerlərindən deportasiya edilməsi, 1930-1940-cı illərin hüquq-mü-hafizə orqanları işçilərinin xidməti kabinetinin maketi, Azərbaycan ədliyyəsinin Böyük Vətən müha-ribəsindən sonrakı dövr (1945-1959-cu illər) tarixi barədə materiallar müvafiq olaraq 9-12-ci bölmələrdə yerləşdirilmişdir.

1987-ci ilin sonlarından başlayaraq, süni surətdə ortaya atılmış Dağlıq Qarabağ probleminin meydana çıxmasının əsl səbəbləri və kökləri barədə düzgün təsəvvür yaradan 15-ci bölmədəki materiallarda ölkə ərazisinin beşdə birinin Ermənistan tərəfindən işğal edilməsi nəticəsində Azərbaycanda 20 min nəfərdən artıq vətəndaşımızın həlak olması, təqribən 60 milyard ABŞ dolları məbləğində maddi ziyan dəyməsi barədə ətraflı məlumat verilir.

Muzeyin mərkəzi bölmələri (16, 17, 18-ci bölmələr) sabiq prezident Heydər Əliyevin 1993-cü ilin 15 iyununda hakimiyyətə ikinci qayıdışından sonrakı dövrü əhatə edən fəaliyyətinə həsr olunmuşdur. Bu bölmələrdə təqdim olunan 1994-cü il (oktyabr) və 1995-ci il (mart) dövlət çevrilişi cəhdlərinin dəf edilməsində, yeni Konstitusiyanın qəbulunda və s. məsələlərə aid sənədlər, fotoşəkillər və digər materiallar muzeyin ekspozisiyasında xüsusi yer tutur.

Muzeyin növbəti - 19-cu bölməsi Azərbaycan Respublikasının Ədliyyə Nazirliyinin bugünkü fəaliyyətinə həsr edilmişdir.

Azərbaycanın 1918-ci ildən başlayaraq bütün ədliyyə nazirlərinin və xalq ədliyyə komissarlarının siyahısı da xüsusi lövhədə xronoloji ardıcıllıqla muzeyin sonuncu - 20-ci bölməsində öz əksini tapmışdır.

Ədliyyə tarixi Nazirliyin Hüquq-Tədris Mərkəzində təşkil edilən kurslarda ayrıca mövzu kimi tədris olunur və dinləyicilər kurs çərçivəsində muzeylə tanış olurlar.

Ümumiyyətlə, muzeyin ekspozisiyası 700-dən çox müxtəlif sənəd, əşya, maket, poçt markası, orden-medal, odlu silah və digər materiallar, o cümlədən, 340 fotoşəkildən ibarətdir.

İstinadlar

  1. ↑ . 2017-07-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-06-16.

Həmçinin bax

   Muzey ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.

September 18, 2021
azərbaycan, ədliyyəsinin, tarixi, muzeyi, ədliyyə, fəaliyyətinin, ictimaiyyət, arasında, təbliğini, genişləndirmək, məqsədilə, yaradılmış, muzey, əsası, qoyulub, noyabr, 2000, ilmövzu, azərbaycan, tarixiölkə, azərbaycanyerləşir, azərbaycan, bakıkolleksiyası, d. Azerbaycan Edliyyesinin Tarixi Muzeyi edliyye fealiyyetinin ictimaiyyet arasinda tebligini genislendirmek meqsedile yaradilmis muzey Azerbaycan Edliyyesinin Tarixi MuzeyiEsasi qoyulub 11 noyabr 2000 ci ilMovzu Azerbaycan tarixiOlke AzerbaycanYerlesir Azerbaycan BakiKolleksiyasi 700 den cox muxtelif sened 340 fotosekil 1 Azerbaycan edliyyesinin tarixi muzeyi Mundericat 1 Tarixi 2 Eksponatlar haqqinda 3 Istinadlar 4 Hemcinin baxTarixi RedakteEdliyye naziri Fikret Memmedovun rehberliyi ile teskil olunmus xususi Komissiya terefinden qisa muddetde tarixi arasdirmalar aparilaraq muxtelif sened ve diger esyalardan ibaret zengin muzey fondu toplanilmis 2001 ci il noyabrin 22 de Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin 11 noyabr 2000 ci il tarixli Serencamina esasen tesis edilmis edliyye iscilerinin pese bayrami gununde muzeyin tenteneli acilisi olmusdur 1 Eksponatlar haqqinda RedakteIki zalda yerlesmekle 20 bolmeden ibaret olan Muzeyin ilk ekspozisiyasinda dunya mehkeme tarixinin ibtidai icma qurulusundan bu gunku beynelxalq mehkemelere qeder kecdiyi yol ve s barede yigcam melumatlar verilir Muzeyin 2 ci bolmesi qedim Azerbaycanin huquq tarixine hesr edilmisdir Bolmede beseriyyetin en qedim kitablarindan biri olan Avesta hemcinin Azerbaycanin qedim xalq eposu Kitabi Dede Qorqud dunya elece de Azerbaycan huquq tarixinde muhum rol oynamis muselman huququnun esas menbeyi sayilan muqeddes Qurani Kerim haqqinda melumatlar eksini tapib Burada hemcinin oz eserlerinde edalet ve qanunlarin cemiyyetdeki rolu barede dahi Azerbaycan sairleri Nizami Fuzuli Nesimi ve basqa mutefekkirlerin fikirlerinden behs edilir XV XVIII esrlerde fealiyyet gostermis Divanxana Dovlet Surasi ve hemin dovrlere aid edalet muhakimesi ile bagli diger meseleler haqqinda tarixi melumatlar bu bolmede cemlesmisdir Muzeyin 3 cu bolmesi Azerbaycanin car Rusiyasi terefinden isgalindan sonraki dovrun XIX esrin evvellerinden 1917 ci iledek edliyye mehkeme ve huquq tarixine hesr edilmisdir Coxesrlik dovletcilik enenesi olan Azerbaycanin edliyye tarixinin en serefli dovru 1918 ci ilde Azerbaycan Demokratik Respublikasinin yaranmasi ile baslanir Bu dovr muzeyin 4 cu ve 5 ci bolmelerinde eks olunmusdur Serqde ilk demokratik respublika olan ADR de edliyye sisteminin fealiyyetine xususi ehemiyyet verilerek Edliyye Nazirliyi Cumhuriyyetin yaradilmasi ile bir gunde 1918 ci il may ayinin 28 de tesis edilmis Xelil bey Xasmemmedov ilk edliyye naziri teyin olunmus ve nazirlik indiki Seadet Sarayinin binasinda yerlesmisdir Mehz hemin hadiseler haqqinda melumatlar ve hemcinin Nazirler Surasinin 22 noyabr 1918 ci ilde qebul etdiyi Nazirliyin Esasnamesi edliyye orqanlarinin fealiyyeti ile bagli senedler fotosekiller ve s muzeyin bu bolmelerinin ekspozisiyasinin esas hissesini teskil edir Stepan Saumyan basda olmaqla dasnak silahli birlesmelerinin ve ermeni quldur destelerinin 1918 ci ilin martinda Bakida Samaxida Qubada Qarabagda Zengezurda ve basqa regionlarda toretdikleri ve 50 minden artiq azerbaycanlinin olumune sebeb olan milli qirgina dair senedler de muzeyde saxlanilir Muzeyin 6 7 ci bolmelernde 1920 ci il aprelin 27 28 de bolsevik Rusiyasinin suveren Azerbaycan Respublikasinin erazisini isgal etmesi Azerbaycan xalqinin musteqilliyine son qoymasi ve Azerbaycan SSR Xalq Edliyye Komissarliginin 1920 30 cu illerdeki fealiyyeti ile bagli senedler ve eksponatlar yerlesdirilmisdir Azerbaycanda siyasi repressiyalari ozunde eks etdiren melumat ve senedler muzeyin novbeti 8 ci bolmesinin ekspozisiyasini teskil edir Ikinci dunya muharibesi illerinde Azerbaycan edliyyesi tarixi ve Qerbi Azerbaycanda yasayan soydaslarimizin 1948 53 cu illerde oz dogma yerlerinden deportasiya edilmesi 1930 1940 ci illerin huquq mu hafize orqanlari iscilerinin xidmeti kabinetinin maketi Azerbaycan edliyyesinin Boyuk Veten muha ribesinden sonraki dovr 1945 1959 cu iller tarixi barede materiallar muvafiq olaraq 9 12 ci bolmelerde yerlesdirilmisdir 1987 ci ilin sonlarindan baslayaraq suni suretde ortaya atilmis Dagliq Qarabag probleminin meydana cixmasinin esl sebebleri ve kokleri barede duzgun tesevvur yaradan 15 ci bolmedeki materiallarda olke erazisinin besde birinin Ermenistan terefinden isgal edilmesi neticesinde Azerbaycanda 20 min neferden artiq vetendasimizin helak olmasi teqriben 60 milyard ABS dollari mebleginde maddi ziyan deymesi barede etrafli melumat verilir Muzeyin merkezi bolmeleri 16 17 18 ci bolmeler sabiq prezident Heyder Eliyevin 1993 cu ilin 15 iyununda hakimiyyete ikinci qayidisindan sonraki dovru ehate eden fealiyyetine hesr olunmusdur Bu bolmelerde teqdim olunan 1994 cu il oktyabr ve 1995 ci il mart dovlet cevrilisi cehdlerinin def edilmesinde yeni Konstitusiyanin qebulunda ve s meselelere aid senedler fotosekiller ve diger materiallar muzeyin ekspozisiyasinda xususi yer tutur Muzeyin novbeti 19 cu bolmesi Azerbaycan Respublikasinin Edliyye Nazirliyinin bugunku fealiyyetine hesr edilmisdir Azerbaycanin 1918 ci ilden baslayaraq butun edliyye nazirlerinin ve xalq edliyye komissarlarinin siyahisi da xususi lovhede xronoloji ardicilliqla muzeyin sonuncu 20 ci bolmesinde oz eksini tapmisdir Edliyye tarixi Nazirliyin Huquq Tedris Merkezinde teskil edilen kurslarda ayrica movzu kimi tedris olunur ve dinleyiciler kurs cercivesinde muzeyle tanis olurlar Umumiyyetle muzeyin ekspozisiyasi 700 den cox muxtelif sened esya maket poct markasi orden medal odlu silah ve diger materiallar o cumleden 340 fotosekilden ibaretdir Istinadlar Redakte 1 2 Azerbaycan edliyyesinin tarixi muzeyi 2017 07 10 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 06 16 Hemcinin bax RedakteAzerbaycan Respublikasi Edliyye Nazirliyi Azerbaycan tarixi Baki muzeylerinin siyahisi Muzey ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Azerbaycan Edliyyesinin Tarixi Muzeyi amp oldid 5972175, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.